تقسیم
تقسیم (بلاغت)، استیفای اقسام موجود برای یک شیء و بیان وضع آنها است.
اگر وارث میّت فقط (پدر و مادر و یک پسر) باشند، مال را شش قسمت می‌کنند، پدر و مادر هر کدام یک قسمت و پسر چهار قسمت آن را می‌برد و اگر (چند پسر) یا (چند دختر) باشند، آن چهار قسمت را به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند و اگر (پسر و دختر) باشند، آن چهار قسمت را طوری تقسیم می‌کنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد.
عنوان مسئله:
اگر وارث میّت فقط (پدر و مادر و یک پسر) باشند، مال را شش قسمت می‌کنند، پدر و مادر هر کدام یک قسمت و پسر چهار قسمت آن را می‌برد و اگر (چند پسر) یا (چند دختر) باشند، آن چهار قسمت را به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند و اگر (پسر و دختر) باشند، آن چهار قسمت را طوری تقسیم می‌کنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- حکم ازدواج دختر و پسری که هر دو مسلمان هستند ولی پسر دارای پدر مسلمان و مادر بهائی می‌باشد چیست؟
- زن و شوهری فقیر هستند و پسر آنها قصد دارد که مادر را به حج ببرد؛ ولی پدر راضی به این امر نیست. آیا با عدم رضایت شوهر، حج بر زن واجب میشود؟
- در اثر تصادف رانندگی همسر راننده فوت کرده و وارث وی، شوهر و پدر و مادرش میباشند. دیة دریافتی از بیمه باید به چه نسبتی بین وراث تقسیم شود؟ توضیح اینکه علی رغم وجود قانون مبنی بر دریافت دیه به شکل توافقی، برخی شرکتهای بیمه از پرداخت آن خودداری می‌کنند و حکم دادگاه میخواهند، لذا وراث (شوهر، پدر و مادر) با برنامهریزی قبلی، علیرغم اینکه شکایتی ندارند، شکایت تنظیم می‌کنند تا با محکومیت راننده، قاضی حکم به پرداخت دیه دهد و بتوان با این حکم از بیمه دیه گرفت. در این حکم، دیه فقط برای پدر و مادر در نظر گرفته شده است. حال این دیه را باید با منظور کردن سهم شوهر تقسیم کنند یا بر اساس حکم دادگاه؟
- پدر این جانب در زمان حیات خود اموال خود را به سه قسمت تقسیم کرد یک قسمت آن را به عنوان مهریة همسرش و قسمت دیگر را به کوچکترین فرزندش و قسمت سوم را نیز به این جانب صلح کرد و با انتقال سند رسمی در اختیارمان قرار داد ایشان بواسطه صلح فوقالذکر این جانب را مکلف به انجام واجبات مالی و بدنی از قبیل حج واجب و نماز و روزه قضا نموده است حال برخی از برادران و خواهرا ن با طرح مسایلی چون حرمت محروم از ارث کردن ویا کراهت تقسیم مال در زمان حیات نسبت به مساله فوق تشکیک کردهاند. لطفاً وجه شرعی مساله را بیان نمایید.
- پیشرفت علم درمان ناباروری، وارد مرحلهای جدید شده است که میتواند نوید فرزند را به خانوادههای نابارور بدهد. در روند باروری آزمایشگاهی برای بارداری حتمی زن به ناچار تعدادی نطفه تولید می‌کنند (با احتراز از مقدمات حرام در محیط آزمایشگاه از پدر و مادر اخذ میگردد) که با پیشرفتهای اخیر میتوان به جنسیت نطفه علم پیدا کرد. برای مثال میتوانند تشخیص دهند، کدام یک از نطفههای تشکیل شده پسر و کدامها دختر هستند. حال برای انتقال این نطفهها به رحم مادر این سؤال پیش میآید: آیا پزشک میتواند به درخواست زوجین، جنسیت مورد نظر والدین را به آنها اعطا کند؟
- پدر اینجانب به رحمت خدا رفته است و علاوه بر مادر یک پسر و 2 دختر از وی باقی ماندهاند اکنون در بحث میراث یکی از دختران مرحوم، نامههایی را ارائه می‌کند که پدر برخی املاک خود را در زمان حیات به نام او کرده است، البته در شمار ارثیه او قید کرده است و وصیت نامه نیز به حساب نمیآید، اکنون برخی دیگر از وراث مرحوم به این امر اعتراض دارد و میگوید پدر بیسواد بوده است و شاید فشار نامهها را انگشت زده باشد لذا خواهان آن است که تقسیم ماترک بدون در نظر گرفتن نامهها باشد 1- آیا نامهها معتبر است یا خیر؟ 2- با توجه به باقی ماندن 10 میلیون تومان وجه نقد متعلق به ایشان و مادرمان البته قبل از مخمس شدن باقی مانده است آیا مرحوم مستطیع بوده یا خیر؟ 3- برذمه مادرمان نیز حج واجب است یا خیر؟
- سال گذشته پدر اینجانب به رحمت ایزدی پیوست واینجانب رابعنوان پسر ارشد وارث خود منصوب نموده وصیت نموده که اینجانب ثلث اموال ان مرحوم را در امور خیریه بنا به تشخیص خود مصرف نمایم، از آنجاییکه بنده دارای 4 خواهر و2 برادر می باشم وهریک نظرات متفاوتی در خصوص مصرف ثلث مال دارند و احتمال می دهم که این موضوع باعث اختلاف در خانواده گردد آیا اینجانب اجازه دارم که ثلث مال را به هریک از ورثه به نسبت سهم ارث واگذار نمایم که خود وراث به تشخیص خود عمل کنند؟
- ورثه میتی که در اثر تصادف جان باخته است عبارتند از: پدر، مادر، زوجه. میت مذکور هیچ گونه اموالی از خود به جا نگذاشته است و تنها از وی دیه کامله ناشی از تصادف برای وراث باقی مانده است. در چنین موردی با توجه به اینکه دیه متعلق به اولیای دم است، آیا زوجه میتواند مهریه خود را که تقریباً به میزان خونبها نیز هست از دیه استیفا نماید؟ یا اینکه خون بها جزو ماترک حساب نشده و بین وراث حین الفوت تقسیم شده و دیون از آن تادیه نخواهد شد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر وارث میت فقط پدر و یک دختر یا فقط مادر و یک دختر باشد ارث چگونه تقسیم می شود
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر ورثه میت پدر و مادر با چند پسر یا چند دختر باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر ورثه میت پدر و مادر با چند پسر و چند دختر باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر وارث میت فقط یکی از والدین و پسر و دختر میت باشد چگونه ارث تقسیم می شود؟
- [آیت الله نوری همدانی] ارث پدر و مادر پس از فوت بین دختر و پسر چگونه تقسیم میشود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر ورثه میت فقط پدر و مادر و یک پسر باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر ورثه میت فقط پدر و مادر و یک دختر باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنانچه ورثه میت مادر، دو همسر، 5 دختر و 1 پسر باشند ارث چگونه تقسیم می شود?
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنانچه پدر یا مادر وصیت کرده باشند هنگام تقسیم ارثیه بین دختر و پسر فرق قائل نشوند تکلیف چیست؟ آیا عمل به آن واجب است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر فرزند بزرگ میّت دختر و فرزند دوم او پسر باشد، آیا قضای نمازها و روزه های پدر و مادر بر این پسر واجب است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر وارث میّت فقط (پدر و مادر و یک پسر) باشند، مال را شش قسمت می‌کنند، پدر و مادر هر کدام یک قسمت و پسر چهار قسمت آن را می‌برد و اگر (چند پسر) یا (چند دختر) باشند، آن چهار قسمت را به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند و اگر (پسر و دختر) باشند، آن چهار قسمت را طوری تقسیم می‌کنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد.
- اگر وارث میّت فقط (پدر و چند دختر) یا (مادر و چند دختر) باشد، مال را پنج قسمت می‌کنند، یک قسمت را پدر یا مادر می‌برد و چهار قسمت را دخترها به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند.
- اگر وارث میّت فقط (پدر و یک پسر) یا (مادر و یک پسر) باشد، مال را شش قسمت می‌کنند، یک قسمت آن را پدر یا مادر و پنج قسمت را پسر می‌برد و اگر چند پسر باشند، آن پنج قسمت را به طور مساوی بین خود تقسیم می‌کنند.
- اگر وارث میّت فقط (پدر و یک دختر) یا (مادر و یک دختر) باشد، مال را چهار قسمت می‌کنند، یک قسمت آن را پدر یا مادر و بقیّه را دختر می‌برد.
- اگر میّت فرزند نداشته باشد، نوه پسری او اگرچه دختر باشد سهم پسر میّت را می‌برد و نوه دختری او اگرچه پسر باشد سهم دختر میّت را می‌برد؛ مثلاً اگر میّت (یک پسر) از دختر خود و( یک دختر) از پسر خود داشته باشد، مال را سه قسمت می‌کنند، یک قسمت را به پسر دختر و دو قسمت را به دختر پسر میدهند.
- اگر وارث میّت فقط یک نفر از طبقه اوّل باشد، مثلاً (پدر) یا (مادر) یا (یک پسر) یا (یک دختر) باشد، همه مالِ میّت به او میرسد و اگر (چند پسر) یا (چند دختر) باشند، همه مال به طور مساوی بین آنان قسمت میشود و اگر (یک پسر و یک دختر) باشد، مال را سه قسمت می‌کنند، دو قسمت را پسر و یک قسمت را دختر می‌برد و اگر (چند پسر و چند دختر) باشند، مال را به گونهای قسمت می‌کنند که هر پسری دو برابر دختر ارث ببرد؛ مثلاً اگر شش هزار تومان به ارث مانده باشد و میّت پنج پسر و دو دختر داشته باشد، به هر دختر پانصد تومان و به هر پسر هزار تومان میرسد.
- اگر وارث میّت فقط (پدر و مادر و یک دختر) باشد، چنانچه میّت (دو برادر) یا (چهار خواهر) یا (یک برادر و دو خواهر) پدری نداشته باشد، مال را پنج قسمت می‌کنند، پدر و مادر هر کدام یک قسمت و دختر سه قسمت آن را می‌برد و اگر (دو برادر) یا (چهار خواهر) یا (یک برادر و دو خواهر) پدری داشته باشد، مال را شش قسمت می‌کنند، پدر و مادر هر کدام یک قسمت و دختر سه قسمت می‌برد و یک قسمت باقیمانده را چهار قسمت می‌کنند، یک قسمت را به پدر و سه قسمت را به دختر میدهند؛ مثلاً اگر مال میّت را 24 قسمت کنند، 15 قسمت آن را به دختر و 5 قسمت آن را به پدر و 4 قسمت آن را به مادر میدهند.
- اگر وارث میّت فقط (جدّ و جدّه پدری) باشد، مال سه قسمت میشود، دو قسمت را جدّ و یک قسمت را جدّه می‌برد و اگر (جدّ و جدّه مادری) باشد، مال را به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند.
- اگر وارث میّت فقط (یک برادر) یا (یک خواهر) باشد، همه مال به او میرسد و اگر (چند برادر) یا (چند خواهر) پدر و مادری باشد، مال به طور مساوی بین آنان قسمت میشود و اگر (برادر و خواهر پدر و مادری) با هم باشند، هر برادری دو برابر خواهر می‌برد؛ مثلاً اگر (دو برادر و یک خواهر پدر و مادری) داشته باشد، مال را پنج قسمت می‌کنند، هر یک از برادرها دو قسمت و خواهر یک قسمت آن را می‌برد.
- اگر وارث میّت فقط (پدر و مادر) او باشند، مال سه قسمت میشود، دو قسمت آن را پدر و یک قسمت را مادر می‌برد؛ ولی اگر میّت (دو برادر) یا (چهار خواهر) یا (یک برادر و دو خواهر) داشته باشد که همه آنان پدری باشند یعنی پدر آنان با پدر میّت یکی باشد، خواه مادر آنها هم با مادر میّت یکی باشد یا نه اگرچه تا میّت پدر و مادر داشته باشد اینها ارث نمیبرند، اما به واسطه بودن اینها، مادر یک ششم مال را می‌برد و بقیّه را به پدر میدهند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] اگر وارث میت فقط پدر، یا مادر، یا پسر و دختر باشد، مال را شش قسمت می‌کنند یک قسمت آن را پدر یا مادر می‌برد و بقیه را طوری قسمت می‌کنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر وارث میت، فقط پدر، یا مادر، با پسر و دختر باشد، مال را شش قسمت می‌کنند، یک قسمت آن را پدر، یا مادر می‌برد، و بقیه را طوری قسمت می‌کنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد.
- [آیت الله بروجردی] اگر وارث میت فقط پدر یا مادر با پسر و دختر باشد، مال را شش قسمت می‌کنند:یک قسمت آن را پدر یا مادر می‌برد و بقیه را طوری قسمت می‌کنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر وارث میّت فقط پدر ومادر ویک پسر باشد، مال را شش قسمت می‌کنند، پدر ومادر هرکدام یک قسمت وپسر چهار قسمت آن را می‌برد، و اگر چند پسر یا چند دختر باشند، آن چهار قسمت را بطور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند و اگر پسر ودختر باشند، آن چهار قسمت را طوری تقسیم می‌کنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر وارث میّت فقط پدر یا مادر با پسر و دختر باشد، مال را شش قسمت می‌کنند، یک قسمت آن را پدر یا مادر می‌برد وبقیه را طوری قسمت می‌کنند که هر پسری دو برابر دختر می‌برد.
- [آیت الله خوئی] اگر وارث میت فقط پدر و مادر و یک پسر باشد، مال را شش قسمت می‌کنند، پدر و مادر هر کدام یک قسمت و پسر چهار قسمت آن را می‌برد. و اگر چند پسر یا دختر باشند، آنچهار قسمت را به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند و اگر پسر و دختر باشند، آنچهار قسمت را طوری تقسیم می‌کنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر وارث میت، فقط پدر و مادر و یک پسر باشد، مال را شش قسمت می‌کنند؛ پدر و مادر هرکدام یک قسمت، و پسر چهار قسمت آن را می‌برد، و اگر چند پسر یا چند دختر باشند، آن چهار قسمت را به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند، و اگر پسر و دختر باشند، آن چهار قسمت را طوری تقسیم می‌کنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد.
- [آیت الله سیستانی] اگر وارث میّت فقط پدر و مادر و یک پسر باشد ، مال را شش قسمت می‌کنند : پدر و مادر هر کدام یک قسمت ، و پسر چهار قسمت آن را می‌برد ، و اگر چند پسر یا چند دختر باشند ، آن چهار قسمت را به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند ، و اگر پسر و دختر باشند ، آن چهار قسمت را طوری تقسیم می‌کنند که هر پسری دو برابر یک دختر ببرد .
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر وارث میّت فقط یکنفر از دسته اوّل باشد مثلاً پدر یا مادر یا یک پسر یا یک دختر باشد، همه مال میّت به او میرسد و اگر چند پسر یا چند دختر باشند همه مال بطور مساوی بین آنان قسمت میشود، و اگر یک پسر ویک دختر باشد مال را سه قسمت می‌کنند، دو قسمت را پسر ویک قسمت را دختر می‌برد و اگر چند پسر وچند دختر باشند، مال را طوری قسمت می‌کنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد.
- [آیت الله بروجردی] اگر وارث میت فقط پدر و مادر و یک پسر باشد، مال را شش قسمت می‌کنند:پدر و مادر هر کدام یک قسمت و پسر چهار قسمت آن را می‌برد و اگر چند پسر یا چند دختر باشند، آن چهار قسمت را به طور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند و اگر پسر و دختر باشند، آن چهار قسمت را طوری تقسیم می‌کنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد.