به سیّد فقیری که مخارج او بر دیگری واجب است و او نمی‌تواند مخارج آن سیّد را بدهد، می‌توان خُمس داد. - رساله آیت الله اردبیلی

رساله عملیه آیت الله اردبیلی
آدرس: http://www.ardebili.com

به سیّد فقیری که مخارج او بر دیگری واجب است و او نمی‌تواند مخارج آن سیّد را بدهد، می‌توان خُمس داد.

عنوان مسئله:

به سیّد فقیری که مخارج او بر دیگری واجب است و او نمی‌تواند مخارج آن سیّد را بدهد، می‌توان خُمس داد.

پرسش‌های مرتبط از این مرجع

به سیّد فقیری که اظهار فقر نمیکند و اگر پولی به عنوان خمس به او داده شود، با این که حقّ اوست، قبول نمیکند، چگونه میتوان کمک کرد؟
اگر سیّد فقیری بخواهد خانه‌ای مانند اغنیای دیگر برای خود بنا کند، آیا جایز است از سهم سادات برای بنای این خانه به او کمک کرد؟
خمسی که سادات میگیرند، در صورتی که از مخارج سال آنها اضافه بیاید، خمس دارد یا نه؟
اگر سهم سادات را با سیّدی مستحق دستگردان کرده وبه گردن گرفته باشد، آیا هنگام پرداخت باید به همان سیّد بدهد یا به سیّد دیگر هم میتواند بدهد؟
آیا جایز است سیّد غنی، سهم سادات خود یا دیگران را به فرزند فقیرش بدهد یا خیر؟
سیّد فقیری که قادر به تهیه منزل مسکونی برای خود نیست، آیا جایز است با دریافت سهم سادات در طول چندین سال، اقدام به ساخت یا خرید مصالح و لوازم ساخت خانه کند؟
خانواده‌ای هستند از سادات که یتیم و فقیر هستند؛ ولی هیچ کدامشان نماز نمیخوانند و روزه نمیگیرند. با توجه به این که کسی نیست تا سرپرستی و مخارج آنها را به عهده بگیرد، آیا دادن زکات واجب و یا خمس به آنها صحیح است؟ لازم به توضیح است که مادر آنها از غیر سادات است.
آیا به زنی هاشمی که شوهرش بدون عذر، نفقه واجب او را نمیدهد، میتوان خمس داد؟ و آیا او میتواند خمس را خرج بچه‌های غیر سیّد خود کند؟
آیا هزینه سفر حجّ واجب زن که توسط شوهرش پرداخت میشود، جزء مخارج سال شوهر حساب میشود و از خمس معاف است یا خیر؟ اگر زن، خودش مستطیع باشد و شوهرش مخارجش را بدهد، چه حکمی دارد؟
اگر کسی همسرش سیّده باشد و او برادران و خواهران فقیری داشته باشد، آیا میتواند خمس آل محمّد علیهم‌السلام را به همسرش بدهد که صرف در معاش آنها بکند؟

پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع

[آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی مبلغی از سید فقیری طلبکار است، آیا جایز است طلب خود را از بابت خمس حساب کند؟
[سایر] مردی که همسر و فرزندانش سیّد هستند، می‌تواند به آنان سهم سادات بدهد تا به مصرف مخارج خود که بر عهده او است (مثل خوراک و پوشاک) برسانند؟
[آیت الله علوی گرگانی] آیا سهم سادات را بدون اجازه حضرتعالی می‌توان به سادات داد یا نه؟
[سایر] آیا پدری که سید است، می‌تواند از خمس، مخارج تحصیل فرزندانش را بپردازد؟
[سایر] آیا به سیدی که بیش از مخارج سالش داشته باشد، می‌توان خمس داد؟
[آیت الله فاضل لنکرانی] خمسی که سادات می گیرند، در صورتی که از مخارج سال آنها اضافه بیاید، آیا خمس دارد؟
[آیت الله بهجت] خمسی که سادات به عنوان سهم سادات می گیرند، در صورتی که از مخارج سال آن ها اضافه بیاید، آیا خمس دارد؟
[آیت الله بهجت] شخصی خودش سید است، آیا می تواند به فرزندش که تحصیل می کند و کاری ندارد از بابت سهم سادات خمس بدهد یا از سهم سادات دیگران باید بدهد؟
[آیت الله بهجت] اگر کسی خمس خود را با اجازه مرجع تقلیدش به سید فقیر بدهد ولی بعدا از پرداخت خمس به آن سید فقیر پشیمان شود، آیا آن سید باید آن پول را به او برگرداند یا خیر؟
[آیت الله بهجت] با توجّه به این که مخارج تحصیل اولاد بر پدر واجب نیست، آیا اگر پدری مخارج تحصیل اولاد را بدهد، لازم است خمس آن مقدار از مخارج تحصیل را هم سر سال خمسی پرداخت نماید؟

مسائل مرتبط از این مرجع

زکات مستحب یا صدقات مستحب دیگر را می‌توان به سیّد داد، هرچند خلاف احتیاط است؛ ولی بنابر احتیاط واجب غیر سیّد نمی‌تواند کفّاره و صدقه واجب خود را به سیّد بدهد.
سیّد می‌تواند صدقات واجب یا مستحب خود را به سیّد یا غیر سیّد بدهد و غیر سیّد می‌تواند صدقه مستحب خود را به سیّد بپردازد، ولی نمی‌تواند صدقه واجب خود نظیر زکات مال و زکات فطره را به سیّد بدهد، و چنانچه پرداخت کفّارات و ردّ مظالم بر غیر سیّد واجب شود، بنابر احتیاط واجب نمی‌تواند آن را به سیّد بدهد.
کسی که سیّد نیست، نمی‌تواند به سیّد فطره بدهد و چنانچه دهنده فطریّه سیّد نباشد ولی نانخور او سیّد باشد یا بر عکس، بنابر احتیاط واجب نمی‌تواند فطریّه او را به سیّد بدهد.
سیّد نمی‌تواند از غیر سیّد به عنوان سهم فقرا زکات بگیرد، بلکه احتیاط واجب این است که به عنوان دیگر نیز از غیر سیّد زکات نگیرد؛ اما اگر خمس و سایر وجوه شرعی کفایت مخارج او را نکند و ناچار از گرفتن زکات باشد، می‌تواند از غیر سیّد زکات بگیرد، ولی احتیاط واجب آن است که اگر ممکن باشد فقط به مقداری که برای مخارج روزانه‌اش به آن احتیاج دارد، از وی زکات بگیرد.
احتیاط واجب آن است که به یک سیّد فقیر، بیشتر از مخارج یک سال او سهم سادات ندهند.
غیر سیّد نمی‌تواند به کسی که نمی‌داند سیّد است یا نه، زکات بدهد.
انسان نمی‌تواند مخارج کسانی را که مثل اولاد، مخارج آنها بر او واجب است از زکات بدهد؛ ولی دیگران می‌توانند به آنان زکات بدهند.
اگر مخارج ازدواج پسر بر پدر واجب باشد، پدر نمی‌تواند مخارج ازدواج او را از زکات مال خود بدهد و همچنین اگر مخارج ازدواج پدر بر پسر واجب باشد، پسر نمی‌تواند مخارج ازدواج او را از زکات مال خود بپردازد و در غیر این صورت پرداخت مخارج ازدواج از زکات جایز است.
اگر مخارج سیّدی که زوجه انسان نیست بر انسان واجب باشد، نمی‌تواند خوراک و پوشاک و سایر نفقات واجب او را از خُمس بدهد، ولی اگر مقداری خُمس ملک او کند که به مصرف دیگری غیر از آن مخارجی که بر خُمس دهنده واجب است برساند، مانعی ندارد.
مرد نمی‌تواند به همسر سیّده خود خمس بدهد که زن آن را به مصرف مخارج خودش برساند؛ ولی اگر زن مخارجی داشته باشد که به آن محتاج بوده ولی تأمین آن بر شوهر واجب نباشد، جایز است شوهر از بابت سهم سادات به زن تملیک کند تا زن به مصرف آن مخارج برساند.

مسائل مرتبط از دیگر مراجع

[آیت الله بروجردی] به سید فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او نمی‌تواند مخارج آن سید را بدهد، می‌شود خمس داد.
[آیت الله بهجت] به سیّد فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او نمی‌تواند مخارج آن سیّد را بدهد، می‌شود خمس داد.
[آیت الله خوئی] به سید فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او نمی‌تواند مخارج آن سید را بدهد یا دارد و نمی‌دهد، می‌شود خمس داد.
[آیت الله سیستانی] به سیّد فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او نمی‌تواند مخارج آن سیّد را بدهد یا دارد و نمی‌دهد ، می‌شود خمس داد .
[آیت الله وحید خراسانی] به سید فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او نمی تواند مخارج ان سید را بدهد یا دارد و نمی دهد می شود خمس داد
[آیت الله صافی گلپایگانی] . به سید فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او نمی تواند مخارج آن سید را بدهد، می شود خمس داد.
[آیت الله فاضل لنکرانی] به سید فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او نمی تواند مخارج آن سید را بدهد می شود خمس داد.
[آیت الله نوری همدانی] به سیّد فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او نمی تواند مخارج آن سیّد را بدهد ، می شود خمس داد .
[آیت الله میرزا جواد تبریزی] سید فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او نمی تواند مخارج آن سید را بدهد یا دارد و نمی دهد؛ می شود خمس داد.
[آیت الله شبیری زنجانی] به سیّد فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او مخارج آن سیّد را نمی‌دهد و نمی‌توان او را به پرداخت مخارج وادار کرد، می‌شود خمس داد.

1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین