فرزند
فرزند به معنای بچه و آنکه از دیگری زاده شده است.
اگر زن دائمی بمیرد و فرزند نداشته باشد، نصف همه مال را شوهر او و بقیّه را ورثه دیگر می‌برند و اگر از آن شوهر یا از شوهر سابق فرزند داشته باشد، یک چهارم همه مال را شوهر و بقیّه را ورثه دیگر می‌برند.
عنوان مسئله:
اگر زن دائمی بمیرد و فرزند نداشته باشد، نصف همه مال را شوهر او و بقیّه را ورثه دیگر می‌برند و اگر از آن شوهر یا از شوهر سابق فرزند داشته باشد، یک چهارم همه مال را شوهر و بقیّه را ورثه دیگر می‌برند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا در اعتکاف زن و فرزند اجازه شوهر و ولی لازم است؟
- همسر یکی از اقوام عادت زشت دست کجی (دزدی) پیدا کرده و به نقل از دخترانش (18 و 13 ساله) هر چیز را (اعم از پول، موبایل، طلا و ....) می دزدد و می فروشد. شوهر این زن کلیه امور خانه را به وی سپرده، (حتی کارت حقوقی وی دست همسرش است) و نمی توان مال حرام یا حلال را در آن خانه از هم تمیز داد. و در عین حال زن ادعا دارد که هر زمان پول کم می آورد از مادرش کمک می گیرد. من دارای فرزند پسری 6 ماهه هستم و در صحیح تربیت کردن او بسیار دقت می کنم که کجا برویم و با چه کسی ارتباط داشته باشیم. حال دچار تردید شده ام که آیا با خانواده ایشان ارتباط داشته باشم یا نه؟ اگر ارتباط نداشته باشم آیا مرتکب گناه قطع صله رحم شده ام؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] هرگاه یکی از زن و شوهر قبل از آمیزش و قبل از دخول بمیرد، آیا تمام مهر را باید به زن داد یا نصف را؟
- [آیت الله علوی گرگانی] مردی زنی را عقد موقّت کرده و مدّت را فراموش نموده بعد مرد و یا زن فوت نمود، آیا از یکدیگر ارث می‌برند و آیا بچّههای این زن صیغهای که از شوهر قبل هستند از این شوهر ارث می‌برند؟
- [آیت الله نوری همدانی] در نکاح دائمی اگر زن قبل از نزدیکی، به علّت عنین بودن مرد طلاق بگیرد یا به هر علّت دیگری عقد نکاح فسخ شود در اینصورت شوهر نسبت به نصف مهر مشغول الذمه است و اگر هم قبلاً کل مهر را پرداخت کرده نسبت به نیمی از آن حق رجوع دارد. حال اگر قبلاً زن مهر خود را به طور کامل به شوهر خود هبه کرده باشد آیا در اینصورت نیز باید به میزان نصف مهر به شوهر سابق خود برگرداند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] زنی فوت کرده و مهریه خود را نگرفته است. در حالی که شوهر او زنده است آیا ورثه او شامل پدر و مادر و خواهر و برادر یا دیگر ورثه می توانند ادعایی در خصوص مطالبه مهریه او داشته باشند در دو حالت زیر: 1- زن فرزند دارد 2- زن فرزند ندارد
- [آیت الله مکارم شیرازی] خانم بیوه ای با داشتن چند فرزند شوهر می کند. پس از مدّتی شوهر جدید نیز فوت می نماید. نحوه ارث فرزندان زن از آن شخص به چه صورت است؟ در عکس مسأله آیا ورثه از نامادری ارث می برند؟
- [آیت الله سیستانی] زن غیر مدخوله ای که شوهرش فوت کرده آیا تمام مهرش را از مال شوهر می گیرد یا نصف مهر را ؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا مرد می تواند زن دائمی خود را طوری ترک کند که نه مانند زن شوهردار باشد نه بی شوهر؟
- [آیت الله بهجت] آیا فرزند ارشد خانواده حق تصرف در مال ورثه را دارد؟
- [آیت الله بهجت] آیا لباس های مختلف و زیورها و امثال این ها را که شوهر در حال حیات برای همسرش گرفته، متعلّق به زن است یا مال شوهر است که باید بین ورثه تقسیم شود؟
- [سایر] کدام زن بود که بدون شوهر فرزند به دنیا آورد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر مردی بمیرد و فرزند نداشته باشد، یک چهارم مال او را زن و بقیّه را ورثه دیگر می‌برند و اگر از آن زن یا از زن دیگر فرزند داشته باشد، یک هشتم مال را زن و بقیّه را ورثه دیگر می‌برند و اگرچه بعید نیست گفته شود که: (زن از همه اموال ارث میبرد، ولی زنی که از لحاظ سنی و داشتن یا نداشتن اولاد و جهات دیگر، مظنّه ماندن او در خانه مرد کم است، از زمین خانهای که محل زندگی مرد و خانواده او بوده و قیمت آن زمین ارث نمیبرد و نیز از خود هوایی آن، مثل بنا و درخت ارث نمیبرد و فقط از قیمت هوایی ارث میبرد و همچنین از زمینها و خانههای دیگر مرد که به عنوان سرمایه او محسوب میشدند و نه محل زندگی خانوادهاش، ارث میبرد)؛ ولی احتیاط واجب آن است که بقیه ورثه با زن در مورد زمینها و خانههایی که متعلّق به مرد و خانوادهاش بوده، مصالحه نمایند.
- اگر زنی بمیرد و جز شوهر هیچ وارثی نداشته باشد، همه مال او به شوهر میرسد و اگر مردی بمیرد و جز زن وارث دیگری نداشته باشد، یک چهارم مال به زن میرسد و بقیّه مال امام مسلمین است که در زمان غیبت به فقیه جامعالشرایط داده میشود.
- اگر وارث میّت فقط (زن و جدّ و جدّه پدری) و (جدّ و جدّه مادری) او باشد، زن ارث خود را به تفصیلی که در مسأله 3391 به بعد گفته میشود میبرد و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به جدّ و جدّه مادری میدهند که به طور مساوی بین خودشان قسمت کنند و بقیّه را به جدّ و جدّه پدری میدهند و جدّ دو برابر جدّه میبرد و اگر وارث میّت (شوهر و جدّ و جدّه) باشد، شوهر نصف مال را میبرد و جدّ و جدّه به دستوری که در مسائل گذشته گفته شد، ارث خود را می‌برند.
- اگر وارث میّت فقط (برادر و خواهر و زن) او باشد، زن ارث خود را به تفصیلی که در (ارث زن و شوهر) گفته میشود میبرد و خواهر و برادر به نحوی که در مسائل گذشته گفته شد، ارث خود را می‌برند و نیز اگر زنی بمیرد و وارث او فقط (خواهر و برادر و شوهر) او باشد، شوهر نصف مال را میبرد و خواهر و برادر به نحوی که در مسائل گذشته گفته شد، ارث خود را می‌برند؛ ولی با ارث بردن زن یا شوهر، از سهم برادر و خواهر مادری چیزی کم نمیشود و از سهم برادر و خواهر پدر و مادری یا پدری کم میشود؛ مثلاً اگر وارث میّت (شوهر و برادر و خواهر مادری) و (برادر و خواهر پدر و مادری) او باشد، نصف مال به شوهر میرسد و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به برادر و خواهر مادری میدهند و آنچه میماند مال برادر و خواهر پدر و مادری است، پس اگر همه مال او شش هزار تومان باشد، سه هزار تومان به شوهر و دو هزار تومان به برادر و خواهر مادری و یک هزار تومان به برادر و خواهر پدر و مادری میدهند.
- اگر به واسطه وجود زن یا شوهر نقصی در سهام ورثه پدید آید، از سهم (زن) و (شوهر) و (مادر) و (برادران و خواهران مادری) و (پدر بزرگ و مادر بزرگ مادری) و (داییها) و (خالهها) چیزی کسر نمیشود، بلکه آنان تمام سهام خود را از اصل مال می‌برند و نقص وارد شده از سهام (پدر) و (برادران و خواهران پدر و مادری یا پدری) و (پدر بزرگ و مادر بزرگ پدری) و (عموها) و (عمّهها) کسر میشود.
- زن و شوهر به تفصیلی که بعد گفته میشود، از یکدیگر ارث می‌برند.
- کفن زن بر عهده شوهر است، اگرچه خود زن دارای اموال باشد و همچنین اگر زن را به شرحی که در کتاب طلاق گفته میشود طلاق رجعی بدهند و پیش از تمام شدن عدّه بمیرد، بنابر احتیاط واجب شوهر باید کفن او را بدهد، و چنانچه شوهر بالغ نباشد یا دیوانه باشد، ولیّ شوهر باید از مال او کفن زن را بدهد.
- رهن با مرگ رهن دهنده یا رهن گیرنده باطل نمیشود و اگر طلبکاری که نسبت به مالِ رهن حق دارد، بمیرد، این حق به ورثه او منتقل میشود و چنانچه رهن دهنده بمیرد، مالِ رهن به ورثه او منتقل میشود، ولی همچنان در رهن میباشد.
- اگر زن یا مرد در عدّه طلاق رجعی بمیرد، دیگری از او ارث میبرد، ولی اگر در عدّه طلاق بائن مانند طلاق خُلع یا مبارات یکی از آنان بمیرد، دیگری از او ارث نمیبرد، مگر این که در عدّه طلاق (خلع) یا (مبارات) زن از بخشیدن مال یا مهریّه خود به شوهر برگردد و شوهر هم مطّلع شود و رجوع نماید که در این صورت اگر یکی از آنان در زمان عدّه بمیرد، دیگری از او ارث میبرد.
- هدایایی که برای زن آوردهاند، جزء دارایی زن میباشد و هدایایی که به نحو مشترک برای زن و شوهر آوردهاند، نصف آن جزء دارایی زن به شمار میآید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] اگر زنی بمیرد و اولاد نداشته باشد ، نصف همه مال را شوهر او و بقیه را ورثه دیگر می‌برند ، و اگر از آن شوهر یا از شوهر دیگر اولاد داشته باشد ، یک چهارم همه مال را شوهر و بقیه را ورثه دیگر می‌برند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر زنی بمیرد و اولاد نداشته باشد، نصف مال را شوهر او و بقیه را ورثه دیگر می‌برند، و اگر از آن شوهر یا از شوهر دیگر اولاد داشته باشد، چهار یک مال را شوهر، و بقیه را ورثه دیگر می‌برند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زنی بمیرد واولاد نداشته باشد، نصف همه مال را شوهر او وبقیّه را ورثه دیگر می‌برند و اگر از آن شوهر یا از شوهر دیگر اولاد داشته باشد، چهاریک همه مال را شوهر وبقیه را ورثه دیگر می‌برند.
- [آیت الله خوئی] اگر زنی بمیرد و اولاد نداشته باشد، نصف همه مال را شوهر او و بقیه را ورث دیگر می‌برند، و اگر از آن شوهر یا از شوهر دیگر اولاد داشته باشد، چهار یک همة مال را شوهر و بقیه را ورثة دیگر می‌برند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه زن دائمی از دنیا برود و اولاد نداشته باشد نصف تمام مال او به شوهر می رسد و بقیه را ورثه دیگر می برند و اگر از آن شوهر یا از شوهر دیگری اولاد داشته باشد یک چهارم تمام مال او به شوهرش می رسد و بقیه به وارثان دیگر.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه زن دائمی از دنیا برود و اولاد نداشته باشد نصف تمام مال او به شوهر می رسد و بقیه را ورثه دیگر می برند و اگر از آن شوهر یا از شوهر دیگری اولاد داشته باشد یک چهارم تمام مال او به شوهرش می رسد و بقیه به وارثان دیگر.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه مردی از دنیا برود و فرزند نداشته باشد، یک چهارم مال او را همسر دائمی او می برد و بقیه را ورثه دیگر و هرگاه از آن زن یا از زن دیگر فرزند داشته باشد، یک هشتم مال به زن او می رسد و بقیه به وارثان دیگر.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه مردی از دنیا برود و فرزند نداشته باشد، یک چهارم مال او را همسر دائمی او می برد و بقیه را ورثه دیگر و هرگاه از آن زن یا از زن دیگر فرزند داشته باشد، یک هشتم مال به زن او می رسد و بقیه به وارثان دیگر.
- [آیت الله بروجردی] اگر زنی بمیرد و اولاد نداشته باشد، نصف همهی مال را شوهر او و بقیه را ورثهی دیگر می‌برند و اگر از آن شوهر یا از شوهر دیگر اولاد داشته باشد، چهار یک همهی مال را شوهر و بقیه را ورثهی دیگر می‌برند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر مردی بمیرد و فرزند نداشته باشد، 14 مال او را زن و بقیّه را ورثه دیگر می‌برند و اگر از آن زن یا از زن دیگر فرزند داشته باشد، 18 مال را زن و بقیّه را ورثه دیگر می‌برند و زن از زمین خانه و باغ و زراعت و زمینهای دیگر ارث نمیبرد، نه از خود زمین و نه از قیمت آن و از ساختمان و زراعت و درختان و چیزهای دیگر که بر روی زمین استقرار دارد ارث میبرد ولی ورثه دیگر میتوانند این چیزها را قیمت کرده و سهم زن را از قیمت آنها بپردازند و زن باید آن را بپذیرد.