زندگی
حیات مقابل ممات است. از آن به مناسبت در بسیاری از ابواب فقه نظیر طهارت، حج، وصیت، نکاح، استیلاد، اطعمه و اشربه، ارث و دیات سخن رفته است.
. فقیری که یاد گرفتن صنعت برای او مشکل نیست، بنابر احتیاط واجب باید یاد بگیرد، و با گرفتن زکات زندگی نکند، ولی مادامی که از تحصیل مخارج عاجز است، می‌تواند زکات بگیرد.
عنوان مسئله:
. فقیری که یاد گرفتن صنعت برای او مشکل نیست، بنابر احتیاط واجب باید یاد بگیرد، و با گرفتن زکات زندگی نکند، ولی مادامی که از تحصیل مخارج عاجز است، می‌تواند زکات بگیرد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] با سلام وخسته نباشید من 7 ماه است ازدواج کرده ام ودر این مدت همواره خوش بوده ام.مدتی است فکرم مشغول این شده که نکند زندگی من دوام نیابد ودچار مشکل شوم.خواهشمند است راهکار لازم برای غلبه بر افکار مزاحم را به من یاد دهید. با تشکر
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا پدر می‌تواند مخارج تحصیل فرزند ذکور یا اناث خود را از باب زکات به سعه، زکات فطره، سهم سادات اگر فرزند سیّد باشد و یا ردّ مظالم و سهم امام 7 البتّه با اجازه مجتهد بدهد و در صورت مثبت بودن تمامی صدر مذکور، اطّلاع فرزندان لازم است یا پدر خودش خرج کند ولی نیّت وجوه منطبقه کند، در صورت لزوم اطفال صغار که متوجّه اینگونه مسائل نمیشوند با اجازه مجتهد حلّ میشود یا نه؟
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که مقلّد مرجعی است که میگوید، احتیاط واجب آن است که زکات فطره از محلّ خارج نشود در حالی که او مدّت زیادی از محلّ خارج مینموده است و الان متوجّه مسئله شده، آیا باید دوباره زکات فطره را بدهد یا این که می‌تواند به مرجعی رجوع کند که احتیاط او مستحبّی است؟
- [سایر] با سلام آقای مرادی یک خواهر دارم که در در زندگی با بسیاری از مشکلات روبرو شده است والان وقتی با یک مشکل مواجه می شود زود ناامید میشود و خودش را سرزنش میکند وعلاقه ی بسیاری به تحصیل دارد وبیست و هشت سال سن داردوحوصله ی درس خواندن را ندارد وموقع درس خواندن به یاد برخی از کارها می افتد ودر موقع تحویل دادن درس ویا در یک جمع موقع گفتن یک سخن اضطراب دارد وبا خود میگوید که اگر من این سخن را بگویم مرا مسخره خواهند کرد وشمارا به امام عصر قسمتان میدهم که مرا را راهنمایی کنید واز طرف ما به یکی از معصومین متوسل شوید و برای خواهرم دعا کنید یا علی
- [امام خمینی] دختر و پسرهای امروزه که در مدارس و دبیرستانها و دانشگاهها و مؤسسات با هم معاشر هستند و برای محرمیت، صیغه برای خودشان یا پدر و فرزندانشان قصد دارند جاری کنند که این معاشرتها حرام نباشد، چون حضرت عالی اذن پدر را در باکره احتیاط واجب میفرمایید و در این موارد چه بسا هست که پدرها راضی نمیشوند و یا آنکه نمیشود اذن گرفت، اجازه میفرمایید که این احتیاط ترک شود و بدون اذن ولیّ صیغه جاری گردد یا خیر؟ و دیگر آن که بعضی موارد هست که پسر و دختر به هم علاقه دارند و تحصیل اذن از پدر بواسطه شرم و حیا و موانع دیگر مشکل است آیا ترک این احتیاط در این صورت جایز است یا خیر؟
- [امام خمینی] دارایی پدر اینجانب، عبارت است از یک باب منزل مسکونی که من و مادرم و خانوادهام در آن زندگی میکنیم و یک باب باغچه که در گذشته هیچ در آمدی نداشته و مجاور خانه و حدود پانصد متر میباشد و من حدود سال 53 تا کنون مشغول کار هستم و یک حقوق ماهانه دارم و پدرم در سال 54 از دنیا رفته و مخارج روزمره او از این طریق بوده که مقداری خودم در استفتائات، ص: 442 حین تحصیل کار میکردم و مقداری مردم خیّر چون سیّد بوده به او کمک میکردهاند: 1 - اولا پدرم مستطیع بوده یا نه؟ 2- ثانیا من مستطیع هستم یا نه؟ 3- ثالثا در صورتی که پدرم و من هر دو مستطیع هستیم، برای کدام اول واجب است به حج برویم و آیا میتوانم از وام اداری که 4% سود به عنوان کار مزد گرفته میشود به حج بروم چون این باغچه راه مناسب ندارد و برای فروختن کسی بطور عادلانه خریدار آن نیست.
- [سایر] به نام خدا درود من همیشه برای همه خیر می خواهم برای همه آرزوی خوبی می کنم وقتی فقیری می بینم در بیشتر مواقع کمک می کنم باور کنید اگر دست من باشه دوست دارم کاری داشته باشم که بتوانم به هزاران نفر کمک کنم و همه با هم (نه کسی بالاتر نه کسی پایین تر) بتوانند کنار هم زندگی کنند البته می دونم این خیلی خیلی آرمانی هست و تا حدی هم دلیلش را خودم می دونم چون هم آدم دل رحمی هستم هم کینه ای نیستم و هم اینکه تقریبا میشه گفت تازه از دانشگاه فارغ تحصیل شدم و الان وارد جامعه و کار شدم اما متاسفانه در کار اینجوری نیست در مورد هرکس که خوب فکر می کنم تو زرد از آب در میاد هر کس را فکر می کنم که آدم خوبی ه به من خیانت می کنه به هر کس کمک می کنم زیر آبم را می زنه این در حالیکه که دوستایی را می بینم که بسیار آدم های ظاهر سازی هستند و خیلی زیر و رو دارن و اصلن با مردم صاف و یک دست نیستند اما به مراتب موفق تر هستند باور کنید من دارم به مرز جنون می رسم مدام با خودم می گم یعنی حتمن باید مثل حیوون باشیم نمی توانیم مثل آدم کنار هم زندگی کنیم امروز کسی زیر آبم را زد که نزدیک به یکسال خودم توی کار کمکش کردم، با هم نون و نمک خوردیم اما بازم در حقم نامزدی کرد بعضی وقت ها میشه میام برای اینکه همکارم جلوی رئیسمون کم نیاره میام بهش یاد می دم که نقشه ها را چطوری درست کنه بعد می بینم که همین همکارم میره جلسه می گذاره و در مورد نقشه ها صحبت می کنه و طوری وانمود می کنه که انگار خودش این موارد را توی نقشه ها پیدا کرده بخدا خیلی خستم بین دینم و زندگی حیوانی این مردم موندم چیکار کنم میام حکم خدا را اجرا کنم که حرف حق بزنید برای همین وقتی می بینم کسی پشت سر کسی به نامردی حرف می زنه من پشت اون در میام و ازش دفاع می کنم بعد می بینم که وقتی این قضیه برعکس میشه آنها با کمال آرامش می شینند و سکوت می کنند تا موقعیت شغلیشون به خطر نیافتد من کاری را که می کنم بی توقع انجام می دهم انجامش می دهم چون فکر می کنم کار درسته اما اونقدر دارم ازش ضربه می خورم که دارم شک می کنم دیگه باید مثل آدم زندگی کنم لطفن کمک کنید خواهش می کنم کمک کنید خواهش می کنم
- [سایر] ما سال 85ازدواج کرده ایم هر دو دارای مدرک فوق لیسانس مهندسی و شاغل می باشیم و هر دو از خانواده های متوسطی بوده و از نظر قومیت، سطح طبقاتی ،فرهگی و مذهبی کاملاً مشابه می باشیم همسرم 3 سال بزرگتر از من است . از طریق یک سایت اجتماعی با هم آشنا شدیم،بعد از 3 ماه ارتباط کاملاً معمولی اینترنتی، با هم ملاقات کردیم و بعد از چند بار ملاقات که حدود 3 ماه به طول انجامید ،خواستگاری و بعد از یکسال عقد ،زندگی مشترکمان را شروع کردیم. در ابتدای ازدواجمان ،همسرم از نظر مالی هیچ سرمایه ای نداشت و کل مخارج اولیه را من دادم ، و خانواده ها از این موضوع مطلع نبودند،زندگی مشترکمان را با قناعت کامل ولی سرشار از عشق شروع کردیم خلاصه به شکل خیلی عجیبی حتی بدون داشتن وسایل اولیه زندگی مثلاً تلویزیون، لباسشویی ،فرش و ... ،زندگیمان را شروع کردیم ناگفته نماند که درآمدمان در طول یکسال دوران عقد را خرج خرید یک آپارتمان کوچک کرده بودیم،(آغاز زندگی مشترک) در طول این چند سال با تلاش هردویمان توانستیم رفاه قابل قبولی برای خود فراهم کنیم و هیچ مشکل مالی ای نداریم. 3 سال اول زندگی بسیار شیرینی داشتیم ولی از 2 سال پیش احساس می کنم که عشق در زندگیمان کمرنگ شده است. چند سال اول ازدواجمان همیشه موبایلش را چک می کردم و بهش گیر می دادم ولی الان بیش از 6 ماه است که اصلاً موبالیلش را چک نکرده ام حال مشکل من با همسرم اینست که 2 سال پیش از طرف محل کارش رفته بود چین و بعد از برگشتن از چین به طور اتفاقی ایمیلش را با یک دختر چینی دیدم ،به بهانه یاد گرفتن زبان چینی با او وارد صحبت شده بود و چند تا جمله دوستانه برای او نوشته بود که من بسیار ناراحت شدم، موضوع را بهش گفتم و او هم کلی معذرت خواهی کرد ولی بی اعتمادی در من ریشه کرد، پارسال رفت روسیه(ماموریت کاری) که باز هم متوجه شدم که با یک خانم روسی که در آن شرکت روسی بود با کلمات محبت آمیز اس ام اس داده است و باز هم به او گفتم و باز معذرت خواهی کرد تا اینکه چند روز پیش خودش گفت چند ماهی است با یک خانم مجردی که قبلاً همکارش بوده و مشکل پیدا کردن کار داشته است وارد صحبت شده و چند جا آن خانم را برای پیدا کردن کار معرفی کرده است و در طول این چند ماه با آن خانم همصحبت شده و گاهی اوقات هم کلمات محبت آمیز رد و بدل شده و الان آن خانم همسر من را از خود رانده و همسر من هم دچار عذاب وجدان شده و موضوع را به من گفت. خودش می گوید به قصد کمک به آن خانم بود و قصد بدی نداشته و...(ارتباطاش صرفاً ایمیل و تلفنی بوده) خلاصه دنیا روی سرم خراب شده ،دیگر اصلاً انگیزه زندگی کردن باهاش رو ندارم،خواهش کرد که ببخشمش و بهش فرصت جبران بدم . چه جوری می تونم دوباره بهش اعتماد کنم؟ ولی نمی دانم الان چیکار کنم؟
- [سایر] سلام دختری 29 ساله هستم, لیسانس فیزیک ,مسلط به زبان انگلیسی ,عاشق ادامه تحصیل, متنفر از درجا زدن وزندگی یکنواخت داشتن.بنا به دلایلی وقفه ای در ادامه تحصیل من بوجود امد.دو باردرکنکور ارشد فیزیک شرکت کردم متاسفانه موفقیت امیز نبود(به دلیل استرس بالا). امسال تغییر رشته دادم و به امید خدا میخواهم در رشته فلسفه امتحان دهم.میپرسید مشکل کجاست؟این هدف انقدر برای من مهم است که همه زندگی من را در بر گرفته و اجازه فکر کردن به هیچ موضوعی را به من نمی دهد (طوریکه مورد نکوهش اطرافیانم قرارگرفته ام). باور کنید نه عشق دانشگاه دارم نه میخواهم پز بدهم,من تحصیل را برای رسیدن به حقیقت و لذتی که دران است دوست دارم(حداقل ازانتخابهایم مشخص).و دانشگاه بهترین مکان برای این منظور میباشد. اما فشارهای خانواده بخصوص مادرم برای ازدواج امانم را بریده که باعث ایجاداسترس شده و فکر اینکه اگر امسال هم قبول نشوم... می دانم شما یکی از مدافعین ازدواج هستید و مرا نصیحت یاحتی سرزنش خواهید کرد اما چه کنم زندگی من با کتابهایم پیوند خورده,لذت خرید کتاب و خواندن ان از هر لذتی برایم برتر است_چون امتحان کرده ام_ حال به عنوان یک مرد که با مردهای بسیاری در ارتباط است بفرمایید چند درصد از اقایان خواستار چنین زنی هستند؟؟؟ نگویید بسیار که باورنمی کنم جز این نیست که بیشترشان دوست دارند وقتی وارد خانه میشوند زنی اراسته وزیبا به استقبالشان بیایدو خستگی از تنشان به در کندو مطمئنااز دیدن زنی که تمام روز سرش توی کتاب است بدشان میاید. البته تا حدودی پاسخ شما را حدس میزنم: 1-این هم مانند دیگر دخترها رویا پرداز است.(که یک هدف است) 2-شما قبل ازهر چیز یک زن میباشیدودارای موهبت الهی مادر شدن این از همه چیز مهمتر است.(خوب شما مرد میباشیدو نظراتتان هم مردانگیست قبل ازهرچیز انسان میباشم و خواسته هایی دارم) 3-زنان بسیاری هم ازدواج کرده اند هم مادر هستندهم تحصیلات دانشگاهی دارند.(درست است درصد بسیاری از انها با رنج و مشقت به اینجا رسیده اند که بازاز مردان همردیف خود عقبتر میباشندو ان تعدادی که به درجات عالی رسیده اند همسرانی همراه و روشنفکر داشته اند خوب من هم چنین همسری میخواهم اگر نمی گویید رویا پردازی می کنم) فکر نکنید روحیه مرد ستیزی یا افکاری فمینیسمی دارم از اینکه می بینم دلیل مشکلات اجتماع و طلاق را تحصیل زنان نشان داده میشود ناراحت میشوم.ناراحت کننده تر اینکه برای خاموش کردن امثال من این جمله را به کار میببرند\"از دامن زن مردبه معراج میرود\"گوینده ان چه نیتی داشته وبا چه هدفی بکار میرود. تاکید شما همیشه روی ازدواج در سنین پایین است خوب کسی که مثل من هدفی دارد بااین مشکلات چه کند؟یاباید رویا پردازی نکند زندگی را ساده بگیرد و به ازدواج چندش اور روی اورد یا.... عذر میخواهم التماس دعا.
- [سایر] با سلام. همانطور که می دانیم یکی از امورمهم در زندگی هر فردی ازدواج است.و اسلام نیز در این زمینه بسیار تاکید کرده و نوعی از ازدواج را نیز به عنوان ازدواج موقت تعریف کرده است.احادیث و روایاتی در این زمینه وجود دارد .از جمله :((امام باقر (ع) فرمودند : زنی که مالک نفس خود ( آزاد) باشد و سفیه ، مجنون و کودک نباشد . در چنین حالی شوهر کردن او بدون اجازه ولی جائز است.امام صادق (ع) فرمودند : هر زنی که بخواهد اگر مالک نفس خود باشد ( یعنی کنیز یا دیوانه نباشد ) می تواند ازدواج کند و اگر آن زن بخواهد می تواند وکیل بگیرد.امام صادق (ع) فرمودند : بکر و غیر بکر مساوی است که باید نکاح به اذن آنها باشد و هیچ زنی را نکاح نمی توان کرد مگر به امر و رخصت او .ابو عبد الله (ع) فرمودند : باکره می تواند بدون اجازه پدرش ازدواج کند.امام صادق (ع) فرمودند : اگر دختر راضی شود بدون رضایت پدرش ازدواج موقت نماید اشکالی ندارد.امام صادق (ع) فرمودند :ازدواج موقت با دختر اشکالی ندارد . تا زمانی که دختر از باکره بودن خارج نشود . به خاطر آنکه ممکن است باکره نبودن دختر برای خانواده دختر یک عیب حساب شود.و روایتی را در این زمینه شنیده ام که ائمه صیغه های موقتی که شرط عدم مقاربت در آنها باشد را بدون اذن ولی برای دیگران می خواندند. ازدواج موقت بین دختر و پسر از نظر اسلامی مانند ازدواج دائم است ولی اسلام شناسان و مراجع تقلید از زمان کهن تا به حال درباره اینکه دختر بتواند بدون اذن ولی ازدواج نماید اختلاف نظر داشته اند و بسیاری از آنان به خاطر دوری از هرج و مرج و فساد اذن ولی را شرط عقد می دانسته اند و می دانند . ولی بسیاری بر این عقیده اند که در اسلام بنابر حکم اولیه اذن ولی در عقد دختر بالغ و رشیده شرط نیست چرا که ائمه اطهار (ع) در بسیاری از اخبار رسیده اذن ولی را در ازدواج باکره رشیده شرط نمی دانند و حتی در برخی از روایات ازدواج موقت دختران را بدون اذن ولی و در صورت عدم ازاله بکارت جایز می دانند.حال بسیاری از مراجع به علت مسائل اجتماعی ازدواج موقت را با اذن پدر احتیاط واجب یا واجب و لازم دانسته اند.که به حق می توان گفت صحیح است.با وجوداینکه حکم مراجع تقلید سند است و باید به آن عمل شود از حضرت عالی می خواستم بپرسم آیا گفته های مرا تایید می کنید یا در برخی جملات آن ایراداتی مشاهده می کنید.لطفا آنها را ذکر کنید. من مشغول به تحقیق در این زمینه هستم. سوال دوم من این است.من و دختر خانومی که به هم علاقه داشتیم،از طریق تلفن و پیام کوتاه و گاهی نیز به شکل حضوری ارتباط داشتیم. ارتباط ما فقط در حد صحبت کردن با یکدیگر بود.اما مرجع تقلیدم این ارتباط را جایز نمی دانستند.من در آن زمان حکم دقیق مرجع تقلیدم را در مورد ازدواج موقت نمی دانستم و بی اذن ولی دختر او را به عقد موقت خود در آوردم. شرط عقد ما این بود که ارتباط ما به احترام پدر دختر با وجود محرم بودن در همان حد صحبت کردن باقی بماند واز آن حد تجاوز نکند. (آیا تا اینجا به دلیل اینکه که عالم نبودیم گناهی مرتکب شدیم؟) اما بعدا فهمیدم که ما می بایست تکلیفا از پدر دختر اجازه می گرفتیم.و عقد ما صحیح است اما دختر مرتکب گناه شده است. ولی ما عقدمان را به هم نزدیم و ارتباط خودمان را به همان شکل حفظ کردیم.و از حد صحبت تجاوز نکرد.به یکدیگرجملات عاشقانه می گفتیم اما از گفتن خیلی از جملات نیز خودداری می کردیم.آیا با بر هم نزدن عقد بعد از آگاه شدن از حکم صحیح آن،مرتکب گناه شدیم؟آیا با گفتن جملات عاشقانه به یکدیگرمرتکب گناه شدیم؟لازم به ذکر است که بعدا به لطف خداوند خانواده های خود را از علاقه مان به یکدیگر آگاه ساختیم و الان نیز با هم زن و شوهر هستیم.
مسائل مرتبط از این مرجع
- . کسی که مشغول تحصیل علم است و اگر تحصیل نکند می تواند برای معاش خود کسب کند، چنان چه تحصیل آن علم، واجب یا مستحب باشد، می شود به او زکات داد. ولی احتیاط برای اهل علم نگرفتن زکات است مگر در صورتی که از تحصیل مخارج عاجز باشند ولکن جایز است اشتغال به تحصیل علم هر چند باعث عجز از تحصیل نفقه بشود.
- . بنابر احتیاط لازم انسان نمی تواند از زکات ملک بخرد و بر اولاد خود یا بر کسانی که مخارج آنان بر او واجب است وقف نماید که عایدی آن را به مصرف مخارج خود برسانند.
- . مخارجی را که برای گندم و جو و خرما و انگور کرده و معمول است که آن مخارج را از خود زراعت میدهند، می‌تواند از حاصل کسر کند، و چنانچه باقیمانده آن به حد نصاب برسد، باید زکات آن را بدهد، و آنچه معمول نیست از خرمن بدهند، بنابر احتیاط لازم جزء نصاب حساب نمایند، لکن زکات آن واجب نیست.
- . فقیری که خرج سال خود و عیالاتش را ندارد، اگر خانهای دارد که ملک او است و در آن نشسته، یا مال سواری دارد، چنانچه بدون اینها نتواند زندگی کند، اگر چه برای حفظ آبرویش باشد، می‌تواند زکات بگیرد، و همچنین است اثاث خانه و ظرف و لباس تابستانی و زمستانی و چیزهایی که به آنها احتیاج دارد و فقیری که اینها را ندارد، اگر به اینها احتیاج داشته باشد، می‌تواند از زکات خریداری نماید.
- . مزد گرفتن برای یاد دادن واجبات نماز حرام است بنابر احتیاط واجب. ولی برای مستحبات آن اشکال ندارد.
- . اگر مخارج سیده ای که زوجه انسان نیست بر انسان واجب باشد، بنابر احتیاط واجب، نمی تواند از خمس خوراک و پوشاک او را بدهد یا آن که ملک او کند که به مصرف مخارج خودش برساند.
- . اگر به کسی که بدهکار است و نمیتواند بدهی خود را بدهد از سهم بدهکاران زکات بدهد، و بعد بفهمد قرض را در معصیت مصرف کرده، چنانچه آن بدهکار فقیر باشد، می‌تواند آنچه را به او داده بابت زکات حساب کند، ولی احتیاط واجب آن است که اگر از آن معصیت توبه نکرده، چیزی را که به او داده بابت زکات حساب نکند.
- . مخارجی را که برای گندم و جو و خرما و انگور کرده و معمول است که آن مخارج را از خود زراعت می دهند می تواند از حاصل کسر کند و چنان چه باقی مانده آن به حد نصاب برسد، باید زکات آن را بدهد و آنچه معمول نیست از خرمن بدهند بنابر احتیاط لازم جزء نصاب حساب نمایند لکن زکات آن واجب نیست.
- . بنابر احتیاط واجب وقت واجب شدن زکات گندم و جو، وقت دانه بستن آنها است و زکات کشمش نیز بنابر احتیاط، وقتی واجب می شود که غوره است و موقعی هم که رنگ خرما زرد یا سرخ شد بنابر احتیاط، زکات آن واجب می شود و اگر اتفاقاً ملاحظه موقعی که به آنها گندم و جو و انگور و خرما گویند موافق با نفع فقرا باشد احتیاط واجب ملاحظه صرفه فقرا است مثل آن که کسی مالک گندم یا جو شود بعد از بسته شدن دانه های آنها و پیش از آن که به آنها گندم و جو بگویند که در چنین صورتی احتیاط واجب آن است که زکات آن را مالک دوم نیز بدهد ولی وقت دادن زکات در گندم و جو موقع خرمن و جدا کردن کاه آنها و در خرما و کشمش موقعی است که انگور، کشمش و رطب، تمر شده باشد.
- . اگر فقیر بمیرد و مال او به اندازه قرضش نباشد، انسان می‌تواند طلبی را که از او دارد بابت زکات حساب کند، ولی اگر مال او به اندازه قرضش باشد و ورثه قرض او را ندهند، یا به جهت دیگر، انسان نتواند طلب خود را بگیرد، بنابر احتیاط واجب نباید طلبی را که از او دارد، بابت زکات حساب کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] فقیری که یاد گرفتن صنعت برای او مشکل نیست، بنابر احتیاط واجب باید یاد بگیرد، و با گرفتن زکات زندگی نکند ولی تا وقتی مشغول یاد گرفتن است، می‌تواند زکات بگیرد.
- [امام خمینی] فقیری که یاد گرفتن صنعت برای او مشکل نیست بنابر احتیاط واجب باید یاد بگیرد، و با گرفتن زکات زندگی نکند ولی تا وقتی مشغول یاد گرفتن است، می تواند زکات بگیرد.
- [آیت الله مظاهری] فقیری که یاد گرفتن صنعت برای او مشکل نیست باید یاد بگیرد و با گرفتن زکات زندگی نکند، ولی تا وقتی مشغول یاد گرفتن است، می‌تواند زکات بگیرد.
- [آیت الله بروجردی] فقیری که یاد گرفتن صنعت برای او مشکل نیست، بنا بر احتیاط واجب باید یاد بگیرد و با گرفتن زکات زندگی نکند، ولی تا وقتی مشغول یاد گرفتن است، می‌تواند زکات بگیرد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] فقیری که یاد گرفتن صنعت برای او مشکل نیست، بنابر احتیاط واجب باید یاد بگیرد و با گرفتن زکات زندگی نکند، ولی تا وقتی مشغول یاد گرفتن است، می تواند زکات بگیرد.
- [آیت الله اردبیلی] فقیری که یاد گرفتن پیشه یا صنعت برای او مشکل نیست، بنابر احتیاط واجب نمیتواند زکات بگیرد؛ ولی تا وقتی مشغول یاد گرفتن حرفه و صنعت است، می‌تواند زکات بگیرد.
- [آیت الله سیستانی] فقیری که می‌تواند کسب کند ومخارج خود وعیالش را تهیه نماید و از روی تنبلی اقدام نمیکند جایز نیست زکات بگیرد ، وطلبه فقیری که کسب مانع ادامه تحصیل اوست در هیچ صورتی نمیتواند از سهم فقرا زکات بگیرد ، مگر این که تحصیل بر او واجب عینی باشد ، واز سهم سبیل اللّه در صورتی که تحصیل او منفعت عمومی داشته باشد با اجازه حاکم شرع بنابر احتیاط لازم جایز است ، و فقیری که یاد گرفتن صنعت برای او مشکل نیست بنابر احتیاط واجب نمیتواند با گرفتن زکات ، زندگی کند ، ولی تا وقتی مشغول یاد گرفتن است می‌تواند زکات بگیرد .
- [آیت الله شبیری زنجانی] فقیری که یاد گرفتن صنعت برای او مشکل نیست، نمیتواند با گرفتن زکات زندگی کند ولی تا وقتی مشغول یاد گرفتن است، می‌تواند زکات بگیرد.
- [آیت الله نوری همدانی] فقیری که یاد گرفتن صنعت برای او مشکل نیست ، بنابر احتیاط واجب باید یاد بگیرد و با گرفتن زکوه زندگی نکند . ولی تا وقتی مشغول یاد گرفتن است ، می تواند زکوه بگیرد .
- [آیت الله وحید خراسانی] فقیری که یاد گرفتن صنعت برای او مشکل نیست باید یاد بگیرد و با گرفتن زکات زندگی نکند ولی تا وقتی که مشغول یاد گرفتن است می تواند زکات بگیرد