تاخیر
به عقب انداختن عمل از اوّل وقت امکان آن را تأخیر می‌گویند که از عنوان تأخیر در بیشتر ابواب فقه ـ اعم از عبادات و معاملات ـ به مناسبت سخن رفته و احکامی بر آن مترتّب شده است.
کسی که قضای نماز پدر به عهده اوست، لازم نیست فورا آنها را بجا آورد، اگرچه بهتر است به تأخیر نیندازد.
عنوان مسئله:
کسی که قضای نماز پدر به عهده اوست، لازم نیست فورا آنها را بجا آورد، اگرچه بهتر است به تأخیر نیندازد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر در یک نماز، هم سجده سهو و هم قضای سجده یا تشهد فراموش شده بر عهده نمازگزار باشد، کدام یک را مقدّم کند؟
- پدر و مادری مقیّد به خواندن نماز بودهاند، ولی نماز را غلط میخواندهاند. آیا قضای نماز آنها بر پسر بزرگتر واجب است؟
- کسی که چندین سال نماز و روزه قضا بدهکار است و حج به جا آورده، آیا پس از بازگشت از حج، باید قضای نماز و روزهها را به جا آورد یا بخشیده می‌شود و دیگر چیزی بر عهده او نیست؟
- پدربزرگ بنده بیش از 100 سال عمر نمود و 5 سال آخر عمرش را به شدت بیمار بود و نتوانست در این 5 سال نماز و روزه بجای آورد. همچنین در ایام جوانی نیز چند سالی (شاید قریب به 15 سال) نماز و روزه بجای نیاورده است. پدرم فرزند بزرگ ایشان است و بالطبع انجام نماز و روزههای ادا نشده ایشان بر عهده پدرم میباشد. سؤالی که دارم راجع به نحوه بجا آوردن نماز و روزههای پدر بزرگ توسط پدرم میباشد. آیا کفّاره روزههای ایام بیماری و غیر بیماری یکسان است؟ اساساً میزان این کفارهها چقدر است؟
- پدربزرگ بنده بیش از 100 سال عمر نمود و 5 سال آخر عمرش را به شدت بیمار بود و نتوانست در این 5 سال نماز و روزه بجای آورد. همچنین در ایام جوانی نیز چند سالی (شاید قریب به 15 سال) نماز و روزه بجای نیاورده است. پدرم فرزند بزرگ ایشان است و بالطبع انجام نماز و روزههای ادا نشده ایشان بر عهده پدرم میباشد. سؤالی که دارم راجع به نحوه بجا آوردن نماز و روزههای پدر بزرگ توسط پدرم میباشد. آیا کفّاره روزههای ایام بیماری و غیر بیماری یکسان است؟ اساساً میزان این کفارهها چقدر است؟
- منزل بنده با منزل پدر همسرم حدود 100 کیلومتر فاصله دارد. بنده به طور مرتب هفتهای یکروز یا نهایتاً دو هفته یک یا دو روز به منزل ایشان میروم. آیا بنده مسافر محسوب شده و نماز و روزهام را باید بصورت مسافر بجا بیاورم یا اینکه چون به صورت مداوم به منزل ایشان میروم نماز و روزهام را باید صحیح بجا بیاورم؟ اگر بنده مسافر بودهام ولی روزهها و نمازهایم را کامل گرفته باشم، حکمش چیست؟
- پدر اینجانب کارگری بیسواد و مقلد یکی از مراجع در گذشته بود. مرحوم پدرم در طول حیات خویش با این که انسانی خوش قلب بود اما فریضه نماز و روزه را بجا نیاورده بود. میخواستم بدانم آیا با ادای نماز و روزه در حق ایشان میتوان کاری برای ایشان انجام داد؟ آیا برای ادای فرایض پدر مرحوم میتوان از مال و اموال خودش برداشت نمود و چه کسانی میتوانند این اعمال را ادا نمایند؟
- پدر اینجانب کارگری بیسواد و مقلد یکی از مراجع در گذشته بود. مرحوم پدرم در طول حیات خویش با این که انسانی خوش قلب بود اما فریضه نماز و روزه را بجا نیاورده بود. میخواستم بدانم آیا با ادای نماز و روزه در حق ایشان میتوان کاری برای ایشان انجام داد؟ آیا برای ادای فرایض پدر مرحوم میتوان از مال و اموال خودش برداشت نمود و چه کسانی میتوانند این اعمال را ادا نمایند؟
- پدر اینجانب کارگری بیسواد و مقلد یکی از مراجع در گذشته بود. مرحوم پدرم در طول حیات خویش با این که انسانی خوش قلب بود اما فریضه نماز و روزه را بجا نیاورده بود. میخواستم بدانم آیا با ادای نماز و روزه در حق ایشان میتوان کاری برای ایشان انجام داد؟ آیا برای ادای فرایض پدر مرحوم میتوان از مال و اموال خودش برداشت نمود و چه کسانی میتوانند این اعمال را ادا نمایند؟
- خانوادهای هستند از سادات که یتیم و فقیر هستند؛ ولی هیچ کدامشان نماز نمیخوانند و روزه نمیگیرند. با توجه به این که کسی نیست تا سرپرستی و مخارج آنها را به عهده بگیرد، آیا دادن زکات واجب و یا خمس به آنها صحیح است؟ لازم به توضیح است که مادر آنها از غیر سادات است.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] آیا اگر پسر بزرگ که قضای نماز پدر بر عهده اوست، فوت نماید، انجام آنها بر ذمّه وارث پسر بزرگ است یا این که به پسر بعدیِ پدر (برادرِ پسر بزرگ) منتقل می شود؟
- [آیت الله سبحانی] مردی مرده است و فرزندی ندارد، ولی همسرش حامله به پسری است. آیا بعد از به دنیا آمدن پسر، قضای نمازهای پدر به عهده ی اوست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که روزه قضای رمضان به عهده اوست، آیا می تواند برای دیگری اجیر شود یا تبرّعاً روزه غیر را بگیرد؟ روزه قضایی پدر را چطور؟
- [سایر] چرا قضای نماز و روزه پدر بر عهده پسر ارشد قرار داده شده است؟
- [آیت الله بهجت] اگر پسر بزرگ تر هنگام فوت پدر، دیوانه باشد، قضای نماز پدر و مادر به عهده ی چه کسی است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر قضای نماز و روزه بر عهده پسر بزرگ باشد و قضای نماز و روزه پدر هم برآن اضافه گردد، کدام یک مقدّم است؟
- [آیت الله خامنه ای] با توجه به اینکه من پسر بزرگ پدرم هستم و شرعاً باید قضای نماز و روزه های او را بجا بیاورم، در موردی که قضای نماز و روزه چند سال بر عهده پدرم باشد، ولی وصیّت کرده باشد که فقط قضای نماز و روزه یک سال برای او بجا آورده شود، تکلیف من چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] کسی که کفاره نذر و قسم بر عهده اوست، آیا می تواند روزه قضای کسی را قبول کند؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که زمان دقیق به سن تکلیف رسیدن خود را نمیداند و نمیداند چقدر نماز و روزه بر عهده اوست، چه مقدار قضای نماز و روزه بر او واجب است؟
- [آیت الله سبحانی] بچه های دوقلویی که نمی دانیم کدام زودتر به دنیا آمده است، نماز قضای پدر بر عهده کدام یک می باشد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر فراموش کند که قضای سجده یا تشهد بر عهده اوست و بین سلام نماز و قضای سجده یا تشهّد عملی مانند پشت به قبله کردن انجام دهد که اگر عمدا یا سهوا در نماز اتّفاق بیفتد، نماز باطل می‌شود، باید قضای سجده و تشهّد را بجا آورد و پس از بجا آوردن سجده سهو، بنابر احتیاط مستحب نماز را اعاده کند؛ ولی اگر در حالی که به خاطر دارد قضای سجده یا تشهّد بر عهده اوست، عمدا عمل فوق را انجام دهد، بنابر احتیاط واجب باید پس از قضای سجده یا تشهّد و انجام سجده سهو برای آن، نماز را اعاده کند.
- اگر عمدا نماز را به قدری تأخیر بیندازد که وقت برای وضو یا غسل نداشته باشد، معصیت کرده و باید نماز را با تیمّم بخواند، اگرچه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را نیز بجا آورد.
- در مواردی که قضای اعتکاف واجب می‌شود، لازم نیست آن را فورا بجا آورد، ولی نباید در انجام دادن آن سستی و مسامحه نماید.
- قضای نماز و روزه مادر بر پسر بزرگتر واجب نیست، اگرچه بهتر است آنها را بجا آورد.
- بعد از مرگ پدر، پسر بزرگتر باید قضای نماز و روزه او را به تفصیلی که در مسائل قضای نماز پدر (مسأله 1429 1442) گفته شد بجا آورد و این حکم بنابر احتیاط مستحب در مورد مادر نیز جاری است.
- احتیاط واجب آن است که نماز جمعه را از هنگامی که عرفا آن را اوّل ظهر می‌گویند تأخیر نیندازد و اگر از اوائل ظهر تأخیر افتاد، به جای نماز جمعه نماز ظهر بخواند.
- کسی که نماز قضا به عهده دارد و نمیتواند نمازهای خود را به طور کامل و با رعایت همه شرایط آن بخواند، اگر بداند و یا گمان داشته باشد که در مدت کوتاهی عذر او برطرف خواهد شد، باید انجام نماز قضا را تا برطرف شدن عذر به تأخیر اندازد، وگرنه میتواند در حال عذر نمازهای قضای خود را بجا آورد و اگر بعد از آن عذر او برطرف شد، لازم نیست آنها را اعاده نماید.
- بنابر احتیاط واجب باید سجده سهو را پس از نماز فورا بجا آورد و اگر سجده سهو را بعد از سلام نماز عمدا بجا نیاورد، واجب است هر چه زودتر آن را انجام دهد و چنانچه سهوا بجا نیاورد، هر گاه به خاطر آورد باید فورا انجام دهد و لازم نیست نماز را دوباره بخواند.
- اگر بخواهد قضای چند نماز غیر از نمازهای شبانهروزی مانند نماز آیات را بخواند یا مثلاً بخواهد قضای یک نماز شبانهروزی و چند نماز غیر آن را بخواند، لازم نیست آنها را به ترتیب بجا آورد.
- انسان نباید در بجا آوردن کفاره کوتاهی کند، ولی لازم نیست فورا آن را انجام دهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] بعد از جدا کردن زکاْ لازم نیست فوراً آن را به مستحقّ بدهد، ولیاگر به کسی که می‌شود زکاْ داد، دسترسی دارد، احتیاط مستحبّ آن است که دادن زکاْ را تأخیر نیندازد.
- [آیت الله بروجردی] بعد از جدا کردن زکات لازم نیست فوراً آن را به مستحق بدهد، ولی اگر به کسی که می‌شود زکات داد دسترسی دارد، احتیاط مستحب آن است که دادن زکات را تأخیر نیندازد.
- [امام خمینی] بعد از جدا کردن زکات لازم نیست فورا آن را به مستحق بدهد ولی اگربه کسی که می شود زکات داد دسترسی دارد احتیاط مستحب آن است که دادن زکات را تاخیر نیندازد.
- [آیت الله وحید خراسانی] بعد از جدا کردن لازم نیست فورا ان را به مستحق بدهد ولی اگر به کسی که می شود زکات داد دسترسی دارد احتیاط مستحب ان است که دادن زکات را تاخیر نیندازد
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بعد از جدا کردن زکات لازم نیست فوراً آن را به مستحق بدهد ولی اگر به کسی که می شود زکات داد دسترسی دارد احتیاط آن است که دادن زکات را تأخیر نیندازد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] بعد از جدا کردن زکاه لازم نیست فورا آن را به مستحق بدهد؛ ولی اگر به کسی که می شود زکاه داد؛ دسترسی دارد؛ احتیاط مستحب آن است که دادن زکاه را تاخیر نیندازد.
- [آیت الله خوئی] بعد از جدا کردن زکات لازم نیست فوراً آن را به مستحق بدهد ولی اگر به کسی که می‌شود زکات داد دسترسی دارد، احتیاط مستحب آن است که دادن زکات را تأخیر نیندازد.
- [آیت الله بهجت] بعد از جدا کردن زکات، لازم نیست فوراً آن را به مستحق بدهد، ولی اگر به کسی که می‌شود زکات داد دسترسی دارد یا سایر مصارف زکات برای او ممکن است، احتیاط مستحب آن است که دادن زکات را تأخیر نیندازد. و اگر با وجود آنکه میتواند زکات را به اهل آن برساند، تأخیر بیندازد و زکات از بین برود، بنابر اظهر ضامن است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] بعد از جدا کردن زکات لازم نیست فوراً آن را به مستحقّ بدهد، بلکه میتواند پرداخت زکات مال خود را به مقداری که خطر از بین رفتن نباشد تأخیر بیندازد، ولی اگر به کسی که می‌شود زکات داد دسترسی دارد احتیاط مستحبّ آن است که دادن زکات را تأخیر نیندازد.
- [آیت الله سیستانی] هر گاه وقت نماز داخل شود ، و بداند که اگر نماز را تأخیر بیندازد حائض می‌شود ، باید فوراً نماز بخواند ، و همچنین است بنابر احتیاط لازم اگر احتمال دهد که چنانچه نماز را تأخیر بیندازد حائض می‌شود .