جاهل
به کسی که نسبت به یک مطلبی علم و آگاهی نداشته باشد جاهل می گویند و از آنجا که علم از شرایط عمومی تکلیف است؛ جاهل در ادبیات دینی تعریف خاصی پیدا میکند.
اگر مسح کند وضو گیرنده، سرش را از پائین به بالا، یا از یکی از دو جانب سر به طرف دیگر، آیا وضوی او باطل می‌گردد اگر بوده باشد عالم یا جاهل به آن؟
بله وضوی او باطل می‌گردد علی الاحوط در همه صور.
بله وضوی او باطل می‌گردد علی الاحوط در همه صور.
عنوان سوال:
اگر مسح کند وضو گیرنده، سرش را از پائین به بالا، یا از یکی از دو جانب سر به طرف دیگر، آیا وضوی او باطل می‌گردد اگر بوده باشد عالم یا جاهل به آن؟
پاسخ:
بله وضوی او باطل می‌گردد علی الاحوط در همه صور.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر شخصی موهای سرش زیاد باشد، آیا جایز است برای او این که داخل کند دستش را، در موهای روئیده در جلو سرش از زیر موها به بالا، تا آن که مسح کند سرش را از بالا به پائین، با این که میداند در این اثنا موهای سرش که میخواهد دست خود را داخل در آن کند، رطوبت زیادی میگیرد چه باید کرد؟
- کیفیت وضو اختلاف دارد بین ما و اهل سنّت، آنها میکشند دستهایشان را از پائین به بالا، و ما به عکس انجام میدهیم، ما سر و دو پا را مسح میکنیم، و آنها سر و گردن، همهاش را مسح میکنند و سپس دو پا را شستشو میدهند، آیا اختلاف دارد دین ما از دین آنها؟
- در مسئله 267 میفرمائید: وضوی ارتماسی آن است که صورت و دست‌ها را به قصد وضو در آب فرو برد، ولی مسح با تری دست اشکال دارد، پس کسی که در دست راستش، زخم یا شکستگی میباشد و نمیتواند دست چپ را ترتیبی وضو دهد، چه کند؟
- در باب وضو مسئله 267 که دست چپ را نباید ارتماسی شست، و در مسئله شماره 268 میفرمایید در وضوی ارتماسی باید صورت و دست‌ها را از بالا به پائین شسته شود و دست‌ها را از طرف آرنج در آب فرو برد، یا این که اشکال علی کل حال به نظر میرسد لطفاً در این باره توضیح بیشتری بفرمائید.
- اگر شخصی وضو گرفت، سپس جدا کند یک پوست کوچکی از اطراف ناخنهایش را، به طوری که زیر پوست ظاهر گردد، آیا واجب است اعاده کند وضو را قبل از نماز، یا آنکه وضوی او صحیح است و باطل نمیشود به جدا شدن پوست از دستش؟
- اگر کسی طواف کند طواف حج یا عمره و بعد از تمام شدن حج یا عمره بداند که وضوی او باطل بوده برای خاطر وجود مانعی روی اعضای وضو حکم او چه می‌شود، و اگر نفهمد تا بعد از برگشت به وطن خودش آیا حج او باطل است یا حج او مجزی است و طواف و نماز آن را اعاده نماید؟
- زیدی (که جاهل مقصر بوده) سالهای زیاد، غسل را بر خلاف معهود یعنی اول سمت راست و بعد سر و گردن و در آخر سمت چپ را میشسته، بفرمائید نماز و روزههای چند سال او باطل است یا نه و بر فرض بطلان آیا کفاره روزه بر او واجب است یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] آیا وضو گیرنده باید در مسح پا، از پایین به بالا مسح کند یا از بالا به پایین نیز کفایت میکند؟
- [سایر] آیا کشیدن مسح سر در وضو الزاماً باید از فرق سر به پایین باشد؟ به سمت خواب مو باشد یا از پایین به بالا یا کنار سر مسح کشیدن ایراد دارد؟ اگر مسح سر با دست چپ باشد چطور؟
- [سایر] کسی که موهای جلوی سرش بلند است و آن را بالای سر جمع میکند ؛ چگونه در هنگام وضو مسح نماید؟
- [آیت الله نوری همدانی] در هنگام وضو قبل از مسح سر، دست نجس می‌گردد چه کنیم؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا مسح پا در وضو از پائین ناخنها جایی که ظاهر است مسح گردد یا از سر ناخنها کفایت میکند؟
- [آیت الله بهجت] اگر شخصی مدّت ها بدون توجّه [جاهل قاصر] در هنگام مسح سر و پاها از آب وضوی صورت یا اعضای دیگر استفاده می کرده و با آن مسح می کرده است، تکلیف نمازهای گذشته ی او چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا برای مسح می‌توان از غیر آب وضو استفاده کرد؟ و همچنین آیا مسح سر حتماً باید با دست راست و از بالا به پایین باشد؟
- [آیت الله بهجت] اگر در حال وضو سهوا کسی قبل از مسح سر، مسح پا را کشید، آیا وضو باطل می شود؟
- [سایر] اگر هنگام کشیدن مسح سر راه برویم، وضو باطل می‌شود؟
- [سایر] خانمها و یا کسی که موهای جلوی سرش بلند است و آن را بالای سر جمع میکند، چگونه در هنگام وضو مسح کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- بعد از شستن هر دو دست باید جلوی سر را با تری آب وضو که در دست مانده، مسح کند، و احتیاط واجب آن است که با کف دست راست مسح نماید و مسح را از بالا به پایین انجام دهد.
- پیشانی و پشت دست‌ها را بنابر احتیاط باید از بالا به پایین مسح نماید، و کارهای آن را باید پشت سر هم بهجا آورد، و اگر بین آنها به قدری فاصله دهد، که نگویند تیمم میکند باطل است.
- باید صورت و دست‌ها را از بالا به پایین شست و اگر از پایین به بالا بشوید وضو باطل است.
- اگر شک کند که وضوی او باطل شده یا نه، بنا میگذارد که وضوی او باقی است، ولی اگر بعد از بول استبراءِ نکرده و وضو گرفته باشد و بعد از وضو رطوبت ازاو بیرون آید که نداند بول است یا چیز دیگر وضوی او باطل است.
- کسی که پیش از شستن صورت دستهای خود را تا مچ شسته، در موقع وضو باید تا سر انگشتان بشوید. و اگر فقط تا مچ را بشوید وضوی او باطل است.
- در وضو واجب است صورت و دست‌ها را بشویند و جلوی سر و روی پاها را مسح کنند.
- اگر پیش از وقت نماز وضو داشته باشد، و بداند که اگر وضوی خود را باطل کند، تهیة آب برای او ممکن نیست، چنانچه بتواند وضوی خود را نگهدارد، احتیاط مستحب آن است که آن را باطل نکند.
- لازم نیست مسح سر بر پوست آن باشد بلکه بر موی جلوی سر هم صحیح است. ولی کسی که موی جلوی سر او به اندازای بلند است که اگر مثلًا شانه کند به صورتش میریزد یا بهجاهای دیگر سر میرسد باید بیخ موها را مسح کند، یا فرق سر را باز کرده، پوست سر را مسح نماید، و اگر موهائی را که به صورت میریزد یا بهجای دیگر سر، میرسد جلوی سر جمع کند و بر آنها مسح نماید، یا بر موی جاهای دیگر سر که جلوی آن آمده مسح کند چنین مسحی باطل است.
- لازم نیست نیت وضو را به زبان بگوید یا از قلب خود بگذراند بلکه اگر تمام افعال وضو بداعی امر خدا بهجا آورده شود کفایت میکند. (شرط نهم): آن که وضو را به ترتیبی که گفته شد بهجا آورد، یعنی اول صورت و بعد دست راست و بعد دست چپ را بشوید، و بعد از آن سر و بعد پاها را مسح نماید و باید بنابر احتیاط واجب پای چپ را بعد از پای راست مسح کند. و اگر به این ترتیب وضو نگیرد باطل است. (شرط دهم): آن که کارهای وضو را پشت سر هم انجام دهد.
- اگر بعد از داخل شدن وقت نماز، وضو داشته باشد و بداند که اگر وضوی خود را باطل کند تهیه آب برای او ممکن نیست یا نمیتواند وضو بگیرد، چنانچه بتواند وضوی خود را نگه دارد، نباید آن را باطل نماید. ولی میتواند با عیال خود نزدیکی کند، اگرچه بداند که از غسل متمکن نخواهد شد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] راه رفتن در بین وضو اشکال ندارد ، پس اگر بعد از شستن صورت و دست‌ها چند قدم راه برود و بعد سر و پا را مسح کند وضوی او صحیح است . شرط نهم : آنکه شستن صورت و دست‌ها و مسح سر و پاها را خود انسان انجام دهد ، و اگر دیگری او را وضو دهد ، یا در رساندن آب به صورت و دست‌ها و مسح سر و پاها به او کمک نماید ، وضو باطل است .
- [آیت الله نوری همدانی] راه رفتن در بین وضو اشکال ندارد ، پس اگر بعد از شستن صورت و دست‌ها چند قدم راه برود و بعد سر و پا را مسح کند ، وضوی او صحیح است . شرط یازدهم- آنکه شستن صورت و دست‌ها و مسح سر و پاها را خود انسان انجام دهد و اگر دیگری او را وضو دهد ، یا در رساندن آب به صورت و دست‌ها و مسح سر و پاها به او کمک نماید ، وضو باطل است .
- [آیت الله مظاهری] راه رفتن در بین وضو اشکال ندارد، پس اگر بعد از شستن صورت و دست‌ها چند قدم راه برود و بعد سر و پا را مسح کند وضوی او صحیح است. شرط یازدهم: شستن صورت و دست‌ها و مسح سر و پاها را خود انسان انجام دهد، و اگر دیگری او را وضو دهد، یا در رساندن آب به صورت و دست‌ها و مسح سر و پاها به او کمک نماید، وضو باطل است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] راه رفتن در بین وضو اشکال ندارد؛ پس اگر بعد از شستن صورت و دست‌ها مقداری راه برود و بعد سر و پا را مسح کند وضوی او صحیح است. شرط یازدهم آنکه شستن صورت و دست‌ها و مسح سر و پاها را خود انسان انجام دهد و اگر دیگری او را وضو بدهد؛ یا در رساندن آب به صورت و دست‌ها و مسح سر و پاها به او کمک نماید؛ وضو باطل است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . راه رفتن در بین وضو اشکال ندارد، پس اگر بعد از شستن صورت و دست ها چند قدم راه برود و بعد سر و پا را مسح کند وضوی او صحیح است. شرط یازدهم آن که در حال اختیار شستن صورت و دست ها و مسح سر و پاها را خود انسان انجام دهد و اگر دیگری او را وضو دهد، یا در رساندن آب به صورت و دست ها و مسح سر و پاها به او کمک نماید، وضو باطل است.
- [امام خمینی] راه رفتن در بین وضو اشکال ندارد، پس اگر بعد از شستن صورت و دست‌ها چند قدم راه برود و بعد سر و پا را مسح کند، وضوی او صحیح است. شرط یازدهم: آن که شستن صورت و دست‌ها و مسح سر و پاها را خود انسان انجام دهد، و اگر دیگری او را وضو دهد، یا در رساندن آب به صورت و دست‌ها و مسح سر و پاها به او کمک نماید، وضو باطل است.
- [آیت الله علوی گرگانی] راه رفتندر بینوضو اشکالندارد، پساگر بعد از شستن صورت ودستها چند قدم راه برود و بعد سر و پا را مسح کند وضوی او صحیح است. شرط یازدهم آن که شستن صورت و دست‌ها و مسح سر و پاها را خود انسان انجام دهد و اگر دیگری او را وضو دهد، یا در رساندن آب به صورت و دست‌ها و مسح سر وپا به او کمک نماید، وضو باطل است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] بعد از شستن هر دو دست باید جلوی سر را با تری آب وضو که در دست مانده مسح کند و احتیاط آن است که با داخل دست راست مسح نماید و مسح را از بالا به پایین انجام دهد.
- [آیت الله مظاهری] بعد از شستن هر دو دست باید جلوی سر را با تری آب وضو که در دست راست مانده از بالا به پایین مسح نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . بعد از شستن هر دو دست، باید جلوی سر را با تری آب وضو که در دست مانده مسح کند، و احتیاط واجب آن است که با دست راست مسح نماید، و نیز احتیاط آن است که مسح از بالا به پایین باشد، اگرچه اقوی جواز مسح از پایین به بالا است.