ثابت
ثابِت، اصطلاحی است در کلام معتزله که بحث‌های مختلفی را در فلسفه و کلام به همراه داشته، و در شکل‌گیری نظریات عرفانی مؤثر بوده است.
اوّل ماه با پیشگویی منجّمین ثابت نمی‌شود، ولی اگر انسان از گفته آنان یقین پیدا کند، باید به آن عمل نماید.
عنوان مسئله:
اوّل ماه با پیشگویی منجّمین ثابت نمی‌شود، ولی اگر انسان از گفته آنان یقین پیدا کند، باید به آن عمل نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- به نظر مبارک شما شبی که در آن ماه به صورت قرص کامل است (شب چهاردهم) دلیل و ملاک شرعی برای ثابت شدن اوّل ماه قمری می‌باشد تا از این راه وضعیت یوم الشکّ معلوم شود؟
- اگر هلال ماه مبارک، در شهری دیده شد، آیا برای شهرهای دیگر که افق آنها یک الی دو ساعت فرق دارد ثابت است؟
- ترویج از مرجعی که انسان یقین دارد دیگران از او اعلم هستند چه صورتی دارد؟
- اگر برای بعضی از مراجع تقلید اوّل ماه شوّال ثابت شود و عید فطر را اعلام نمایند ولی حاکم شرع (ولیّ فقیه جامع شرایط) اوّل ماه را اعلام نکند وظیفه مقلّد چیست؟
- عدول از مجتهدی که اعلم بودنش ثابت شده نیست به مجتهدی دیگر که او هم اعلمیّتش ثابت نشده چه حکمی دارد؟
- سپردههای ثابت در بانکها چه حکمی دارد؟
- کسی عادتش اوّل ماه تا هفتم هر ماه است یک ماه تا روز سیزدهم ماه ادامه پیدا کرد حال از روز هشتم تا روز سیزدهمش چه حکمی دارد؟
- آیا طلاق به مجرّد ادّعای زوج که بگوید من او را مطلّقه نمودهام ثابت میشود؟
- آیا تعیین سر سال بر هر مکلّفی واجب است با اینکه یقین دارد عین مالی یکسال تمام نزد او نمیماند مثلاآذوقه مصرفی منزل که خلال یکی دو ماه مصرف میشود و مجدداخریداری میشود آیا خمس چنین آذوقهای سال به سال لازم است؟
- آیا نوار ضبط صوت حجیّت دارد یا خیر یعنی اگر مدّعی علیه در زمان سابق به امری اقرار کرده و این اقرار در یک نوار ضبط شده باشد آیا وقوع این اقرار در زمان سابق با این نوار نزد قاضی ثابت میشود یا نه و آیا در صورت ثابت شدن چنین اقراری که با نوار ضبط صوت ثابت شده برای قاضی حجّت است و میتواند بر طبق آن حکم صادر کند یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا با محاسبات منجّمین، ماه ثابت می شود مخصوصاً وقتیکه آنها امروز نسبت به زمان گذشته امکانات خیلی دقیق و مجهّز در اختیار دارند و اصرار می ورزند که نتائج دستگاه های علمی امروز قابل انکار نمی باشد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا با محاسبات منجمین، ماه ثابت میشود، مخصوصاً وقتی که آنها امروز نسبت به زمانگذشته امکانات خیلی دقیق و مجهّز در اختیار دارند و اصرار میورزند که نتائج دستگاههای علمیامروز قابل انکار نمیباشد؟
- [آیت الله بهجت] کسی که به حسب قراین و اخبار منجّمین یقین دارد که مثلاً امشب تمام قرص ماه می گیرد، آیا واجب است بیدار بماند تا نماز آیات از او قضا نشود یا می تواند بخوابد؟
- [سایر] اگر هلال ماه در عربستان دیده شود، آیا برای ایران نیز اول ماه ثابت می شود؟
- [آیت الله مظاهری] آیا با اعلام دو یا سه تن از مراجع تقلید اول ماه ثابت میشود؟ اگر ثابت نمی‌شود، پس چگونه با دیدن دو عادل معمولی ثابت میشود؟
- [آیت الله مظاهری] آیا با اعلام دو یا سه تن از مراجع تقلید اول ماه ثابت میشود؟ اگر ثابت نمی‌شود، پس چگونه با دیدن دو عادل معمولی ثابت میشود؟
- [سایر] آیا اول ماه بر اساس تقویم محاسبات منجمان ثابت میشود؟
- [سایر] اگر هلال ماه در عراق دیده شود، آیا برای مردم ساکن تهران نیز اول ماه ثابت می شود؟
- [آیت الله مظاهری] اگر ماه در کشورها و شهرهای شرقی دیده شود، آیا خودبهخود اول ماه در کشورها و شهرهای غربی ثابت میشود؟
- [سایر] پیشگویی قرآن درباره پیروزی رومیان چگونه تحقق پذیرفت؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اوّل ماه به پنج چیز ثابت میشود: اوّل - آن که خود انسان ماه را ببیند; دوم - عدهای که از گفته آنان یقین پیدا میشود بگویند ماه را دیدهایم وهم چنین است هر چیزی که به واسطه آن یقین پیدا شود; سوم - دو مرد عادل بگویند که در شب ماه را دیدهایم، ولی اگر صفت ماه را بر خلاف یکدیگر بگویند، اوّل ماه ثابت نمی‌شود; چهارم سی روز از اوّل ماه شعبان بگذرد که به واسطه آن، اوّل ماه رمضان ثابت میشود، وسی روز از اوّل رمضان بگذرد که به واسطه آن، اوّل ماه شوّال ثابت میشود; پنجم حاکم شرع حکم کند که اوّل ماه است.
- اگر در شهری اوّل ماه ثابت شود، برای مردم شهر دیگر فائده ندارد، مگر آن که دو شهر با هم نزدیک باشند، یا انسان بداند که افق آنها یکی است.
- اگر اوّل ماه رمضان برای کسی ثابت نشود وروزه نگیرد، چنانچه دو مرد عادل بگویند که شب پیش ماه را دیدهایم، باید روزه آن روز را قضا نماید.
- کر بودن آب; به سه راه ثابت میشود: اوّل آن که خود انسان یقین کند، دوم آن که دو مرد عادل خبر دهند، سوم کسی که آب در اختیار اوست به کر بودن آن خبر دهد. مثلاً حمامی بگوید آب حوض حمّام کر است.
- انسان میتواند در هر شب از ماه رمضان برای روزه فردای آن، نیّت کند و بهتر است که شب اوّل ماه هم نیّت روزه همه ماه را بنماید.
- اگر انسان یقین کند که دیگری مشغول کارهای میّت شده، واجب نیستبه کارهایمیّتاقدامکند ولیاگر شکیا گمان دارد،بایداقدام نماید.
- اوّل ماه به تلگراف ثابت نمی‌شود، مگر دو شهری که از یکی به دیگری تلگراف کردهاند، نزدیک یا هم افق باشند وانسان بداند که تلگراف از روی حکم حاکم شرع یا شهادت دو مرد عادل بوده است.
- شیردادنی که علّت محرم شدن است، به دو چیز ثابت میشود: اوّل خبر دادن عدّهای که انسان از گفته آنان یقین یا اطمینان پیدا کند; دوم شهادت دو مرد عادل، یا چهار زن عادل باشند ولی باید شرائط شیر دادن را هم بگویند مثلاً بگویند ما دیدهایم که فلان بچه بیست وچهار ساعت از پستان فلان زن شیر خورده وچیزی هم در بین نخورده و همچنین سایر شرطها را که در )مسأله 2490) گفته شد شرح دهند.
- اگر عدّهای بگویند که خورشید یا ماه گرفته است، چنانچه انسان از گفته آنان یقین پیدا نکند ونماز آیات نخواند و بعد معلوم شود راست گفتهاند، در صورتی که تمام خورشید یا ماه گرفته باشد باید نماز آیات را بخواند بلکه اگر مقداری از آن هم گرفته باشد، بنابر احتیاط مستحبّ نماز آیات را بجا آورد ولی اگر دو نفر که عادل بودن آنان معلوم نیست بگویند خورشید یا ماه گرفته، بعد معلوم شود که عادل بودهاند، بنابر احتیاط واجب نماز آیات را بخواند.
- نجاست هر چیز از سه راه ثابت میشود: اوّل آن که خود انسان یقین کند چیز نجس است، و اگر گمان داشته باشد چیزی نجس است، لازم نیست از آن اجتناب نماید بنابراین غذا خوردن در قهوه خانهها و مهمان خانه هایی که مردان لا ابالی وکسانی که پاکی ونجس را مراعات نمیکنند در آنها غذا میخورند، اگر انسان یقین نداشته باشد، غذایی را که برای او آوردهاند نجس است اشکال ندارد. دوم آن که کسی که چیزی در اختیار اوست بگوید آن چیز نجس است، مثلاً همسر انسان یا نوکر یا کلفت بگویند ظرف یا چیز دیگری که در اختیار اوست نجس می‌باشد. سوم آن که دو مرد عادل بگویند چیزی نجس است و نیز اگر یکنفر عادل هم بگوید چیزی نجس است و از گفته او اطمینان حاصل شود بنابر احتیاط واجب باید اجتناب کرد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اول ماه با پیشگوئی منجمین ثابت نمی شود، ولی اگر انسان از گفته آنان یقین پیدا کند باید به آن عمل نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] اول ماه با پیشگوئی منجمین ثابت نمی شود . ولی اگر انسان از گفتة آنان یقین پیدا کند ، باید به آن عمل نماید .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اول ماه با پیشگوئی منجمین ثابت نمی شود؛ ولی اگر انسان از گفته آنان یقین یا اطمینان پیدا کند؛ باید به آن عمل نماید.
- [امام خمینی] اول ماه با پیشگویی منجمین ثابت نمی شود، ولی اگر انسان از گفته آنان یقین پیدا کند، باید به آن عمل نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اول ماه با پیشگویی منجمین ثابت نمی شود ولی اگر انسان از گفته آنان یقین پیدا کند، باید به آن عمل نماید.
- [آیت الله بروجردی] اوّل ماه با پیشگویی منجّمین ثابت نمی‌شود، ولی اگر انسان از گفتهی آنان یقین پیدا کند، باید به آن عمل نماید.
- [آیت الله اردبیلی] اوّل ماه با پیشگویی منجّمین ثابت نمی‌شود، ولی اگر انسان از گفته آنان یقین یا اطمینان پیدا کند، باید به آن عمل نماید.
- [آیت الله خوئی] اول ماه به حکم حاکم شرع ثابت نمی‌شود، و رعایت احتیاط اولی است. ((مسأله 1741)- اول ماه با پیشگویی منجمین ثابت نمی‌شود. ولی اگر انسان از گفت آنان یقین یا اطمینان پیدا کند، باید به آن عمل نماید.
- [آیت الله مظاهری] اوّل ماه با پیشگویی منجمین ثابت نمی‌شود ولی اگر انسان از گفته آنان اطمینان پیدا کند، باید به آن عمل نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اول ماه با پیشگویی منجّمین ثابت نمی‌شود ولی اگر از گفته آنان یقین یا اطمینان برای خود انسان یا نوع مردم حاصل شود باید به آن عمل نماید، البته اگر اطمینان شخصی بر خلاف اطمینان متعارف مردم باشد معتبر نیست.