بریده
بُرَیده، مرکز کنونی بخش القصیم در عربستان سعودی است.
اگر کسی بچه ای را ختنه کند و ضرری به آن بچه برسد; یا بمیرد چنانچه بیشتر از معمول بریده باشد ضامن است. و اگر بیشتر از معمول نبریده باشد ضامن نیست.
عنوان مسئله:
اگر کسی بچه ای را ختنه کند و ضرری به آن بچه برسد; یا بمیرد چنانچه بیشتر از معمول بریده باشد ضامن است. و اگر بیشتر از معمول نبریده باشد ضامن نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر گله گوسفندان را بچه کوچک به صحرا ببرد و گرگ برخی از گوسفندان را تلف کند، آیا شخصی که از بچه برای این کار استفاده کرده ضامن است؟
- اگر پزشک پس از معاینه به تشخیص ظنی برسد، آیا مجاز است که برای مریض نسخه بنویسد؟ اگر آن بیمار بهبود نیافت، آیا ضامن هزینه های مادی او می باشد؟
- من سرپرست خانواده ای هستم که حق بیمه همه را می پردازم، آیا می توانم از دفترچه یکی از بچه هایم برای دیگری استفاده کنم و اگر این کار را انجام داده ام ضامن می باشم یا خیر؟
- آیا همان گونه که در قتل مباشری، در صورت عدم شناسایی قاتل، دیه ی مقتول از بیت المال پرداخت می شود، در قتل تسبیبی نیز این گونه است؟ به عنوان مثال، اگر شخص ناشناسی پوست موزی در خیابان بیندازد و شخصی در اثر گذاشتن پا روی پوست و لغزیدن و به زمین خوردن بمیرد، آیا بیت المال ضامن دیه ی اوست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنانچه طبیب به سبب سهل انگاری ضرری به بیمار بزند ضامن است؟
- [آیت الله خوئی] بچه ختنه نشده را قبل از تکلیف، مکه میبرند و او را محرم کردند، مختون نبودن او برای بعداً چگونه است؟
- [آیت الله بهجت] هرگاه انسان سهوا ضرری به مسجد برساند، آیا ضامن است؟ (مثلاً ناخواسته پا روی مهر مسجد گذاشته و آن را شکسته است)
- [آیت الله بهجت] در صورت اجرای حدّ، اگر خسارت جانی به متهم برسد چه کسی ضامن خواهد بود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] گاه به هنگام ختنه کردن در اتاق عمل، دست و پای بیمار را می بندند، یا در مواجهه با فریاد شدید بچّه او را می زنند، یا دهانش را می گیرند. در حالی که با عمل بیهوشی به راحتی می توان آنها را ختنه نمود. در این موارد چه باید کرد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر مادر بمیرد و بچه در شکم مادر زنده باشد تکلیف چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] گاهی برای ختنه کردن بچه در اتاق عمل به طور سرپایی تحت بی حسی موضعی ، دست و پای بیمار را می بندند و یا در مواجهه با فریاد شدید بچه او را می زنند و یا دهانش را می گیرند در حالی که با عمل بی هوشی به راحتی می توان در اتاق عمل و بدون اذیت آنها را ختنه نمود در این موارد وظیفه چیست ؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بچه نابالغ صدمه جانی به کسی می رساند. آیا ولیِّ آن بچه ضامن است یا نه؟ و همچنین اگر دیوانه صدمه ای بکسی بزند، تکلیف چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر قرارداد خاصّی با عامل نگذاشته باشند و او مطابق معمول و متعارف معامله ای کند و خسارت وارد شود، آیا عامل ضامن است؟
- [آیت الله بهجت] اگر بچه در رحم مادر بمیرد و باقی ماندن او در شکم مادر خطرآفرین باشد چه باید کرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هر گاه پزشک به مریض یا ولیّ او بگوید که اگر ضرری به مریض برسد ضامن نباشد; در صورتی که دقت و احتیاط خود را بکند و به مریض ضرری برسد، یا بمیرد، پزشک ضامن نیست.
- اگر پزشک به دست خود به مریض دوا بدهد، یا درد و دوای مریض را به او بگوید و مریض دوا را بخورد; چنانچه در معالجه خطا کند و به مریض ضرری برسد یا بمیرد، پزشک ضامن است. ولی اگر فقط بگوید فلان دوا برای فلان مرض فائده دارد و به واسطه خوردن دوا ضرری به مریض برسد، یا بمیرد پزشک ضامن نیست.
- اگر حیوانی را اجاره کند و معین نماید که چقدر بار بر آن بگذارد، چنانچه بیشتر از آن مقدار بار کند و آن حیوان بمیرد یا معیوب شود ضامن است. و نیز اگر مقدار بار را معین نکرده باشند و بیشتر از معمول بار کند و حیوان تلف شود، یا معیوب گردد ضامن می باشد.
- هرگاه رکوع را به طور غیر معمول به جا آورد، مثلا به چپ یا راست خم شود اگرچه دست های او به زانو برسد، صحیح نیست.
- کسی که می تواند بایستد اگر بترسد که به واسطه ایستادن، مریض شود یا ضرری به او برسد، می تواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد، می تواند خوابیده نماز بخواند.
- هرگاه مادر بمیرد و بچه در شکمش زنده باشد باید به وسیله کسانی که در مسأله پیش گفته شد از هر طرفی که بچه سالم بیرون می آید بچه را بیرون آورند و دوباره بدوزند ولی اگر بین پهلوی چپ و راست در سالم بودن بچه فرقی نباشد احتیاط واجب آن است که از پهلوی چپ بیرون آورند.
- شریکی که با سرمایه شرکت معامله می کند; اگر برخلاف قراردادی که با او کرده اند خرید و فروش کند و خسارتی برای شرکت پیش آید ضامن است و نیز اگر با او قراردادی نکرده باشند و برخلاف معمول معامله کند، ضامن می باشد.
- شریکی که با سرمایه شرکت معامله می کند; اگر برخلاف قراردادی که با او کرده اند خرید و فروش کند و خسارتی برای شرکت پیش آید ضامن است و نیز اگر با او قراردادی نکرده باشند و برخلاف معمول معامله کند، ضامن می باشد. صفحه 399
- کسی که سگ را فرستاده اگر وقتی برسد که بتواند سر حیوان را ببرد، چنانچه به طور معمول و با شتاب مثلا کارد را بیرون آورد و وقت سر بریدن بگذرد و آن حیوان بمیرد حلال است; ولی اگر مثلاً به واسطه زیاد تنگ بودن غلاف یا چسبندگی آن بیرون آوردن کارد طول بکشد و وقت بگذرد از خوردن آن خوددداری کند و نیز اگر چیزی همراه او نباشد که با آن، سر حیوان را ببرد و حیوان بمیرد، از خوردن آن نیز خودداری کند. صید ماهی
- اگر زن کافره بمیرد و بچه در شکم او مرده باشد، چنانچه پدر بچه، مسلمان باشد، باید زن را در قبر به پهلوی چپ، پشت به قبله بخوابانند که روی بچه به طرف قبله باشد بلکه اگر هنوز روح هم به بدن او داخل نشده باشد، بنابر احتیاط واجب باید به همین دستور عمل کنند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] اگر کسی بچّهای را ختنه کند و ضرری به آن بچّه برسد یا بمیرد، چنانچه بیشتر از معمول بریده باشد ضامن است و اگر بیشتر از معمول نبریده باشد ضامن نیست.
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی بچّهای را ختنه کند و ضرری به آن بچّه برسد یا بمیرد، چنانچه بیشتر از معمول بریده باشد، ضامن است، و اگر بیشتر از معمول نبریده باشد ضامن نیست.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر کسی بچه ای را ختنه کند و ان بچه بمیرد؛ ضامن است؛ خواه مقداری که بریده بیشتر از معمول باشد یا نه. و اما اگر ضرری به آن بچه برسد؛ چنانچه بیشتر از معمول بریده باشد؛ ضامن است و اگر بیشتر از معمول نبریده باشد؛ ضمان محل اشکال و احوط رجوع به صلح است.
- [آیت الله خوئی] اگر کسی بچهای را ختنه کند و آن بچه بمیرد ضامن است خواه مقداری که بریده بیشتر از معمول باشد یا نه و اما اگر ضرری به آن بچه برسد چنانچه بیشتر از معمول بریده باشد ضامن است. و اگر بیشتر از معمول نبریده باشد ضمان محل اشکال، و احوط رجوع به صلح است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر کسی بچّه ای را ختنه کند و ضرری به آن بچه برسد، یا بمیرد چنانچه بیشتر از معمول بریده باشد ضامن است و اگر متخصص بوده و بیشتر از معمول نبریده باشد ضامن نیست، امّا اگر تشخیص ضرر داشتن یا ضرر نداشتن را هم بعهده او گذاشته باشند جرّاح ضامن است.
- [آیت الله بهجت] اگر کسی بچهای را ختنه کند و ضرری به آن بچه برسد یا بمیرد، چنانچه بیشتر از معمول بریده باشد، بهطوریکه بگویند تعدّی کرده، ضامن است، ولی اگر بیشتر از معمول نبریده ضامن نیست، و این در صورتی است که به ولیّ بچه گفته باشد که در صورت حدوث ضرر، او ضامن نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر کسی بچهای را ختنه کند و ضرری به آن بچه برسد یا بمیرد، چنانچه بیشتر از معمول بریده باشد ضامن است، و اگر بیشتر از معمول نبریده باشد اگر فقط به او رجوع شده باشد ضامن نیست، و اما اگر تشخیص ضرر داشتن یا ضرر نداشتن را هم به عهده او گذاشته باشد، جراح ضامن است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی بچهای را با اجازه ولیّ ختنه کند وضرری به آن برسد، یا بمیرد چنانچه بیشتر از معمول بریده باشد، ضامن است و اگر بیشتر از معمول نبریده باشد، ضامن نیست.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی بچّهای را با اجازه ولیّ او ختنه کند و ختنه کننده متخصّص باشد و ضرری به آن بچّه برسد یا بمیرد، چنانچه به طور معمول ختنه کرده باشد، ضامن نیست، ولی اگر به طور معمول عمل نکرده یا ختنه کننده متخصّص نباشد، ضامن خواهد بود.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر کسی بچه ای را به اذن ولی ختنه کند و ضرری به ان بچه برسد یا بمیرد چنانچه بیشتر از معمول بریده باشد ضامن است و اگر بیشتر از معمول نبریده و تشخیص ضرر و عدم ضرر هم از طرف ولی به او واگذار نشده باشد و حاذق هم بوده و تقصیری هم در مداوا نکرده باشد در مورد ضرر عدم ضمان محل اشکال است مگر از ولی برایت گرفته باشد و در مورد تلف اگر از ولی برایت نگرفته باشد ضامن است