نماز صبح
نماز صبح از نمازهای یومیه که دو رکعت است و بین طلوع فجر و طلوع آفتاب خوانده می‌شود.
مستحاضه‌ی کثیره یا متوسطه اگر پیش از داخل شدن وقت نماز برای نماز غسل کند، غسل او باطل است، ولی اگر نزدیک اذان صبح برای نماز شب غسل کند و نماز شب را بخواند و همین که وقت داخل شد فوراً نماز صبح را بخواند اشکال ندارد.
عنوان مسئله:
مستحاضه‌ی کثیره یا متوسطه اگر پیش از داخل شدن وقت نماز برای نماز غسل کند، غسل او باطل است، ولی اگر نزدیک اذان صبح برای نماز شب غسل کند و نماز شب را بخواند و همین که وقت داخل شد فوراً نماز صبح را بخواند اشکال ندارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در صورتی که شک دارد صبح شده یا نه، نماز شب را به چه نیّت بخواند؟
- هر گاه شخصِ جنب به اعتقاد وسعت وقت به حمّام رفت و برای نماز صبح غسل کرد - مثلاً - بعد معلوم شد که در واقع وقت ضیق بود و تکلیف او تیمّم بوده، غسل او چه صورت دارد؟
- هر گاه شخص جنب پیش از دخول وقت نماز، به نیّت وجوب غسل کند که بعد از دخول وقت با آن غسل نماز بخواند، آیا غسل او صحیح است یاخیر؟ و آیا فرقی بین کسی که یقین به عدم دخول وقت دارد یا شک دارد، می‌باشد یا خیر؟
- فرمودهاند: من نسی غسل الجنابه فی شهر رمضان لیلاً حتّی مضی علیه یوم أو أیّام بطل صومه و قضی، بفرمایید که اوّلاً مراد به (مضی علیه یوم) یعنی: نسیان در تمام روز است که اگر کسی شب فراموش نمود غسل را و روزش متذکّر شد و غسل کرد روزهاش صحیح است و قضا ندارد کما هو الظاهر من لفظ (مضی علیه یوم). یا آن که آن چه مضر است دخول در صبح است با جنابت و لو نسیاناً و إن تذکّر فی یومه و اغتسل کما هو المستفاد من تعلیل الفقهاء کالعلّامة فی (المختلف) (22) و اگر مراد اخیر باشد منافیست با مسأله 48 در مفطر و أمّا الإصباح جنباً من غیر عمد فلا یوجب البطلان. و علی أی نحوٍ کان این حکم مختص به نسیان است، یا آن که شامل غیر نسیان می‌شود؟ مثل کسی که خواب بوده و بعد از طلوع فجر بیدار شد و فهمید که قبل از فجر محتلم شده. یا آن که معتقد بقای شب بوده و خود را جنب کرد با مراعات بقای شب و بعد معلوم شد که وقت برای غسل و تیمّم نیست؟
- اگر کسی محل اقامتش قم باشد و هر هفته در ظرف دو سال به مسجد جمکران میرود، تکلیفش نسبت به نماز و روزه چیست، آیا باید در این مدّتِ دوسال نمازش را قصراً بخواند و روزه بگیرد به طوری که از حاشیه (عروه) استفاده می‌شود، آیا چنین عملی جایز است یا خیر؟ و آیا فرقی ما بین مدّت توقّف در مسجد جمکران از حیث طول مدّت هست یا خیر؟ و آیا در شب و روز بودن وقت توقّف در مسجد مزبور فرقی هست یا خیر؟ و اگر قبل از آن که بنای رفتن جمکران را بگذارد، ده روز در قم ساکن بوده و بعداً این قصد را نمود، آیا فرقی این صورت با سایر صور دارد یا خیر؟
- زنی روز دوّم ذیحجّه وارد مکّه شده و حائض شده، شخصی رانایب خود قرار داده و طواف عمره و نماز آن را به جا آورده و خود آن زن سعی بین صفا و مروه به عمل آورده، بعد مُحرِم به احرام حج شده و اعمال حج را به جا آورده و پس از آن که از منی مراجعت نموده پاک شده و بعد از غسل بقیّه اعمال حج را به جا آورده و طواف نساء را به عمل آورده در صورتی که وظیفه چنین شخصی - مثل کسی که روز نهم ذیحجّه وارد مکّه می‌شود و وقت برای انجام عمره تمتّع ندارد - تبدیل به حج اِفراد است که بایستی اوّل اعمال حج را به جا آوردبعد عمره مفرده به جا آورد و این زن عمره مفرده به جا نیاورده، فقط قناعت به عمل حج نموده، آیا حج چنین شخصی باطل است، یا آن که حج او صحیح است و باید سال بعد عمره مفرده به جا آورد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] اگر زن مستحاضه (استحاضه کثیره یا متوسطه)، برای نماز غسل نکند و تنها وضو بگیرد؛ آیا نمازش باطل است؟
- [آیت الله سبحانی] اگر نیمی از غسل در داخل وقت و نیمی در خارج وقت در ماه مبارک رمضان انجام گیرد صحیح است؟(غسل را قبل از اذان صبح شروع کرده بود در وسط غسل اذان گفته شد)
- [سایر] کسی که در تنگی وقت، قبل از اذان صبح در شب های ماه رمضان، به جهت جنابت تیمم کند ؛ آیا می تواند با آن نماز بخواند، یا باید غسل به جا آورد؟
- [آیت الله سبحانی] آیا زن مستحاضه متوسطه که برای نماز صبح غسل کرده است می تواند پس از نماز صبح، نمازهای قضای خود را بخواند؟
- [سایر] اگر استحاضه قلیله یا متوسطه زن بعد از نماز صبح یا بعد از نماز ظهر و عصر به کثیره تبدیل شود، تکلیفش چیست؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] گاهی اتفاق می افتد که فرصت انجام تمام نماز شب قبل از طلوع فجر نیست. آیا خواندن چند رکعت از نماز شب پس از اذان صبح اشکال دارد و به صحت نماز شب ضرر می زند؟
- [سایر] شب از خون حیض پاک شدم؛ تصمیم گرفتم بخوابم و پیش از اذان صبح غسل کنم؛ ولی بعد از اذان صبح از خواب بیدار شدم، تکلیف روزهام چیست؟
- [آیت الله مظاهری] اگر مکلّف در شب ماه رمضان قبل از اذان صبح بیدار شود و ببیند که محتلم شده است و دوباره پیش از اذان صبح به امید اینکه برای غسل کردن بیدار می‌شود، بخوابد و تا بعد از طلوع آفتاب در خواب بماند و غسل خود را تا اذان ظهر به تأخیر بیندازد و بعد از اذان ظهر غسل کرده و نماز ظهر و عصر را بخواند، روزه آن روز او چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر مکلّف در شب ماه رمضان قبل از اذان صبح بیدار شود و ببیند که محتلم شده است و دوباره پیش از اذان صبح به امید اینکه برای غسل کردن بیدار می شود بخوابد و تا بعد از طلوع آفتاب در خواب بماند و غسل خود را تا اذان ظهر به تأخیر بیندازد و بعد از اذان ظهر غسل کرده و نماز ظهر و عصر بخواند، روزه آن روز او چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر استحاضه ی قلیله یا متوسطه ی زن بعد از نماز صبح به استحاضه کثیره تبدیل شود، وظیفه ی او چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مستحاضه‌ی قلیله بعد از وضو و مستحاضه‌ی کثیره و متوسطه بعد از غسل و وضو، باید فوراً مشغول نماز شود، ولی گفتن اذان و اقامه و خواندن دعاهای قبل از نماز اشکال ندارد و در نماز هم میتواند کارهای مستحب مثل قنوت و غیر آن را به جا آورد.
- مستحاضه‌ی کثیره و متوسطه وقتی به کلی از خون پاک شد باید غسل کند، ولی اگر بداند از وقتی که برای نمازِ پیش مشغول غسل شده دیگر خون نیامده، لازم نیست دوباره غسل نماید.
- مستحاضه‌ی متوسطه و کثیره که باید وضو بگیرد و غسل کند هر کدام را اوّل به جا آورد صحیح است، ولی بهتر آن است که اوّل وضو بگیرد.
- اگر استحاضهی کثیرة زن متوسطه شود، باید برای نماز اوّل عمل کثیره و برای نمازهای بعد عمل متوسطه را به جا آورد؛ مثلاً اگر پیش از نماز ظهر استحاضهی کثیره متوسطه شود، باید برای نماز ظهر غسل کند و برای نماز عصر و مغرب و عشا فقط وضو بگیرد؛ ولی اگر برای نماز ظهر غسل نکند و فقط به مقدار نماز عصر وقت داشته باشد، باید برای نماز عصر غسل نماید و اگر برای نماز عصر هم غسل نکند باید برای نماز مغرب غسل کند و اگر برای آن هم غسل نکند و فقط به مقدار نماز عشا وقت داشته باشد، باید برای عشا غسل نماید.
- اگر استحاضهی قلیلة زن پیش از نماز متوسطه یا کثیره شود، باید کارهای متوسطه یا کثیره را که گفته شد انجام دهد و اگر استحاضهی متوسطه کثیره شود، باید کارهای استحاضهی کثیره را انجام دهد و چنانچه برای استحاضهی متوسطه غسل کرده باشد فایده ندارد و باید دوباره برای [استحاضهی] کثیره غسل کند.
- اگر پیش از هر نماز خون مستحاضه‌ی کثیره قطع شود و دوباره بیاید، برای هر نماز باید یک غسل به جا آورد.
- وقت نافلهی شب از نصف شب است تا اذان صبح و بهتر است نزدیک اذان صبح خوانده شود.
- هرگاه وقت نماز داخل شود و بداند که اگر نماز را تأخیر بیندازد حائض می‌شود، باید فوراً نماز بخواند.
- آخر وقت نماز عشا نصف شب است و شب را باید از اوّل غروب تا اذان صبح حساب کرد، نه تا اوّل آفتاب.
- وقت نیت روزهی ماه رمضان از اوّل شب است تا اذان صبح.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] مستحاضه کثیره یا متوسطه اگر پیش از داخل شدن وقت نماز برای نماز غسل کند، غسل او باطل است و اگر نزدیک اذان صبح، برای نماز شب غسل کند و نماز شب را بخواند احتیاط واجب آن است که بعد از داخل شدن صبح، دوباره غسل و وضو را بجا آورد.
- [امام خمینی] مستحاضه کثیره یا متوسطه اگر پیش از داخل شدن وقت نماز برای نماز غسل کند، غسل او باطل است. بلکه اگر نزدیک اذان صبح برای نماز شب غسل کند و نماز شب را بخواند، احتیاط واجب آن است که بعد از داخل شدن صبح، دوباره غسل و وضو را بجا آورد.
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحاضه کثیره یا متوسطه در صورتی که تا داخل شدن وقت نماز بر ان حالت باقی باشد اگر پیش از داخل شدن وقت نماز برای نماز غسل کند غسل او باطل است ولی نزدیک اذان صبح جایز است به قصد رجاء غسل نماید و نماز شب را بخواند و بنابر احتیاط بعد از طلوع فجر برای نماز صبح باید غسل را اعاده کند
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحاضه کثیره یا متوسطه اگر پیش از داخل شدن وقت نماز برای نماز غسل کند، غسل او باطل است، ولی نزدیک اذان صبح جایز است به قصد رجاءً غسل نموده و نماز شب را بخواند، هرچند مستحاضه کثیره بعد از طلوع فجر برای نماز صبح باید غسل را اعاده کند.
- [آیت الله نوری همدانی] مستحاضه کثیره یا متوسطه اگر پیش ا ز داخل شدن وقت نماز برای نماز غسل کند ، غسل او باطل است ، بلکه اگر نزدیک اذان صبح برای نماز شب غسل کند و نماز شب را بخواند احتیاط واجب آن است که بعد از داخل شدن ، دوباره غسل و وضو را بجا آورد .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] مستحاضه کثیره یا متوسطه اگر پیش از داخل شدن وقت نماز برای نماز غسل کند؛ غسل او باطل است؛ ولی نزدیک اذان صبح جایز است به قصد رجاء غسل نموده و نماز شب را بخواند؛ ولی بعد از طلوع فجر برای نماز صبح باید غسل را اعاده نماید.
- [آیت الله خوئی] مستحاضة کثیره یا متوسطه اگر پیش از داخل شدن وقت نماز برای نماز غسل کند، غسل او باطل است. ولی نزدیک اذان صبح جائز است به قصد رجاء غسل نموده و نماز شب بخواند، ولی بعد از طلوع فجر برای نماز صبح باید غسل را اعاده نماید.
- [آیت الله مظاهری] مستحاضه کثیره یا متوسّطه اگر پیش از داخل شدن وقت نماز برای نماز غسل کند، چنانچه فاصله زیاد باشد، غسل او باطل است ولی اگر قبل از اذان صبح برای نماز شب غسل کند لازم نیست برای نماز صبح دوباره غسل و وضو را به جا آورد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مستحاضه کثیره یا متوسطه اگر پیش از داخل شدن وقت نماز برای نماز غسل کند، غسل او باطل است بلکه احتیاط لازم آن است که میان غسل و نماز فاصله نیندازد مگر بخواندن نافله همان نماز.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در استحاضه (کثیره) یا (قلیله) اگر قبل از اذان صبح برای نماز شب غسل کند یا وضو به جا آورد و نماز شب را بخواند احتیاط واجب آن است که بعد از داخل شدن صبح، دو مرتبه غسل و وضو را انجام دهد.