مسح
دست كشيدن بر چيزی
اگر پس از مسح، شک کند که مسح را صحیح انجام داده یا نه، میتواند جای مسح را خشک کرده و دوباره مسح نماید.
عنوان مسئله:
اگر پس از مسح، شک کند که مسح را صحیح انجام داده یا نه، میتواند جای مسح را خشک کرده و دوباره مسح نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر قبل از مسح پاها آب کف دست‌ها خشک شود، برای مسح پاها رطوبت را از صورت بگیرد یا دست‌ها؟ و اگر ریش نداشته باشد، گرفتن رطوبت از سبیل و ابرو کافی است یا خیر؟
- اگر هنگام مسح پا شک کنیم که یکی از اعضای وضو را شسته یا مسح سر را انجام داده‌ایم یا خیر، چه باید بکنیم؟
- در وضو گرفتن، شستن صورت و مسح سر با دست چپ و همچنین مسح هر یک از پاها با دست مخالف آن، صحیح است یا نه؟
- اگر به هنگام مسحِ صورت و دست‌ها در تیمّم، زمان کوتاهی دست خود را از محلّ مسح برداریم و دوباره بگذاریم و بقیه مسح را انجام دهیم، تیمّم صحیح است یا باطل؟
- اگر قبل از مسح کردن در وضو، کف دست نجس شود، آیا میتوان دست را آب کشید و خشک کرد و سپس با گرفتن رطوبت از اعضای دیگر، مسح را انجام داد یا بعد از رفع نجاست باید دوباره وضو گرفت؟
- اگر کسی که موی سرش بلند نیست و میتواند بر موی جلو سر مسح نماید، مانند کسی که موهایش بلند است، بیخ مو یا پوست سر را مسح نماید، آیا مسحش صحیح است؟
- اگربعد ازغسل انسان احتمال دهد که به جایی ازبدن آب نرسانده آیا غسل صحیح است؟ وآیا شک درغسل مستحبی همان حکم شک در غسل واجب را دارد؟
- کسی در بین نماز شک میکند کاری را که در نماز انجام داده، صحیح به جا آورده یا نه. آیا این فرد باید به شکّ خود اعتنا کند و وظیفه‌ای برعهده‌اش آمده است یا نباید به شکّ خود اعتنا کند؟
- محلّ انتهایی در مسح پا، برآمدگی روی پاست یا تا محلّ اتصال روی پا با انتهای استخوان ساق پا (مفصّل) را باید مسح کرد؟ ابتدای محل مسح پا، نوک ناخن پاست یا نوک انگشت پا را هم باید داخل مسح کرد؟ و آیا مسح از نوک یک انگشت پا و با عرض بسیار باریک کافی است یا نه؟
- در تیمّم، آیا لازم است تمام عضو مسح کننده، بر تمام عضو مسح شونده کشیده شود یا مسح شدن تمام عضو مسح شونده کافی است؟ مثلاً وقتی با کف دست راست باید پشت دست چپ را مسح کنیم، آیا همین که تمام پشت دست چپ (ولو با قسمتی از کف دست راست) مسح شود، کافی است یا باید همه کف دست راست و انگشتان آن بر تمام پشت دست چپ کشیده شود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر به جهت حرارت شدید قبل از مسح سر و پا، دست خشک شود، وظیفه چیست؟
- [آیت الله بروجردی] در مسح سر و پا اگر برای احتیاط بخواهد مسح را مکرّر کند، پاک کردن و خشک کردن آن لازم است یا نه؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر سر و روی پا کمی رطوبت دارد، آیا مسح روی آن کافی است یا باید خشک باشند؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر موی سر خیس باشد و وقت تنگ باشد به صورتی که وقت نباشد موی سر را خشک کرد و با همان حالت مسح سر را بکشیم آیا وضو صحیح می باشد؟
- [سایر] آیا در وضو، میتوان مسح پا را دوبار پشت سر هم (بعد از خشک کردن آن) تکرار کرد؟
- [آیت الله بهجت] اگر بعد از مسح شک کردیم که تری دست به قدر واجب مسح، محلّ مسح را فرا گرفته یا نه؟ آیا می توان به آن اکتفا کرد؟
- [سایر] اگر در حین نماز شک کنیم که مسح پا کشیده ایم یا نه به شک اعتنا کنیم یا نه؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر روی اعضاء مسح کمی تری باشد آیا مسح کشیدن صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] آیا شخص وضو گیرنده، قبل از آن که آب دست ها خشک شود و قبل از مسح کشیدن، می تواند به ریش یا صورت خود دست بکشد؟
- [سایر] اگر بعد از وضو شک کند که پاها را مسح کرده یا نه، چه تکلیفی دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر بعد از مسح دست چپ شک کند که درست تیمّم کرده یا نه، چنانچه احتمال بدهد که در حال عمل متوجه بوده، تیمّم او صحیح است.
- اگر رطوبت کف دست فقط به اندازه مسح سر باشد، میتواند سر را با همان رطوبت مسح کند و برای مسح پاها از ریش و ابرو و مژگانی که داخل در حدّ صورتند، رطوبت بگیرد.
- جای مسح باید خشک باشد و اگر به قدری مرطوب باشد که رطوبت کف دست به آن اثر نکند، مسح باطل است؛ ولی اگر رطوبت آن به قدری کم باشد که رطوبتی که بعد از مسح در آن دیده می‌شود را فقط از رطوبت کف دست بدانند، اشکال ندارد.
- اگر یکی از شکهای صحیح برای انسان پیش آید، چنانچه پس از اندکی تأمّل نتواند در مورد هیچ یک از دو طرف شک تصمیم بگیرد، میتواند فکر کردن را تا کمی بعد نیز ادامه دهد، مثلاً اگر در سجده اول شک کند، میتواند تا بعد از سجده دوم فکر کردن را ادامه دهد.
- اگر برای مسح پا همه دست را روی پا بگذارد و کمی بکشد صحیح است.
- اگر در شرط دوم از شرطهایی که در مسأله پیش گفته شده شک کند، یعنی شک کند که نماز جماعت صحیح بوده یا نه، اذان و اقامه از او ساقط است، ولی اگر در یکی از دو شرط دیگر شک کند، میتواند به امید ثواب اذان و اقامه بگوید.
- اگر پیش از تمام شدن وضو، جایی که شسته یا مسح کرده نجس شود، وضو صحیح است.
- اگر آفتاب به زمین نجس بتابد سپس انسان شک کند که زمین هنگام تابیدن آفتاب مرطوب بوده یا نه یا رطوبت آن به واسطه آفتاب خشک شده یا نه و همچنین اگر شک کند که پیش از تابش آفتاب، عین نجاست از آن برطرف شده یا نه یا شک کند که چیزی مانع تابش آفتاب بوده یا نه، آن زمین پاک نمی‌شود.
- اگر بعد از گفتن تکبیرة‌الاحرام شک کند که آن را صحیح گفته یا نه، به شک خود اعتنا نکند.
- تیمّم بر دیوار گِلی صحیح است و احتیاط مستحب آن است که با بودن زمین یا خاک خشک، بر زمین یا خاک نمناک تیمّم نکند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] اگر بین وضو بقدری فاصله شود که وقتی می خواهد جائی را بشوید یا مسح کند ، رطوبت جاهائی که پیش از آن شسته یا مسح کرده خشک شده باشد ، وضو باطل است و اگر فقط رطوبت جائی که جلوتر از محلی است که می خواهد بشوید یا مسح کند ، خشک شده باشد مثلاً موقعی که می خواهد دست چپ را بشوید رطوبت دست راست خشک شده باشد و صورت تر باشد ، وضو صحیح است .
- [امام خمینی] اگر بین کارهای وضو به قدری فاصله شود که وقتی می‌خواهد جایی را بشوید یا مسح کند رطوبت جاهایی که پیش از آن شسته یا مسح کرده خشک شده باشد، وضو باطل است. و اگر فقط رطوبت جایی که جلوتر از محلی است که می‌خواهد بشوید یا مسح کند خشک شده باشد مثلاً موقعی که می‌خواهد دست چپ را بشوید رطوبت دست راست خشک شده باشد و صورت تر باشد، وضو صحیح است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر بین کارهای وضو به قدری فاصله شود که وقتی می خواهد جائی را بشوید یا مسح کند؛ رطوبت جاهائی که پیش از آن شسته یا مسح کرده خشک شده باشد؛ وضو باطل است. و اگر فقط رطوبت جائی که جلوتر از محلی است که می خواهد بشوید یا مسح کند؛ خشک شده باشد؛ مثلا موقعی که می خواهد دست چپ را بشوید رطوبت دست راست خشک شده باشد و صورت تر باشد؛ وضویش صحیح است.
- [آیت الله خوئی] اگر بین کارهای وضو به قدری فاصله شود که وقتی می‌خواهد جایی را بشوید یا مسح کند رطوبت جاهایی که پیش از آن شسته یا مسح کرده خشک شده باشد، وضو باطل است. و اگر فقط رطوبت جایی که جلوتر از محلی است که می‌خواهد بشوید یا مسح کند خشک شده باشد، مثلًا موقعی که می‌خواهد دست چپ را بشوید رطوبت دست راست خشک شده باشد و صورت تر باشد، وضو صحیح است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر بعد از وضو یا در بین ان یقین کند که بعضی جاها را نشسته یا مسح نکرده است چنانچه رطوبت جاهایی که پیش از ان است به جهت طول مدت خشک شده باید دوباره وضو بگیرد و اگر خشک نشده یا به جهت گرمی هوا و مانند ان خشک شده باید جایی را که نشسته یا مسح نکرده و انچه بعد از ان است بشوید یا مسح کند و اگر در بین وضو در شستن یا مسح کردن جایی شک کند باید به همین دستور عمل نماید
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر بعد از وضو یا در بین آن یقین کند که بعضی از جاها را نشسته یا مسح نکرده است، چنانچه رطوبت جاهایی که پیش از آن است خشک شده، باید دوباره وضو بگیرد و اگر خشک نشده بایدجایی را که فراموش کرده و آنچه بعد از آن است بشوید یا مسح کند و اگر در بین وضو در شستن یا مسح کردن جایی شک کند باید به همین دستور عمل نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر بعد از وضو یا در بین آن یقین کند که بعضی جاها را نشسته یا مسح نکرده است، چنان چه رطوبت جاهایی که پیش از آن است خشک شده، باید دوباره وضو بگیرد و اگر خشک نشده باید جایی را که فراموش کرده و آنچه بعد از آن است بشوید یا مسح کند و اگر در بین وضو در شستن یا مسح کردن جایی شک کند باید به همین دستور عمل کند.
- [آیت الله بروجردی] اگر بعد از وضو یا در بین آن یقین کند که بعضی جاها را نشسته یا مسح نکرده است، چنانچه رطوبت جاهایی که پیش از آن است خشک شده، باید دوباره وضو بگیرد و اگر خشک نشده باید جایی را که فراموش کرده و آنچه بعد از آن است، بشوید یا مسح کند و اگر در بین وضو در شستن یا مسح کردن جایی شک کند، باید به همین دستور عمل کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر بعد از مسح دست چپ شک کند که درست تیمم کرده یا نه در صورتی که احتمال بدهد که حال عمل ملتفت بوده تیمم او صحیح است و چنانچه شک او در مسح دست چپ باشد لازم است او را مسح کند مگر ان که در عملی که مشروط به طهارت است داخل شده و یا موالات فوت شده باشد و اگر شک در صحت مسح دست چپ باشد تیمم او صحیح است
- [آیت الله بهجت] اگر بعد از وضو یا در اثناء آن یقین کند که بعضی جاها را نشسته یا مسح نکرده است، چنانچه رطوبت جاهایی که پیش از آن است خشک شده باشد باید دوباره وضو بگیرد. و اگر خشک نشده باشد، جایی را که فراموش کرده و آنچه بعد از آن است باید بشوید یا مسح کند. و اگر در اثناء وضو در شستن یا مسح کردن جایی شک کند باید به همین دستور عمل کند.