دریا
توده ی بسیار بزرگى از آب را دریا می گویند. از آن در باب هاى طهارت، خمس، حج، تجارت، صید و ذباحه و اطعمه و اشربه سخن رفته است.
.ماهیها و دیگر آبزیانی که از دریا صید می شوند، از مصادیق غوص نیستند و خمس ندارند.
نصاب غوص
عنوان مسئله:
.ماهیها و دیگر آبزیانی که از دریا صید می شوند، از مصادیق غوص نیستند و خمس ندارند.
نصاب غوص
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] صید نکردن ماهی از دریا برای ساحل نشینان کار خلافی نیست چگونه یهود از این کارنهی شدند ؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] بعضی از صیّادان بعد از صید ماهی یا میگو برای این که ماهیها در ایّام شکار فاسد نشود، آنها را به طور نیمه جان داخل گونی گذاشته، سپس آن را داخل آب می گذارند، که بعضی از آنها به واسطه جراحت، یا فشردگی محلّ، در داخل آب می میرند. حکم شرعی آنها چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] نظر به این که عدّه ای با استفاده از نارنجک و یا دیگر موادّ منفجره اقدام به صید ماهی می نمایند به طوری که در اثر موج انفجار ایجاد شده، ماهیها روی سطح آب قرار می گیرند و سپس آنها را از روی آب جمع می کنند آیا چنین ماهیهایی حلال هستند؟
- [آیت الله سیستانی] آیا خمس فرزندان خود را که هنوز مکلّف نیستند از اموال آنها پرداخت کنند ؟
- [سایر] آیا اهل تسنن معتقد به خمس هستند؟با توجه به اینکه به امام معتقد نیستند خمس را به چه کسی پرداخت می کنند؟
- [سایر] در آیه 95 سوره مائده آمده: (مَنْ قَتَلَهُ مِنْکُمْ مُتَعَمِّداً فَجَزاءٌ مِثْلُ ما قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ...) که قتل صید مقیّد به متعمّداً است. امّا طبق روایات احکام؛ این آیه شامل صید از روی غفلت، سهو و نسیان هم میشود. الف. آیا این روایات معارض با آیه نیستند، و در نتیجه در مقام عرضه روایت بر قرآن نباید طرد شوند؟ چطور چنین روایاتی میتوانند مبیّن یا مقیّد آیه باشند در حالیکه اصل احراز صحّتشان منوط به سنجش با قرآن است؟ ب. چگونه امر، نهی، کفّاره و عقاب ممکن است بر فعلی غیر اختیاری تعلّق گیرد، مثل صید غیر متعمّدانه؟ آیا این خلاف اصول عقلی و نیز حدیث رفع نیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر معدنی به حد نصاب برسد و خمس آن پرداخت شود و از مؤونه سال زیاد بیاید، آیا دوباره باید خمس آن پرداخته شود؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که شرکایی دارد که خمس نمیدهند و حاضر به جداسازی سرمایه هم نیستند، چه کار میتواند بکند؟
- [آیت الله خامنه ای] این که گفته می شود ماهی جهت حلال شدن باید بیرون از آب جان دهد آیا شامل موارد ذیل می شود؟ الف: آن را صید کرده و داخل پلاستیک انداخته سپس جان بدهد. ب: آن را صید نموده و زنده به سیخ کشیده و روی آتش قرار دهیم. ج: آن را با ضربه ای بی حس کرده و شکم آن را پاره کرده و مشخص نشود که از بی آبی جان داده یا پاره کردن شکم. د: سر آن قبل از جان دادن بریده شود. ه : ماهی های کنار ساحل که بعد از وقوع جزر دریا به صورت مرده و زنده افتاده اند.
- [آیت الله اردبیلی] فرزندان حضرت علی علیهالسلام که از نسل حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام نیستند، آیا میتوانند سهم سادات دریافت کنند؟ حکم دادن صدقه به آنها چگونه است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- .اگر کسی با غواصی در دریا گوهری مانند لؤلؤ و مرجان و دیگر گوهرها از دریا بیرون آورد و به مقدار نصاب برسد, خمس دارد. مصادیق غوص
- .اگر غوّاصی در اعماق دریا اشیاء معدنی را مانند عقیق و یاقوت و غیره استخراج کند، براساس قاعده, به عنوان معدن خمس دارد؛ اما برپایه روایات, به عنوان غوص خمس دارد. عنبر دریایی و نصاب آن
- .غوص نیز مانند معدن و گنج , دارای نصاب است و نصاب آن , یک دینار است. اگر ارزش اشیای غوّاصی شده پس از کسر هزینه های غوص به مقدار یک دینار طلا برسد, خمس دارد.
- .عنبری که با غوص یا ابزار و ادواتی که ملحق به غوص است، استخراج شود, نصاب دارد و نصابش یک دینار است؛ ولی عنبری که از روی آب دریا یا ساحل آن به دست آید، اگرچه کمتر از یک دینار باش د، بنا بر احتیاط واجب, خمس دارد.
- .اگر کسی به قصد حفّاری، لایروبی یا اکتشاف معدن نفت و مانند آن به زیر دریا رفت و گوهری یافت و بیرون آورد، در این صورت, اگرچه به قصد غوص و حیازت گوهر به دریا نرفته است؛ ولی کار او عنوان غوص دارد و باید پس از کسر هزینه و رسیدن به مقدار نصاب، خمس آن را بپردازد. یافتن گوهر در شکم حیوانِ غواصی شده
- .هر چیز گرانبهایی که در قعر دریا متکوّن و روییده می شود، خواه نباتی و خواه معدنی باشد، اگر با غوص بیرون آید, خمس دارد.
- .گوهرهایی که به سبب جزر و مدّ , از درون دریا به ساحل آمده باشد، جمعآوری آنها، غوص محسوب نمیشود و خمس ندارد.
- .اگر کسی بعضی از اشیاء و گوهرهای دریایی را که روی آب دریا شناور هستند، جمعآوری نماید، به عنوان غوص خمس ندارد. تعاقب ید غوّاصان در گوهر
- .اگر کسی با غوص، معدنی را به دست آورد, یا با غوص گنجی را بیابد , یا مواد معدنی را در غنائم جنگی به دست آورد، در نصاب سنجی , احتیاط در آن است که کمترین نصاب را ملا ک قرار دهد و بین بیست دینار و یک دینار، به لحاظ رعایت مصلحت گیرندگان خمس، یک دینار را نصاب قرار دهد.
- .گوهرهای دریایی که با ابزار و ادوات بیرون آورده می شود، غوص به حساب میآید و خمس دارد; چه غواص آن به زیر آب برود یا نرود. گوهرهای بیرون ریخته از دریا
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] خمس ماهی و حیوانات دیگری که بدون فرو رفتن در دریا صید میشوند، در صورتی واجب است که برای کسب صید کند و بهتنهایی یا با منفعتهای دیگر، از مخارج سالش زیادتر باشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه چند نفر جواهراتی را از دریا بیرون آورند بنابر احتیاط لازم نیست سهم هر کدام به اندازه نصاب برسد، بلکه اگر مجموعاً به اندازه نصاب باشد باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله بهجت] اگر انسان در دریا فرو رود و حیوانی را صید کند، آن حیوان خمس ندارد، ولی اگر در شکم آن حیوان جواهری پیدا شود، مثل جواهر پیدا شده در شکم حیوان صحرایی است که حُکم آن گذشت.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه بدون فرو رفتن در دریا جواهرات را با اسبابی بیرون آورند و یا از روی آب دریا و یا از کنار دریا بگیرند، چنانچه قیمت آن بعد از کم کردن مخارج به حد نصاب برسد احتیاط واجب آن است خمس آن را بدهند.
- [آیت الله سیستانی] اگر انسان در دریا فرو رود و حیوانی را بیرون آورد ، و در شکم آن جواهری پیدا کند ، چنانچه آن حیوان مانند صدف باشد که نوعاً در شکمش جواهر است ، اگر به حد نصاب برسد باید خمس آن را بدهد ، و اگر اتفاقاً جواهر بلعیده باشد ، احتیاط لازم آن است که هر چند به حد نصاب نرسیده باشد ، خمس آن را بدهد .
- [آیت الله اردبیلی] اگر انسان بدون قصد این که چیزی از دریا بیرون آورد، در دریا فرو رود و اتّفاقا جواهری به دست او آید، در صورتی که به حدّ نصاب برسد و قصد کند که آن چیز ملک او باشد، باید خُمس آن را بدهد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر انسان بدون قصد این که چیزی از دریا بیرون آورد در دریا فرو رود، و اتفاقاً جواهری به دستش آید و قصد تملک آن را بنماید، بنابر احتیاط واجب اگر به حد نصاب باشد، بدون کمکردن مؤونه سال، باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر به واسطه غواصی یعنی فرو رفتن در دریا لولو و مرجان یا جواهر دیگری بیرون اورند روییدنی باشد یا معدنی چنانچه قیمت ان به هیجده نخود طلای مسکوک برسد خمس به ان تعلق می گیرد هر چند اخراج خمس بعد از کم کردن مخارجی است که برای بیرون اوردن ان کرده اند چه در یک دفعه ان را از دریا بیرون اورده باشد یا در چند دفعه به طوری که عرفا غوص واحد شمرده شود و چه چیزی که بیرون امده از یک جنس باشد یا چند جنس یک نفر ان را بیرون اورده باشد یا بنابر احتیاط واجب چند نفر
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر انسان بدون قصد این که چیزی از دریا بیرون آورد، در دریا فرو رود واتّفاقاً جواهری به دستش آید، باید بنابر احتیاط باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه انسان در دریا فرو رود و حیوانی را بیرون آورد که در شکم آن جواهری باشد که قیمتش بعد از کم کردن مخارج به حد نصاب برسد، چنانچه آن حیوان مانند صدف باشد که نوعاً در شکمش جواهر است باید خمس آن را بدهد و اگر اتفاقاً آن جواهر را بلعیده باشد باز احتیاط واجب پرداختن خمس آن است.