در صورتی که باغ دارای انواع درختان میوه باشد، می‌توان برای هر نوع، سهمیه‌ای مخصوص نوع خود قرارداد کرد. - رساله آیت الله اردبیلی

رساله عملیه آیت الله اردبیلی
آدرس: http://www.ardebili.com

در صورتی که باغ دارای انواع درختان میوه باشد، می‌توان برای هر نوع، سهمیه‌ای مخصوص نوع خود قرارداد کرد.

عنوان مسئله:

در صورتی که باغ دارای انواع درختان میوه باشد، می‌توان برای هر نوع، سهمیه‌ای مخصوص نوع خود قرارداد کرد.

پرسش‌های مرتبط از این مرجع

آیا قرارداد استصناع تحت یکی از عقود باب معاملات مثل بیع و اجاره قرار می‌گیرد یا عقدی است مستقل؟ در صورتی که این قرارداد تحت یکی از عقود باشد، تحت کدام عقد است و آیا تمام شروط عقد مورد نظر از نظر آثار و خیارات در استصناع هم جاری است؟ در صورتی که عقد مستقل باشد آیا لازم است یا جایز و چه آثار و خیاراتی بر آن مترتب است؟ شرایط صحت قرارداد استصناع چیست؟
در صورتی که در محل کار وسایلی وجود داشته باشد که به درد سازمان نمی‌خورد (شیشه شکسته- صندلی خراب - چوب- آهن و...) آیا می‌توان استفادة شخصی نمود.
در صورتی که در محل کار وسایلی وجود داشته باشد که به درد سازمان نمی‌خورد (شیشه شکسته- صندلی خراب - چوب- آهن و...) آیا می‌توان استفادة شخصی نمود.
سپرده‌گذاری در بانک برای گرفتن سود چه حکمی دارد و در صورتی که شک کنیم آیا بر طبق قرارداد عمل می‌کنند یا نه، سود‌های دریافتی چه حکمی دارند؟ آیا بین بانک‌های دولتی و خصوصی فرقی هست؟
در حال حاضر فناوری ساخت برخی از بلورها که به طور طبیعی وجود دارند و دارای کاربرد صنعتی و جواهری هستند، در دسترس قرار گرفته است. این روش برگرفته شده از فرآیندهای طبیعی تشکیل این بلورها در طبیعت می باشد. با توجه به شباهت زیاد و تقریباً غیر قابل تفکیک بودن انواع طبیعی از انواع آزمایشگاهی و مشابهت شیوه تولید آیا می توان از عنوان (طبیعی) برای محصولات استفاده نمود؟ آیا لزومی در استفاده از نام (ساخت آزمایشگاه) و یا (مصنوعی) در حین بازاریابی و فروش وجود دارد؟
اینجانب دارای فیش حجی می‌باشم که ممکن است در سال آتی نوبت تشرف آن حاصل شود. از آنجا که در منطقة محرومی زندگی می‌کنم و تعدادی را می‌شناسم که به علت نداشتن وسع در مسکن از ازدواج نیز عقب افتاده‌اند، خواهشمند است بیان بفرمائید در صورت امکان می‌توان فیش را به فروش رسانده و از مبلغ آن برای ازدواج جوانان و همچنین مسکن اقدام نمود یا خیر و آیا حج از اینجانب ساقط می‌شود یا خیر؟
آیا می‌توان یک فیلم خارجی را که لزوما دارای برهنگی نیست به دوستی معرفی کرد و احتمال درگیر گناه شدن را (این احتمال کم یا زیاد باشد) بر گردن شخص بیننده گذاشت و مسئولیتی بر گردن خویش نداشت؟ در هر فیلم ایده‌هایی مطرح می‌شود از جمله تبلیغ مکاتب فلسفی غرب و شرق و حتی اسلامی . آیا صرف احتمال وجود تبلیغاتی غیر از صراط مستقیم باعث منع از تماشای فیلم مذکور می‌شود؟
آیا میتوان نمازهای مستحبّی را که دارای وقت معیّن است (مثل نماز شب)، در صورتی که مانعی برای وضو گرفتن یا غسل کردن وجود داشته باشد، با تیمّم به جا آورد؟ نمازهای مستحبّی دیگر که وقت معیّنی ندارد یا قضای نمازهای مستحبّی را چه طور؟
من پزشک متخصص جراحی مشغول به خدمت در یکی از شهرستانها هستم. متأسفانه حق و حقوق و مزایایی که برای این منطقه مقرر شده است را به طور کامل دریافت نمی‌کنم و این در حالی است که این حقوق که حداقل نیز می‌باشد و توسط وزارت بهداشت مقرر شده توسط دانشگاه این منطقه پرداخت نمی‌شود. حال سؤال من این است که آیا می‌توان از بیماران بابت هزینة عمل مبلغی اضافی دریافت کرد آن هم با میل و رضایت خودشان و آن هم در حالی که بیماران تحت فشار مالی نباشند؟ سؤال بعدی این است که در صورتی که بیمار بعد از عمل مبلغ خود را بر خلاف توافقی که صورت گرفته بود طلب کند حکم چیست؟ لازم به ذکر است که تمام عملها غیر اورژانسی می‌باشد و بیمار با میل خودش جراح را انتخاب کرده است.

پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع

[آیت الله سبحانی] قیمت گذاری و پرداخت خمس درختان میوه چگونه انجام می شود؟
[آیت الله سبحانی] قیمت گذاری و پرداخت خمس درختان میوه چگونه انجام می شود؟
[آیت الله مکارم شیرازی] شخصی باغی را وقف کرده، و اکنون درختان آن به عللی خشکیده است. آیا زمین آن باغ جزء وقف حساب می شود؟ آیا واجب است به جای درختان خشکیده، درخت جدید کاشته شود؟
[سایر] انسانها دارای اجزاء سلول و مولکول هستند و وقتی می میرد و دفنش می کنند گیاهان و درختان از آن تغذیه می نمایند و آنگاه میوه می دهند و همان عناصر بدن میت از طریق میوه وارد بدن انسانهای دیگر می‌شود با این حال در قیامت این مولکولها که محدود هم هستند جزء بدن کدام یک از انسانها می شوند؟
[آیت الله مکارم شیرازی] اجاره کردن درخت یا باغ یا مرتع برای استفاده از میوه یا علف آن درست است؟
[آیت الله مکارم شیرازی] اگر معلوم شود که معامله مساقات باطل بوده میوه ‌های باغ متعلق به کیست؟
[آیت الله بهجت] چیدن میوه هایی که از دیوار باغ بیرون است، چه حکمی دارد؟
[آیت الله سبحانی] اگر شخصی هنگام استفاده از میوه درختان به عنوان حق الماره، سهواً خسارتی به درخت ها یا میوه ها وارد کند یا مقداری از میوه ها را با خود ببرد در این صورت وظیفه اش چیست؟
[آیت الله بهجت] آیا مردم از درختان میوه ی کنار خیابان که متعلق به شهرداری است ، می توانند استفاده نمایند؟
[آیت الله علوی گرگانی] آیا استفاده از میوه درختان جنگلی که مربوط به منابع طبیعی است نیاز به اجازه حاکم شرع دارد؟

مسائل مرتبط از این مرجع

اگر ملکی نظیر درختان یک باغ را بر افراد خاصّی وقف نمایند به گونه‌ای که میوه آن درختان در ملک آن افراد حادث شود، آنان مالک میوه می‌شوند و چنانچه سهم هر یک از افراد به حدّ نصاب زکات برسد، باید زکات آن را بپردازد، ولی چنانچه واقف درختان باغ را برای جهتی از جهات عمومی، مانند عنوان فقرا، وقف نماید نه برای افراد خاص، ظاهرا زکات به میوه آنها تعلّق نمی‌گیرد.
کارهایی نظیر احداث راه آب، دیوار کشی و نصب موتور که معمولاً در هر سال تکرار نمی‌شود، در صورتی که در قرارداد شرط نشده باشد، به عهده مالک باغ می‌باشد و کارهایی نظیر اصلاح درختان، کندن علف‌های هرزه و آبیاری که طبق معمول هر سال تکرار می‌شوند، در صورتی که در قرارداد شرط نشده باشد، به عهده باغبان می‌باشد.
گیاهان و درختان و برگ و میوه آنها مادامی که قطع نشده‌اند به واسطه آفتاب پاک می‌شوند، ولی حصیر نجس بنابر احتیاط به واسطه آفتاب پاک نمی‌شود.
باید قرارداد معامله مساقات را پیش از ظاهر شدن میوه منعقد نمایند؛ بنابر این اگر بعد از ظاهر شدن میوه و پیش از رسیدن آن قرارداد منعقد کنند، صحّت معامله خالی از اشکال نیست، هرچند برای زیاد شدن میوه یا برای سلامت آن کاری مانند آبیاری و سم‌پاشی انجام دهد.
اگر باغدار به این صورت قرارداد نماید که درخت‌های میوه یا منافع آن را که مال خود اوست و یا اختیار آن با اوست تا مدّت معیّنی به شخصی به عنوان باغبان واگذار کند تا پرورش داده و آب دهد و پس از به دست آمدن محصول، باغبان سهم مشاعی بر طبق قرارداد از میوه آن بردارد، این معامله را (مُساقات) می‌گویند.
اگر از درآمد بین سال باغی احداث کند تا بعد از بالا رفتن قیمت، آن را بفروشد، علاوه بر خمس قیمت کلّ باغ در سر سال اوّل، باید خمس میوه و زیادی قیمت باغ را در سال‌های بعد بدهد؛ ولی اگر قصدش این باشد که خودش از میوه آن استفاده کند، فقط باید خمس میوه‌ای را که از مصارف سالانه وی زیاد آمده است، بپردازد.
هر یک از نمازهای ظهر و عصر و همچنین مغرب و عشاء، دارای وقت مخصوص و وقت مشترکی می‌باشند که در مسائل بعدی بیان خواهد شد. وقت مخصوص و مشترک برای اشخاص فرق می‌کند، مثلاً اگر به اندازه خواندن دو رکعت نماز از اوّل ظهر بگذرد، وقت مخصوص نماز ظهر کسی که مسافر است، تمام شده و داخل وقت مشترک می‌شود و برای کسی که مسافر نیست، باید به اندازه خواندن چهار رکعت نماز بگذرد.
اگر فروشنده به جای کالایی که قرارداد کرده، کالای دیگری تحویل بدهد، در صورتی که مشتری راضی شود، اشکال ندارد.
در صورتی که قرارداد مضاربه مطلق و بدون شرط باشد، عامل به نحو معمول و متعارف، هر طور که مصلحت بداند می‌تواند تجارت نماید.
هنگامی که امام جماعت، نماز واجب شبانه‌روزی را می‌خواند، هر یک از نمازهای واجب شبانه‌روزی را می‌توان به او اقتدا کرد، ولی اگر امام جماعت نماز خود را احتیاطا دوباره بخواند، فقط در صورتی که احتیاط مأموم با احتیاط امام از یک جهت باشد به نحوی که اگر نماز امام درست بوده، نماز مأموم نیز صحیح بوده است و اگر نماز امام اشکال داشته، نماز مأموم نیز دارای اشکال بوده است می‌تواند به او اقتدا کند.

مسائل مرتبط از دیگر مراجع

[آیت الله سبحانی] اگر معلوم شود معامله مساقات باطل بوده میوه های باغ مال صاحب باغ است، ولی باید اجرت آبیاری و کارهای دیگر را مطابق معمول به کسی که درختان را سرپرستی کرده بدهد.
[آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه کسی درختان میوه خود را تا مدت معینی به دیگری واگذار کند که در مقابل دریافت سهمی از میوه، باغ او را آبیاری و رسیدگی نماید این معامله را (مساقات) گویند.
[آیت الله جوادی آملی] .مال مورد اجاره باید دارای منفعت حلال باشد؛ خواه آن منفعت موجود، عین باشد مانند میوه درخت، شیر حیوان، علف مرتع، آب چاه و ... یا نباشد, مانند سکونت در خانه، نشستن در باغ و وسیله نقلیّه زمینی، دریایی و هوایی.
[آیت الله علوی گرگانی] اگر باغی احداث کند برای آن که بعد از بالا رفتن قیمتش بفروشد، باید خمس میوه ونموّ درختها وزیادی قیمت باغ را بدهد ولی اگر قصدش این باشد که از میوه آن استفاده کند، فقط باید خمس میوه را در صورتی که مؤنه سال قرار نگیرد، بدهد.
[آیت الله جوادی آملی] .خمسی که کافر ذمّی باید بپردازد، فقط از عرصه و زمین مزرعه , باغ درختان, خانه و مغازه است؛ اما از اعیانی آنها واجب نیست خمس بپردازد.
[آیت الله وحید خراسانی] اگر باغی احداث کند برای ان که بعد از بالا رفتن قیمتش ان را بفروشد باید خمس میوه و نمو درختها و بنابر احتیاط خمس زیادی قیمت باغ را بدهد و اگر قصدش این باشد که به میوه ان تجارت کند باید خمس میوه و نمو درختها را بدهد ولی اگر قصدش این باشد که از میوه ان استفاده شخصی کند فقط باید خمس میوه درختها را در صورتی که زاید بر استفاده اش باشد بدهد
[آیت الله صافی گلپایگانی] . درخت میوه ای که شاخه آن از دیوار باغ بیرون آمده، اگر انسان نداند صاحبش راضی است، نمی تواند از میوه آن بچیند و اگر میوه آن روی زمین هم ریخته باشد، نمی تواند آن را بردارد.
[آیت الله نوری همدانی] اگر باغی احداث کند برای آنکه بعد از بالا رفتن قیمتش بفروشد ، باید خمس میوه و نمّو درختها و زیادی قیمت باغ را بدهد ولی اگر باغ را فقط برای میوه خوردن خود و عائله خود احداث کند و یا به این قصد بخرد و جزء مؤنه محسوب شود آن باغ و نمو آن خمس ندارد ولی اگر برای اینکه میوة آن را بفروشد و از قیمت آن استفاده کند آن را احداث کرده است حکم سرمایه را پیدا می کند که باید خمس میوه و نمّو درختها را بدهد .
[آیت الله سبحانی] هر گاه کسی درختهای میوه خود را به دیگری واگذار کند که در قبال دریافت سهمی از میوه باغ، در مقابل رسیدگی و آبیاری. این معامله را مساقات می گویند.
[آیت الله سیستانی] معامله مساقات در درختهائی که میوه نمی‌دهد در صورتی که حاصل دیگری داشته باشد مثل برگ و گل که دارای مالیّت قابل توجهی باشد مانند درخت حنا که از برگ آن استفاده می‌کنند صحیح است .

1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین