ایستادن
مقابل نشستن و توقف کردن را ایستادن می‌گویند که از آن به معنای نخست در بابهای طهارت، صلات، حج، نکاح و اطعمه و اشربه سخن رفته و احکام آن در دو محور بحث شده است:
اگر در بین نماز از ایستادن عاجز شود باید بنشیند و اگر از نشستن هم عاجز شود باید بخوابد.
عنوان مسئله:
اگر در بین نماز از ایستادن عاجز شود باید بنشیند و اگر از نشستن هم عاجز شود باید بخوابد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر کسی در شب جنب شود و بخوابد و نیمه شب بیدار شود و دوباره بخوابد و پس از طلوع آفتاب از خواب بیدار شود، آیا قضا و کفّاره دارد؟
- در رساله مرقوم فرموده‌اید: (کسی که در شب ماه رمضان است و احتمال می‌دهد که اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می‌شود، در صورتی که بخوابد و تا اذان صبح خواب بماند، روزه‌اش صحیح است) مستدعی است چنانچه در صُوَر ذیل فتوای مبارک تفاوت دارد، مرقوم فرمایید.
- کسی که در شب ماه رمضان در خواب محتلم شود و نیمه شب از خواب بیدار شود و بدون اینکه بفهمد صبح شده یا نه، دوباره بخوابد و پس از طلوع آفتاب بیدار شود، روزه او چه حکمی دارد؟
- آیا برای غسل ترتیبی، زیر دوش ایستادن و شستن قسمت های گفته شده کافی است یا باید بعد از شستن هر قسمت از غسل جابه جا شد یا آب را بست و دوباره باز کرد؟
- اگر مکلّف در شب ماه رمضان قبل از اذان صبح بیدار شود و ببیند که محتلم شده است و دوباره پیش از اذان صبح به امید اینکه برای غسل کردن بیدار می‌شود، بخوابد و تا بعد از طلوع آفتاب در خواب بماند و غسل خود را تا اذان ظهر به تأخیر بیندازد و بعد از اذان ظهر غسل کرده و نماز ظهر و عصر را بخواند، روزه آن روز او چه حکمی دارد؟
- اگر مرد محرم در روز به شهر جدید مکّه برسد، هرچند فاصله زیادی از مسجد الحرام داشته باشد ولی آن مکان عرفاً شهر مکّه محسوب شود، در این صورت می تواند در ماشین سقف دار بنشیند یا زیر سایه برود؟
- سوال : در ایران مرسوم شده است در جلسات اداری به هنگام تلاوت قرآن کریم پشت درب منتظر می‌مانند تا تلاوت تمام بشود و می گویند این عمل، احترام به قرآن است. سوال این است آیا ورود آرام بدون سروصدا به جلسه(به هنگام تلاوت) و نشستن و گوش دادن به تلاوت بهتر است یا پشت در منتظر ماندن؟
- شخصی که در شب ماه رمضان جنب شود و یا زنی که از حیض پاک گردد و یقین دارد که تا اذان صبح آب برای غسل نمی‌یابد یا عذر او برطرف نمی‌شود، می‌تواند همان ابتدای شب تیمّم کند و بخوابد یا باید تا نزدیک وقت اذان صبر کند؟
- به خاطر مسائلی دچار مشکلات مادی بسیار بسیار شدیدی شده ام. آیا این به خاطر عذاب الهی است یا رحمت الهی که خودم از فهم آن عاجز هستم؟ آیا این امتحان الهی است؟ چگونه بر این امتحان بسیار مشکل غلبه کنم؟ چرا دست به هر کاری میزنم خراب می شود؟ استاد عزیز هزاران و هزاران سئوال دارم ولی واقعاً دلم پر از خون است و واقعاً مستاصل شده ام. وظیفه من چیست؟
- اگر در بین نماز وقت نماز تمام شد، مثلاً در نماز صبح آفتاب طلوع کرد، نماز چه حکمی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] کسی که به صورت معمولی نمیتواند بایستد و اگر بخواهد بایستد، باید این کار را به شکل بسیار غیر طبیعی انجام دهد، آیا وظیفهاش در نماز، ایستادن است ی نشستن؟
- [سایر] (تورک) و (تربع) در نشستن در نماز، به چه معناست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که به علّت درد پا از نشستن ممنوع باشد و نتواند بطور متعارف سجده کند آیا می تواند برای سجده در حالی که ایستاده ایماء کند یا روی صندلی بنشیند و روی میز مثلاً سجده کند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر انسان نزدیک اذان صبح بیدار شود و بداند یا احتمال قوی بدهد که اگر مجدداً بخوابد، نماز صبحش قضا می شود، آیا جایز است بخوابد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که یقین یا اطمینان دارد، که اگر شب دیر بخوابد، نماز صبحش قضا خواهد شد. آیا جائز است که دیر بخوابد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا در نماز واجب نشستن بین دو سجده واجب است در نماز مستحب چطور؟
- [سایر] آیا نشستن بین دو سجده واجب است یا خیر؟ و ترک آن موجب بطلان نماز می شود؟
- [سایر] آیا محل ایستادن خانمها در نماز، باید عقبتر از مردها باشد؟
- [آیت الله سبحانی] پایم در اثر تصادف شکسته و قادر به ایستادن برای نماز نیستم اکنون وظیفه ام چیست؟
- [آیت الله خوئی] در جلوس بین السجدتین و در حال تشهد بعضی از اهل ایمان میفرمایند که باید به طور متعارف که همین دو زانو است بنشیند برای اطمینان خاطر سؤال می‌شود که در عروه (فی السجود و احکامه) دارد: (الخامس الجلوس بعده مطمئناً ثم الانحناء للسجدة الثانیه)، و در فصل (فی التشهد) در عروه مسئله 2 نوشتهاند (یجزی الجلوس فیه بأی کیفیة کان ولو إقعاءً و ان کان الاحوط ترکه). حالا مصلی در حال اختیار میخواهد به اصطلاح ماها چهار زانو بنشیند یا به اصطلاح میخواهد سر پا بنشیند که دو کف پا روی زمین است آن چه را که عرفاً نشستن بنامند که از نظر قبیح نباشد آیا عیب دارد یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- تا انسان می‌تواند بنشیند نباید خوابیده نماز بخواند و اگر نتواند راست بنشیند، باید هر طوری که می‌تواند بنشیند و اگر به هیچ قسم نمیتواند بنشیند، باید به پهلوی راست رو به قبله بخوابد و اگر نمیتواند به پهلوی چپ و اگر آن هم ممکن نیست به پشت بخوابد به طوری که کف پاهای او رو به قبله باشد.
- کسی که می‌تواند بایستد اگر بترسد که به واسطه ایستادن مریض شود یا ضرری به او برسد می‌تواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد می‌تواند خوابیده نماز بخواند.
- در رکعت اوّل و رکعت سوّمی که تشهّد ندارد، باید جلسه استراحت به جا آورد یعنی بعد از سجده دوّم مقداری آرام بنشیند و بعد برخیزد و اگر بدون نشستن برخیزد، نماز باطل است.
- تا انسان می‌تواند ایستاده نماز بخواند، نباید بنشیند مثلاً کسی که در موقع ایستادن بدنش حرکت میکند یا مجبور است به چیزی تکیه دهد، یا بدنش را کج کند یا خم شود یا پاها را بیشتر از معمول گشاد بگذارد، باید به هر طور که می‌تواند ایستاده نماز بخواند ولی اگر به هیچ قسم حتّی مثل حال رکوع هم نتواند بایستد، باید راست بنشیند و نشسته نماز بخواند.
- در موقع تخلّی یازده چیز مکروه است: 1 - نشستن در مقابل خورشید یا ماه، ولی اگر عورت خود را با وسیلهای بپوشاند مکروه نیست. 2 - نشستن در مقابل باد. 3 - نشستن زیر درختی که میوه می‌دهد. 4 - خوردن و آشامیدن. 5 - توقّف زیاد. 6 - تطهیر با دست راست. 7 - حرف زدن، ولی اگر ناچار باشد یا ذکر خدا بگوید اشکال ندارد. 8 - در حال ایستادن. 9 - در زمین سخت. 10 - در سوراخ جانوران. 11 - در آب خصوصاً آب راکد.
- تا انسان زنده است گرچه از خواندن نماز قضاهای خود عاجز باشد، دیگری نمیتواند نمازهای او را قضا نماید.
- هرگاه روزهدار بداند که اگر در روز بخوابد محتلم می‌شود یعنی در خواب منی از او بیرون میآید، می‌تواند در روز بخوابد و چنانچه بخوابد و محتلم هم بشود روزه‌اش صحیح است.
- در زمینهای بزرگ زراعتی یا غیرزراعتی که دیوار ندارد نماز خواندن و نشستن و خوابیدن و قضای حاجت نمودن و مانند اینها اشکال ندارد.
- کسی که نمیتواند نشسته نماز بخواند باید در حال نماز به پهلوی راست طوری بخوابد که جلوی بدن او رو به قبله باشد، و اگر ممکن نیست باید به پهلوی چپ طوری بخوابد که جلوی بدن او رو به قبله باشد، و اگر این را هم نتواند باید به پشت بخوابد طوری که کف پای او رو به قبله باشد. مسئله 634 - نماز احتیاط و سجده و تشهّد فراموش شده را باید رو به قبله به جا آورد و در سجده سهو هم بهتر همین است.
- اگر جنب در شب ماه رمضان بخوابد و بیدار شود و احتمال دهد که اگر دوباره بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می‌شود چنانچه دوباره بخوابد و تا اذان بیدار نشود، باید علاوه بر گرفتن روزه آن روز قضای آن را هم بگیرد. و همچنین است اگر برای دفعه سوّم یا بیشتر بخوابد و بیدار نشود ولی در هیچ یک از اینها کفّاره بر او واجب نمی‌شود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] اگر در بین نماز از ایستادن عاجز شود، باید بنشیند و اگر از نشستن هم عاجز شود، باید بخوابد، ولی تا بدنش آرام نگرفته باید چیزی نخواند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر در بین نماز از ایستادن عاجز شود، باید بنشیند و اگر از نشستن هم عاجز شود، باید بخوابد، ولی تا بدنش آرام نگرفته باید چیزی نخواند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر در بین نماز از ایستادن عاجز شود، باید بنشیند و اگر از نشستن نیز عاجز شود، باید بخوابد، ولی تا بدن آرام نگرفته، نباید چیزی بخواند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر در بین نماز از ایستادن عاجز شود، باید بنشیند و اگر از نشستن هم عاجز شود، باید بخوابد، ولی تا بدنش آرام نگرفته باید چیزینخواند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه در بین نماز از ایستادن عاجز شود باید بنشیند و اگر از نشستن هم عاجز شود باید بخوابد، ولی تا بدنش آرام نگرفته باید چیزی نخواند.
- [امام خمینی] اگر در بین نماز از ایستادن عاجز شود باید بنشیند و اگر از نشستن هم عاجز شود باید بخوابد ولی تا بدنش آرام نگرفته باید چیزی نخواند.
- [آیت الله بروجردی] اگر در بین نماز از ایستادن عاجز شود باید بنشیند و اگر از نشستن هم عاجز شود باید بخوابد، ولی تا بدنش آرام نگرفته باید چیزی نخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در بین نماز از ایستادن عاجز شود باید بنشیند و اگر از نشستن هم عاجز شود باید بخوابد ولی تا بدنش آرام نگرفته باید چیزی از واجبات نماز را نخواند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر در بین نماز از ایستادن عاجز شود باید بنشیند و اگر از نشستن هم عاجز شود باید بخوابد؛ ولی تا بدنش آرام نگرفته باید چیزی از ذکرهای واجب را نگوید.
- [آیت الله خوئی] اگر در بین نماز از ایستادن عاجز شود، باید بنشیند، و اگر از نشستن هم عاجز شود، باید بخوابد، ولی تا بدنش آرام نگرفته باید چیزی از ذکرهای واجب را نگوید.