روزه مستحبی
روزه مستحب از اقسام روزه است و ازاحکام آن در باب صوم سخن گفتهاند.
وقت نیّت روزه مستحبّی از قبل از اذان صبح است تا موقعی که به اندازه نیّت کردن به مغرب وقت مانده باشد که اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل می‌کند انجام نداده باشد و نیّت روزه مستحبّی کند روزه او صحیح است.
عنوان مسئله:
وقت نیّت روزه مستحبّی از قبل از اذان صبح است تا موقعی که به اندازه نیّت کردن به مغرب وقت مانده باشد که اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل می‌کند انجام نداده باشد و نیّت روزه مستحبّی کند روزه او صحیح است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا کسی که نیت روزه مستحبی کرده، میتواند بعد از اذان صبح از نیت خود به روزة واجب عدول کند؟
- زن روزهداری که یکی دو ساعت مانده به اذان مغرب حیض شود، تکلیف روزهاش چیست؟
- کسی که بعد از اذان صبح بیدار شده و ببیند جنب شده است، آیا میتواند روزه مستحبی یا قضا بگیرد؟
- کسی که نمیداند روزه ماه رمضان مسافر باطل است، اگر روزه گرفت و سفر کرد و تا افطار، کاری که روزه را باطل می‌کند، انجام نداد، روزة او صحیح است یا باید قضا کند؟ آیا فرقی می‌کند که قبل از افطار بفهمد که روزهاش باطل است یا بعد از افطار؟
- اگر شخصی در ماه رمضان یک ربع ساعت مانده به اذان صبح بیدار شود و ببیند جنب است و در این وقت برای خوردن سحری یا غسل فقط وقت هست، وظیفه او چیست؟ آیا میتواند سحری بخورد و روزه را با تیمم بگیرد یا باید غسل کند و روزه را بدون سحری بگیرد؟
- شبکه استانی شهر ما (اصفهان) اذان صبح را یک ربع دیرتر از شبکة تهران پخش می‌کند و بعضی اوقات اذان مغرب را چند دقیقه زودتر از تهران پخش مینماید. در این صورت، مکلّف برای خواندن نماز، مخصوصاً نماز صبح، باید طبق کدام اذان عمل نماید؟
- کسی که در آخر وقت، تصوّر می‌کند برای دو نماز وقت دارد و نماز ظهر خود را شروع می‌کند و وقتی نماز ظهر او تمام میشود اذان مغرب را میگویند، آیا نماز ظهر او صحیح است، یا باید با نماز عصر هر دو را قضا نماید؟
- شخصی برای گرفتن روزه نذری و روزه قضا وقت کافی ندارد و مثلاً 10 روز تا ماه رمضان مانده و او مجموعاً 15 روزه قضا و نذر دارد که وقت نذر هم در دهه آخر شعبان است. ابتدا باید کدام یک را نیت کند؟ روزه قضا را نیت نماید یا روزه نذری را؟
- کسی که در شب ماه رمضان خود را با استمناء جنب کند و وقت کافی هم برای غسل کردن داشته باشد، اما تا اذان صبح غسل نکند تا وقت تنگ شود و با تیمم روزه بگیرد، آیا روزه او باطل است؟
- اگر کسی به هر دلیلی تا نیمهشب شرعی نماز مغرب یا عشاء یا هر دو را نخوانده باشد، آیا میتواند قضای آن را در وقت دیگری بخواند یا حتماً باید تا قبل از اذان صبح به جا آورد؟ نیّت آن چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] خانمی بعد از اذان صبح از حیض و یا نفاس پاک میشود آیا میتواند ضمن انجام غسل نیّت روزه مستحبّی و یا واجب غیر معیّن نماید؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا جنب میتواند بعد از اذان صبح نیّت روزه مستحبّی و یا واجب غیر معیّن کند و حال آنکه هنوز غسل نکرده باشد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] اگر در روزه ماه رمضان بعد ازاذان صبح کسی در خواب جنب شود روزه اش باطل می شود یا نه و اگر باطل نمی شود آیا می توان بعد از اذان ظهر یا اذان مغرب غسل کرد یا نه؟
- [آیت الله اردبیلی] مکلّفی که در شب، نیّت روزه مستحبّی یا روزه قضای رمضان یا روزه نذری یا روزه کفّاره می‌کند و میخوابد، ولی بعد از اذان صبح با حالت جنابت بیدار میشود، آیا میتواند در آن روز روزه بگیرد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] کسی که در شب ماه رمضان جنب است و غسل نمی کند به نیّت اینکه قبل از اذان صبح غسل نماید و ساعت را نیز یکساعت مانده به اذان کوک می کند تا بیدار شود امّا وقتی که خوابید متوجّه زنگ ساعت نشده و بعد از اذان صبح بیدار می شود، آیا روزه آن روزی که او گرفته صحیح می باشد؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر زن در ماه مبارک رمضان دو ساعت یا کمتر مانده به اذان مغرب حیض شود، آیا روزه اش باطل می شود؟
- [سایر] آیا انسان جنب، میتواند بعد از اذان صبح غسل کند و روزه مستحبی بگیرد؟
- [آیت الله اردبیلی] وقت نیت روزه مستحبی تا چه زمان از روز می‌باشد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی جنب بوده و عمداً با حال جنابت باقی مانده است تا اذان صبح شده، یا جنب بوده و خواب مانده است، فعلاً که قبل از ظهر است آیا می تواند نیت روزه استیجاری کند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] جهت روزه گرفتن روزه معیّن در تنگی وقت باید تیمّم کرد همچنین وقتی که طهارت آبی متعسّر و یا متعذّر باشد مراد از تنگی وقت چه مقدار زمانی که نسبت به اذان صبح باقی مانده می‌باشد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر در ماه رمضان، پیش از ظهر کافر مسلمان شود و از اذان صبح تا آن وقت کاری که روزه را باطل می‌کند انجام نداده باشد باید نیّت روزه کند و روزه او صحیح است و قضا هم ندارد.
- نیّت یعنی توجّه به عمل برای اطاعت فرمان خدا، و لازم نیست انسان نیّت را به زبان بگوید یا از قلب خود بگذارند، بلکه همین قدر که برای انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب کاری که روزه را باطل می‌کند انجام ندهد کافی است و برای آنکه یقین کند تمام این مدّت را روزه بوده، باید مقداری پیش از اذان صبح و مقداری هم بعد از مغرب از انجام کاری که روزه را باطل می‌کند خودداری نماید.
- اگر نداند یا فراموش کند که ماه رمضان است و پیش از ظهر ملتفت شود، چنانچه کاری که روزه را باطل می‌کند انجام نداده باشد باید نیّت کند و روزه او صحیح است و اگر کاری که روزه را باطل می‌کند انجام داده باشد یا بعد از ظهر ملتفت شود که ماه رمضان است روزه او باطل می‌باشد، ولی باید تا مغرب کاری که روزه را باطل می‌کند انجام ندهد و بعد از رمضان هم آن روزه را قضا نماید.
- در هر روزه واجب اگر به واسطه عذری مثل خواب یا مرض یا مسافرت یا غفلت تا پیش از ظهر نیّت نکند و کاری که روزه را باطل می‌کند انجام نداده باشد باید نیّت روزه کند.
- اگر پیش از اذان صبح نیّت کند و بخوابد و بعد از مغرب بیدار شود روزهاش صحیح است.
- کسی که جنب است و میخواهد روزه بگیرد گرچه روزه مستحبّی باشد چنانچه عمداً غسل نکند تا وقت تنگ شود میتواند با تیمّم روزه بگیرد و صحیح است و لازم نیست تا اذان صبح بیدار بماند.
- نزدیک اذان صبح از طرف مشرق سپیدهای رو به بالا حرکت می‌کند که آن را فجر اوّل گویند موقعی که آن سپیده پهن شد فجر دوم، و اوّل وقت نماز صبح است.
- اگر انسان شک کند که مغرب شده یا نه، نمیتواند افطار کند، ولی اگر شک کند که صبح شده یا نه، پیش از تحقیق هم میتواند کاری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد. ولی در چهار صورت باید روزه آن روز را قضا کند: اوّل: در ماه رمضان بدون این که تحقیق کند صبح شده یا نه، کاری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد بعد معلوم شود که صبح بوده است. دوّم: شخص غیر ثقه بگوید صبح نشده یا بگوید صبح شده و انسان خیال کند شوخی می‌کند و کاری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده است. سوّم: کسی که نمیتواند تحقیق کند مثل کور و زندانی و مانند اینها به گفته شخص غیر ثقه افطار کند بعد معلوم شود مغرب نبوده است. چهارم: در هوای صاف به واسطه تاریکی یقین کند که مغرب شده و افطار کند بعد معلوم شود مغرب نبوده است، ولی اگر در هوای ابری به گمان اینکه مغرب شده افطار کند بعد معلوم شود مغرب نبوده قضا لازم نیست.
- وقت نماز ظهر و عصر بعد از زوال تا مغرب )تقریباً یک ربع بعد از غروب آفتاب( ولی وقت فضیلت آنها از اوّل زوال است تا موقعی که سایه شاخص به اندازه دو هفتم آن شود )تقریباً یک ساعت و نیم بعد از ظهر( و وقت فضیلت عصر ادامه دارد تا موقعی که سایه شاخص به چهار هفتم آن برسد (تقریباً سه ساعت بعد از ظهر) و وقت نماز مغرب و عشا بعد از مغرب است تا اوّل اذان صبح ولی وقت فضیلت آنها از مغرب است تا وقتی که سرخی طرف مغرب از بین برود (یک ساعت و نیم بعد از غروب آفتاب) و وقت فضیلت عشا ادامه دارد تا ثلث شب (تقریباً ساعت نه و نیم) و وقت نماز صبح از اوّل طلوع فجر است تا طلوع آفتاب و وقت فضیلت آن از طلوع فجر است تا وقتی که سرخی طرف مشرق پیدا شود (تقریباً یک ساعت بعد از طلوع فجر).
- آخر وقت نماز مغرب و عشا طلوع فجر است ولی اگر نماز مغرب یا عشا را تا نصف شب نخواند بهتر آن است که تا قبل از اذان صبح بدون اینکه نیّت ادا یا قضا کند به جا آورد و باید شب را برای نماز مغرب و عشا و نماز شب و مانند اینها از اوّل غروب تا اذان صبح حساب کرد، بنابراین تقریباً یازده ساعت و یک ربع بعد از ظهر شرعی نصف شب است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] وقت نیّت روزه مستحبی از اول شب است تا موقعی که به اندازه نیّت کردن به مغرب وقت مانده باشد که اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد و نیّت روزه مستحبی کند روزه او صحیح است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . وقت نیت روزه مستحبی از اول شب است تا موقعی که به اندازه نیت کردن، به مغرب وقت مانده باشد که اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد و نیت روزه مستحبی کند روزه او صحیح است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] وقت نیت روزه مستحبی از اول شب است تا موقعی که به اندازه نیت کردن به مغرب وقت مانده باشد که اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد و نیت روزه مستحبی کند روزه او صحیح است.
- [امام خمینی] وقت نیت روزه مستحبی از اول شب است تا موقعی که به اندازه نیت کردن به مغرب وقت مانده باشد، که اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد و نیت روزه مستحبی کند، روزه او صحیح است.
- [آیت الله خوئی] وقت نیت روزه مستحبی از اول شب است تا موقعی که به انداز نیت کردن به مغرب وقت مانده باشد، که اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل می‌کند انجام نداده باشد و نیت روزه مستحبی کند، روزه او صحیح است.
- [آیت الله علوی گرگانی] وقت نیّت روزه مستحبّی از اوّل شب است تا موقعی که به اندازه نیّت کردن بمغرب وقت مانده باشد که اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل می‌کند انجام نداده باشد ونیّت روزه مستحبّی کند روزه او صحیح است.
- [آیت الله بروجردی] وقت نیت روزهی مستحبی از اوّل شب است تا موقعی که به اندازهی نیت کردن به مغرب وقت مانده باشد، که اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل می‌کند انجام نداده باشد و نیت روزهی مستحبی کند، روزهی او صحیح است.
- [آیت الله وحید خراسانی] وقت نیت روزه مستحبی از اول شب است تا موقعی که به اندازه نیت کردن به استتار قرص وقت مانده باشد که اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد و نیت روزه مستحبی کند روزه او صحیح است و اگر از استتار قرص بگذرد صحت روزه محل اشکال است
- [آیت الله نوری همدانی] وقت نیت روزة مستحبی از اول شب است تا موقعی که به اندازة نیت کردن به مغرب وقت مانده باشد که اگر تا این وقت کار ی که روزهراباطل می کند انجام نداده باشد و نیت روزة مستحبی کند روزة او صحیح است .
- [آیت الله اردبیلی] آخرین وقتی که میتوان برای روزه مستحبّی نیّت نمود، هنگامی است که به اندازه نیّت کردن به مغرب وقت باقیمانده باشد، بنابراین اگر تا این هنگام عملی که روزه را باطل می‌کند انجام نداده باشد و نیّت روزه مستحبّی کند، روزه او صحیح است.