پرندگان
پرنده به جانور بالدار می‌گویند. از آن در بابهای مختلف نظیر طهارت، حج، تجارت، سبق و رمایه، صید و ذباحه، اطعمه و اشربه و حدود از جهات گوناگون بحث شده است.
تخم پرندگان حلال، حلال و تخم پرندگان حرام، حرام است. و اگر مشتبه باشد تخمهائی که دو طرف آن مساوی است حرام است و تخمهائی که یک طرف آن باریک تر است حلال است.
عنوان مسئله:
تخم پرندگان حلال، حلال و تخم پرندگان حرام، حرام است. و اگر مشتبه باشد تخمهائی که دو طرف آن مساوی است حرام است و تخمهائی که یک طرف آن باریک تر است حلال است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- مال حلال مخلوط به حرام در چه صورتی باید دوبار تخمیس شود؟
- در بعضی از مناطق نوعی صید ماهی رایج است که در کنار رودخانه یعنی آنجایی که آب هست ولی خیلی کم است و بعضی از انواع ماهیان حلال گوشت در آنجا تخم گذاری می کنند. حلبی یا ظرف دیگری را زیر خاک می کنند، به شکلی که دهانه حلب مساوی است با سطح آب. ماهیان هنگام تخمگذاری درون ظرف می ریزند و نمی توانند بیرون بروند. بعضی از این ماهی ها ممکن است درون این ظرف بمیرند. حال حضرت مستطاب عالی بفرمایید: 1 حکم این ماهیها از جهت حلّیت و حرمت چه می باشد؟ 2 به فرض حلال بودن، حکم آن ماهیهایی که می میرند چه می باشد؟ در ضمن این نوع صید تقریباً می توان گفت رایج است.
- اگر ماهی در تور صیادی در زیر آب بمیرد، حلال است یا حرام؟
- فرق مجهول المالک با مال مخلوط به حرام که فرموده اند با خمس دادن حلال می شود، چیست؟
- اینجانب اجناسی می فروشم که هم استفاده حلال دارد و هم حرام (مثل تیغ) و می دانم مشتری از آن استفاده حرام می کند، آیا فروش من اشکال دارد؟
- ورزشی که در آن برد و باخت مطرح است، مثل مسابقات فوتبال، والیبال، کشتی و... چه صورتی دارد؟ آیا حلال است یا حرام؟
- آیا گوشت حیوانات حلال گوشت، مانند ماهی، مرغ، گوسفند و گاو که توسط دولت از کشورهای غیر اسلامی آورده می شود، با توجه به اینکه هنگام ذبح نام خدا برده نمی شود و حیوان رو به قبله نیست، آیا حلال است؟ اگر بلامانع است چرا وقتی در آن کشور با چنین گوشتی مواجه می شویم حکم به حرمت می شود؟
- در کشورهایی که مسلمانان در اقلیتند، عده ای مسلمان فروشنده گوشت هستند که مدعی اند گوشت حلال به فروش می رسانند، اما در بین آنها کسانی هستند که گوشت حرام را به اسم حلال می فروشند; آیا اجتناب از خوردن گوشت واجب است؟
- رستورانی است که می دانم در آن غذاهای حلال و حرام به مشتریها می دهند و حتی مسکرات هم به مراجعین می فروشند، آیا جایز است این جانب سهمی از آن را خریداری و در سود آن شریک شوم؟
- افرادی که مخالف نظام جمهوری اسلامی هستند یا رعایت حجاب و اصول اسلامی کلّی و جزئی را نمی کنند یا وضع کسب و درآمدشان از نظر شرعی مشکوک یا حرام و یا مخلوطی از حرام و حلال است، نظر مبارکتان راجع به رفت و آمد و سایر ارتباطات با آنان، همچون: گفتگو و مصافحه، صله رحم، صرف غذای آنان، نماز خواندن در منزل ایشان، هدیه دادن و گرفتن، چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] پرندگان حلال گوشت چه ویژگی هایی دارند؟
- [آیت الله سیستانی] فضولات پرندگان ( حرام گوشت – یا حلال گوشت – گوشت خوار یا غیر گوشت خوار – دارای چنگال یا بدون چنگال ) پاک است یا نجس؟
- [آیت الله مظاهری] فضولات پرندگان (حرام گوشت – یا حلال گوشت – گوشت خوار یا غیر گوشت خوار – دارای چنگال یا بدون چنگال) پاک است یا نجس؟
- [آیت الله بهجت] خوردن چیز مشتبه، چه حکمی دارد؟ و در صورت حلال بودن، آیا اثر وضعی منفی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] انجام حج با مال حرام، یا مال مشتبه به حرام چگونه است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] پرندگان حرام گوشت چه ویژگی هایی دارند؟
- [آیت الله اردبیلی] فضله پرندگان حرام گوشت چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسانی که اموال آنها مشتبه است و حرام و حلال مخلوط می باشد و در همین حال از دنیا بروند آیا می تواند از اموال آنها کفن تهیه کرد و او را در آن دفن نمود؟
- [آیت الله خوئی] آیا حلال است گوشت گوسفندی که مخالف ذبح کرده با اینکه مراعات استقبال به قبله نمی‌کنند در حال ذبح و غیر آن از بقیه شرایط، آیا حکم مشتبه را دارد یا غیر مشتبه؟
- [سایر] خوردن گوشت خام پرندگان و حیوانات حلال گوشت از نظر مراجع محترم چه حکمی دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- تخم حیوانات دریایی حلال، حلال و تخم حیوانات دریایی حرام، حرام است.
- فضله پرندگان حرام گوشت، پاک است.
- معمولا پرندگان حلال گوشت از حرام گوشت به دو راه شناخته می شوند: اوّل: اینکه هنگام پرواز، بال زدن آنها بیشتر باشد تا نگهداشتن بال، یعنی پرنده ای که بال زدنش بیشتر باشد حلال است و پرنده ای که بیشتر بال ها را در حال پرواز نگه می دارد حرام است. دوّم: پرندگانی که سنگدان یا چینه دان یا انگشت جدائی مانند شست انسان دارند حلال و پرندگانی که اینها را ندارند حرام است.
- اگر چیزی را که مثل پارچه متری می فروشند یا چیزی را که مثل گردو و تخم مرغ عددی معامله می کنند، بفروشد و زیادتر بگیرد مثلا ده تا تخم مرغ بدهد و یازده تا بگیرد اشکال ندارد. و چنانچه ده عدد تخم مرغ را به یازده عدد در ذمّه بفروشد لازم نیست بین آنها امتیاز باشد زیرا خرید و فروش محقق می شود مثلا می تواند ده عدد تخم مرغ بزرگ را به 11 عدد تخم مرغ متوسط به ذمّه بفروشد، و از این قبیل است فروش اسکناس، یعنی می تواند اسکناس نقد را به زیادتر از آن با مدّت بفروشد مثلا هزار تومان نقد را به هزار و دویست تومان بفروشد که بعد از شش ماه دیگر وصول کند، و همچنین خرید و فروش یا صرف کردن اسکناس به دلار یا سایر ارزهای خارجی توسط بانکها یا صرافی ها و اشخاص اشکال ندارد ولی قرض ربوی حرام است.
- اگر کسی از حرام جنب شود و بعد با حلال خود نزدیکی کند بنابر احتیاط واجب، باید از عرق خود در نماز اجتناب کند، ولی اگر اول با حلال خود نزدیکی کند و بعد از حرام، جنب شود، واجب نیست از عرق خود اجتناب کند.
- اگر مال حلال با حرام مخلوط شود و انسان مقدار حرام را بداند ولی صاحب آن را نشناسد، باید آن مقدار را به نیّت صاحبش صدقه بدهد و احتیاط واجب آن است که از مجتهد جامع الشرائط هم اجازه بگیرد.
- اگر خمس مال حلال مخلوط به حرام را بدهد و بعد بفهمد که مقدار حرام بیشتر از خمس بوده، بنابر احتیاط مستحب مقداری را که می داند از خمس بیشتر بوده، از طرف صاحب آن صدقه بدهد.
- حیوان حرام گوشتی که خون جهنده ندارد، مانند مار، با سر بریدن حلال نمی شود، ولی مرده آن پاک است. چه خودش بمیرد یا سرش را ببرند.
- بعضی از اجزاء حیوانات حلال گوشت حرام و بعضی بنابر احتیاط لازم حرام است و مجموع آنها پانزده چیز است: 1) خون، 2) فضله، 3) نری، 4) فرج، 5) بچه دان، 6) غدد که آن را دشول می گویند، 7) تخم که آن را دنبلان می گویند، 8) چیزی که در مغز کله است و دارای شکل است و باندازه نصف نخود می باشد، 9) مغز حرام که در میان تیره پشت است، 10) پی که در دو طرف تیره پشت است، 11) زهره دان، 12) سپرز (طحال)، 13) بول دان (مثانه)، 14) عدسی و سیاهی چشم (مردمک) بنابر احتیاط لازم، 15) چیزی که در میان سُم است و به آن ذات الاشاجع می گویند، بنابر احتیاط لازم حرمت این چیزها در حیوانات بزرگ است امّا در حیوانات کوچکی مانند گنجشک چنانچه بعضی از این امور قابل تشخیص یا جدا کردن نباشد خوردن آن اشکال ندارد.
- اگر مرد طواف نساء را که یکی از کارهای حج است بجا نیاورد، زنش که بواسطه مُحرم شدن بر او حرام شده بود حلال نمی شود، و نیز اگر زن طواف نساء نکند، شوهرش بر او حلال نمی شود، ولی اگر بعداً طواف نساء را انجام دهند به یکدیگر حلال می شوند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] تخم ماهی حلال گوشت (خاویار) هرچند نرم و لَزِج باشد حلال است و تخم ماهی حرام گوشت هرچند سفت و خشن باشد حرام می‌باشد و اگر در موردی مشتبه شود که از قبیل حلال است یا حرام، بنابر احتیاط اگر لَزِج و نرم باشد، از مصرف آن خودداری شود و اگر سفت و زبر باشد، خوردن آن حلال است.
- [آیت الله مظاهری] تخم و شیر از حیوان حلال گوشت حلال است و از حیوان حرام گوشت حرام است، و تخم ماهی که به آن خاویار می‌گویند اگر از ماهی فلس‌دار باشد حلال است.
- [آیت الله مظاهری] اگر شک داشته باشیم حیوانی حلال گوشت است یا حرام گوشت، خوردن گوشت و شیر و تخم آن حلال است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] فضله و بول پرندگان حلال گوشت و حرام گوشت نجس نیست، ولی احتیاط مستحب پرهیز از حرام گوشت است مخصوصاً از بول خفاش.
- [امام خمینی] فضله پرندگان حرام گوشت، نجس است.
- [آیت الله سیستانی] بعضی از اجزاء حیوانات حلال گوشت ، حرام است ، و آن چهارده چیز است : (1) خون . (2) فضله . (3) نری . (4) فرج . (5) بچه‌دان . (6) غدد که آن را دشول می‌گویند . (7) تخم که آن را دنبلان می‌گویند . (8) چیزی که در مغز کلّه است و به اندازه نخود می‌باشد . (9) مغز حرام ، که در میاه تیره پشت است . (10) پی که در دو طرف تیره پشت است ، بنابر احتیاط واجب (11) زهره‌دان . (12) سپرز (طحال) . (13) بول دان (مثانه) . (14) حدقه چشم . اینها همه در غیر پرندگان و ماهی و ملخ از حیوانات حلال گوشت . و امّا پرندگان پس خون و فضله آنها بی‌اشکال حرام است ، ولی جز این دو اگر از آنچه گذشت چیزی از آنها باشد ، حرام بودنش بنابر احتیاط واجب است ، و همچنین بنابر احتیاط واجب حرام است خون و فضله ماهی ، و فضله ملخ ، و جز این از آنها چیزی حرام نیست .
- [آیت الله مظاهری] فضله پرندگان حرام گوشت پاک است.
- [آیت الله سبحانی] فضله پرندگان حرام گوشت، نجس است.
- [آیت الله نوری همدانی] فضلة پرندگان حرام گوشت ، نجس است .
- [آیت الله مظاهری] معمولاً پرندگان حلال گوشت از حرام گوشت به دو راه شناخته می‌شوند: اوّل: هنگام پرواز، بال زدن آنها بیشتر باشد از نگه داشتن بال، پس پرنده‌ای که بال زدنش بیشتر باشد حلال است و پرنده‌ای که بیشتر بال را نگه می‌دارد حرام است. دوّم: پرنده‌ای که سنگدان یا چینه‌دان یا انگشت جدایی مانند شَست انسان دارد حلال و پرنده‌ای که اینها را ندارد حرام است.