اشاره
حرکت سر و دست و مانند آن برای نشان دادن یا فهماندن مطلبی را اشاره گویند. از آن در باب‌های صلات، صوم، حج، تجارت، اجاره، وصیّت، نکاح، طلاق، لعان و قضاء سخن رفته است.
اگر در نماز آی? سجده را بشنود و به اشاره سجده کند نمازش صحیح است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کسی که سجده سهو به عهده‌اش آمده و فراموش کرده تا وارد نماز شده و در بین نماز متذکر شده تکلیفش چیست؟
- اگر قبل از وقت نماز وضو بگیرد برای نماز صحیح است یا خیر؟ و در صورتی که صحیح باشد فرقی بین این که وقت نماز نزدیک باشد یا نه هست یا خیر؟
- کسی که می‌دانیم نماز طوافش درست نیست آیا می‌توانیم بعد از طواف نساء و نمازش به او دختر بدهیم؟ یا برایش عقد بخوانیم؟
- مفاد رساله توضیح المسائل حضرت آیت‌اللهی در مورد کسی که در نماز جماعت پشت ستون ایستاده باشد این است که اگر از جلو اتصال نداشته باشد نمازش اشکال دارد، آیا در صورتی که از یکی از دو طرف اتصال داشته باشد و صف جلو را هم ببیند باز هم نمازش اشکال دارد؟
- به کسی که قرائت نماز او صحیح نیست ولی در مقام اصلاح است می‌شود نیابت حج واگذار کرد؟
- در سابق اجازه نمی‌فرمودید که نماز عیدین (فطر و قربان) به جماعت خوانده شود اخیرا شنیده شده که اجازه فرموده‌اید، آیا صحیح است؟
- اگر کسی در حال قیام شک میان یک و دو کند آیا جایز است در حال شک قراءت را تمام کند و موقع رفتن به رکوع تروّی کند یا خیر؟ و همچنین در افعال: مثلاً اگر در سجده شک کند که سجده اول است یا دوم آیا جایز است در حال شک ذکر سجده را بگوید و بعد از نشستن تروی کند یا خیر؟
- بر اثر زیادی حجاج محترم در اغلب اوقات بلکه می‌شود گفت در تمام اوقات طواف، از پشت مقام طواف می‌کنند و چون نماز طواف باید در پشت مقام یا یکی از دو طرف آن خوانده شود بعضی از حجاج محترم ایرانی برای نماز دور یک نفر حلقه‌وار جمع می‌شوند که بتواند آن شخص نماز طواف را بخواند این عمل انعکاس خوبی در میان برادران اهل سنت ندارد و مزاحم طواف آنها می‌باشد آیا با این وضع نماز صحیح است یا وظیفه دارند بروند عقب‌تر البته با استفتائات، ص: 458 مراعات الاقرب فالاقرب که مزاحم دیگران نباشند؟
- شخصی به نیابت پدرش که در قید حیات است به حج رفته، طواف و نماز نساء را همانطور که در مناسک آمده با نیّت (ما فی الذّمه) ولی در عین حال همراه با ذکر کلمه (واجب) به انجام رسانده و گفته: (طواف و نماز نسائی را که از حجّ نیابتی پدرم بر گردن دارم بجا می‌آورم واجب، قربة الی اللّه)؛ آیا نیابت فوق صحیح بوده؟
- شخصی از جده برای عمره احرام بست و از روی جهالت یا کسالت به جحفه نرفت آیا عمره‌اش صحیح است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] معذوری که به مقتضای بیماری، نماز خود را روی صندلی می خواند و سجده و رکوع آن را با اشاره انجام می دهد آیا هنگام سجده با اشاره سر باید سر انگشتان پاها را نیز بر زمین بچسباند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر زن حائض آیه سجده را بشنود، آیا لازم است سجده کند؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی عمدا در رکوع و سجده ها یک "سبحان اللّه " بگوید، آیا نمازش صحیح است؟
- [آیت الله خامنه ای] کسی که بر اثر ابتلا به بیماری لالی قادر بر تکلم نیست، ولی حواس سالمی دارد، اگر نمازش را با اشاره بخواند، آیا صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی آیه ی سجده دار بشنود، ولی نتواند سجده را به جای آورد، آیا گناه کرده است؟
- [آیت الله بهجت] اگر زن حائض آیه ی سجده را بشنود؛ آیا لازم است سجده کند؟ شخص جنب چه طور؟
- [سایر] اگر کسی در نماز جایی را اشتباه قرائت کند و کمی عقب تر شروع به صحیح خواندن آن بکند نمازش صحیح است یا نه؟ آیا احتیاج به سجده سهو ندارد؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی ذکر یک سجده یا دو سجده را فراموش نمود و داخل در رکن بعد گردید و متذکّر شد، نمازش صحیح، یا باطل است؟
- [آیت الله بهجت] به جا آوردن رکوع و سجده با اشاره یعنی چه؟
- [آیت الله بهجت] شخصی که در حال قیام متذکر می شود که یک سجده ی رکعت پیش را فراموش کرده، و بر نمی گردد که به جای آورد، ولی بعد از نماز فورا سجده را قضا و سجده سهو به جای می آورد، آیا نمازش صحیح است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر سهوا پیش از امام به سجده رود، واجب است که سر بردارد و با امام به سجده رود و نمازش صحیح است اگر چه احتیاط استحبابی در این صورت اعاده نماز است و اگر برنداشت نمازش صحیح است.
- اگر آیه سجده را از کسی که قصد خواندن قرآن ندارد بشنود، یا از مثل گرامافون آیه سجده را بشنود، لازم نیست سجده نماید. ولی اگر از آلتی که صدای خود انسان را می رساند بشنود، واجب است سجده کند.
- کسی که اشتباها پیش از امام سر از سجده برداشته هرگاه به سجده برگردد،و هنوز به سجده نرسیده امام سر بردارد، نمازش صحیح است ولی اگر در هر دو سجده این اتفاق بیفتد، نماز باطل است.
- اگر انسان موقعی که آیه سجده را می خواند از دیگری هم بشنود چنانچه گوش داده دو سجده نماید و اگر به گوشش خورده یک سجده کافی است
- اگر اشتباها سر از رکوع یا سجده بردارد و سهوا یا به خیال اینکه به امام نمی رسد به رکوع یا سجده نرود نمازش صحیح است.
- کسی که نمی تواند بنشیند باید ایستاده نیت سجده کند و چنانچه می تواند برای سجده با سر اشاره کند، و اگر نمی تواند با چشمها اشاره نماید، و اگر این را هم نمی تواند در قلب یت سجده کند و بنابر احتیاط واجب با دست و مانند آن برای سجده اشاره نماید.
- اگر بین سلام نماز و قضای سجده یا تشهد کاری کند که اگر عمدا یا سهوا در نماز اتفاق بیافتد نماز باطل می شود مثلا پشت به قبله نماید باید قضای سجده و تشهد را بجا آورد و نمازش صحیح است.
- اگر ماموم بعد از نماز بفهمد که امام عادل نبوده، یا کافر بوده، یا به جهتی نمازش باطل بوده، مثلا بی وضو نماز خوانده، نمازش صحیح است.
- ماموم باید غیر از آنچه در نماز خوانده می شود کارهای دیگر آن مانند رکوع و سجود را با امام یا کمی بعد از امام به جا آورد و اگر عمدا پیش از امام یا مدتی بعد از امام انجام دهد، معصیت کرده و لی نمازش صحیح است، اما اگر در دو رکن پشت سر هم از امام جلو یا عقب بیفتد بنابر احتیاط واجب باید نماز را تمام کند و دوباره بخواند، اگر چه بعید نیست نمازش صحیح باشد و فرادی شود.
- اگر بعد از آن که سر از سجده برداشت، بفهمد که پیش از آرام گرفتن بدن ذکر را گفته یا پیش از آن که ذکر سجده تمام شود سر برداشته، نمازش صحیح است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در نماز آیه سجده را بشنود و به اشاره سجده کند نمازش صحیح است.
- [آیت الله مظاهری] اگر در نماز آیهسجده را بشنود و با اشاره سجده کند نمازش صحیح است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر در نماز آیه سجده را بشنود، نمازش صحیح است و بنابر احتیاط برای سجده واجب اشاره کند و بعد از نماز هم سجده را به جا آورد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر در نماز آیه سجده را بشنود، یا گوش دهد، نمازش صحیح است و باید درحال نماز با اشاره سجده کند و بعد از نماز، سجده آن را بجاآورد.
- [آیت الله بهجت] اگر در نماز آیه سجده را بشنود، بنابر احوط بعد از نماز سجده آن را بهجا می‌آورد و نمازش صحیح است.
- [آیت الله خوئی] اگر در نماز آیه سجده را گوش دهد، نمازش صحیح است، و بنابر احتیاط به سجده اشاره نماید و بعد از نماز سجده آن را بهجا آورد.
- [آیت الله بروجردی] اگر در نماز آیة سجده را بشنود، نمازش صحیح است و باید بعد از نماز سجدهی آن را به جا آورد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در نماز ایه سجده را گوش دهد نمازش صحیح است و به قصد سجده تلاوت اشاره کند و بنابر احتیاط مستحب بعد از نماز به نحو متعارف هم سجده ان را به جا اورد
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر در نماز آیه سجده را گوش دهد نمازش صحیح است و بنا بر احتیاط به سجده اشاره نماید و بعد از نماز سجده آن را به جا آورد.
- [آیت الله سیستانی] اگر در نماز آیه سجده را گوش دهد ، نمازش صحیح است ، و اگر در نماز واجب باشد بنابر احتیاط واجب به سجده اشاره نماید ، و بعد از نماز سجده آن را بجا آورد .