افساد
ضدّ اصلاح را افساد میگویند.
آیا مردم از درختان میوه ی کنار خیابان که متعلق به شهرداری است ، می توانند استفاده نمایند؟
انسان می تواند از میوه درختی که در مسیر عبور عمومی است، حتی اگر مالک مشخص داشته باشد، بخورد؛ ولی نباید موجب افساد یا از بین رفتن درخت و میوه شود و بنابر احوط باید چیزی از میوه را با خود نبرد.
انسان می تواند از میوه درختی که در مسیر عبور عمومی است، حتی اگر مالک مشخص داشته باشد، بخورد؛ ولی نباید موجب افساد یا از بین رفتن درخت و میوه شود و بنابر احوط باید چیزی از میوه را با خود نبرد.
عنوان سوال:
آیا مردم از درختان میوه ی کنار خیابان که متعلق به شهرداری است ، می توانند استفاده نمایند؟
پاسخ:
انسان می تواند از میوه درختی که در مسیر عبور عمومی است، حتی اگر مالک مشخص داشته باشد، بخورد؛ ولی نباید موجب افساد یا از بین رفتن درخت و میوه شود و بنابر احوط باید چیزی از میوه را با خود نبرد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا عقب نشینی، هنگام تجدید بنای مسجد، طبق قوانین شهرداری به نحوی که چند متر از مسجد داخل خیابان واقع شود جایز است؟
- خوردن میوه های زیر درخت که متعلق به دیگری است به این نیّت که آن میوه ها خراب می شود، چه حکمی دارد؟
- ساختمانی از ترکه میّت به ارث رسیده است که در جریان خیابان کشی شهرداری تخریب شده و شهرداری در موقع تخریب، عرصه ی ساختمان را 5/1 میلیون تومان و قیمت اعیانی را نیم میلیون تومان تعیین کرده بود؛ عوض آن ساختمان قطعه زمینی را داده است که قیمت آن سه میلیون تومان ارزش دارد. سهم همسر مورّث را چگونه باید محاسبه کرد؟
- مردی زمینی با مقداری درخت میوه جهت امرار معاش خریداری کرده، خمس آن را می دهد. بعد مقداری دیگر درخت میوه در آن غرس می کند، آیا خمس درختان غرس شده در صورتی که بابت خرید نهال درخت پولی نپرداخته و خود شخصا آن ها را کاشته و به عمل آورده است لازم است؟
- شهرداری قطعه زمینی را برای احداث مسجدی به اهالی محل اهدا نموده، مشروط بر این که در مدت قرارداد مردم نسبت به شروع احداث مسجد اقدام نمایند. کلنگ مسجد توسط امام جمعه زده شد، ولی به علّت رسیدن زمستان، به همان صورت باقی مانده است. آیا با این عمل زمین مذکور مسجد محسوب می شود و آیا شهرداری می تواند لغو قرارداد نماید؟
- درب ورودی مسجدی بین دو مغازه ی متعلّق به مسجد قرار گرفته است، به طوری که از طرف خیابان، ظاهر مسجد را به شکل تجارت خانه درآورده است، برداشتن آن دو مغازه چه حکمی دارد؟
- در صورت کمبود جسد و استخوان، آیا می توان استخوان هایی را که در بیابان ها و قبرستان ها می یابیم و یا به وسیله ی عملیات حفاری شهرداری ها در سطح خاک ظاهر می شوند، (چه متعلق به مسلمانان و چه غیر مسلمانان) مدتی جهت آموزش استفاده کرده و بعد از اتمام کار، به یک مرکز آموزشی هدیه یا دفن کرد؟
- قطعه زمینی از طرف شهرداری جهت احداث مسجد به هیأتی واگذار گردیده است. اخیرا شخصی مدعی است که مالک زمین است و شهرداری به زور زمین را از او خریده است، آیا نماز خواندن در این مسجد جایز است؟
- اینجانب از درآمد سالیانه خود زمینی برای محلّ کسب خریداری کردم اکنون سال خمسی ام فرا رسیده و زمین مذکور در مسیر خیابان قرار گرفته است. آیا این زمین متعلق خمس است؟ اگر از طرف دولت، زمین در مقابل زمین مذکور واگذار شود، چه حکمی دارد؟
- خانه ای که بدون جواز شهرداری ساخته شده، آیا نماز خواندن در آن صحیح است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] قیمت گذاری و پرداخت خمس درختان میوه چگونه انجام می شود؟
- [سایر] انسانها دارای اجزاء سلول و مولکول هستند و وقتی می میرد و دفنش می کنند گیاهان و درختان از آن تغذیه می نمایند و آنگاه میوه می دهند و همان عناصر بدن میت از طریق میوه وارد بدن انسانهای دیگر میشود با این حال در قیامت این مولکولها که محدود هم هستند جزء بدن کدام یک از انسانها می شوند؟
- [آیت الله سبحانی] اگر شخصی هنگام استفاده از میوه درختان به عنوان حق الماره، سهواً خسارتی به درخت ها یا میوه ها وارد کند یا مقداری از میوه ها را با خود ببرد در این صورت وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا استفاده از میوه درختان جنگلی که مربوط به منابع طبیعی است نیاز به اجازه حاکم شرع دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] برای استفاده بهتر از زمین موقوفه نیاز به تفکیک و احداث خیابان می باشد، خیابان احداثی طبق قانون جاری باید در ملک عموم قرار گیرد و سند موقوفه نسبت به آن تصحیح شود و مقدار خیابان برحسب نیاز و ضوابط طرح جامع شهرداری معین می گردد.چنانچه پس از مدتی بوسیله تصرف یکی از مستأجران مقداری از زمین خیابان تحت ساختمان مستأجر قرار گیرد و شهرداری برای رعایت غبطه مستأجر (در عدم تخریب ساختمان مذکور) ابقای ساختمان را روی آن قسمت از خیابان اجازه داده است، آیا آن قسمت به وقفیت برمی گردد، یا اینکه در زمان تفکیک به ملک عموم درآمده و بر آن حال باقی مانده است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا عقب نشینی هنگام تجدید بنای مسجد طبق قوانین شهرداری جایز است به نحوی که چند متر از مسجد داخل خیابان واقع شود؟
- [آیت الله علوی گرگانی] به علّت خرابی آسفالت خیابان و کوتاهی شهرداری تصادف رخ میدهد و موجب خسارت جانی یا مالی میشود، چه کسی ضامن است؟
- [آیت الله سبحانی] آیا از میوه های درختانی که در پیاده رو و خیابان کاشته شده می توان استفاده کرد؟
- [سایر] باسلام می خواستم بدانم که خوردن میوه ایی که در کوچه یا خیابان باشد از لحاظ شرعی اشکال دارد یانه؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر انسان به باغی برود، و نداند که صاحب باغ نسبت به کندن میوه رضایت دارد یا نه، آیا می تواند از میوه های درختان باغ در حدّ نیاز استفاده نماید؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- نشستن روبهروی خورشید و ماه در موقع تخلی مکروه است، ولی اگر عورت خود را بهوسیلهای بپوشاند مکروه نیست. و همچنین در موقع تخلی، نشستن روبهروی باد و در جاده، خیابان، کوچه، درب خانه و زیر درختی که میوه میدهد، مکروه است؛ و چیز خوردن و توقف زیاد در مکان تخلی و تطهیر کردن با دست راست نیز مکروه میباشد؛ و همچنین است حرف زدن در حال تخلی، ولی اگر ناچار باشد یا ذکر خدا بگوید کراهت ندارد.
- انسان میتواند در نماز، خود را به علف و برگ درختان بپوشاند، ولی احتیاط در آن است موقعی خود را با اینها بپوشاند که چیز دیگری نداشته باشد.
- انسان میتواند از میوه درختی که در مسیر عبور عمومی است، حتی اگر مالک مشخص داشته باشد، بخورد، ولی نباید موجب افساد یا از بین رفتن درخت و میوه شود، و بنابر احوط باید چیزی از میوه را با خود نبرد.
- وصیت نمودن به سکونت موقت یا همیشگی در خانهای صحیح است، و همچنین است وصیت به میوه درختی، که در این صورت شامل میوه موجود در حال وصیت هم میشود، مگر آنکه قرینهای بر خروج آن از مورد وصیت وجود داشته باشد.
- اگر درخت خرما یا انگور در یک سال دو مرتبه میوه دهد، چنانچه روی هم به مقدار نصاب باشد، بنابر اظهر زکات آن واجب است.
- مدت مساقات باید معلوم باشد، و اگر اولِ آن را معین کنند و آخر آن را موقعی قرار دهند که میوه آن سال بهدست میآید، صحیح است.
- اگر در عقد شرکت شرط کنند که هر دو با هم خرید و فروش نمایند، یا هر کدام بهتنهایی معامله کنند، یا فقط یکی از آنان معامله کند، باید به قرارداد عمل نمایند، و اگر معین نکنند که کدام یک با سرمایه خرید و فروش نمایند، هیچ کدام بدون اجازه دیگری، نمیتوانند با آن سرمایه معامله کنند.
- اگر مسجد خراب هم شود، نمیتوانند آن را بفروشند، یا داخل ملک و جاده نمایند.
- کسی که زکات را جمعآوری میکند میتواند در زمانی که معلوم باشد میوه از آفات محفوظ خواهد ماند، با رضایت مالک مقدار زکات را تخمین بزند تا مالک بتواند در نصاب تصرف کند.
- سجده بر گیاهی که خوردن آن در بعضی از شهرها معمول است در آن شهرها جایز نیست، و بنابر احتیاط در شهرهای دیگر نیز که خورده نمیشود، سجده نکنند و نیز سجده بر میوه نارس صحیح نیست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] در صورتی که باغ دارای انواع درختان میوه باشد، میتوان برای هر نوع، سهمیهای مخصوص نوع خود قرارداد کرد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه کسی درختان میوه خود را تا مدت معینی به دیگری واگذار کند که در مقابل دریافت سهمی از میوه، باغ او را آبیاری و رسیدگی نماید این معامله را (مساقات) گویند.
- [آیت الله اردبیلی] گیاهان و درختان و برگ و میوه آنها مادامی که قطع نشدهاند به واسطه آفتاب پاک میشوند، ولی حصیر نجس بنابر احتیاط به واسطه آفتاب پاک نمیشود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگرمعلوم شودمعامله مساقات باطل بوده میوه های باغ مال صاحب باغ است، ولی باید اجرت آبیاری و کارهای دیگر را مطابق معمول به کسی که درختان را سرپرستی کرده بدهد.
- [آیت الله سبحانی] اگر معلوم شود معامله مساقات باطل بوده میوه های باغ مال صاحب باغ است، ولی باید اجرت آبیاری و کارهای دیگر را مطابق معمول به کسی که درختان را سرپرستی کرده بدهد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] معامله مساقات علاوه بر درختان میوه در مورد درختانی مانند درخت گل که از گل آن برای گلاب گیری و مانند آن استفاده می کنند و یا درختانی مثل درخت حنا و سدر که از برگ آنها بهره می گیرند، یا بعضی از درختان که از شیره و صمغ آن استفاده می کنند صحیح است، ولی در مورد درختانی که هیچ یک از اینها را ندارد مساقات صحیح نیست.
- [آیت الله اردبیلی] باید قرارداد معامله مساقات را پیش از ظاهر شدن میوه منعقد نمایند؛ بنابر این اگر بعد از ظاهر شدن میوه و پیش از رسیدن آن قرارداد منعقد کنند، صحّت معامله خالی از اشکال نیست، هرچند برای زیاد شدن میوه یا برای سلامت آن کاری مانند آبیاری و سمپاشی انجام دهد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر شرط شود که تمام حاصل برای مالک باشد، مساقات باطل است و میوه مال مالک میباشد و کسی که کار میکند نمیتواند مطالبه اجرت نماید، ولی اگر باطل بودن مساقات به جهت دیگر باشد، مالک باید مزد آبیاری و کارهای دیگر را به مقدار معمول به کسی که درختان را پرورش داده است بپردازد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] برای قیمت گذاری درختان و ساختمان و تاسیسات می توانند همانطور که قیمت گذاران امروزه برای تقویم کل زمین و ساختمان عمل می کنند یعنی زمین را جداگانه و درختان و تاسیسات و ساختمان را هم جداگانه قیمت کنند و نمی توانند به واسطه اینکه زن از زمین ارث نمیبرد از قیمت درختان و تاسیسات وساختمان کسر کنند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر بخواهند میوه ای را که بر درخت است، پیش از آن که گلش بریزد بفروشند، باید چیزی که دارای مالیت و قابل فروش جداگانه و ملک فروشنده باشد با آن ضمیمه نمایند.