رطوبت
رطوبت به معنای تری و مقابل خشکی میباشد. از آن در بابهای طهارت، صلات، صوم، زکات و تجارت سخن گفتهاند.
جای مسح باید خشک باشد و اگر به قدری تر باشد که رطوبت کف دست به آن اثر نکند مسح باطل است، ولی اگر تری آن به قدری کم باشد که رطوبتی که بعد از مسح در آن دیده می‌شود بگویند فقط از تری کف دست است اشکال ندارد.
عنوان مسئله:
جای مسح باید خشک باشد و اگر به قدری تر باشد که رطوبت کف دست به آن اثر نکند مسح باطل است، ولی اگر تری آن به قدری کم باشد که رطوبتی که بعد از مسح در آن دیده می‌شود بگویند فقط از تری کف دست است اشکال ندارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در حال وضو هرگاه در وقت مسح سر، کف دست به صورت خورد و از آب صورت به کف دست یعنی سر انگشتان رسید، آیا برای مسح ضرر دارد یا خیر؟ و هرگاه خواست از باب احتیاط مسح را مکرّر نماید، آیا تمام مکرّرات یک مسح محسوب است، یا این که مسح اوّل را که کشید رطوبت را از ممسوح باید پاک نماید و دو مرتبه برای احتیاط مسح نماید؟
- در مسأله مسح پا، محل گرد وارد شده، فتوای سرکار آیا به انگشتان دست لازم میدانید یا به تمام کف دست، زیرا که کتب سرکار تعبیرات مختلفه دارد، یا تعیین ندارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] آیا اگر بعد از مسح سر، انگشتان دست خشک بود، باید با کف دست، پا را مسح کرد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر قبل از مسح پاها آب کف دستها خشک شود، برای مسح پاها رطوبت را از صورت بگیرد یا دستها؟ و اگر ریش نداشته باشد، گرفتن رطوبت از سبیل و ابرو کافی است یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر پس از شستن صورت و دستها با این که رطوبت کافی در کف دستها برای مسح کردن وجود دارد، باز هم کف دستها را به صورت یا دست خود بکشد، به طوری که رطوبت جدید، وارد کف دست شود و بعد مسح کند، وضویش چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر قبل از مسح کردن در وضو، کف دست نجس شود، آیا میتوان دست را آب کشید و خشک کرد و سپس با گرفتن رطوبت از اعضای دیگر، مسح را انجام داد یا بعد از رفع نجاست باید دوباره وضو گرفت؟
- [سایر] اگر به جهت گرمی هوا یا جهات دیگر، برای مسح سر و پا رطوبتی در کف دست نمانده باشد، تکلیف چیست؟
- [آیت الله سیستانی] آیا رطوبت کم باقیمانده در کف دست برای مسح پا کافی است یا حتماً باید محل مسح کاملاً تر شود؟ و آیا مسح را می توان عمداً از سر انگشتی غیر از انگشت شصت پا شروع کرد؟
- [آیت الله بهجت] اگر محلّ مسح را، مسح کشیدیم ولی تری دست به قدر واجب مسح، محلّ مسح را فرا نگرفت، وظیفه چیست؟
- [آیت الله بهجت] آیا می توان قبل از مسح کشیدن سر و پا، با تری دست چپ دوباره روی دست راست دست کشید؟
- [آیت الله اردبیلی] در تیمّم، آیا لازم است تمام عضو مسح کننده، بر تمام عضو مسح شونده کشیده شود یا مسح شدن تمام عضو مسح شونده کافی است؟ مثلاً وقتی با کف دست راست باید پشت دست چپ را مسح کنیم، آیا همین که تمام پشت دست چپ (ولو با قسمتی از کف دست راست) مسح شود، کافی است یا باید همه کف دست راست و انگشتان آن بر تمام پشت دست چپ کشیده شود؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر در وضو هنگام مسح نمودن، رطوبت دستها به علت گرما و غیر آن خشک شود، حکم مسح سر و پاها چه می‌شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر برای مسح رطوبتی در کف دست نمانده باشد، نمیتواند دست را با آب خارجتر کند، بلکه باید از اعضای دیگر وضو رطوبت بگیرد و با آن مسح نماید.
- اگر بین کارهای وضو به قدری فاصله شود که وقتی میخواهد جایی را بشوید یا مسح کند، رطوبت جاهایی که پیش از آن شسته یا مسح کرده خشک شده باشد، وضو باطل است و اگر فقط رطوبت جایی که جلوتر از محلیست که میخواهد بشوید یا مسح کند خشک شده باشد، مثلاً موقعی که میخواهد دست چپ را بشوید، رطوبت دست راست خشک شده باشد و صورت تر باشد، احتیاط واجب آن است که وضو را باطل کند و از سر بگیرد.
- اگر رطوبت کف دست فقط به اندازهی مسح سر باشد، احتیاط واجب آن است که سر را با همان رطوبت مسح کند و برای مسح پاها از اعضاءِ دیگر وضو رطوبت بگیرد.
- کسی که در کف دست و انگشتها جبیره دارد و در موقع وضو دست تر روی آن کشیده است، باید سر و پا را با همان رطوبت مسح کند.
- اگر خون بدن یا لباس کمتر از درهم باشد و رطوبتی به آن برسد، در صورتی که خون و رطوبتی که به آن رسیده به اندازهی درهم یا بیشتر شود و اطراف را آلوده کند، نماز با آن باطل است، بلکه اگر رطوبت و خون به اندازهی درهم نشود و اطراف را هم آلوده نکند، نماز خواندن با آن اشکال دارد.
- بعد از شستن هر دو دست باید جلوی سر را با تری آب وضو که در دست مانده مسح کند و احتیاط واجب آن است که با دست راست از بالا به پایین مسح نماید.
- بعد از مسح سر باید با تری آب وضو که در دست مانده روی پاها را از سر یکی از انگشتها تا برآمدگی روی پا مسح کند و احتیاط واجب آن است که تا مفصل را هم مسح نماید.
- کسی که نمیتواند وضو بگیرد، باید نائب بگیرد که او را وضو دهد و چنانچه مزد هم بخواهد در صورتی که بتواند باید بدهد، ولی باید خودِ او نیت وضو کند و با دست خود مسح نماید و اگر نمیتواند باید نایبش دست او را بگیرد و به جای مسح او بکشد و اگر این هم ممکن نیست، باید از دست او رطوبت بگیرند و با آن رطوبت سر و پای او را مسح کنند.
- اگر مختصری از پیشانی و پشت دستها را هم مسح نکند تیمّم باطل است، چه عمداً مسح نکند، یا مسأله را نداند، یا فراموش کرده باشد، ولی دقّتِ زیاد هم لازم نیست و همین قدر که بگویند تمام پیشانی و پشت دست مسح شده کافی است.
- اگر بعد از وضو یا در بین آن یقین کند که بعضی جاها را نشسته یا مسح نکرده است، چنانچه رطوبت جاهایی که پیش از آن است خشک شده، باید دوباره وضو بگیرد و اگر خشک نشده باید جایی را که فراموش کرده و آنچه بعد از آن است، بشوید یا مسح کند و اگر در بین وضو در شستن یا مسح کردن جایی شک کند، باید به همین دستور عمل کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] جای مسح باید خشک باشد. و اگر به قدری تر باشد که رطوبت کف دست به آن اثر نکند مسح باطل است. ولی اگر تری آن به قدری کم باشد که رطوبتی که بعد از مسح در آن دیده می شود بگویند فقط از تری کف دست است اشکال ندارد.
- [آیت الله بهجت] جای مسح باید خشک باشد ، و اگر به قدری تر باشد که رطوبت کف دست به آن اثر نکند مسح باطل است، ولی اگر تری آن به قدری کم باشد که رطوبتی که بعد از مسح در آن دیده می شود بگویند فقط از تری کف دست است، اشکال ندارد.
- [آیت الله مظاهری] جای مسح باید خشک باشد، و اگر به قدری تر باشد که رطوبت کف دست به آن اثر نکند مسح باطل است. ولی اگر تری آن به قدری کم باشد، که به رطوبتی که بعد از مسح در آن دیده می‌شود بگویند فقط از تری کف دست است اشکال ندارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] جای مسح باید خشک باشد و اگر به قدری تر باشد که رطوبت کف دست به ان اثر نکند مسح باطل است ولی اگر تری ان به قدری کم باشد که رطوبتی که بعد از مسح در ان دیده می شود عرفا بگویند فقط از تری کف دست است اشکال ندارد
- [آیت الله وحید خراسانی] جای مسح باید خشک باشد و اگر به قدری تر باشد که رطوبت کف دست به ان اثر نکند مسح باطل است ولی اگر تری ان به قدری کم باشد که رطوبتی که بعد از مسح در ان دیده می شود عرفا بگویند فقط از تری کف دست است اشکال ندارد
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] جای مسح باید خشک باشد و اگر به قدری تر باشد که رطوبت کف دست به آن اثر نکند مسح باطل است؛ ولی اگر تری آن به قدری کم باشد که رطوبتی که بعد از مسح در آن دیده می شود بگویند فقط از تری کف دست است اشکال ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] جای مسح باید خشک باشد و اگر بقدری تر باشد که رطوبت کف دست به آن اثر نکند ، مسح باطل است . ولی اگر تری آن بقدری کم باشد که رطوبتی که بعد از مسح در آن دیده می شود بگویند فقط از تری کف دست است . اشکال ندارد .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . جای مسح باید خشک باشد و اگر به قدری تر باشد که رطوبت کف دست به آن اثر نکند، مسح باطل است. ولی اگر تری آن به قدری کم باشد که رطوبتی که بعد از مسح، در آن دیده می شود بگویند فقط از تری کف دست است اشکال ندارد.
- [آیت الله خوئی] جای مسح باید خشک باشد و اگر به قدری تر باشد که رطوبت کف دست بهآن اثر نکند مسح باطل است. ولی اگر تری آن به قدری کم باشد که رطوبتی که بعد از مسح در آن دیده می‌شود بگویند فقط از تری کف دست است اشکال ندارد.
- [امام خمینی] جای مسح باید خشک باشد و اگر به قدری تر باشد که رطوبت کف دست به آن اثر نکند مسح باطل است، ولی اگر تری آن به قدری کم باشد که رطوبتی که بعداز مسح در آن دیده می شود، بگویند فقط از تری کف دست است، اشکال ندارد.