دانه
دانه یعنی تخمک لقاح یافته و رشد کرده گیاهان که مىتواند منشأ گیاه جدید شود. عنوان یاد شده به مناسبت در باب زکات و تجارت به کار رفته است.
اگر خوشه‌ی گندم و جو را بعد از آن که دانه بسته، به چیز دیگری غیر گندم و جو بفروشند اشکال ندارد.
عنوان مسئله:
اگر خوشه‌ی گندم و جو را بعد از آن که دانه بسته، به چیز دیگری غیر گندم و جو بفروشند اشکال ندارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی ده من جو - مثلاً - می‌د هد به شخصی که در رأس خرمن درعوض ده من گندم بگیرد، آیا این معامله چه صورت دارد؟
- شخص زارع گندم و یا جوِ او بعد از اخراج مُؤَن به حد نصاب رسیده، لکن چون بدهکار ارباب است، ارباب تمام گندم و یا جوِ زارع را از باب طلب خود می‌برد و هر چه رعیّت التماس می‌کند که لا اقل به مقدار زکات را به من بده که به مستحقّین آن برسانم نمی‌دهد، آیا تکلیف این رعیّت چیست در حالی که این رعیّت غیر از اثاث البیت که ما یحتاج اوست چیز دیگر ندارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر در یک کیسه بزرگ گندم یا برنج، چند دانه نجس گندم یا برنج مخلوط شود، چه باید کرد؟
- [سایر] اگر کسی با بذر یا دانه غصبی گندم، کشاورزی کند پس از زحمات و هزینههای فراواﻥ ﺁﻥ دانهها یا بذرها تبدیل به محصول شود و منفعت داشته باشد ﺁﻥ محصوﻻت و منفعت ﺁﻥ متعلق به غاصب است یا صاحب دانه؟ و ﺁیا غاصب فقط دانه را به صاحب دانه بدهکار است یا باید کل منفعت کسب را به صاحب زمین تحویل دهد؟
- [آیت الله بهجت] آیا گندم یا جو یا پولی که به میراب داده می شود از مؤونه است و کسر می شود؟ و آیا فرقی مابین گندم و جو با پول در فرض سؤال در رابطه با نصاب می باشد؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که جو یا گندم کاشته است، آیا خمس محصول و زراعت را باید بدهد یا خمس بذر را؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر سازمان یا ارگانی اقدام به کشت گندم یا جو کند، آیا موقع برداشت محصول، باید زکات آن پرداخت شود؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا جو، گندم، ذرّت، لوبیا و نخود خمس دارند یا خیر؟ اگر دارند، کیفیت آن را بیان فرمایید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در کشت گندم و جو، کاه هم بدست می آید و روشن است که مقداری از مصارف مربوط به کاه می باشد. حال اگر گندم و جو به حد نصاب رسید و زکات آن واجب شده، آیا کل مخارج مصرف شده از آن کسر می شود و زکات مابقی داده می شود و یا مصارفی که صرف حصول کاه شده کسر نمی شود.
- [آیت الله اردبیلی] کشاورزی که در زمینی زراعت گندم و در زمین دیگر زراعت جو دارد، آیا برای به حدّ نصاب رسیدن و دادن زکات، هر یک را باید جداگانه حساب کند یا این که گندم و جو یک محصول است و روی هم حساب میشود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] می فرمایید اگر مثلاً ده کیلو گندم بخرد، که در هنگام خرمن ده کیلو گندم یا جو بدهد، حرام است و مانند این است که زیادی گرفته باشد. زیادی گرفتن در این حالت چگونه است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] به گندم و جویی که با تلمبه یا آب قنات آبیاری می شود چه مقدار زکات تعلق می گیرد، و آیا مخارج این آبها و آب بها، از گندم و جو کسر می شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر مثلاً در یک خوشه‌ی غوره یک دانه یا دو دانه انگور باشد، چنانچه به آبی که از آن خوشه گرفته میشود، آبغوره بگویند و اثری از شیرینی انگور در آن نباشد و بجوشد، پاک و خوردن آن حلال است.
- فروش میوهای که گل آن ریخته و دانه بسته، پیش از چیدن صحیح است و نیز فروختن غوره بر درخت اشکال ندارد.
- اگر بخواهند میوهای را که بر درخت است، پیش از آن که دانه ببندد و گلش بریزد بفروشند، باید چیزی از حاصل زمین مانند سبزیها را با آن بفروشند، یا با مشتری شرط کنند که میوه را پیش از دانه بستن بچیند، یا میوهی بیشتر از یک سال را به او بفروشند.
- جو و گندم در ربا یک جنس حساب میشود، پس اگر یک مَن گندم بدهد و یک مَن و پنج سیر جو بگیرد، ربا و حرام است و نیز اگر مثلاً ده مَن جو بخرد که سر خرمن ده مَن گندم بدهد، چون جو را نقد گرفته و بعد از مدّتی گندم را میدهد، مثل آن است که زیادی گرفته و حرام میباشد.
- اگر زمینی را برای زراعت جو یا گندم اجاره دهد و مال الاجاره را جو یا گندم همان زمین قرار دهد، اجاره صحیح نیست.
- انسان نمیتواند نصف صاع را از یک جنس مثلاً گندم و نصف دیگر آن را از جنس دیگر مثلاً جو بدهد و اگر آن را به قصد قیمت فطره هم بدهد اشکال دارد.
- روی خرمن گندم و جو و مانند اینها که نمیشود بی حرکت ماند، نماز باطل است.
- انسان نمیتواند نصف صاع را از یک جنس مثلاً گندم و نصف دیگر آن را از جنس دیگر مثلاً جو بدهد و اگر آن را به قصد قیمت فطره هم بدهد اشکال دارد.
- زکات گندم و جو وقتی واجب میشود که به آنها گندم و جو گفته شود و زکات کشمش بنا بر احتیاط وقتی واجب میشود که غوره است و موقعی هم که رنگ خرما زرد یا سرخ شد بنا بر احتیاط زکات آن واجب میشود؛ ولی وقت دادن زکات در گندم و جو موقع خرمن و جدا کردن کاه آنها و در خرما و کشمش موقعیست که خشک شده باشند.
- انسان باید زکات را به قصد قربت یعنی برای انجام فرمان خداوند عالم بدهد و در نیت معین کند که آنچه را میدهد زکات مال است، یا زکات فطره، ولی اگر مثلاً زکات گندم و جو بر او واجب باشد، لازم نیست معین کند چیزی را که میدهد زکات گندم است یا زکات جو.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] اگر خوشه گندم و جو را بعد از آنکه دانه بسته، به چیز دیگری غیر گندم و جو بفروشند اشکال ندارد. نقد و نسیه
- [امام خمینی] اگر خوشه گندم و جو را بعد از آن که دانه بسته به چیز دیگری غیر گندم و جو بفروشند اشکال ندارد.
- [آیت الله بهجت] اگر خوشه گندم و جو را بعد از آنکه دانه بسته، به چیز دیگری، غیر گندم و جو بفروشند، اشکال ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر خوشه گندم و جو را بعد از آن که دانه بسته، به چیز دیگری غیر از گندم و جو بفروشند، اشکال ندارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر خوشه گندم و جو را بعد از آن که دانه بسته، به چیز دیگری غیر گندم و جو بفروشند اشکال ندارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر خوشه گندم وجو را بعد از آن که دانه بسته به چیز دیگری غیر گندم وجو بفروشند، اشکال ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر خوشة گندم و جو را بعد از آنکه دانه بسته ، به چیز دیگری غیر از گندم و جو بفروشد اشکال ندارد . نقد و نسیه
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر خوشه گندم و جو را بعد از آن که دانه بسته، به چیز دیگری غیر گندم و جو بفروشد اشکال ندارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر خوشه گندم و جو را بعد از ان که دانه بسته به چیز دیگر غیر گندم و جو بفروشند اشکال ندارد و فروختن ان به گندم و جوی که از همان خوشه حاصل می شود جایز نیست و همچنین بنابر احتیاط واجب به گندم و جوی که از غیر ان خوشه باشد چه شخصی باشد و چه در ذمه
- [آیت الله سیستانی] اگر خوشه گندم را بعد از آنکه دانه بسته ، به گندمی که از خودش حاصل میآید ، یا از خوشه دیگری بفروشند ، معامله صحیح نیست . نقد و نسیه