دختر
دختر دو معنا دارد یکی به معنای فرزند مونث است که در مقابل پسر می باشد و دیگری به معنای دوشیزه و باکره است
آیا پدر می‌تواند در مسئله ارث به دختر خودش مثل پسرانش یک سهم بدهد یا باید به دختر نصف پسر را بدهد؟
می‌تواند به دخترش هر اندازه که بخواهد ببخشد یا وصیّت کند که به دخترش به اندازه سهم پسر بدهند و در حال حیات پدر تمام ورثه وصیّت نامه را قبول نمایند واگرنه تا یک سوّم فقط نافذ است.
می‌تواند به دخترش هر اندازه که بخواهد ببخشد یا وصیّت کند که به دخترش به اندازه سهم پسر بدهند و در حال حیات پدر تمام ورثه وصیّت نامه را قبول نمایند واگرنه تا یک سوّم فقط نافذ است.
عنوان سوال:
آیا پدر می‌تواند در مسئله ارث به دختر خودش مثل پسرانش یک سهم بدهد یا باید به دختر نصف پسر را بدهد؟
پاسخ:
می‌تواند به دخترش هر اندازه که بخواهد ببخشد یا وصیّت کند که به دخترش به اندازه سهم پسر بدهند و در حال حیات پدر تمام ورثه وصیّت نامه را قبول نمایند واگرنه تا یک سوّم فقط نافذ است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- پدری دارای چهار فرزند - دو پسر و دو دختر - و یک همسر می‌باشد. پدر که فوت نمود ارث تقسیم نشده بود که دو فرزندِ پسر نیز فوت نمودند و ارث به دو دختر و همسر رسید، آیا سهم دو پسر که فوت نمودهاند به مادر میرسد یا اصلاً سهمی ندارند؟
- ارث پدر و مادر پس از فوت بین دختر و پسر چگونه تقسیم میشود؟
- پدر و مادر از اولاد چقدر ارث میبرند و از چه میبرند؟ البته غیر از پدر و مادر متوفّی یک پسر و دو دختر هم دارد.
- پدری سی سال قبل فوت نموده چهار پسر و یک دختر بعنوان وارث دارد، بعد از فوت، ملک موروثی را به ده هزار تومان میفروشند و به خواهر اطلاع میدهند، سهم خودت را بردار، خواهر میگوید فلعلاً نمیخواهم، حالا خواهر ارث و سهم خودش را میخواهد، آیا سهم وارث خواهر در موقع فروش که ده هزار تومان بوده، باید داد و یا قیمت امروز که ارزش بیشتری دارد؟
- در بعضی مناطق برای اینکه به دختر بعد از فوت پدر سهمی نرسد، پدر در زمان حیات خویش تمام دارایی و املاک و باغات خود را بین پسرانش تقسیم کرده و هبه مینماید تا بعد از فوت خویش دیگر دخترانش سهمی نداشته باشند حال آیا این کار با این نیت و قصد صحیح است یا خیر؟
- فردی از دنیا میرود بعد از مدتی پدر او نیز از دنیا میرود آن شخص اولی دارای پسری است، آیا آن پسر از پدر بزرگش با توجه به اینکه آن شخص دارای خواهرانی نیز هست ارث میبرد یا خیر؟
- آیا از نظر شرعی جایز می‌باشد که پدر پسر مهریه زن پسرش را از مال خود به پدر زن پسرش بدهد؟
- اگر پدر یا مادر نذر کند که دختر خود را به سید بدهد، این نذر صحیح است یا خیر؟
- پسری با دختری پس از مشورت و جلسات متعدد تصمیم به ازدواج میگیرند و با رضایت پدر و مادر طرفین از یکنفر عاقد درخواست میکنند که عقد ازدواج آنها را بخواند، قبل از خواندنِ عقد، پدر پسر با این اعتقاد که چون زیاد با دختر (عروس او) و مادر دختر رفت و آمد دارند ابتداءً بخاطر آسان شدن رفت و آمدها یک صیغه به مدت 15 دقیقه بدون هیچ اقدامی (اعم از نزدیکی و...) فقط به نیّت محرم شدنِ پدر پسر با مادر دختر صیغه ازدواج موقتی بمدت 15 دقیقه این پدر با دختر ببندد و عاقد اینکار را میکند و بعد از بسته شدن صیغه و اتمام 15 دقیقه عاقد عقد ازدواجی بین دختر و پسر میبندد، حکم مسأله چیست؟
- همین زن ازدواج نمود و از شوهر دوّم نیز دو دختر و دو پسر دارد، آیا اولاد از همسر دوم از اموال شوهر قبلی (ما ترک) ارث میبرند یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] آیا در اموالی که از زن باقی می ماند سهم دختر همانند اموال پدر، نصف پسر است؟
- [آیت الله خامنه ای] پدرمان قبل از فوتش وصیّت کرده که سهم دختران و پسرانش از ارث مساوی باشد آیا این وصیّت نافذ است؟ ج) وصیت به پرداخت سهم دختر به مقدار سهم یک پسر از ترکه نافذ نیست و باطل است، مگر آن که مقدار زیاده سهم دختر را از ثلث، وصیّت نماید. س: آیا می توانیم در صورت صلاحدید سهم خود را به صورت هدیه به خواهر خود بدهیم؟
- [آیت الله مظاهری] آیا پدر و مادری که چند پسر و دختر دارند، می توانند بدون جهت در زمان حیات خود برخی از فرزندان را از ارث محروم کنند؟ یا مثلاً سهم دختر و پسر را بی دلیل مساوی قرار دهند؟
- [سایر] چرا در اسلام سهم ارث زن نصف سهم مرد است؟
- [سایر] چرا زن نصف سهم مرد، ارث میبرد؟
- [آیت الله سبحانی] م حدود چهل سال قبل مُرد و وارث او، یک پسر و یک دختر بود، در این مدت خواهرم مطالبه ی ارث پدر نکرد، ولی اکنون که خواهر نیز از دنیا رفته است، فرزندان وی سهم ارث خواهرم را می خواهند. آیا مطالبه نکردن خواهرم از سهم ارثش، دلیل اعراض او از میراث است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر ورثه میت پدر و مادر با چند پسر یا چند دختر باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر ورثه میت پدر و مادر با چند پسر و چند دختر باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله علوی گرگانی] در رساله عملیّه فرمودهاید: اگر پسر به کتابهای علمی دینی محتاج باشد، پدر می‌تواند به او زکات دهد، حال آیا می‌تواند از سهم فی سبیل الّله به پسر زکات بدهد و اگر از زکات به پسر داد و پسر به جای آن که کتاب بخرد بدهکاریهای خود را داد، آیا جایز است؟
- [آیت الله سبحانی] اگر پدر املاکی را به فرزند به عنوان سهم ارث تملیک کند و فرزند نیز نوشته ای به پدر بدهد بر اینکه حق سهم ارث را دریافت کرده ام و پس از آن حقی ندارم و هرگونه ادعا را از خود سلب می نمایم آیا پس از فوت پدر حق ارث آنها ساقط می شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هر گاه بخواهند ارث را تقسیم کنند ، در صورتی که میّت بچه ای داشته باشد که در شکم مادر است و در طبقة او وارث دیگری هم مانند اولاد و پدر و مادر باشد ، برای بچه ای که شکم است که اگر زنده به دنیا بیاید ارث می برد ؛ سهم دو پسر را کنار می گذارند ، ولی اگر احتمال بدهند بیشتر است ؛ مثلاً احتمال بدهند که زن به سه بچّه حامله باشد ، سهم سه پسر را کنار می گذارند ، و چنانچه مثلاً یک پسر یا یک دختر به دنیا آمده ؛ زیادی را ورثه بین خودشان تقسیم می کنند .
- مسلمان از کافر ارث می برد ، ولی کافر اگر چه پدر یا پسر میّت باشد از او ارث نمی برد .
- اگر میّت خواهر و برادر نداشته باشد ، سهم ارث آنان را به اولادشان می دهند و سهم برادرزاده و خوارزادة مادری بطور مساوی بین آنان قسمت می شود و از سهمی که به برادرزاده و خواهرزادة پدری یا پدر و مادری می رسد هر پسری دو برابر دختر می برد .
- اگر وارث میّت فقط پدر و مادر و یک پسر باشد ، مال را شش قسمت می کنند ، پدر و مادر هر کدام یک قسمت و پسر چهار قسمت آن را می برند و اگر چند پسر یا دختر باشند ، آن چهار قسمت را بطور مساوی بین خودشان قسمت می کنند و اگر پسر و دختر باشند ، آن چهار قسمت را طوری تقسیم می کنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد.
- اگر وارث میّت فقط پدر ، یا مادر ، یا پسر و دختر باشد ، مال را شش قسمت می کنند ، یک قسمت آن را پدر ، یا مادر می برد ، وبقّیه را طوری قسمت می کنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد .
- اگر زنی از شیر یک شوهر پسر و دختری را شیر کامل بدهد خواهر و برادر آن دختر به خواهر و برادر آن پسر محرم نمی شوند .
- اگر پدر ، یا جدّ پدری برای پسر نابالغ خود زن بگیرد ، پسر باید بعد از بالغ شدن ، خرج آن زن را بدهد .
- اگر وارث میّت فقط یک نفر از دستة اوّل باشد ، مثلاً پدر یا مادر یا یک پسر یا یک دختر باشد ، همة مال میّت به او می رشد واگر چند پسر یا چند دختر با شند ، همة مال بطور مساوی بین آنان قسمت می شود ، واگر یک پسر ویک دختر باشند مال را سه قسمت می کنند ، در قسمت را پسر ویک قسمت را دختر می برد واگر چند پسر وچند دختر باشند ، مال را طوری قسمت می کنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد .
- اگر وارث میّت فقط برادر و خواهر و زن او باشد ، زن ارث خود را به تفصیلی که گفته می شود می برد و خواهر و برادر بطوری که در مسائل گذشته گفته شد ، ارث خود را می برند و نیز اگر زنی بمیرد و وارث او فقط خواهر و برادر و شوهر او باشد ، شوهر نصف مال را می برد و خواهر و برادر بطوری که در مسائل پیش گفته شد ارث خود را می برند ، ولی برای آنکه زن یا شوهر ارث می برد از سهم برادر و خواهر مادری چیزی کم نمی شود و از سهم برادر و خواهر پدر و مادری یا پدری کم می شود ، مثلاً اگر وارث میّت شوهر و برادر و خواهر مادری و برادر و خواهر پدر و مادری او باشد ، نصف مال به شوهر می رسد و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به برادر و خواهر مادری می دهند و آنچه می ماند مال برادر و خواهر پدر و مادری است ، پس اگر همة مال او شش تومان باشد ، سه بومان به شوهر و دو تومان به برادر و خواهر مادری و یک تومان به برادر و خواهر پدر و مادری می دهند .
- اگر وارث میّت عمو و عمّه و دائی و خالة پدر و عمو و عمّه و دائی و خالة مادری او باشند ، مال سه سهم می شود ، یک سهم آن مال همو و عمّه و دائی و خالة مادر میّت است بطور مساوی ، ولی احتیاط واجب ددر عمو و عمّه مادر میّت آن است که با هم صلح کنند ، و دو سهم دیگر آن را سه قسمت می کنند یک قسمت را دائی و خالة پدر میّت بطور مساوی بین خودشان قسمت می نمایند و دوم قسمت دیگر آن را به عمو و عمّه پدر میّت می دهند و عمو دو برابر عمّه می برد . ارث زن و شوهر
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر وارث میّت فقط پدر یا مادر و پسر و دختر باشند، 16 مال را پدر یا مادر میبرد و 56 باقیمانده را بین پسر و دختر به گونهای تقسیم میکنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد، بنابراین اگر پدر و یک پسر و یک دختر باشند، سهم پدر 318 و سهم پسر 1018 و سهم دختر 518 خواهد بود و اگر پدر و دو پسر و سه دختر باشند، سهم پدر742، سهم هر یک از دو پسر 1042 (بر روی هم 2042) و سهم هر یک از سه دختر 542 (بر روی هم 1542) خواهد بود، مسائل مشابه هم به همین شکل محاسبه میگردد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر وارث همسر میت و یک نفر از طبقه اول باشند: الف: پدر یامادر و شوهر: سهم شوهر 21 و بقیه سهم پدر یا مادر می شود. ب: پدر یا مادر و زن: سهم زن 41 و بقیه سهم پدر یا مادر می شود. ج: یک پسر یا یک دختر و شوهر: سهم شوهر 41 وبقیه به پسر یا دختر می رسد. د یک پسر یا یک دختر وزن سهم زن 81 وبقیه به پسر یا دختر می رسد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر وارث پدر یا مادر و چند پسر ودختر باشند سهم پدر یا مادر 61 می شود و بقیه مال بین بچه ها بگونه ای تقسیم میشود که هر پسر دو برابر هر دختر ارث ببرد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر وارث دو نفر از طبقه اول باشند: الف دو پسر: که مال میت بین آنها بالسویه تقسیم می شود. ب دو دختر: که مال میت بین آنها بالسویه تقسیم می شود. ج یک پسر و یک دختر: که سهم دختر 31 وسهم پسر 32 می شود. د پدر یا مادر و یک پسر: سهم پدر یا مادر 61 و بقیه سهم پسر می شود. ه پدر یا مادر و یک دختر: سهم پدر یا مادر 41 وبقیه سهم دختر می شود. و پدر و مادر: تفصیل آن بیان می شود.
- [آیت الله بهجت] اگر میت اولاد نداشته باشد، نوه پسری او، اگرچه دختر باشد، سهم پسر میت را می برد و نوه دختری او، اگرچه پسر باشد، سهم دختر میت را می برد؛ مثلاً اگر میت یک پسر از دختر خود و یک دختر از پسرش داشته باشد، مال را سه قسمت می کنند، یک قسمت را به پسر دختر و دو قسمت را به دختر پسر می دهند. ارث طبقه دوم
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر میّت اولاد نداشته باشد، نوه پسری او اگر چه دختر باشد سهم پسر میّت را میبرد و نوه دختری او اگر چه پسر باشد سهم دختر میّت را میبرد، مثلاً اگر میّت یک پسر از دختر خود و یک دختر از پسرش داشته باشد سهم پسر دختر 13 و سهم دختر پسر 23 خواهد بود و در صورت متعدّد بودن نوادگان، سهم پسر دو برابر سهم دختر است، بنابراین نوادگان دختری 13 سهم خود را به گونهای تقسیم میکنند که هر پسر دو برابر هر دختر ببرد و نوادگان پسری هم 23 سهم خود را به این شکل تقسیم میکنند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر وارث میّت فقط پدر و مادر و یک پسر باشند، پدر و مادر هر یک 16 مال و 46 باقی مانده را پسر میبرد و اگر پدر و مادر و چند پسر یا چند دختر باشند، هر کدام از پدر و مادر 16 مال میبرند و فرزندان 46 باقی مانده را به طور مساوی بین خودشان قسمت میکنند و اگر وارث پدر و مادر و پسر و دختر باشند، هر کدام از پدر و مادر 16 مال را میبرد و 46 باقی مانده به فرزندان میرسد که آن را طوری تقسیم میکنند که هر پسری دو برابر یک دختر ببرد، بنابراین اگر میّت پدر و مادر و یک پسر و دو دختر داشته باشد، سهم هر یک از پدر و مادر 16 و سهم پسر 26 و سهم هر دختر 16 خواهد بود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر وارث میت پدر و مادر و چند دختر یا چند پسر باشند. سهم مادر 61 و سهم پدر هم 61 و بقیه مال بین پسرها یا دخترها بالسویه تقسیم می شود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه وارث میت فقط پدر یا مادر و پسر و دختر باشد مال را شش قسمت می کنند یک سهم آن را پدر یا مادر می برد و پنج سهم باقی مانده را طوری تقسیم می کنند که هر پسر دو برابر دختر ببرد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر میّت فرزند نداشته باشد، نوه پسری او اگرچه دختر باشد سهم پسر میّت را میبرد و نوه دختری او اگرچه پسر باشد سهم دختر میّت را میبرد؛ مثلاً اگر میّت (یک پسر) از دختر خود و( یک دختر) از پسر خود داشته باشد، مال را سه قسمت میکنند، یک قسمت را به پسر دختر و دو قسمت را به دختر پسر میدهند.