حاکم شرع
حاكم شرع حاكم منصوب از جانب خدا به طور مستقيم يا با واسطه است، بيشترين كاربرد عنوان حاكم شرع در كلمات فقها، فقیه جامع شرایط است. از حدود ولایت حاکم شرع در باب تجارت سخن گفته‌اند.
اگر حاکم شرع حکم کند که اوّل ماه است کسی هم که از او تقلید نمی‌کند، باید به حکم او عمل نماید. ولی کسی که می‌داند حاکم شرع اشتباه کرده نمی‌تواند به حکم او عمل نماید.
عنوان مسئله:
اگر حاکم شرع حکم کند که اوّل ماه است کسی هم که از او تقلید نمی‌کند، باید به حکم او عمل نماید. ولی کسی که می‌داند حاکم شرع اشتباه کرده نمی‌تواند به حکم او عمل نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی که از راه اعلام نظر مراجع و حاکم شرع به ثبوت هلال اطمینان پیدا نمی‌کند، چه تکلیفی دارد؟
- اگر مرجع تقلید شخصی در ایران باشد و خود او در کشور دیگری مثل عراق زندگی کند و مرجع تقلید او اول ماه را در محل سکونتش اعلام نماید:
- آیا با اعلام دو یا سه تن از مراجع تقلید اول ماه ثابت میشود؟ اگر ثابت نمیشود، پس چگونه با دیدن دو عادل معمولی ثابت میشود؟
- آیا با اعلام دو یا سه تن از مراجع تقلید اول ماه ثابت میشود؟ اگر ثابت نمیشود، پس چگونه با دیدن دو عادل معمولی ثابت میشود؟
- اگر غیر بالغ به حج رفت یا او را به حج بردند، باید در مسائل حج از چه کسی تقلید کند تا حجّ او صحیح باشد؟ آیا باید مرجع انتخاب کند یا به فتوای مرجع تقلید ولیّ خود عمل کند؟
- آیا در تقلید قصد قربت شرط است؟
- اگر انسان نیّت کند که از فلان مجتهد تقلید نماید،
- آیا هر مقلدی میتواند برای ثبوت عید فطر به نظر مرجع تقلید خود مراجعه و عمل کند؟
- کسی از اول بلوغ بدون توجه به مسأله تقلید اعمالی انجام داده است واکنون بنا دارد از حضرتعالی تقلید کند،حال تکلیف اعمالی که قبلاً انجام داده و اعمال بعدی او چیست؟
- آیا زکات را باید به مرجع تقلید پرداخت نمود یا زکات اجازه مرجع تقلید را نمیخواهد؟ آیا زکات هم مثل خمس سال دارد؟یا همینکه به حدّ نصاب رسید باید زکات آن را داد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر در موضوعی قاضی، حکم صادر کرد، ولی مرجع تقلید آن را خلاف شرع یا مبتنی بر اشتباه دانست، به کدام یک از دو نظر باید ملتزم شد؟
- [سایر] در تعارض حکم حکومتی حاکم شرع با حکم و مرجع تقلید، تقدم با کیست؟ لطفا آدرس جواب خود از کدام کتاب و کدام صفحه را نیز بیان کنید.
- [سایر] اگر شخص فتوای مرجع تقلید را به طور اشتباه نقل کند، تکلیف چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر حاکم اسلامی و مرجع تقلید متفاوت باشند وجوهات خمس را باید به کدامیک سپرد؟
- [سایر] اگر کسی عملی را مرتکب شود که مرجع تقلید شخص دیگری آن را حرام می‌داند ؛ ولی به نظر مرجع تقلید خودش جایز است ؛ آیا باید او را از آن عمل نهی کند؟
- [سایر] علت اینکه زن نمی‌تواند مرجع تقلید و یا قاضی باشد، چیست؟
- [سایر] آیا در قرآن بیان شده است که زن نمی‌تواند قاضی یا مرجع تقلید شود؟
- [آیت الله علوی گرگانی] چرا ولدالزنا نمی‌تواند مرجع تقلید یا امام جماعت شود و حال آنکه هیچ گناهی نکرده است؟
- [سایر] آیا اعلام اول ماه از شئون مرجع تقلید است یا از شئون ولی فقیه؟
- [آیت الله خوئی] آیا جایز است اقتدا به شخصی که از مرجع تقلیدی تقلید می‌کند که او بلند خواندن بسم اللّه را در دو رکعت آخری نماز واجب می‌داند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- دیوانه و سفیه یعنی کسی که مال خود را در کارهای بیهوده مصرف می‌کند، ولو حاکم شرع او را از تصرّف در اموالش جلوگیری نکرده باشد، نمیتوانند در مال خود تصرّف نمایند، و محجور نیز نمی‌تواند در مال خود تصرّف کند، و محجور کسی است که حاکم شرع او را به واسطه ورشکستگی از تصرّف در اموالش جلوگیری کرده است.
- انسان باید از مجتهد زنده تقلید کند و اگر مجتهدی که انسان از او تقلید می‌کند از دنیا برود، میتوان در همه مسائل بر تقلید او باقی بود، گرچه به هیچ یک از فتواهای او عمل نکرده باشد.
- اگر متولّی وقف بمیرد یا خیانت کند و یا از عهده اداره وقف برنیاید باید مراجعه به حاکم شرع شود تا حاکم شرع متولّی یا ناظر معیّن نماید.
- اگر انسان بر دزد یا شخص مهاجم پیروز شد به نحوی که دیگر نمی‌تواند کاری انجام دهد حقّ ندارد بیجهت او را بزند یا مجروح کند یا بکشد، و تعزیر او با حاکم شرع است.
- اگر خمس را با حاکم شرع دست گردان کرد و بنا دارد بتدریج بدهد، نمی‌تواند بدهی خود را از در آمد سالهای بعد بدهد مگر اینکه اوّل خمس درآمد را بدهد.
- اگر مجتهدی که انسان از او تقلید می‌کند از دنیا برود، بقاء بر تقلید از او جایز است نه واجب. گرچه مجتهدِ میّت، اعلم از مجتهدینِ زنده باشد.
- کسی که مفقود الاثر شده است راجع به ارث بردن او یا تقسیم اموال او باید به حاکم شرع مراجعه شود تا حاکم شرع تعیین وظیفه نماید، همینطور اگر یکی از خویشان او بمیرد در سهم ارث او باید به حاکم شرع مراجعه شود.
- همین مقدار که مکلّف التزام به تقلید از مجتهد پیدا کند. مقلّدِ او محسوب میشود و برای تحقّق تقلید، لازم نیست رساله مجتهد را داشته باشد یا به فتوای او عمل کرده باشد.
- اگر مکلّف مدّتی اعمال خود را بدون تقلید انجام میداده است، باید از آن به بعد، از یک مجتهدِ جامع الشرایطِ زنده تقلید کند و اعمال گذشته را حمل بر صحّت کند.
- در زمانی که در اعلمیّتِ مجتهدین اختلاف باشد یا مجتهدِ اعلم وجود نداشته باشد، مکلّف میتواند از هر مجتهدِ جامع الشرایطی تقلید کند. همچنین در چنین شرایطی از دو مرجع و یا بیشتر میشود تقلید کرد و رجوع از مرجعی به مرجع دیگر نیز جایز است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر حاکم شرع حکم کند که اوّل ماه است، کسی که از او تقلید نمی‌کند نیز باید به حکم او عمل نماید؛ ولی کسی که می‌داند حاکم شرع اشتباه کرده، نمی‌تواند به حکم او عمل نماید.
- [آیت الله بروجردی] اگر حاکم شرع حکم کند که اوّل ماه است، کسی هم که تقلید او را نمی‌کند، باید به حکم او عمل نماید، ولی کسی که می‌داند حاکم شرع اشتباه کرده، نمی‌تواند به حکم او عمل نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر حاکم شرع حکم کند که اول ماه است ، کسی هم تقلید او را نمی کند ، باید به حکم او عمل نماید . ولی کسی که می داند حاکم شرع اشتباه کرده ، نمی تواند به حکم او عمل نماید .
- [امام خمینی] اگر حاکم شرع حکم کند که اول ماه است، کسی هم که تقلید او را نمی کند،باید به حکم او عمل نماید، ولی کسی که می داند حاکم شرع اشتباه کرده، نمی تواند به حکم او عمل نماید.
- [آیت الله سبحانی] اگر حاکم شرع حکم کند که اول ماه است، کسی هم که از او تقلید نمی کند، باید به حکم او عمل نماید. ولی کسی که می داند حاکم شرع اشتباه کرده، نمی تواند به حکم او عمل نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر حاکم شرع حکم کند که اول ماه است، کسی هم که تقلید او را نمی کند، باید به حکم او عمل نماید. ولی کسی که می داند حاکم شرع اشتباه کرده نمی تواند به حکم او عمل نماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اول ماه به حکم حاکم شرع ثابت می شود مگر آنکه بداند که در حکم اشتباه شده و چنانچه حاکم شرع بگوید دو عادل نزد من به رؤیت هلال شهادت داده اند کافی است.
- [آیت الله علوی گرگانی] انسان نمی‌تواند بدون اذن حاکم شرع از مال کسی که می‌داند خمس نمیدهد، خمس را بردارد و به حاکم شرع برساند.
- [آیت الله بروجردی] انسان نمی‌تواند بدون اذن حاکم شرع از مال کسی که می‌داند خمس نمیدهد، خمس را بردارد و به حاکم شرع برساند.
- [آیت الله خوئی] انسان نمی‌تواند بدون اذن حاکم شرع از مال کسی که می‌داند خمس نمیدهد، خمس را بردارد و به حاکم شرع برساند.