تاخیر
به عقب انداختن عمل از اوّل وقت امکان آن را تأخیر می‌گویند که از عنوان تأخیر در بیشتر ابواب فقه ـ اعم از عبادات و معاملات ـ به مناسبت سخن رفته و احکامی بر آن مترتّب شده است.
اگر مالی را که برای فطره کنار گذاشته از بین برود، چنان‌چه دسترس به فقیر داشته و دادن فطره را تأخیر انداخته، باید عوض آن را بدهد و اگر دسترس به فقیر نداشته ضامن نیست.
عنوان مسئله:
اگر مالی را که برای فطره کنار گذاشته از بین برود، چنان‌چه دسترس به فقیر داشته و دادن فطره را تأخیر انداخته، باید عوض آن را بدهد و اگر دسترس به فقیر نداشته ضامن نیست.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] زمان پرداخت زکات فطره چه موقع است؟آیا میتوان برای رساندن به فقیر خاصی پرداخت زکات را به تأخیر انداخت؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر مالی را که عاریه گرفته شده از بین برود در این صورت آیا عاریه گیرنده ضامن است؟
- [آیت الله وحید خراسانی] کفاراتی که در احرام عمره تمتع بر گردن انسان می اید در مکه معلوم است که فقیر مومن نیست ایا باید صبر کند تا در محل ذبح کند و به فقیر بدهد و این تاخیر عمدی مانع ندارد
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی نذر کرده است اربعین را پیاده به کربلا برود و مرقد امام حسین (علیه السلام) را زیارت کند ولی نذر خود را مقیّد به سال خاصی نکرده است. در سالهای اول بعد از انعقاد نذر که توانائی داشته برود آن را به تأخیر انداخته و بعداً ناتوان شده و نمی تواند با پای پیاده برود. اولاً به علت تأخیر از اولین زمان ممکن آیا کفاره حنث نذر به گردن او افتاده است؟ ثانیاً اگر پای پیاده نتواند برود بر او واجب است به هر حال راکبا نذر را بجا آورد یا اینکه متعلق چنین نذری پیاده رفتن است؟
- [آیت الله سیستانی] اگر قبل از عید فطر شخصی از شهر خود به شهر دیگری برود و به خانه کسی برود ایا باید فطریه خود را خودش بدهد یا صاحب خانه دهد ؟
- [آیت الله بروجردی] زیدی وصیّت کرده که پسرش - که بزرگ شد - از او حج بنماید و پسرش تأخیر انداخته، فعلاً خود پسر هم مستطیع است، آیا حج خودش را مُقَدَّم بدارد یا حج پدرش را؟ و زید تعیین ننموده که پسرش چه سالی به حج برود؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی در 28 ماه رمضان زکات فطره خود را داده به شخصی تا آن شخص بعد از دیدن ماه یعنی قبل از غروب زکات فطره را از طرف آن شخص به فقیر بدهد آیا صحیح است یا نه چون هنوز غروب نشده آیا باید دوباره بدهد یا کافی است؟
- [آیت الله بهجت] فطریه را به امام جماعت مسجدی می دهند که به اهلش برساند و امام، وکالت از فقیه معینی ندارد و قصد دارد به فقیری بدهد که اگر نماز عید فطر را یک ساعت دیرتر بخواند می تواند به او برساند. در غیر این صورت، چند روز دیرتر به فقیر می رساند. حال امام نماز را دیرتر بخواند تا فطریه را به فقیر برساند یا این که نماز را سر وقت بخواند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر فردی کفاره قسم بر عهده داشته باشد و توان مالی اطعام ده نفر را نیز داشته باشد ولی دسترسی به ده نفر فقیر مقدور نشود، می تواند ده مد طعام به یک فقیر بدهد یا تبدیل به سه روز روزه می شود؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی برای حج، استطاعت مالی و بدنی داشته؛ ولی راه برای رفتن باز نبوده و الآن که نوبت رفتن او شده است، دیگر توانایی مالی و بدنی برای رفتن به حج را ندارد. آیا او حق دارد نوبت خود را به فرزندش بدهد تا او به حج برود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر انسان به خیال این که کسی فقیر است به او فطره بدهد و بعد بفهمد فقیر نبوده، چنان‌چه مالی را که به او داده از بین نرفته باشد، باید پس بگیرد و به مستحق بدهد، و اگر نتواند بگیرد، باید از مال خودش فطره را بدهد، و اگر از بین رفته باشد، در صورتی که گیرند فطره میدانسته یا احتمال میداده آنچه را که گرفته فطره است باید عوض آن را بدهد و اگر نمیدانسته، دادن عوض بر او واجب نیست و انسان باید دوباره فطره بدهد.
- کسی که میتواند زکات را به مستحق برساند، اگر زکات را ندهد و بدون آن که در نگهداری آن کوتاهی کند از بین برود، چنان‌چه دادن زکات را به قدری تأخیر انداخته که نمیگویند فوراً داده است باید عوض آن را بدهد و اگر به این مقدار تأخیر نینداخته مثلًا دو سه ساعت تأخیر انداخته و در همان دو سه ساعت تلف شده، در صورتی که مستحق حاضر نبوده، چیزی بر او واجب نیست و اگر مستحق حاضر بوده بنابر احتیاط واجب باید عوض آن را بدهد.
- اگر چیزی را که اجاره کرده از بین برود، چنان‌چه در نگهداری آن کوتاهی نکرده و در استفاده بردن از آن هم زیادهروی ننموده ضامن نیست، و نیز اگر مثلًا پارچهای را که به خیاط داده از بین برود، در صورتی که خیاط زیادهروی نکرده و در نگهداری آن هم کوتاهی نکرده باشد نباید عوض آن را بدهد.
- اگر انسان مالی داشته باشد که قیمتش از فطره بیشتر است، چنان‌چه فطره را ندهد و نیت کند که مقداری از آن مال برای فطره باشد اشکال دارد.
- زنی که شوهرش مخارج او را نمیدهد، چنان‌چه نانخور کس دیگر باشد، فطرهاش بر آن کس واجب است و اگر نانخور کس دیگر نیست، در صورتی که فقیر نباشد باید فطرة خود را بدهد.
- اگر وکیل در نگهداری مالی که در اختیار او است کوتاهی کند، یا غیر از تصرفی که به او اجازه دادهاند تصرف دیگری در آن بنماید و آن مال از بین برود ضامن است. پس اگر لباسی را که گفتهاند بفروش، بپوشد و آن لباس تلف شود باید عوض آن را بدهد.
- مالی را که نزد کسی گرو گذاشتهاند، اگر دیگری غصب کند، هر یک از صاحب مال و طلبکار میتواند چیزی را که غصب کرده، از او مطالبه نماید، و چنان‌چه آن چیز را از او بگیرد، باز هم در گرو است، و اگر آن چیز از بین برود و عوض آن را بگیرند، آن عوض هم مثل خود آن چیز گرو میباشد.
- اگر در نگهداری چیزی که عاریه کرده کوتاهی نکند و در استفاده از آن هم زیادهروی ننماید و اتفاقاً آن چیز تلف شود ضامن نیست ولی چنان‌چه شرط کند که اگر تلف شود عاریهکننده ضامن باشد یا چیزی را که عاریه کرده طلا و نقره باشد، باید عوض آن را بدهد.
- اگر طلبکار طلب خود را مطالبه کند، چنان‌چه بدهکار بتواند بدهی خود را بدهد باید فوراً آن را بپردازد و اگر تأخیر بیندازد گناهکار است.
- اگر انسان کسی را اجیر نماید و شرط کند که مخارج او را بدهد باید فطره او را هم بدهد، ولی چنان‌چه شرط کند که مقدار مخارج او را بدهد مثلًا پولی برای مخارجش بدهد، واجب نیست فطره او را بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] اگر مالی را که برای فطره کنار گذاشته از بین برود، چنان‌چه دسترس به فقیر داشته و دادن فطره را تأخیر انداخته، باید عوض آن را بدهد و اگر دسترس به فقیر نداشته ضامن نیست، مگر آنکه در نگهداری آن کوتاهی کرده باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر مالی را که برای فطره کنار گذاشته از بین برود، چنان چه دسترسی به فقیر داشته و دادن فطره را تأخیر انداخته، باید عوض آن را بدهد، و اگر دسترسی به فقیر نداشته ضامن نیست.
- [آیت الله بروجردی] اگر مالی را که برای فطره کنار گذاشته از بین برود، چنان‌چه دسترسی به فقیر داشته و دادن فطره را تأخیر انداخته، باید عوض آن را بدهد و اگر دسترسی به فقیر نداشته ضامن نیست.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مالی را که برای فطره کنار گذاشته از بین برود، چنان‌چه دسترسی به فقیر داشته ودادن فطره را تأخیر انداخته، باید عوض آن را بدهد و اگر دسترسی به فقیر نداشته ضامن نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مالی را که برای فطره کنار گذاشته از بین برود، چنان‌چه دسترسی به فقیر داشته و دادن فطره را تأخیر انداخته، باید عوض آن را بدهد و اگر دسترسی به فقیر نداشته ضامن نیست.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر مالی را که برای فطره کنار گذاشته از بین برود؛ چنان‌چه دسترسی به فقیر داشته و دادن فطره را تاخیر انداخته؛ باید عوض آن را بدهد و اگر دسترسی به فقیر نداشته؛ ضامن نیست.
- [آیت الله بروجردی] اگر مالی را که برای فطره کنار گذاشته از بین برود، چنان‌چه دسترسی به فقیر داشته و دادن فطره را تأخیر انداخته، باید عوض آن را بدهد و اگر دسترسی به فقیر نداشته ضامن نیست.
- [آیت الله اردبیلی] اگر مالی که برای فطره کنار گذاشته از بین برود، چنان‌چه دسترسی به فقیر داشته و دادن فطره را تأخیر انداخته باشد، باید عوض آن را بدهد، مگر آن که برای تأخیر انداختن، غرض صحیحی داشته باشد و اگر دسترسی به فقیر نداشته، ضامن نیست، مگر آن که در نگهداری آن کوتاهی کرده باشد.
- [آیت الله بهجت] اگر مالی را که برای فطره کنار گذاشته از بین برود، چنان‌چه دسترسی به فقیر داشته و دادن فطره را تأخیر انداخته، باید عوض آن را بدهد، و همچنین است اگر دسترسی به فقیر نداشته، ولی در نگهداری آن کوتاهی کرده باشد، و اگر در نگهداری آن کوتاهی نکرده باشد نیز بنابر احتیاط واجب ضامن است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر مالی را که برای فطره کنار گذاشته از بین برود چنان‌چه دسترسی به فقیر داشته و دادن فطره را تاخیر انداخته باید عوض ان را بدهد و اگر دسترسی به فقیر نداشته و در حفظ ان کوتاهی نکرده ضامن نیست