اسایه ادب
بی‌ادبی و بی‌احترامی را اسائۀ ادب گویند. از آن به مناسبت در باب قضاء سخن رفته است.
اگر پدر یا مادر به فرزند خود امر کنند که نماز را به جماعت بخواند در صورتی که ترک آن موجب اذیت و ناراحتی یا اسائه ادب به پدر یا مادر باشد واجب است نماز را به جماعت بخواند.
عنوان مسئله:
اگر پدر یا مادر به فرزند خود امر کنند که نماز را به جماعت بخواند در صورتی که ترک آن موجب اذیت و ناراحتی یا اسائه ادب به پدر یا مادر باشد واجب است نماز را به جماعت بخواند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- پدری دارای چند فرزند است که بعضی از آنها با آنکه بزرگ و بالغ می باشند از فرائض دینی روگردانند، از این راه ناراحتی پدر را فراهم می کنند، آیا پدر راجع به امر عبادات آنها مقصّر است یا نه؟
- اگر پدر یا مادر نماز آیات را ترک کرده یا فراموش کرده باشند اگر بر پسر بزرگتر آنها واجب است بعد از فوت آنان قضای نماز آیات را بخواند؟
- پدر از اهل سنت است و پسر بزرگ او شیعه شده آیا نمازهای فوت شده پدر بر این فرزند واجب است؟
- در مورد تبعیت اولاد از والدین در قصر و اتمام نماز، اولا آیا اولاد تابع پدر و مادر هر دو هستند یا تابع پدر؟ و چنانچه وطن مادر غیر از وطن پدر باشد وظیفه اولاد چیست؟ با توجه به اینکه پدر در وطن مادر مسافر است؟ و ثانیاً این تبعیت تا چه زمانی است؟ و ثالثاً شهری که فرزند در آن متولد شده لکن نه وطن پدر او است و نه وطن مادر او آیا وطن او محسوب می شود؟
- اینجانب فرزند ندارم. اخیراً نوزادی را از بنیاد حمایت مادران و نوزادان به عنوان فرزندی گرفته و او را حسن نامگذاری و به همین اسم شناسنامه گرفته ام در صورتی که پدر و مادر کودک معلوم نیست، از نظر شرع مقدس اسلام چه صورت دارد؟
- در صورتی که پزشک متخصص با رضایت زن و شوهر، بچه ناقص الخلقه ای را که نواقص جسمی او با دستگاه تشخیص داده شده است، از روی ندانستن مسأله سقط کنند، آیا دیه ای باید پرداخت شود؟ و در صورت وجوب دیه، پرداخت آن متوجه چه کسی است؟ و اگر مباشر سقط، پدر و مادر را نمی شناسد، دیه را باید به چه کسی بپردازد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] در صورتی که پدر الزام کند که فرزند پسر به نماز جماعت برود حکم چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورتی که پدر الزام کند که فرزند پسر به نماز جماعت برود حکم چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] در چه مواردی امر پدر و مادر ، بر فرزند حرام است ؟
- [آیت الله سیستانی] در چه صورتی نفقه پدر و مادر بر فرزند واجب است و اطاعت از آنها تا چه حدی لازم است ؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] نماز اول وقت واجب تر است یا امر و فرمان پدر و مادر؟ یعنی اگر مادر یا پدر انسان امر به کاری کرد آیا باید ابتدا آن کار را انجام داد یا نماز اول وقت را به جا آورد؟
- [آیت الله بهجت] اگر پدر یا مادر به فرزند بگویند زنت را طلاق بده، آیا باید اطاعت امر ایشان کرد یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا پدر و مادر میتوانند آن حقّی که بر فرزند خود دارند که اگر ادا نشود موجب عقوق می‌شود، به فرزند خود ببخشند به طوری که اگر فرزند از آنها اطاعت نکرد یا اسباب اذیت آنها شد، دیگر گناهکار محسوب نشود؟
- [سایر] مادر فرزند را به کاری امر می کند در حالی که پدر از آن کار نهی می کند، تکلیف فرزند در این گونه موارد چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر پدر یا مادر به فرزند بگوید همسرت را طلاق بده آیا اطاعت امر ایشان لازم است؟
- [آیت الله سبحانی] در صورتی که مادر، فرزند خود را به قتل رساند، آیا همانند پدر قصاص نمی شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که می خواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد یا ده روز در محلّی بماند اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود باز هم باید نماز را تمام بخواند ولی اگر باقی مانده راه هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود و برگردد باید نماز را شکسته بخواند. شرط پنجم: آنکه برای کار حرام سفر نکند و اگر برای کار حرامی مانند دزدی سفر کند باید نماز را تمام بخواند و هم‌چنین است اگر خودِ سفر، حرام باشد مثل آنکه سفر برای او ضرر داشته باشد یا زن بدون اجازه شوهر و فرزند با نهی پدر و مادر در صورتی که مخالفت با آن موجب اذیت و ناراحتی یا اسائه ادب به پدر و مادر باشد سفری بروند که بر آنان واجب نباشد ولی اگر مثل سفر حج واجب باشد باید نماز را شکسته بخواند.
- سفری که اسباب اذیت پدر و مادر باشد حرام است و انسان باید در آن سفر نماز را تمام بخواند و روزه هم بگیرد.
- کسی که در نماز وسواس دارد و فقط در صورتی که نماز را با جماعت بخواند از وسواس راحت می شود باید نماز را با جماعت بخواند.
- لازم نیست که پسر بزرگتر در حال مردن پدر یا مادر، بالغ باشد بلکه چنانچه طفل باشد بعد از بلوغ لازم است قضا کند و چنانچه قبل از بلوغ بمیرد بر فرزند بعدی واجب نیست.
- بر شخصی که نماز جمعه واجب است چنانچه آن را در وقتش انجام ندهد لازم است نماز ظهر را بخواند و چنانچه نماز ظهر را هم ترک کرد باید قضاء نماز ظهر را بجا آورد.
- بعد از مرگ پدر، پسر بزرگتر باید قضای نماز و روزه او را بتفصیلی که در بحث نماز قضا گفته شد بجا آورد، و بنابر احتیاط واجب قضای روزه مادر را نیز بجا آورد.
- اگر مخصوصاً برای آنکه کار واجبی را ترک کند مسافرت نماید، نمازش تمام است. پس کسی که بدهکار است اگر بتواند بدهی خود را بدهد و طلب کار هم مطالبه کند چنانچه در سفر نتواند بدهی خود را بدهد و مخصوصاً برای فرار از دادن قرض مسافرت نماید نماز را تمام بخواند ولی اگر مخصوصاً برای ترک واجب مسافرت نکند باید نماز را شکسته بخواند و احتیاط آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.
- کسی که حمد و سوره و چیزهای دیگر نماز را به خوبی نمی داند و می تواند یاد بگیرد چنانچه وقت نماز وسعت دارد باید یاد بگیرد و اگر وقت تنگ است بنابر احتیاط واجب در صورتی که ممکن باشد باید نمازش را به جماعت بخواند.
- مستحب است انسان در مرگ خویشان، مخصوصاً در مرگ فرزند صبر کند و هر وقت میت را یاد می کند بگوید: (اِنّالله وَاِنّا اِلَیْهِ راجِعُونَ) و برای میت قرآن بخواند و سر قبر پدر و مادر از خداوند حاجت بخواهد و قبر را محکم بسازد که زود خراب نشود.
- نماز خواندن بر میت مسلمان اگرچه بچه باشد واجب است، ولی باید پدر و مادر و جد و جدّه آن بچه یا یکی از آنان مسلمان باشند و شش سال بچه تمام شده باشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر پدر یا مادر به فرزند خود امر کند که نماز را به جماعت بخواند، چون مخالفت با امر آنان موجب ناراحتی و اذیت آنان می‌شود، باید نماز را به جماعت بخواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر پدر یا مادر به فرزند خود امر کند که نماز را با جماعت بخواند، در صورتی که ترک آن موجب اذیّتشان شود، نماز جماعت بر او واجب می‌شود و در غیر این صورت، واجب نیست.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر پدر یا مادر به فرزند خود امر کنند که نماز را با جماعت بخواند در صورتی که ترک ان موجب ایذاء انها شود مخالفت انها حرام است
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر پدر یا مادر به فرزند خود امر کند که نماز را به جماعت بخواند؛ در صورتی که ترک آن موجب عقوقش شود؛ نماز جماعت براو واجب می شود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر پدر یا مادر به فرزند خود امر کند که نماز را به جماعت بخواند و از نافرمانی او اذیت شوند، نماز جماعت بر او واجب می شود.
- [آیت الله سیستانی] اگر پدر یا مادر به فرزند خود امر کند که نماز را با جماعت بخواند ، احتیاط مستحب آن است که نماز را به جماعت بخواند ، البته اگر امر و نهی پدر یا مادر از روی شفقت نسبت به فرزند باشد ، و مخالفتش موجب اذیت آنان شود ، حرام است بر فرزند مخالفت نماید .
- [آیت الله خوئی] اگر پدر یا مادر به فرزند خود امر کند که نماز را با جماعت بخواند، درصورتی که ترک آن موجب عقوقش شود نماز جماعت بر او واجب می‌شود و در غیر این صورت واجب نیست.
- [امام خمینی] اگر پدر یا مادر به فرزند خود امر کند که نماز را به جماعت بخواند چون اطاعت پدر و مادر واجب است، بنابر احتیاط واجب باید نماز را به جماعت بخواند و قصد استحباب نماید.
- [آیت الله بروجردی] اگر پدر یا مادر به فرزند خود امر کند که نماز را به جماعت بخواند، نماز جماعت بر او واجب می‌شود.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر پدر یا مادر به فرزند خود امر کند که نماز را به جماعت بخواند، باید امر آنها را اطاعت کند و نماز را به جماعت بخواند.