احتیاج
حاجت در نیاز و احتیاج استعمال شده است.از اين عنوان در بسياری ابواب فقهی از قبيل طهارت، صلات، حج، امر به معروف و نهی از منکر، تجارت، دین و نکاح سخن رفته است.
تحجیر باید به مقدار احتیاج تحجیر کننده یا بستگان نزدیک او و نیز باید به مقدار متعارف باشد و بیشتر از آن موجب حقّی نمی‌شود.
عنوان مسئله:
تحجیر باید به مقدار احتیاج تحجیر کننده یا بستگان نزدیک او و نیز باید به مقدار متعارف باشد و بیشتر از آن موجب حقّی نمی‌شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] آیا زوجه از پولی که عوض دیه ی خون شوهر گرفته، حقّی دارد چه مقدار؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] چند نفر مدتها قبل زمین مواتی را تحجیر می کنند و بعد از حفر چاه و نصب موتور آب پشیمان می شوند و محل را رها کرده و می روند، بعدها چند نفر از اهالی، همانجا را تصرف و احیا می کنند. یعنی باغ درست می کنند یا خانه می سازند، آیا کسانی که قبلا علامتگذاری کرده اند روی این زمینها حقی دارند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در برخی موارد صله ی رحم نه تنها موجب شادمانی برخی از بستگان نمی گردد بلکه موجب ناخرسندی آنان نیز می گردد و در مواردی این ناخرسندی را ( حتی برای یکباررفت و آمد در سال ) با صراحت بیان می نمایند در اینگونه موارد حکم شرعی رفت و آمد یا قطع رفت و آمد چیست ؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی مهریه همسر خود را مقدار معینی سکه بهار آزادی و یک حج تمتع با نرخ متعارف قرار داده است، آیا این مهر صحیح است؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر بعد از گذشت یکسال از ازدواج، جهیزیه‌ای که به مقدار متعارف بوده مورد استفاده قرار نگیرد، آیا متعلق خمس است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] هنگامی که کسی از دنیا می رود، بستگان میّت به افرادی که در مراسم جمع شده اند، می گویند: (اگر کسی حقّی بر گردن میّت دارد، معاف بدارد، و او را ببخشد) همه حضّار در جواب می گویند: (هزار هزار بار بخشیدیم) آیا ذمّه میّت ساقط می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] هنگامی که کسی از دنیا می رود بستگان میّت خطاب به شرکت کنندگان در مراسم می گویند: اگر کسی حقّی بر گردن میّت دارد، معاف بدارد، و او را ببخشد؛ و همه حضّار نیز ابراز بخشش می کنند آیا در این صورت ذمّه میّت ساقط می شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] چند نفر هفتاد هکتار زمین را تحجیر می کنند و در آن چاهی حفر می کنند و موتور روی آن نصب می کنند. بعد از مدتی بدون هیچ کاری روی زمین، آن موتور را برمی دارند و در جای دیگر از آن استفاده می کنند. بعد از ده سال گروهی دیگر آن زمین را تصاحب کرده و احیا می کنند، آیا افراد اولی در این زمین حقی دارند یا خیر؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] درجاهایی که برای شستن تعدد شرط است، آیا می توان به جای آن، به مقدار متعارف آب امتداد داشته باشد، یعنی به جای شستن دوباره، مدت بیشتری شئ نجس را زیر شیر آب نگه داریم؟
- [سایر] با سلام سوالی داشتم اینکه در فامیل ها و بستگان مشاهده می کنم که نوزادانشان چشمانشان کمی انحراف داشته ولی پدرمادرشان این مشکل را نداشته اند دلیل این امر چیست چه اتفاقی در دوران بارداری موجب این مشکل برای نوزاد می شود؟ با تشکر
مسائل مرتبط از این مرجع
- احیا باید به قصد استفاده خود احیا کننده یا بستگان نزدیکش باشد نه سود جویی و فروش زمین، و باید به مقدار متعارف باشد نه مثل شهرک سازی و مانند آن.
- اگر ماندن در بلاد کفر موجب وهن مملکت اسلامی شود حرام است، گرچه موجب مفسده دینی و اخلاقی نشود، بلکه اگر مملکت اسلامی احتیاج به او داشته باشد، ماندن در آنجا حرام است، گرچه موجب وهن برای مملکت اسلامی نباشد.
- علامت گذاری به وسیله دیوار یا سیم خاردار یا سنگ چین نمودن و مانند اینها در زمینهای موات به قصد تصرّف و احیا، موجب حقّ برای علامت‌گذار میشود و دیگری حقّ تصرّف و احیای آن را ندارد که به آن در اصطلاح تحجیر می‌گویند.
- اگر جاعل مزد معیّنی برای کار قرار ندهد، چنانچه کسی آن عمل را انجام دهد، باید مزد او را به مقدار متعارف بدهد.
- افراد وسواسی که زود اطمینان به نجاست چیزی پیدا می‌کنند، یا هنگام آب کشیدن چیزی به آسانی اطمینان پیدانمی‌کنند نباید به اطمینان خود اعتنا کنند بلکه‌باید به‌طور متعارف عمل کنند و اعتنای اینگونه افراد به گمان بلکه به اطمینان خود حرام است و اعمال غیر متعارف آنها موجب خسران دنیا و آخرت است.
- اگر جایی را وقف کنند زیر زمین به اندازه متعارف و بالای ساختمان به اندازه متعارف خود به خود وقف میشود مگر اینکه تعیین کند که چه مقدار وقف است بنابراین می‌تواند زیرزمینی را دستشویی و طبقه اوّل آن را مسجد و طبقات دیگر را ملک شخصی یا کتابخانه یا غیر اینها قرار دهد.
- اگر جای مأموم بلندتر از جای امام باشد در صورتی که بلندی به مقدار متعارف باشد مثل اینکه امام در صحن مسجد و مأموم در پشت بام بایستد اشکال ندارد.
- اگر میّت شخص بخصوصی را برای به جا آوردن حجّ تعیین کرده است، عمل به وصیّت لازم است، ولی اگر آن شخص قبول نکرد یا بیشتر از مقدار متعارف اجرت خواست ورثه می‌توانند دیگری را اجیر کنند.
- یکی از گناهان بزرگ در اسلام فرار از جنگ است و در نظر قرآن و روایات اهل‌بیت(سلام‌الله‌علیهم) گناه آن خیلی بزرگ است، و آن اقسامی دارد: الف) فرار از جنگ مخصوصاً اگر موجب تضعیف جبهه و یا تقویت دشمن شود، و مخصوصاً اگر فرار از خطِّ مقدّم جبهه باشد. ب) تخلّف از فرمان فرمانده مخصوصاً اگر این تخلّف، موجب سرکشی دیگران و یا تضعیف فرمانده و یا تضعیف دیگران و یا تقویت دشمن باشد. ج) کم‌کاری یا بیکاری یا تخلّف از وظیفه مخصوصاً اگر موجب تضعیفی در جبهه یا تقویتی برای دشمن گردد. د) شرکت نکردن در جنگ در صورت احتیاج به او، مخصوصاً اگر تخلّف او موجب تضعیف دیگران یا تقویت دشمن باشد. ه) کمک نکردن به جبهه از جهت مالی و فکری و تبلیغی و مانند اینها مخصوصاً اگر تخلّف او موجب تضعیف دیگران و یا تقویت دشمن باشد.
- اگر مالی را که قرار می‌گذارد بدهد معیّن کند مثلاً بگوید هر کس اسب مرا پیدا کند این گندم را به او می‌دهم، لازم نیست بگوید آن گندم مال کجاست و قیمت آن چه مقدار است، ولی اگر مال را معیّن نکند، مثلاً بگوید کسی که اسب مرا پیدا کند ده من گندم به او می‌دهم، باید گندمی که متعارف در بازار است بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر پیش از دادن زکات از انگور و خرما و غوره آنها و از جو و گندم بیشتر از مقدار متعارف، مصرف کند، باید زکات آن را بدهد ولی در مقدار متعارف لازم نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر پیش از دادن زکات از انگور و خرما و غوره آنها و از جو و گندم بیشتر از مقدار متعارف مصرف کند، باید زکات آن را بدهد، ولی در مقدار متعارف لازم نیست.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر پیش از دادن زکات از انگور و خرما و جو و گندمی که زکات آنها واجب شده خود و عیالاتش بخورند زکات آن مقدار واجب نیست ولی اگر بیش از مقدار متعارف بخورند باید زکات مقدار اضافی را بدهد همچنین اگر از انگور و خرما و جو و گندم در موقع چیدن به مقدار متعارف به فقیر بدهد زکات ندارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] آنچه از منافع کسب در بین سال به مصرف خورد و خوراک و پوشاک و اثاثیّه و خرید منزل و عروسی اولاد و مانند اینها می‌رساند خمس ندارد، ولی اگر بیش از مقداری باشد که برای امثال او متعارف است، مقدار زیادی خمس دارد، البتّه لازم نیست به حدّاقل متعارف اکتفا شود، بلکه تمام مقدارهای گوناگون مخارج که متعارف است خمس ندارد.
- [آیت الله سیستانی] اگر پیشانی و پشت دستها به مقدار متعارف مو داشته باشد اشکال ندارد ، ولی اگر موی سر روی پیشانی آمده باشد باید آن را عقب بزند .
- [آیت الله بهجت] بنابر احتیاط مقدار پیشانی که به زمین گذاشته میشود، نباید کمتر از مقدار پهنای یک ناخن باشد، گرچه کفایتِ مطلق گذاشتن پیشانی روی زمین بدون تعیین مقدار، خالی از وجه نیست، و در صورت رعایت احتیاط در مقدار سجده‌گاه، یعنی پهنای یک ناخن، احوط اتصال این مقدار از زمین است به همدیگر؛ پس سجود بر دانه‌های تسبیح متعارف خلاف احتیاط است.
- [آیت الله اردبیلی] هر مقدار از هزینه کفن چه واجب و چه مستحب که در شأن میّت باشد، از اصل ترکه او برداشته میشود و احتیاج به اجازه ورثه ندارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر پس از تمام شدن زمان اجاره، معلوم شود که اجاره باطل بود و چیزی که مورد اجاره واقع شد, منفعت حلال دارد, مستأجر باید مبلغی به مقدار متعارف (اجرت مثل) را به عنوان اجارهبها بپردازد; نه مبلغ تعیین شده را؛ خواه اجاره بهای معمول، کمتر از مقدار قراردادشده باشد یا بیشتر. اگر در اثنای زمان اجاره، بطلان اجاره معلوم شود، برای مدت گذشته اجاره بهای متعارف (اجرت مثل) پرداخت میشود.
- [آیت الله اردبیلی] بی‌حس کردن حیوان توسّط دستگاه یا هر وسیله دیگری قبل از ذبح، اگر به طور کامل نباشد و مانع از خروج خون متعارف از حیوان پس از سربریدن نشود، اشکال ندارد و باید در غیر حال ناچاری از وارد کردن ضربه گیج کننده به سر حیوان قبل از ذبح اگر موجب اذیّت حیوان باشد خودداری شود، ولی موجب حرام شدن گوشت حیوان نمی‌شود.
- [آیت الله سبحانی] درختانی که احتیاج به آبیاری ندارند و از آب باران یا رطوبت زمین استفاده می کنند، اگر به کارهای دیگری مانند بیل زدن و کود دادن و سمپاشی که موجب زیاد شدن یا مرغوبیت میوه می شود احتیاج داشته باشد معامله مساقات در آن صحیح است.