اولاد
فرزند به معنای بچه و آنکه از دیگری زاده شده است.
انسان نمی‌تواند مخارج کسانی را که مثل اولاد، مخارج آنها بر او واجب است از زکات بدهد؛ ولی دیگران می‌توانند به آنان زکات بدهند.
عنوان مسئله:
انسان نمی‌تواند مخارج کسانی را که مثل اولاد، مخارج آنها بر او واجب است از زکات بدهد؛ ولی دیگران می‌توانند به آنان زکات بدهند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا هزینه سفر حجّ واجب زن که توسط شوهرش پرداخت میشود، جزء مخارج سال شوهر حساب میشود و از خمس معاف است یا خیر؟ اگر زن، خودش مستطیع باشد و شوهرش مخارجش را بدهد، چه حکمی دارد؟
- کسی که از درآمد سال خود تعدادی گاو و گوسفند که بیشتر از حدّ نصاب زکات است بخرد، آیا باید هم زکات و هم خمس آنها را بدهد؟
- در روز عید مبارک فطر اگر مهمان باشیم شرایط فطریه به چه صورت خواهد بود؟ آیا صاحبخانه باید فطریه را بدهد یا نه؟
- آیا در وجوب پرداخت خمس یا زکات، غنی بودن پرداخت کننده خمس و زکات شرط است یا نه؟
- آیا سکه‌های بهار آزادی مشمول زکات میگردد؟ و آیا پس از پرداخت زکات، پرداخت خمس نیز واجب است؟
- آیا در اموال موقوفه، زکات واجب میشود یا خیر؟
- آیا انسان میتواند زکات مالش را جهت ازدواج فرزندان خود به مصرف برساند؟
- خانواده‌ای هستند از سادات که یتیم و فقیر هستند؛ ولی هیچ کدامشان نماز نمیخوانند و روزه نمیگیرند. با توجه به این که کسی نیست تا سرپرستی و مخارج آنها را به عهده بگیرد، آیا دادن زکات واجب و یا خمس به آنها صحیح است؟ لازم به توضیح است که مادر آنها از غیر سادات است.
- اگر زارع یا دامدار، قبل یا بعد از زمان وجوب زکات و قبل از پرداخت آن بمیرد، تکلیف ورثه او درباره پرداخت زکات چیست؟
- اگر کسی صدقه مستحبّی دریافت کند و از مخارج سالش زیاد بیاید، آیا حکم خمس آن، مانند حکم خمس هدیه‌ای است که انسان دریافت میکند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] استفاده طلاّب از زکات فطره چه صورت دارد و آیا مردم می‌توانند در ماه رمضان به آنان زکات بدهند؟
- [آیت الله سبحانی] اگر حقوق کارگری را از گندمی بدهند که به عین آن زکات تعلق گرفته است و مالک زکات آن را نداده آیا بر کارگر واجب است زکات بدهد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر حقوق کارگری را از گندمی بدهند که به عین آن زکات تعلق گرفته است و مالک زکات آن را نداده آیا بر کارگر واجب است زکات بدهد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا مردم می‌توانند پول مبلّغ را از باب زکات چون فقیر است و یا فی سبیل الّله به او بدهند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] قوت منطقه ما اکثرانان است، آیا می‌توانند بابت زکات فطره سه کیلو آرد یا قیمت آن را بدهند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] افرادی که چندین سال است زکات نداده‌اند، آیا می‌توانند همه را یکجا حساب کنند و به مسجدی که در حال ساختن است بدهند؟
- [آیت الله بهجت] مخارج اولاد تا چند سال بر پدر واجب است؟ بعضی از فرزندان می خواهند درس بخوانند و تا سطح دکترا ادامه دهند. آیا تا پایان تحصیلات، پدر باید هزینه ی تحصیلات آن هارا بدهد؟
- [آیت الله سبحانی] دو نفر که فقیر هستند و در عین حال زکات بر آن دو واجب شده است، آیا می توانند زکات را به یکدیگر بدهند، مشروط به این که طرف مقابل هم زکاتش را به او بدهد؟
- [سایر] اگر زن به جهت نیاز شوهر، در تأمین مخارج زندگی کمک کند؛ چه کسی باید زکات فطره آنها را بدهد؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر زن به جهت نیاز شوهر، در تأمین مخارج زندگی کمک کند؛ چه کسی باید زکات فطره آنها را بدهد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- به کسی که بدهکار است و نمی‌تواند بدهی خود را بدهد، اگرچه مخارج او بر انسان واجب باشد، میشود برای ادای بدهی زکات داد؛ ولی اگر کسی که مخارج او بر انسان واجب است برای خرجی خودش قرض کرده باشد، انسان نمی‌تواند بدهی او را از زکات خود بدهد.
- انسان نمی‌تواند از زکات ملک بخرد و بر اولاد خود یا بر کسانی که مخارج آنان بر او واجب است وقف نماید که عایدی آن را به مصرف مخارج خود برسانند.
- اگر مخارج ازدواج پسر بر پدر واجب باشد، پدر نمی‌تواند مخارج ازدواج او را از زکات مال خود بدهد و همچنین اگر مخارج ازدواج پدر بر پسر واجب باشد، پسر نمی‌تواند مخارج ازدواج او را از زکات مال خود بپردازد و در غیر این صورت پرداخت مخارج ازدواج از زکات جایز است.
- زنی که به عقد نکاح موقت درآمده اگر فقیر باشد، شوهرش و دیگران می‌توانند به او زکات بدهند. ولی اگر شوهرش در ضمن عقد شرط کند که مخارج او را بدهد یا به جهت دیگری دادن مخارج زن بر او واجب باشد، در صورتی که مخارج آن زن را بدهد یا زن بتواند او را مجبور به دادن خرجی کند، نمی‌شود به آن زن زکات داد.
- انسان نمی‌تواند نصف صاع را از یک جنس مثلاً گندم و نصف دیگر آن را از جنس دیگر مثلاً جو بدهد و بنابر احتیاط واجب، آن را به قصد قیمت فطریّه هم نمی‌تواند بدهد.
- به سیّد فقیری که مخارج او بر دیگری واجب است و او نمی‌تواند مخارج آن سیّد را بدهد، می‌توان خُمس داد.
- انسان حتّی اگر مخارج زن و فرزندان خود را از مال حرام نیز بدهد، دادن فطریّه آنان بر او واجب است و باید فطره آنان را از مال حلال بدهد.
- کسی که سیّد نیست، نمی‌تواند به سیّد فطره بدهد و چنانچه دهنده فطریّه سیّد نباشد ولی نانخور او سیّد باشد یا بر عکس، بنابر احتیاط واجب نمی‌تواند فطریّه او را به سیّد بدهد.
- سیّد میتواند صدقات واجب یا مستحب خود را به سیّد یا غیر سیّد بدهد و غیر سیّد میتواند صدقه مستحب خود را به سیّد بپردازد، ولی نمی‌تواند صدقه واجب خود نظیر زکات مال و زکات فطره را به سیّد بدهد، و چنانچه پرداخت کفّارات و ردّ مظالم بر غیر سیّد واجب شود، بنابر احتیاط واجب نمی‌تواند آن را به سیّد بدهد.
- پدر نمی‌تواند برای آن مقدار از مخارج تحصیل فرزند که بر وی واجب است، از زکات مالش به او بپردازد؛ ولی برای مخارج تحصیل زاید بر آن مقدار، چنانچه فرزند احتیاج به تحصیل داشته باشد، میتواند به وی از زکات مالش بدهد؛ بلکه در صورتی که تحصیل فرزند دارای منفعت عمومی برای مسلمین باشد هرچند فرزند خود احتیاج به تحصیل نداشته باشد و یا این که مخارج تحصیل را داشته باشد میتواند مخارج تحصیل زاید بر مقداری را که بر خودش پرداخت آن واجب است، از زکات و به عنوان سهم سبیل اللّه به او بپردازد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] انسان نمی‌تواند مخارج کسانی را که مثل اولاد خرجشان بر او واجب است از زکات بدهد، ولی اگر مخارج آنان را ندهد، دیگران می‌توانند به آنان زکات بدهند.
- [آیت الله خوئی] انسان نمی‌تواند مخارج کسانی را که مثل اولاد خرجشان بر او واجب است از زکات بدهد، ولی اگر مخارج آنان را ندهد، دیگران می‌توانند به آنان زکات بدهند.
- [آیت الله علوی گرگانی] انسان نمی‌تواند مخارج کسانی را که مثل اولاد خرجشان بر او واجب است از زکاْ بدهد، ولی اگر مخارج آنان را ندهد، دیگران می‌توانند به آنان زکاْ بدهند.
- [آیت الله سیستانی] انسان نمی‌تواند مخارج کسانی را که مثل اولاد خرجشان بر او واجب است از زکات بدهد ، ولی اگر مخارج آنان را ندهد ، دیگران می‌توانند به آنان زکات بدهند ، و اگر متمکن از پرداخت نفقه واجب افراد واجب النفقه‌اش نباشد و زکات بر او واجب باشد میتواند از زکات نفقه آنها را بدهد .
- [امام خمینی] انسان نمی تواند مخارج کسانی را که مثل اولاد خرجشان بر او واجب است از زکات بدهد ولی دیگران می توانند به آنان زکات بدهند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] انسان نمی‌تواند مخارج کسانی را که مثل اولاد خرجشان بر او واجب است از زکات بدهد و اگر مخارج آنها را ندهد، دیگران می‌توانند به آنان زکات بدهند و بنا بر احتیاط واجب کسی که عرفاً به انسان پیوسته بوده و انسان خرجی او را می‌دهد، همچون کسانی هستند که پرداخت مخارج آنها بر انسان لازم است و نمی‌توان از باب زکات مخارج آنها را داد. در این مسأله فرقی نیست که بخواهد زکات را به خاطر فقیر بودن بدهد یا به جهت مصارف دیگر.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . انسان نمی تواند مخارج کسانی را که مثل اولاد، خرجشان بر او واجب است از زکات بدهد، ولی اگر مخارج آنان را ندهد، دیگران می توانند به آنان زکات بدهند.
- [آیت الله وحید خراسانی] انسان نمی تواند مخارج کسانی را که مثل اولاد خرجشان بر او واجب است از زکات بدهد ولی اگر مخارج انان را ندهد دیگران می توانند به انها زکات بدهند
- [آیت الله سبحانی] انسان نمی تواند مخارج کسانی را که مثل اولاد خرجشان بر او واجب است از زکات بدهد، ولی اگر او مخارج آنان را ندهد دیگران می توانند به آنان زکات بدهند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] انسان میتواند مخارج غیر واجب کسانی را که مثل اولاد خرجشان بر او واجب است از زکات بدهد، لذا انسان میتواند زکات را به پسرش بدهد که خرج زن یا خدمتکار خود نماید.