روزه مستحبی
روزه مستحب از اقسام روزه است و ازاحکام آن در باب صوم سخن گفته‌اند.
وقت نیّت روزه مستحبی از اول شب است تا موقعی که به اندازه نیّت کردن به مغرب وقت مانده باشد که اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد و نیّت روزه مستحبی کند روزه او صحیح است.
عنوان مسئله:
وقت نیّت روزه مستحبی از اول شب است تا موقعی که به اندازه نیّت کردن به مغرب وقت مانده باشد که اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد و نیّت روزه مستحبی کند روزه او صحیح است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- روزه مستحبی گرفته بودم در وسط روز یادم آمد که روزه واجبی دارم چه کنم؟ آیا عدول صحیح است؟
- با وجود روزه نذر، آیا می شود روزه مستحبی گرفت؟ و نیز با وجود روزه قضای ماه مبارک رمضان نذر روزه صحیح است؟
- فقهاء فرموده اند: کسی که روزه قضا دارد نمی تواند روزه مستحبی بگیرد حال اگر شخصی به خاطر ندانستن این مساًله روزه مستحبی نیّت کند و معتکف شود و قبل از غروب روز دوم متوجه شود وظیفه اش چیست؟ آیا قضای این اعتکاف در صورتی که نذر معین باشد واجب است؟ و اگر روز سوم متوجه مساًله شود قضای آن واجب چیست؟
- کسی در اثر ندانستن مسئله و یا سستی و اهمال کاری، غسل های واجب خود را انجام نداده، عبادات او صحیح است یا نه؟
- کسی که جنب بوده و تیمم کرده و غسل را انجام نداده، قبل از اذان به خواب می رود، آیا روزه اش صحیح است؟
- آیا کسی که قبل از دخول وقت غسل جنابت به گردنش بیاید و در همان وقت بخواهد غسل کند نیت وجوب کند آیا غسلش صحیح است؟
- اگر قبل از دخول وقت نماز، وضو را به نیّت نماز واجب بگیرد، آیا می توان با این وضو بعد از دخول وقت نماز واجبی یا هر کاری که نیاز به وضو دارد را به جا آورد؟
- شخص روزه داری که خون دماغ شده و می داند که اگر سر را برای بند آمدن بالا بگیرد، خون وارد حلق می شود، آیا چنین کاری روزه را باطل می کند؟
- اگر بنده حقیر از اوّل شب قصد سفر فردا در ماه رمضان داشته باشم با اینکه در نظر دارم که امکاناً تا ظهر برگشته و روزه ام را ادامه دهم، بنظر حضرت عالی چه وظیفه ای دارم، آیا باید نیّت روزه نکنم و بعد از برگشتن به وطن قصد روزه نمایم؟
- شخص جُنُب هنگام سحر بیدار شد، ولی برای غُسل وقت نداشت و می دانست که در مجرا منی مانده است.به خاطر ضیق وقت، بول نکرد، با تیمم صبح کرد. بعد از اذان، همراه بول، منی هم از او خارج شد. حکم نماز و روزه ی او چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] اگر در ماه مبارک رمضان نیّت روزه را فراموش کند و نزدیک مغرب نیّت کند روزه اش صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا وقت نیّت کردن در روزه واجب یا مستحبّی که به نیابت از دیگری انجام میشود، با وقت نیّت این روزهها برای خود انسان تفاوتی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا در روزه، جایز است که نیّت روزه را به روزه دیگر تبدیل کرد، مثل تبدیل نیّت روزه نذری، به روزه کفّاره یا روزه قضا، و یا تبدیل نیّت روزه مستحبّی، به روزه مستحبّی دیگر؟
- [آیت الله اردبیلی] مکلّفی که در شب، نیّت روزه مستحبّی یا روزه قضای رمضان یا روزه نذری یا روزه کفّاره میکند و میخوابد، ولی بعد از اذان صبح با حالت جنابت بیدار میشود، آیا میتواند در آن روز روزه بگیرد؟
- [آیت الله بهجت] شخصی نیّت روزه مستحبی کرده؛ ولی قبل از ظهر می فهمد که روزه ی قضا بر ذمّه اش می باشد، آیا می تواند نیّت روزه قضا بکند و اگر نیّت کند، آیا ثواب روزه ی مستحبی را هم می برد؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر زن در ماه مبارک رمضان دو ساعت یا کمتر مانده به اذان مغرب حیض شود، آیا روزه اش باطل می شود؟
- [آیت الله مظاهری] آیا کسی که نیت روزة مستحبی کرده، میتواند بعد از اذان صبح از نیت خود به روزة واجب عدول کند؟
- [آیت الله مظاهری] آیا کسی که نیت روزه مستحبی کرده، میتواند بعد از اذان صبح از نیت خود به روزة واجب عدول کند؟
- [آیت الله مظاهری] شخصی برای گرفتن روزه نذری و روزه قضا وقت کافی ندارد و مثلاً 10 روز تا ماه رمضان مانده و او مجموعاً 15 روزه قضا و نذر دارد که وقت نذر هم در دهه آخر شعبان است. ابتدا باید کدام یک را نیت کند؟ روزه قضا را نیت نماید یا روزه نذری را؟
- [سایر] آیا می شود روزه قضا و روزه مستحبی را با هم در یک روز نیت کرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- نماز مغرب و عشاء هرکدام وقت مخصوص و مشترکی دارند: وقت مخصوص نماز مغرب از اول مغرب است، تا وقتی که از مغرب به اندازه خواندن سه رکعت نماز بگذرد، که اگر کسی مثلا مسافر باشد و تمام نماز عشاء را سهواً در این وقت بخواند نمازش باطل است. وقت مخصوص نماز عشاء موقعی است که به اندازه خواندن نماز عشاء به نصف شب مانده باشد که اگر کسی تا این موقع نماز مغرب را نخواند، باید اول نماز عشاء و بعد از آن نماز مغرب را بخواند. و بین وقت مخصوص نماز مغرب و وقت مخصوص نماز عشاء وقت مشترک نماز مغرب و عشاء است.
- اگر در ماه رمضان پیش از ظهر کافر مسلمان شود و از اذان صبح تا آن وقت کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد، خوب است تا مغرب امساک کند، و اگر نکرد قضا ندارد.
- در روزه واجبی که وقت آن معین نیست مثل روزه کفّاره، اگر قصد کند کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد، یا مردّد شود که به جا آورد یا نه، چنانچه به جا نیاورد و پیش از ظهر دوباره نیت روزه کند، روزه او صحیح است و در روزه مستحب اگر تا غروب کاری که روزه باطل می کند انجام ندهد، نیت کند، روزه او صحیح است. چیزهائی که روزه را باطل می کند
- اگر برای روزه واجب غیرمعیّنی مثل روزه کفّاره عمداً تا نزدیک ظهر نیّت نکند اشکال ندارد، بلکه اگر پیش از نیّت تصمیم داشته باشد که روزه نگیرد، یا تردید داشته باشد که بگیرد یا نه; چنانچه کاری که روزه را باطل می کند، انجام نداده باشد و پیش از ظهر نیت کند، روزه او صحیح است.
- کسی که پیش از اذان صبح بدون نیّت روزه، خوابیده است، اگر پیش از ظهر بیدار شود ونیّت کند، روزه او صحیح است چه روزه او واجب باشد چه مستحب. و اگر بعداز ظهر بیدار شود، نمی تواند نیّت روزه واجب نماید ولی لازم است تا مغرب از کاری که روزه را باطل می کند، اجتناب نماید.
- اگر غیر از روزه ماه رمضان روزه معیّن دیگری بر انسان واجب باشد، مثلاً نذر کرده باشد که روز معینی را روزه بگیرد، چنانچه عمداً تا اذان صبح نیت نکند، روزه اش باطل است و اگر نداند که روزه آن روز بر او واجب است یا فراموش کند و پیش از ظهر یادش بیاید، چنانچه کاری که روزه را باطل می کند، انجام نداده باشد و فوراً نیت کند روزه او صحیح وگرنه باطل می باشد.
- لازم نیست انسان نیّت روزه را از قلب خود بگذراند; یا مثلاً بگوید فردا را روزه می گیرم، بلکه همین قدر که برای انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب کاری که روزه را باطل می کند انجام ندهد، کافی است و برای آن که یقین کند تمام این مدت را روزه بوده، باید مقداری پیش از اذان صبح و مقداری هم بعد مغرب از انجام کاری که روزه را باطل می کند، خودداری نماید.
- نماز ظهر و عصر هرکدام وقت مخصوص و مشترکی دارند، وقت مخصوص نماز ظهر از اول ظهر است تا وقتی که از ظهر به اندازه خواندن نماز ظهر بگذرد; و وقت مخصوص نماز عصر موقعی است که به اندازه خواندن نماز عصر، وقت به مغرب مانده باشد، که اگر کسی تا این موقع نماز ظهر را نخواند، نماز ظهر او قضا شده و باید نماز عصر را بخواند و ما بین وقت مخصوص نماز ظهر و وقت مخصوص نماز عصر، وقت مشترک نماز ظهر و نماز عصر است، و اگر کسی در وقت مختص ظهر، نماز عصر و در وقت مختص عصر نماز ظهر بخواند، نماز او در هر دو مورد باطل است.
- اگر مریض پیش از ظهر ماه رمضان خوب شود و از اذان صبح تا آن وقت کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد احتیاط مستحب آن است نیت روزه کند و بعداً قضای آن را به جا آورد.
- کسی که برای به جا آوردن روزه میّتی اجیر شده، اگر روزه مستحبی بگیرد اشکال ندارد. ولی کسی که روزه قضا بنابر احتیاط یا واجب دیگری دارد، نمی تواند روزه مستحبی بگیرد و چنانچه فراموش کند و روزه مستحبی بگیرد، در صورتی که پیش از ظهر یادش بیاید، روزه مستحبی او به هم می خورد و می تواند نیّت خودرا به روزه واجب برگرداند. و اگر بعد از ظهر ملتفت شود، روزه او باطل است و اگر بعداز مغرب یادش بیاید، روزه اش بی اشکال نیست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] وقت نیت روزه مستحبی از اول شب است تا موقعی که به اندازه نیت کردن به مغرب وقت مانده باشد که اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد و نیت روزه مستحبی کند روزه او صحیح است.
- [امام خمینی] وقت نیت روزه مستحبی از اول شب است تا موقعی که به اندازه نیت کردن به مغرب وقت مانده باشد، که اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد و نیت روزه مستحبی کند، روزه او صحیح است.
- [آیت الله بهجت] وقت نیت روزه مستحبی از اول شب است تا موقعی که به اندازه نیت کردن به مغرب وقت مانده باشد، و اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد و نیت روزه مستحبی کند، روزه او صحیح است.
- [آیت الله مظاهری] وقت نیّت روزه مستحبّی از قبل از اذان صبح است تا موقعی که به اندازه نیّت کردن به مغرب وقت مانده باشد که اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد و نیّت روزه مستحبّی کند روزه او صحیح است.
- [آیت الله خوئی] وقت نیت روزه مستحبی از اول شب است تا موقعی که به انداز نیت کردن به مغرب وقت مانده باشد، که اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد و نیت روزه مستحبی کند، روزه او صحیح است.
- [آیت الله وحید خراسانی] وقت نیت روزه مستحبی از اول شب است تا موقعی که به اندازه نیت کردن به استتار قرص وقت مانده باشد که اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد و نیت روزه مستحبی کند روزه او صحیح است و اگر از استتار قرص بگذرد صحت روزه محل اشکال است
- [آیت الله علوی گرگانی] وقت نیّت روزه مستحبّی از اوّل شب است تا موقعی که به اندازه نیّت کردن بمغرب وقت مانده باشد که اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد ونیّت روزه مستحبّی کند روزه او صحیح است.
- [آیت الله بروجردی] وقت نیت روزهی مستحبی از اوّل شب است تا موقعی که به اندازهی نیت کردن به مغرب وقت مانده باشد، که اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد و نیت روزهی مستحبی کند، روزهی او صحیح است.
- [آیت الله نوری همدانی] وقت نیت روزة مستحبی از اول شب است تا موقعی که به اندازة نیت کردن به مغرب وقت مانده باشد که اگر تا این وقت کار ی که روزهراباطل می کند انجام نداده باشد و نیت روزة مستحبی کند روزة او صحیح است .
- [آیت الله اردبیلی] آخرین وقتی که میتوان برای روزه مستحبّی نیّت نمود، هنگامی است که به اندازه نیّت کردن به مغرب وقت باقیمانده باشد، بنابراین اگر تا این هنگام عملی که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد و نیّت روزه مستحبّی کند، روزه او صحیح است.