زکات مال
زکات صدقه مقدر به اصل شرع می باشد. زکات عنوان بابى مستقل در فقه است که مباحث و مسائل آن به تفصیل در این باب آمده است.
اگر مالک، فقیری را وکیل کند که زکات مال او را بدهد، می‌تواند برای خود نیز بردارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا کسی می‌تواند زکات فطره دیگری را به وکالت از او پرداخت کند؟ در حقیقت می‌تواند او را برای پرداخت زکات فطره میهمان کند؟
- خرید مال مسروقه چه حکمی دارد آیا خریدار مالک می شود؟
- اگر کسی از مال خود وصیت به حجّ تمتّع کرد و ورثه می دانند خمس یا زکات آن مال را باید پرداخت کنند، در این صورت وظیفه آن ها چیست؟ در صورتی که باقیمانده پس از پرداخت خمس یا زکات آن مال کافی برای حج نباشد چه باید بکنند؟
- فردی پس از خرید یک مال یا یک جنس می فهمد که فروشنده معمولاً مال دزدی می فروشد، ولی اطمینان پیدا نمی کند که مال خریداری شده نیز دزدی است یا خیر در این صورت چه وظیفه ای دارد؟آیا مالک آن مال است؟
- کسی که نماز و روزه قضا دارد آیا می‌تواند بجای آنها کفاره بدهد؟
- آیا مصرف زکات فطره باید از طریق مرجع تقلید یا با اجازه ایشان باشد یا هرکسی خودش می‌تواند به مصرف برساند؟
- اگر شخصی به هر علتی زکات مال خود را تا قبل از ظهر روز عید جدا نکند و پرداخت ننماید، چه تکلیفی دارد؟
- کسی که در بحرین زندگی می‌کند و خویشان او در ایران فقیر هستند، می‌تواند زکات فطره خود و برخی از دوستانش را که نسبتی با خویشان او ندارند، برای خویشاوندان در ایران بفرستد؟
- اگر زنی پولی به دست آورد در اثر کار کردن، آیا خمس آن را همان موقع باید بدهد یا این که می‌تواند تا پایان سال خمسی صبر کند؟
- مؤسسه خیریه‌ای که تعدادی از خانواده‌های فقیر و مستضعف را تحت پوشش خود دارد و از کمک‌های مردمی، آنها را تأمین می‌کند، آیا می‌تواند در مواقعی که زکات فطره را دریافت می‌کند و مبلغ زیادی هم می‌شود، با آن کارهای اقتصادی مفید مثل تأسیس داروخانه، شرکت‌های تولیدی، کارگاه و ... راه بیندازد و از سود آن هزینه‌های خانواده‌های تحت تکفل خود را بپردازد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] اگر حقوق کارگری را از گندمی بدهند که به عین آن زکات تعلق گرفته است و مالک زکات آن را نداده آیا بر کارگر واجب است زکات بدهد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر حقوق کارگری را از گندمی بدهند که به عین آن زکات تعلق گرفته است و مالک زکات آن را نداده آیا بر کارگر واجب است زکات بدهد؟
- [سایر] آیا پدر می‌تواند زکات فطره را به فرزند خود که محتاج است، بدهد؟
- [سایر] آیا پدر می‌تواند زکات فطره را به فرزند دانشجوی خود که محتاج است، بدهد؟
- [آیت الله بهجت] 3) وکیل مالک که سهم مالک از سود را از عامل دریافت می کرد، بدون اطلاع طرفین در دو ماه آخر قرارداد به امید آن که عامل، سهم مالک را خواهد پرداخت، به جهت تأخیر عامل، از مال خودش مبلغی را به مالک می دهد. هنگامی که معلوم شد عامل با اصل پول کار نمی کرده است، آیا می توان مبلغی که وکیل پرداخت کرده است از عامل دریافت کرد؟
- [آیت الله بروجردی] اگر کسی از کسی حق ارث و یا طلبی داشته به اندازه حق الارث یا کمتر می‌تواند از مال او بردارد؟ یا اگر برداشت مشغول ذمّه است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] مردی با زنی ازدواج کرد که از شوهر قبلی خود دارای فرزندی است که فاقد مال است آیا این شوهر می‌تواند زکات فطره خود و سایرین را به آن فرزند بدهد در صورتیکه خرج او بعهدهاش نباشد؟
- [آیت الله بهجت] در چه صورتی شخص می تواند زکات مال را به داماد یا عروس خود بدهد؟
- [آیت الله سبحانی] کشاورزی که زکات به اموال او تعلق گرفته است، در صورتی که بدهکار باشد و بخواهد زکات مال را هم بپردازد، به عسر و حرج می افتد. آیا می تواند زکات مال را برای بدهکاری مصرف کند و آیا می تواند زکات را به فقیر بدهد، به شرط این که آن فقیر، زکات را به صاحب مال هبه کند؟
- [آیت الله بهجت] آیا می توان زکات فطره را به فقیری که با نظام اسلامی مخالف است، پرداخت کرد یا نه؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر کسی را وکیل کند که زکات مال او را بدهد، وکیل وقتی که زکات را به فقیر میدهد، باید از طرف مالک نیّت زکات کند.
- اگر مالک یا وکیل او بدون قصد قربت زکات را به فقیر بدهد و پیش از آن‌که آن مال از بین برود، خود مالک نیّت زکات کند، زکات حساب می‌شود.
- انسان می‌تواند زکات را از مال خود جدا کند و لازم نیست آن را فوراً به مستحق بدهد، پس اگر منتظر فقیر معیّنی باشد یا بخواهد به فقیری بدهد که از جهتی برتری دارد می‌تواند زکات را نگاه دارد، و اگر از بین برود ضامن نیست مگر اینکه در نگهداری آن کوتاهی کرده باشد.
- کسی که سیّد نیست می‌تواند به سیّد صدقه مستحبّی بدهد چنان‌که می‌تواند غیر از زکات مال و زکات فطره صدقات واجب نظیر کفّارات و نذورات را به او بدهد.
- فقیری که یاد گرفتن صنعت برای او مشکل نیست باید یاد بگیرد و با گرفتن زکات زندگی نکند، ولی تا وقتی مشغول یاد گرفتن است، می‌تواند زکات بگیرد.
- مضاربه آن است که مالک با عامل به این صورت معامله کند که مقداری از مال خود را به عنوان رأس المال به او بدهد تا با آن تجارت کرده و به مقداری که قرار میگذارند از منافع آن بردارد، و همین مقدار که مالک به قصد مضاربه مال را به عامل بدهد و او هم به همین قصد بگیرد مضاربه صحیح است.
- هرگاه شوهر خرجی زن را ندهد، زن می‌تواند بدون اجازه از مال او بردارد.
- فقیر نمیتواند زکات را به کمتر از مقدار آن صلح کند یا چیزی را گرانتر از قیمت آن بابت زکات قبول نماید، یا زکات را از مالک بگیرد و به او ببخشد، ولی کسی که زکات زیادی بدهکار است و فقیر شده و نمیتواند زکات را بدهد فقیر می‌تواند زکات را به او ببخشد.
- اگر بعد از آن‌که زکات این چهار چیز واجب شد مالک آن بمیرد، باید مقدار زکات را از مال او بدهند، ولی اگر پیش از واجب شدن زکات بمیرد هر یک از ورثه که سهم او به اندازه نصاب است باید زکات سهم خود را بدهد.
- زن می‌تواند به شوهر فقیر خود زکات بدهد، گرچه شوهر زکات را صرف مخارج خود آن زن نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر مالک فقیری را وکیل کند که زکات مال او را بدهد، چنانچه آن فقیر احتمال دهد که قصد مالک این بوده که خود آن فقیر از زکات بر ندارد، نمیتواند چیزی از آن را برای خودش بردارد و اگر اطمینان داشته باشد که قصد مالک این نبوده، برای خودش هم می‌تواند بردارد.
- [آیت الله بروجردی] اگر مالک فقیری را وکیل کند که زکات مال او را بدهد، چنانچه آن فقیر احتمال دهد که قصد مالک این بوده که خود آن فقیر از زکات بر ندارد، نمیتواند چیزی از آن را برای خودش بردارد و اگر یقین داشته باشد که قصد مالک این نبوده، برای خودش هم می‌تواند بردارد.
- [آیت الله سبحانی] اگر مالک فقیری را وکیل کند که زکات مال او را بدهد چنانچه یقین نداشته باشد که قصد مالک این بوده که او برندارد می تواند برای خود نیز بردارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر مالک فقیری را وکیل کند که زکات مال او را بدهد، چنان چه آن فقیر بداند که قصد مالک این بوده که خود آن فقیر از زکات برندارد نمی تواند چیزی از آن برای خودش بردارد، و اگر یقین داشته باشد که قصد مالک این نبوده، برای خودش هم می تواند بردارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر مالک فقیری را وکیل کند که زکات مال او را بدهد چنانچه ان فقیر احتمال دهد که قصد مالک این بوده که خود ان فقیر از ان زکات بر ندارد نمی تواند چیزی از ان را برای خودش بردارد و اگر یقین یا اطمینان داشته باشد که قصد مالک این نبوده برای خودش هم می تواند بردارد
- [آیت الله خوئی] اگر مالک فقیری را وکیل کند، که زکات مال او را بدهد، چنانچه آن فقیر یقین نداشته باشد که قصد مالک این بوده که خود آن فقیر از زکات برندارد، می‌تواند به مقداری که به دیگران میدهد برای خودش نیز بردارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مالک، فقیری را وکیل کند که زکات مال او را بدهد، چنانچه آن فقیر احتمال دهد که قصد مالک این بوده که خود آن فقیر از زکات بر ندارد نمی تواند چیزی از آن را برای خودش بردارد، و اگر یقین دارد که قصد مالک این نبوده، برای خودش هم می تواند بردارد.
- [امام خمینی] اگر مالک فقیری را وکیل کند، که زکات مال او را بدهد، چنانچه آن فقیر احتمال دهد که قصد مالک این بوده که خود آن فقیر از زکات برندارد،نمی تواند چیزی از آن را برای خودش بردارد و اگر یقین داشته باشد که قصد مالک این نبوده، برای خودش هم می تواند بردارد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر مالک، فقیر را وکیل کند که زکات مال او را بدهد، چنانچه آن فقیر احتمال دهد که قصد مالک این بوده که خود آن فقیر از زکات برندارد، نمیتواند چیزی از آن را برای خودش بردارد و اگر بداند قصد مالک این نبوده، می‌تواند برای خودش هم زکات را بردارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مالک فقیری را وکیل کند که زکاْ مال او را بدهد، چنانچه آن فقیر احتمال دهد که قصد مالک این بوده که خود آن فقیر از زکاْ برندارد، نمیتواند چیزی از آن را برای خودش بردارد و اگر یقین داشته باشد که قصد مالک این نبوده، برای خودش هم می‌تواند بردارد.