فایده
بهره و نتيجه‌ای كه انسان از مال يا عمل بدست آورد.
اگر در شهری اوّل ماه ثابت شود، برای مردم شهر دیگر فایده ندارد، مگر آن که آن دو شهر به هم نزدیک باشند یا انسان بداند که افق آنها یکی است.
عنوان مسئله:
اگر در شهری اوّل ماه ثابت شود، برای مردم شهر دیگر فایده ندارد، مگر آن که آن دو شهر به هم نزدیک باشند یا انسان بداند که افق آنها یکی است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا انسان در زمانی که در مکه یا مدینه یا شهر دیگری است، میتواند نذر کند که در این شهر و در حال مسافرت روزه بگیرد یا لازم است پیش از رسیدن به آن شهر، نذر کرده باشد؟
- شخصی خانه اش را فروخته و با پول آن خانه ای دیگرخریده است. با باقیمانده پول می خواهد منزلی دیگر در شهر قم بخرد که شش ماه از سال را در شهر خودش و شش ماه دیگر را به همراه فرزند طلبه اش در قم و در این خانه دوم زندگی نماید. داشتن دو خانه هم در شأن اوست. در فرض مذکور آیا خمسی بر آن باقیمانده پول واجب میگردد؟
- با وجود مراکز مهم رصدخانهای و ژئوفیزیکی و علم روز دنیا که حلول ماه را ثابت میکند آیا باز هم اثبات آن باید از طریق رؤیت چشم غیر مسلح باشد؟
- اگر انسان بداند که در وقت نماز، امکان غسل کردن ندارد، آیا اجازه نزدیکی با همسر خود را دارد؟
- گورستان عمومی شهری در شرق آن شهر قرار دارد. اخیرا جمعی از اهالی یکی از محلاّت غرب این شهر با در نظر گرفتن باغی به عنوان گورستان (در محدوده محل و حدود صد متری بافت مسکونی)، اقدام به دفن یک مرده در آن نمودهاند که این امر باعث نارضایتی شدید ساکنین همجوار گردیده و درگیری مختصری هم پیش آمده است. لذا با توجه به مخالفت شهرداری جهت احداث این گورستان، خواهشمند است نظر خود را در مورد احداث این گونه گورستانها و ادامه دفن اموات بیان نمایید.
- فردی به عنوان نیروی رسمی، در سپاه پاسداران مشغول به کار است. تکلیف وی در موارد ذیل چیست؟ الف. سفر، مقدمه شغل اوست؛ یعنی فاصله بین محلّ کار و شهری که در آن زندگی میکند، به اندازه مسافت شرعی است. اگر او بخواهد هفتهای یک بار بین شهر خود و محلّ کار رفت و آمد نماید، چه باید بکند؟ ب. اگر ساعت یازده از محلّ کار خارج شود و در بین راه، اذان گفته شود و بخواهد نماز بخواند، قصر بخواند یا کامل؟ ج. اگر ساعت یازده از محلّ کار خارج و به منظور کار شخصی، به مقصد شهر دیگری که فاصلهاش بیشتر از مسافت شرعی است، حرکت کند، تکلیفش چیست؟
- وقتی که هلال ماه ذی الحجّه برای ما ثابت نشود، ولی قاضی مکه حکم به ثبوت هلال کند، چه باید کرد؟ به این جهت، در مراسم حج برای تعیین روز عرفه و وقوف در عرفات برای ما مشکل پیش آمد و از این بابت نمیدانیم که آیا واجبات حج را درست انجام دادهایم یا خیر و آیا این حج را حَجّة الاسلام قرار دهیم یا نه؟
- با وجود مراکز مهم رصدخانهای و ژئوفیزیکی که حلول ماه را ثابت میکند، آیا باز هم اثبات آن باید از طریق رؤیت چشم غیر مسلّح باشد؟ آیا به لحاظ شرعی، مانعی بر سر راه اثبات این امر از طریق علوم جدید وجود دارد؟
- شخصی نذر کرده که هفتهای یک روز را روزه بگیرد و بعد از نذر کردن، دو ماه روزه کفّاره که 31 روز آن باید پی در پی باشد، بر عهدهاش ثابت میشود. اکنون تکلیف او نسبت به این دو واجبی که با هم مزاحمت میکنند، چیست؟
- من ساکن شهر بابل هستم و محل تولدم تهران است، البته مدتهاست که تهران را به همراه خانواده ترک کردهایم. یک ماه پیش در تهران شاغل و ساکن آنجا شدم و خوابگاهی را به مدت یک ماه اجاره کردم. شنبه تا چهارشنبه تهران میماندم و چهارشنبهها به شمال باز میگشتم و دوباره جمعه به سمت تهران حرکت میکردم. در این مدت من نمازم را کامل میخواندم، ضمن اینکه شرایطم عوض شد و زودتر از یک ماه تهران را ترک کردم و به بابل بازگشتم. میخواهم بدانم نمازهای من تمام است یا شکسته؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر هلال ماه مبارک، در شهری دیده شد، آیا برای شهرهای دیگر که افق آنها یک الی دو ساعت فرق دارد ثابت است؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] اگر ماه رمضان در شهری دیده شود، در شهرهای دیگر که افق آنها یکسان و یا دو ساعت فرق دارند اول ماه ثابت میشود یا نه؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] بعضی از مراجع عظام، در رؤیت هلال در شهری شرط کفایت آن در شهر دیگر را، اتحاد افق می دانند تفاوت افق چه قدر باشد کافی از رؤیت در شهر دیگر نیست؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر هلال ماه مبارک رمضان در شهری دیده شود، آیا در شهرهای دیگری که افق آنها یکسان بوده یا دو ساعت فرق دارند، اول ماه ثابت می شود یا نه؟
- [سایر] اگر هلال ماه رمضان یا شوال، در کشوری دیده شود - که افق آنها یک یا دو ساعت با شهر ما تفاوت دارد - آیا اول ماه برای ما هم ثابت می شود؟
- [سایر] اگر هلال ماه رمضان یا شوال، در کشوری دیده شود - که افق آنها یک یا دو ساعت با شهر ما تفاوت دارد آیا اول ماه برای ما هم ثابت می شود؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر روز بیست و نهم ماه در تهران و خراسان عید باشد، آیا برای افرادی هم که در شهری مانند بوشهر مقیم هستند، جایز است افطار کنند؟ با توجه به اینکه افق تهران و خراسان با افق بوشهر یکی نیست.
- [آیت الله مظاهری] اگر در شب اول ماه در شهری ماه رؤیت شود، برای دیگر شهرهای همافق یا شهرهایی که اختلاف افق کمی دارند، هم کفایت میکند و اول ماه به حساب میآید؟
- [آیت الله مظاهری] اگر در شب اول ماه در شهری ماه رؤیت شود، برای دیگر شهرهای همافق یا شهرهایی که اختلاف افق کمی دارند، هم کفایت میکند و اول ماه به حساب میآید؟
- [آیت الله مظاهری] اگر در شب اول ماه در شهری ماه رؤیت شود، برای دیگر شهرهای همافق یا شهرهایی که اختلاف افق کمی دارند، هم کفایت میکند و اول ماه به حساب میآید؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اوّل ماه به پنج چیز ثابت میشود: اوّل: آن که خود انسان ماه را ببیند. دوم: عدّهای که از گفته آنان یقین یا اطمینان پیدا میشود، بگویند: (ماه را دیدهایم) و همچنین است هر طریقی که به واسطه آن یقین یا اطمینان به اوّل ماه پیدا شود. سوم: دو مرد عادل بگویند: (در شب ماه را دیدهایم) ولی اگر صفت ماه را برخلاف یکدیگر بگویند یا شهادت آنان خلاف واقع باشد، مثل این که بگویند: (داخل دایره ماه طرف افق بوده)، اوّل ماه ثابت نمیشود؛ امّا اگر در تشخیص بعضی از خصوصیّات اختلاف داشته باشند، مثل آن که یکی بگوید: (ماه بلند بود) و دیگری بگوید: (بلند نبود)، با گفته آنان اوّل ماه ثابت میشود. چهارم: سی روز از اوّل ماه شعبان بگذرد که به واسطه آن، اوّل ماه رمضان ثابت میشود و سی روز از اوّل رمضان بگذرد که به واسطه آن، اوّل ماه شوّال ثابت میشود. پنجم: حاکم شرع حکم کند که اوّل ماه است.
- برای ثابت شدن اوّل ماه لازم نیست با چشم معمولی ماه دیده شود و دیدن ماه با وسایلی مثل دوربین، تلسکوپ و مانند آنها نیز کفایت میکند؛ بلکه از هر راهی یقین یا اطمینان پیدا کند که ماه پس از غروب آفتاب در افق منطقه وجود دارد، کافی است.
- کالایی را که در شهری با وزن یا پیمانه معامله میکنند، در آن شهر انسان باید با وزن و پیمانه بخرد؛ ولی میتواند همان جنس را در شهری که با دیدن معامله میکنند، با دیدن خریداری نماید.
- اوّل ماه با پیشگویی منجّمین ثابت نمیشود، ولی اگر انسان از گفته آنان یقین یا اطمینان پیدا کند، باید به آن عمل نماید.
- اگر کسی در دو محل زندگی کند و مثلاً شش ماه در شهری و شش ماه در شهر دیگری بماند، هر دو وطن او میباشند و اگر بیشتر از دو محل را برای زندگی خود اختیار کرده باشد، در صورتی که در هیچکدام مسافر محسوب نشود، باید در همه محلها نماز را تمام بخواند.
- اگر زن در عقد با مرد شرط کند که او را از شهری بیرون نبرد و مرد هم قبول کند، نباید زن را از آن شهر بیرون ببرد.
- اگر اوّل ماه رمضان برای کسی ثابت نشود و روزه نگیرد، چنانچه دو مرد عادل بگویند: (شب پیش ماه را دیدهایم)، باید روزه آن روز را قضا نماید.
- اگر مسافر بداند که مثلاً ده روز یا بیشتر به آخر ماه مانده و قصد کند که تا آخر ماه در جایی بماند، باید نماز را تمام بخواند؛ ولی اگر نداند تا آخر ماه چند روز مانده و قصد کند که تا آخر ماه بماند، باید نماز را شکسته بخواند.
- در شبهای مهتابی، اگر وقت طلوع صبح را به علم و یقین بداند، لازم نیست صبر کند تا سپیده صبح در افق ظاهر شود و بر روشنایی مهتاب غلبه کند و اگر وقت طلوع صبح را نداند، باید صبر کند تا اطمینان به طلوع فجر پیدا کند و احتیاط مستحب آن است که برای نماز صبح صبر کند تا سپیده صبح بر افق ظاهر شود، ولی برای روزه باید از زمانی جلوتر یعنی مطابق ساعت و به وقت شرعی از انجام کاری که روزه را باطل میکند، خودداری نماید.
- انسان میتواند در هر شب از ماه رمضان برای روزه فردای آن نیّت کند و بهتر است که شب اوّل ماه، نیّت روزه همه ماه را نیز بنماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] اگر در شهری اوّل ماه ثابت شود، برای مردم شهر دیگر فایده ندارد، مگر آن دو شهر با هم نزدیک باشند، یا انسان بداند که افق آنها یکی است.
- [امام خمینی] اگر در شهری اول ماه ثابت شود، برای مردم شهر دیگر فایده ندارد، مگر آن دو شهر با هم نزدیک باشند، یا انسان بداند که افق آنها یکی است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر در شهری اول ماه ثابت شود، برای مردم شهر دیگر فایده ندارد، مگر آن که دو شهر به هم نزدیک باشند، یا انسان بداند که افق آنها یکی است، یا بداند که اگر در شهر اول ماه دیده شود، در شهر دوم هم ماه دیده میشود.
- [آیت الله سبحانی] اگر در شهری اول ماه ثابت شود، برای مردم شهر دیگر که به آن نزدیک است کفایت می کند و همچنین شهرهای دور دستی که افق آنها با هم متحد است و همچنین اگر ماه در بلاد شرقی مانند مشهد دیده شود برای کسانی که در بلاد غربی هستند، کفایت می کند. ولی رؤیت در بلاد غربی برای کسانی که در قسمت شرقی آن هستند کفایت نمی کند، مگر آن دو شهر با هم نزدیک باشند، یا انسان بداند که افق آنهایکی است.
- [آیت الله بروجردی] اوّل ماه به تلگراف ثابت نمیشود، مگر دو شهری که از یکی به دیگری تلگراف کردهاند، نزدیک یا هم افق باشند و انسان بداند که تلگراف از روی حکم حاکم شرع یا شهادت دو مرد عادل بوده است.
- [امام خمینی] اول ماه به تلگراف ثابت نمی شود، مگر دو شهری که از یکی به دیگری تلگراف کرده اند نزدیک یا هم افق باشند و انسان بداند تلگراف از روی حکم حاکم شرع یا شهادت دو مرد عادل بوده است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اوّل ماه به تلگراف ثابت نمیشود، مگر دو شهری که از یکی به دیگری تلگراف کردهاند، نزدیک یا هم افق باشند وانسان بداند که تلگراف از روی حکم حاکم شرع یا شهادت دو مرد عادل بوده است.
- [آیت الله سیستانی] اگر در شهری اول ماه ثابت شود ، در شهرهای دیگر که در افق با او متّحد میباشند اول ماه نیز ثابت میشود ، و مقصود از اتّحاد افق در اینجا آن است که اگر در شهر اول ماه دیده شود در شهر دوم اگر مانعی مانند ابر نباشد ، دیده میشود ، و این در موردی اطمینان آور است که شهر دوم اگر غرب شهر اول است در خط عرض نزدیک به آن باشد ، و اگر در شرق آن است به اضافه به نزدیکی در خط عرضی ، تفاوت زیادی در خط طول نداشته باشند .
- [آیت الله خوئی] اگر در شهری اول ماه ثابت شود، در شهرهای دیگر چه دور باشند چه نزدیک چه در افق متحد باشند یا نه نیز ثابت میشود درصورتی که در شب مشترک باشند ولو اول شب یکی آخر شب دیگری باشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اول ماه با تلفن، تلگراف رادیو و وسایل اطلاع رسانی جدید در صورتی ثابت می شود که: 1 در شهر مبدأ که اول ماه در آن ثابت شده به یکی از راه هایی که در مسأله 1780 ذکر شده ثابت شده باشد. 2 انسان از خبر مذکور اطمینان به صحت آن پیدا کند. 3 شهری که در آن اول ماه ثابت شده با شهر مذکور در مقداری از شب شریک باشند.