زکات مال
زکات صدقه مقدر به اصل شرع می باشد. زکات عنوان بابى مستقل در فقه است که مباحث و مسائل آن به تفصیل در این باب آمده است.
اگر کسی را وکیل کند که زکات مال او را بدهد چنانچه وکیل وقتی که زکات را به فقیر می دهد، از طرف مالک نیت زکات کند کافی است. ولی اگر کسی را فقط در رساندن زکات به فقیر وکیل کند لازم است در موقع دادن به وکیل، مالک نیّت کند.
عنوان مسئله:
اگر کسی را وکیل کند که زکات مال او را بدهد چنانچه وکیل وقتی که زکات را به فقیر می دهد، از طرف مالک نیت زکات کند کافی است. ولی اگر کسی را فقط در رساندن زکات به فقیر وکیل کند لازم است در موقع دادن به وکیل، مالک نیّت کند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا برای اسلام آوردن گفتن شهادتین کافی است یا باید با نیت قبلی همراه باشد؟
- اگر حقوق کارگری را از گندمی بدهند که به عین آن زکات تعلق گرفته است و مالک زکات آن را نداده آیا بر کارگر واجب است زکات بدهد؟
- اگر حقوق کارگری را از گندمی بدهند که به عین آن زکات تعلق گرفته است و مالک زکات آن را نداده آیا بر کارگر واجب است زکات بدهد؟
- دو نفر که فقیر هستند و در عین حال زکات بر آن دو واجب شده است، آیا می توانند زکات را به یکدیگر بدهند، مشروط به این که طرف مقابل هم زکاتش را به او بدهد؟
- در اقرار به زنا یا سایر حدودی که تعدد اقرار در آن شرط است آیا لازم است اقرار در جلسات متعدد باشد یا در یک جلسه چهار بار اقرار کافی است؟
- آیا در شهادت دادن به جرائمی مثل لواط، دیدن به چشم لازم است یا یقین و علم نیز کافی است و آیا بیان جزئیات در لواط شرط است و نیز در تفخیذ و مساحقه باید جزئیات بیان شود؟
- پس از ازدواج، از شهری که در آن متولد و ساکن بودم به شهر دیگری رفتم. آیا برای اعراض از وطن، (قصد) کافی است یا لفظ لازم است و باید به زبان بیاورم؟
- شخصی یک دستگاه آپارتمان نیم ساخته پیش خرید کرده است. بخشی از پول، پرداخت شده وقول نامه، تنظیم و کلیه ی خیارات از طرفین ساقط شده است. فروشنده، مالک سه دانگ و وکیل در فروش سه دانگ دیگر می باشد، لکن طرفین معامله نسبت به تحویل به موقع آپارتمان و پرداخت ثمن معامله کوتاهی کرده اند. سپس جمله ی زیر با توافق طرفین به قول نامه اضافه گردید:(چنانچه ثمن باقیمانده در موعد مقرّر پرداخت نشود، فروشنده حق فسخ دارد)، البته این شرط در ضمن عقد خارج لازم نبوده است. آیا این شرط صحیح و نافذ است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] زمان پرداخت زکات فطره چه موقع است؟آیا میتوان برای رساندن به فقیر خاصی پرداخت زکات را به تأخیر انداخت؟
- [آیت الله مظاهری] آیا لازم است در مورد اینکه فقیر، شخص صالحی است یا نه تحقیق کرد تا بتوان زکات فطره را به او داد یا صرف فقیر بودن برای پرداخت فطریه به او کافی است؟
- [آیت الله خوئی] اگر کسی زنی را متعه کند زن به او بگوید شما وکیل هستید، آیا برای تعیین مدت و اجرت هم کافی می‌شود یعنی عاقد، وکیل در تعیین مدت و اجرت هم می‌شود، یا در توکیل لازم است بگوید، در تعیین آنها هم وکیل هستید و ضمناً در بذل مدت بذل لفظی لازم است، یا قصد و اراده قلبی کافی است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی در 28 ماه رمضان زکات فطره خود را داده به شخصی تا آن شخص بعد از دیدن ماه یعنی قبل از غروب زکات فطره را از طرف آن شخص به فقیر بدهد آیا صحیح است یا نه چون هنوز غروب نشده آیا باید دوباره بدهد یا کافی است؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر حاجی به جای یک سوم از قربانیِ حج که باید به فقیر صدقه بدهد و نتوانسته این کار را بکند، یک قربانی کامل دیگر به فقیر بدهد، کافی است؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی چندین روز به طور عمد روزهاش را نگرفته و اکنون میخواهد بابت کفّاره هر روز به شصت نفر فقیر طعام بدهد. آیا لازم است برای هر روز، شصت فقیر جداگانه در نظر گرفته شود که کار بسیار مشکلی است یا یک گروه شصت نفری کافی است و کفّاره تمام روزهها را به همین یک گروه میتواند بدهد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیا میتوانیم مبلغ زکات فطره را از طریق سیستم الکترونیکی، به شماره حساب فقیری که می شناسیم، واریز کنیم؟ و آیا اگر نیت کنیم که از حساب بانکی خودمان مبلغی بهعنوان زکات فطره باشد، کافی است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا برای وقوف در مشعر یک نیّت کافی است، یا برای وقوف از شب تا طلوع صبح یک نیّت، و برای وقوف پس از طلوع صبح تا طلوع آفتاب نیّت دیگری لازم است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا نیت در اوّل ماه مبارک رمضان کافی است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا مهریه ای را که به انسان تحمیل می کنند لازم است آنرا بپردازیم و یا آنچه که نیت پسر و دختر است کافی است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر مالک یا وکیل او بدون قصد قربت زکات را به فقیر بدهد و پیش از آن‌که آن مال از بین برود، خود مالک نیت زکات کند، زکات حساب می شود. مسائل متفرقه زکات
- اگر مالک فقیری را وکیل کند که زکات مال او را بدهد چنانچه یقین نداشته باشد که قصد مالک این بوده که او برندارد می تواند برای خود نیز بردارد.
- موقعی که گندم و جو را از کاه جدا می کند و موقع خشک شدن خرما و انگور، انسان باید زکات را به فقیر بدهد، یا از مال خود جدا کند. و زکات طلا و نقره و گاو و گوسفند و شتر را بعد از تمام شدن ماه دوازدهم باید به فقیر بدهد، یا از مال خود جدا نماید. ولی اگر منتظر فقیر معینی باشد، یا بخواهد به فقیری بدهد که از جهتی برتری دارد، می تواند زکات را جدا نکند.
- اگر زکات فطره را به یکی از هشت مصرفی که سابقاً برای زکات مال گفته شد برسانند کافی است. ولی احتیاط واجب آن است که فقط به فقرای شیعه بدهد.
- انسان باید زکات را به قصد قربت یعنی برای انجام فرمان خداوند عالم بدهد و در نیت معین کند که آنچه را می دهد زکات مال است، یا زکات فطره. ولی اگر مثلاً زکات گندم و جو بر او واجب باشد، لازم نیست معین کند چیزی را که می دهد زکات گندم است یا زکات جو.
- فقیر نمی تواند زکات را به کمتر از مقدار آن صلح کند یا چیزی را گران تر از قیمت آن بابت زکات قبول نماید، یا زکات را از مالک بگیرد و به او ببخشد. ولی کسی که زکات زیادی بدهکار است و فقیر شده و نمی تواند زکات را بدهد و امید هم ندارد که دارا شود، چنانچه بخواهد توبه کند، فقیر می تواند زکات را از او بگیرد و به او ببخشد.
- کسی که میّت را غسل می دهد، باید قصد قربت داشته باشد یعنی غسل را برای انجام فرمان خداوند عالم بجا آورد و اگر به همین نیّت تا آخر غسل سوم باقی باشد کافی است و تجدید نیت لازم نیست.
- زن می تواند به شوهر فقیر خود زکات بدهد، اگرچه شوهر زکات را صرف مخارج خود آن زن نماید.
- بعد از آن‌که انسان دوازده ماه مالک گاو و گوسفند و شتر و طلا و نقره بود باید زکات آن را بدهد. ولی از اول ماه دوازدهم نمی تواند طوری در مال تصرف کند که مال از بین برود و اگر تصرف کند ضامن است و چنانچه در ماه دوازدهم بدون اختیار او بعضی از شرط های زکات از بین برود زکات بر او واجب نیست.
- اگر پیش از آن‌که زکات بر او واجب شود، چیزی بابت زکات به فقیر بدهد،زکات حساب نمی شود و بعد از آن‌که زکات بر او واجب شد. اگر چیزی را که به فقیر داده از بین نرفته و تملیک او نکرده باشد و آن فقیر هم به فقر خود باقی باشد می تواند چیزی را که به او داده بابت زکات حساب کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر کسی را وکیل کند که زکات مال او را بدهد چنانچه وکیل وقتی که زکات را به فقیر می دهد، از طرف مالک نیّت زکات کند کافی است.
- [امام خمینی] اگر کسی را وکیل کند که زکات مال او را بدهد چنانچه وکیل وقتی که زکات را به فقیر می دهد از طرف مالک نیت زکات کند کافی است
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی را وکیل کند که زکات مال او را بدهد، وکیل وقتی که زکات را به فقیر میدهد، باید از طرف مالک نیّت زکات کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه کسی را وکیل کند که زکات مال او را بدهد همین اندازه که مالک نیت داشته باشد کافی است، خواه وکیل نیت کند یا نه، ولی اگر مالک نیت زکات را نکرده بلکه وکالت در همه چیز به او داده باید وکیل نیت کند.
- [آیت الله بروجردی] اگر کسی را وکیل کند که زکات مال او را بدهد، موقعی که زکات را به آن وکیل میدهد، بنا بر احتیاط واجب باید نیت کند که آنچه را وکیل او بعداً به فقیر میدهد زکات باشد، وکیل هم وقتی که زکات را به فقیر میدهد، باید از طرف مالک نیت زکات کند.
- [آیت الله بروجردی] اگر مالک یا وکیل او بدون قصد قربت زکات را به فقیر بدهد و پیش از آن که آن مال از بین برود، خود مالک نیت زکات کند، زکات حساب می‌شود.مسائل متفرقه زکات
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر کسی را وکیل کند که زکات مال او را بدهد باید وکیل وقتی زکات را به فقیر می دهد نیت ادای زکات از طرف مالک بکند و مالک هم بنابر احتیاط نیت ادای زکات در ان وقت داشته باشد و اگر او را وکیل کند که زکاتی را که به او می دهد به فقیر برساند باید مالک وقت دادن وکیل به فقیر نیت کند و احتیاط مستحب ان است که از وقت دادن به وکیل نیت کند و تا زمان رسیدن زکات به فقیر استمرار داشته باشد
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر مالک یا وکیل او بدون قصد قربت زکات را به فقیر بدهد و پیش از آن که آن مال از بین برود، خود مالک نیت زکات کند، زکات حساب می شود.
- [آیت الله بهجت] اگر مالک یا وکیل او بدون قصد قربت زکات را به فقیر بدهد و پیش از آن‌که آن مال از بین برود، خود مالک نیت زکات کند، زکات حساب می‌شود.
- [آیت الله مظاهری] اگر مالک یا وکیل او بدون قصد قربت زکات را به فقیر بدهد و پیش از آن‌که آن مال از بین برود، خود مالک نیّت زکات کند، زکات حساب می‌شود.