اطمینان
سکون و آرامش را اطمینان گویند.
اوّل ماه با پیشگویی منجّمین ثابت نمی‌شود، ولی اگر انسان از گفته آنان یقین یا اطمینان پیدا کند، باید به آن عمل نماید.
عنوان مسئله:
اوّل ماه با پیشگویی منجّمین ثابت نمی‌شود، ولی اگر انسان از گفته آنان یقین یا اطمینان پیدا کند، باید به آن عمل نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر کسی که غیر عالم، ولی مورد وثوق و اطمینان انسان است، با استفاده از راههای شناختِ مجتهد اعلم که در اول رساله عملیه آمده، مجتهد اعلم را بشناسد و یا احتمال قوی بدهد که یک یا دو نفر از مجتهدین اعلم هستند، آیا با گفته او اعلمیت یا احتمال اعلمیت ثابت میشود و میتوان به گفته او عمل نمود؟
- اگر مقلّد به حکم شرعی صادر شده از طرف مرجع تقلید خود، ظن یا اطمینان پیدا کرد، آیا برای عمل کردن، کافی و مُجْزی است یا این که باید به فتوای مجتهد، یقین حاصل نماید؟
- اگر قبل از غسل و پس از بررسی کردن بدن، یقین یا اطمینان کند که مانعی در بدنش نیست، ولی بعد از غسل بفهمد که مانعی موجود بوده، حکمش چیست؟
- با وجود مراکز مهم رصدخانهای و ژئوفیزیکی و علم روز دنیا که حلول ماه را ثابت میکند آیا باز هم اثبات آن باید از طریق رؤیت چشم غیر مسلح باشد؟
- کسی که به عنوان مثال برایش در نماز، شک بین سه و چهار پیش میآید و بعد از سلام نماز، مشغول به نماز احتیاط میشود، اگر در بین نماز احتیاط اطمینان یا یقین به یکی از دو طرف شک (سه رکعت یا چهار رکعت) پیدا کند، نمازش را چگونه به پایان برساند؟
- وقتی که هلال ماه ذی الحجّه برای ما ثابت نشود، ولی قاضی مکه حکم به ثبوت هلال کند، چه باید کرد؟ به این جهت، در مراسم حج برای تعیین روز عرفه و وقوف در عرفات برای ما مشکل پیش آمد و از این بابت نمیدانیم که آیا واجبات حج را درست انجام دادهایم یا خیر و آیا این حج را حَجّة الاسلام قرار دهیم یا نه؟
- با وجود مراکز مهم رصدخانهای و ژئوفیزیکی که حلول ماه را ثابت میکند، آیا باز هم اثبات آن باید از طریق رؤیت چشم غیر مسلّح باشد؟ آیا به لحاظ شرعی، مانعی بر سر راه اثبات این امر از طریق علوم جدید وجود دارد؟
- شخصی نذر کرده که هفتهای یک روز را روزه بگیرد و بعد از نذر کردن، دو ماه روزه کفّاره که 31 روز آن باید پی در پی باشد، بر عهدهاش ثابت میشود. اکنون تکلیف او نسبت به این دو واجبی که با هم مزاحمت میکنند، چیست؟
- شخصی مدتی قبل، برای شناخت مجتهد اعلم به اهل خبره مراجعه کرد؛ ولی کسی به عنوان اعلم یا محتمل الأعلمیه برایش ثابت نشد و سپس از یکی از مجتهدین جامع الشرائط که مساوی با دیگران در علم بود، تقلید کرد. اکنون پس از گذشت چند سال، احتمال میدهد و یا این که اطمینان دارد که با تحقیق دوباره از اهل خبره، میتواند اعلم را تشخیص دهد، آیا بر چنین شخصی تحقیق کردن واجب است؟
- آیا انجام دادن بیش از یک عمره مفرده در یک ماه قمری، به قصد ورود، جایز و صحیح است؟ خواه عمرهها از طرف خود انسان باشد یا از طرف فرد یا افراد دیگر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا با محاسبات منجّمین، ماه ثابت می شود مخصوصاً وقتیکه آنها امروز نسبت به زمان گذشته امکانات خیلی دقیق و مجهّز در اختیار دارند و اصرار می ورزند که نتائج دستگاه های علمی امروز قابل انکار نمی باشد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا با محاسبات منجمین، ماه ثابت میشود، مخصوصاً وقتی که آنها امروز نسبت به زمانگذشته امکانات خیلی دقیق و مجهّز در اختیار دارند و اصرار میورزند که نتائج دستگاههای علمیامروز قابل انکار نمیباشد؟
- [آیت الله بهجت] کسی که به حسب قراین و اخبار منجّمین یقین دارد که مثلاً امشب تمام قرص ماه می گیرد، آیا واجب است بیدار بماند تا نماز آیات از او قضا نشود یا می تواند بخوابد؟
- [سایر] اگر هلال ماه در عربستان دیده شود، آیا برای ایران نیز اول ماه ثابت می شود؟
- [آیت الله مظاهری] آیا با اعلام دو یا سه تن از مراجع تقلید اول ماه ثابت میشود؟ اگر ثابت نمی‌شود، پس چگونه با دیدن دو عادل معمولی ثابت میشود؟
- [آیت الله مظاهری] آیا با اعلام دو یا سه تن از مراجع تقلید اول ماه ثابت میشود؟ اگر ثابت نمی‌شود، پس چگونه با دیدن دو عادل معمولی ثابت میشود؟
- [سایر] آیا اول ماه بر اساس تقویم محاسبات منجمان ثابت میشود؟
- [سایر] اگر هلال ماه در عراق دیده شود، آیا برای مردم ساکن تهران نیز اول ماه ثابت می شود؟
- [آیت الله مظاهری] اگر ماه در کشورها و شهرهای شرقی دیده شود، آیا خودبهخود اول ماه در کشورها و شهرهای غربی ثابت میشود؟
- [آیت الله مظاهری] آیا با حکم ولی فقیه، اول ماه ثابت میشود یا اعلام ایشان نیز کافی است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اوّل ماه به پنج چیز ثابت میشود: اوّل: آن که خود انسان ماه را ببیند. دوم: عدّهای که از گفته آنان یقین یا اطمینان پیدا میشود، بگویند: (ماه را دیدهایم) و همچنین است هر طریقی که به واسطه آن یقین یا اطمینان به اوّل ماه پیدا شود. سوم: دو مرد عادل بگویند: (در شب ماه را دیدهایم) ولی اگر صفت ماه را برخلاف یکدیگر بگویند یا شهادت آنان خلاف واقع باشد، مثل این که بگویند: (داخل دایره ماه طرف افق بوده)، اوّل ماه ثابت نمی‌شود؛ امّا اگر در تشخیص بعضی از خصوصیّات اختلاف داشته باشند، مثل آن که یکی بگوید: (ماه بلند بود) و دیگری بگوید: (بلند نبود)، با گفته آنان اوّل ماه ثابت میشود. چهارم: سی روز از اوّل ماه شعبان بگذرد که به واسطه آن، اوّل ماه رمضان ثابت میشود و سی روز از اوّل رمضان بگذرد که به واسطه آن، اوّل ماه شوّال ثابت میشود. پنجم: حاکم شرع حکم کند که اوّل ماه است.
- برای ثابت شدن اوّل ماه لازم نیست با چشم معمولی ماه دیده شود و دیدن ماه با وسایلی مثل دوربین، تلسکوپ و مانند آنها نیز کفایت میکند؛ بلکه از هر راهی یقین یا اطمینان پیدا کند که ماه پس از غروب آفتاب در افق منطقه وجود دارد، کافی است.
- انسان هنگامی میتواند مشغول نماز شود که یقین یا اطمینان کند وقت آن فرا رسیده است یا دو مرد عادل از داخل شدن وقت خبر دهند.
- وقف بودن هر چیزی به یکی از راههای زیر ثابت میشود: اوّل:شهرت بین مردم، به گونهای که موجب یقین یا اطمینان گردد.دوم: اقرار کسی که ملک در اختیار اوست، یا در صورت نبودن او وارثانش اقرار نمایند.سوم:مردم با آن بهگونه ملک موقوفه عمل نمایند.چهارم:شهادت دو مرد عادل.پنجم:شهادت ثِقه در صورتی که خبر دادن وی موجب اطمینان گردد.
- اگر انسان به گفته کسانی که از روی قاعده علمی وقت گرفتن خورشید و ماه را میدانند اطمینان پیدا کند که خورشید یا ماه گرفته، باید نماز آیات را بخواند و نیز اگر بگویند فلان وقت خورشید یا ماه میگیرد وفلان مقدار طول میکشد و انسان به گفته آنان اطمینان پیدا کند، باید به حرف آنان عمل نماید، مثلاً اگر بگویند خورشید فلان ساعت شروع به باز شدن میکند، احتیاطا نباید نماز را تا آن وقت تأخیر بیندازد.
- کُر بودن آب به سه طریق ثابت میشود: اوّل: خود انسان به کر بودن آن اطمینان پیدا کند. دوم: دو مرد عادل به کر بودن آن خبر دهند، گرچه خبر دادن یک نفر نیز چنانچه موجب اطمینان شود، کفایت میکند. سوم: گفتن (ذو الید) (یعنی کسی که آب در اختیار اوست)، مثلاً اگر صاحب خانه خبر دهد که آب به قدر کُر است، کُر بودن آن ثابت میشود .
- اگر در شهری اوّل ماه ثابت شود، برای مردم شهر دیگر فایده ندارد، مگر آن که آن دو شهر به هم نزدیک باشند یا انسان بداند که افق آنها یکی است.
- عدالت امام جماعت از چند راه ثابت میشود: اوّل: انسان به عدالت امام جماعت وثوق و اطمینان پیدا کند و فرقی نمیکند که اطمینان از چه راهی حاصل شود، به شرط این که انسان از افراد آشنا به مسائل باشد و از افرادی نباشد که با کمترین چیز به امری اطمینان کند. دوم: شهادت دو مرد عادل به شرط آن که دو مرد عادل دیگر برخلاف آن شهادت ندهند و حتّی اگر یک مرد عادل که گفته او موجب وثوق است، بر خلاف آن شهادت دهد، نمیتوان به شهادت آنها اکتفا کرد. سوم: حسن ظاهر امام جماعت که از رفتار او در اجتماع حاصل میشود.
- شخص نابینا و زندانی و مانند آنها، بنابر احتیاط واجب تا وقتی که به فرا رسیدن وقت یقین پیدا کنند، نباید مشغول نماز شوند؛ ولی اگر انسان به واسطه وجود موانعی مثل ابر، غبار و مانند آنها که در غالب افراد مانع از حصول یقین و اطمینان به دخول وقت میشود، نتواند در اوّل وقت نماز به فرا رسیدن وقت یقین یا اطمینان پیدا =============================================================================== 1 تقریبا یازده ساعت و یک ربع بعد از ظهر شرعی، آخر وقت نماز مغرب و عشاء است. کند، چنانچه گمان داشته باشد که وقت فرا رسیده، میتواند مشغول نماز شود.
- اگر اوّل ماه رمضان برای کسی ثابت نشود و روزه نگیرد، چنانچه دو مرد عادل بگویند: (شب پیش ماه را دیدهایم)، باید روزه آن روز را قضا نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اول ماه با پیشگوئی منجمین ثابت نمی شود؛ ولی اگر انسان از گفته آنان یقین یا اطمینان پیدا کند؛ باید به آن عمل نماید.
- [آیت الله خوئی] اول ماه به حکم حاکم شرع ثابت نمی‌شود، و رعایت احتیاط اولی است. ((مسأله 1741)- اول ماه با پیشگویی منجمین ثابت نمی‌شود. ولی اگر انسان از گفت آنان یقین یا اطمینان پیدا کند، باید به آن عمل نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اول ماه با پیشگویی منجّمین ثابت نمی‌شود ولی اگر از گفته آنان یقین یا اطمینان برای خود انسان یا نوع مردم حاصل شود باید به آن عمل نماید، البته اگر اطمینان شخصی بر خلاف اطمینان متعارف مردم باشد معتبر نیست.
- [آیت الله مظاهری] اوّل ماه با پیشگویی منجمین ثابت نمی‌شود ولی اگر انسان از گفته آنان اطمینان پیدا کند، باید به آن عمل نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اول ماه با پیشگوئی منجمین ثابت نمی شود، ولی اگر انسان از گفته آنان یقین پیدا کند باید به آن عمل نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] اول ماه با پیشگوئی منجمین ثابت نمی شود . ولی اگر انسان از گفتة آنان یقین پیدا کند ، باید به آن عمل نماید .
- [امام خمینی] اول ماه با پیشگویی منجمین ثابت نمی شود، ولی اگر انسان از گفته آنان یقین پیدا کند، باید به آن عمل نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] اوّل ماه با پیشگویی منجّمین ثابت نمی‌شود، ولی اگر انسان از گفته آنان یقین پیدا کند، باید به آن عمل نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اول ماه با پیشگویی منجمین ثابت نمی شود ولی اگر انسان از گفته آنان یقین پیدا کند، باید به آن عمل نماید.
- [آیت الله بروجردی] اوّل ماه با پیشگویی منجّمین ثابت نمی‌شود، ولی اگر انسان از گفتهی آنان یقین پیدا کند، باید به آن عمل نماید.