خودداری
خودداری همان امتناع است. از آن در بابهای مختلفی نظیر طهارت، تجارت، شرکت، ودیعه، کفالت، نکاح، ظهار، ایلاء، لعان و قضاء سخن گفته‌اند.
خودداری کردن از بول وغائط مکروه است، و اگر برای بدن ضرر داشته باشد حرام است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- استخاره در مورد واجب و مستحبّ و مباح و مکروه و حرام چه صورتی دارد؟
- آیا فروش کلیه یا یکی از اعضاء بدن جهت نیاز مالی و در صورتی که ضرر نداشته باشد جایز است؟
- با توجّه به اینکه حرمت استفاده از موادّ مخدّر مانند حرمت شراب خواری در جامعه شیوع پیدا نکرده است تا آنجا که در عرف عوام اکثر اعتقاد به حلّیت آن دارند آیا با توجّه به عوارض خطرناک و منفی اعتیاد می‌توان گفت که حرمت موادّ مخدّر مساوی با حرمت شراب خواری است و از احادیث شدیدی که در خصوص مشروبات الکلی آمده به منظور مبارزه فرهنگی با اعتیاد استفاده کرد به ویژه در مواردی مانند هروئین و حشیش که اثراتی مانند مشروبات الکلی دارند علی الخصوص که امروزه ضرر موادّ مخدّر برای جامعه ما به مراتب بیشتر از مشروبات الکلی است؟
- اگر در ضمن عقد معاملات با انسان شرط شود که وضو بگیرد یا غسل کند یا نماز بخواند بیان نمائید آیا از نظر فقهی اولااین شرط صحیح است یا باطل و ثانیاعمل نمودن به شرط فوق چه حکمی (واجب، حرام، مستحبّ، مکروه و یا مباح) دارد؟
- شغل بعضی برادران خریدن کامپیوتر برای مشتری است این برادران گاهی وسایلی را از روی کامپیوتر خریداری شده جدا می‌کنند که این وسایل مورد احتیاج مشتری نیست مگر در طول زمانهای دراز و یا حتّی گاهی اوقات این وسایل برای کامپیوتر مشتری ضرر هم دارد ولی مشتری نمی‌داند و عادت کامپیوتر فروشها هم به همین منوال است حال سئوال این است که آیا لازم است این اشیاء هم به مشتری داده شود و آیا جدا کردن این وسایل حرام است یا خیر؟
- در روستای ما مسجد کوچکی وجود دارد که ظرفیت و گنجایش اهالی را نداشت بنا به پیشنهاد و تخصیص بودجه مرد خیّری مسجدی بزرگتر در کنار مسجد قدیم ساخته شده و مسجد کوچک قدیم در حیاط مسجد بزرگ جدید البناء قرار گرفت و اگر ابتداء مسجد قدیم توسعه و یا تخریب می‌شد اهالی بی مسجد می‌ماندند علیهذا از تخریب و یا توسعه آن خودداری شده است حال آیا جایز است که مسجد قدیم از میان برداشته شود و با نصب علامت ثابت مسجد به دیوار حیاط حرمت مسجد قدیم حفظ شود یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] ملاک حرمت در ضرر رساندن خوراکی ها چیست؟ و اگر مثلاً فرد سردمزاجی، خوراک سردی میل کند، به همین اندازه ضرر موجب حرمت می شود؟
- [آیت الله سیستانی] ایا کار کردن در روز عاشورا حرام یا مکروه است؟
- [سایر] آیا به دست کردن انگشتر مسی حرام است یا مکروه؟
- [آیت الله سیستانی] آیا کار کردن در روز عاشورا حرام یا مکروه است ؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] با توجّه به این که همراه خود کیسه مخصوص بول دارم و چون با حرکت بدن بول خارج می گردد برای طواف و نماز طواف چه کنم؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] با توجّه به این که همراه خود کیسه مخصوص بول دارم و چون با حرکت بدن بول خارج می گردد برای طواف و نماز طواف چه کنم؟
- [امام خمینی] بعضی از معلولین با خود کیسه بول دارند، چون با حرکت بدن، بول از آنها خارج میشود، آنها در طواف و نماز چه باید بکنند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] با توجّه به اینکه همراه خود کیسه مخصوص بول دارم و چون با حرکت بدن بول خارج میگردد برای طواف و نماز طواف چه کنم؟
- [سایر] اگر حرمت شراب به دلیل ضرر داشتن آن است، چرا مجازات شراب خوردن، ضرر بسیار بیشتری دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] . خالکوبی اگر ضرر معتنابهی نداشته باشد حرام نیست.
مسائل مرتبط از این مرجع
- موقعی که انسان خوابش میآید و نیز موقع خودداری کردن از بول وغائط، مکروه است نماز بخواند و همچنین پوشیدن جوراب تنگ که پا را فشار دهد در نماز مکروه می‌باشد وغیر از اینها مکروهات دیگری هم در کتابهای مفصّل گفته شده است.
- کسی که نمیتواند از بیرون آمدن بول وغائط خودداری کند در صورتی که ممکن باشد باید به مقدار نماز از خارج شدن بول وغائط جلوگیرینماید، اگرچه خرج داشته باشد، بلکه اگر مرض او به آسانی معالجه شود، احتیاط واجب آن است که خود را معالجه نماید.
- بول وغائط انسان و هر حیوان حرام گوشتی که خون جهنده دارد که اگر رگ آن را ببرند، خون از آن جستن میکند، نجس است. بول وغائط حیوان حرام گوشتی که خون آن جستن نمیکند پاک است وفضله حیوانات کوچک مثل پشه ومگس که گوشت ندارند، پاک است.
- اگر امام مرضی دارد که نمیتواند از بیرون آمدن بول وغائط خودداری کند، میشود به او اقتدا کرد و نیز زنی که مستحاضه نیست میتواند به زن مستحاضه اقتدا نماید.
- اگر روزه دار بتواند از قی کردن خودداری کند چنانچه برای او ضرر ومشقّت نداشته باشد، باید خودداری نماید.
- ایستاده بول کردن وبول کردن در زمین سخت وسوراخ جانوران و در آب، خصوصاً آب ایستاده مکروه است.
- دوازده چیز نماز را باطل میکند، و آنها را مبطلات میگویند: اوّل آن که در بین نماز یکی از شرطهای آن از بین برود، مثلاً در بین نماز بفهمد مکانش غصبی است. دوم آن که در بین نماز عمداً یا سهواً یا از روی ناچاری، چیزی که وضو یا غسل را باطل میکند پیش آید، مثلاً بول از او بیرون آید ولی کسی که نمیتواند از بیرون آمدن بول وغائط خودداری کند، اگر در بین نماز بول یا غائط از او خارج شود، چنانچه به دستوری که در احکام وضو گفته شد رفتار نماید، نمازش باطل نمیشود و نیز اگر در بین نماز از زن مستحاضه خون خارج شود، در صورتی که به دستور استحاضه رفتار کرده باشد، نمازش صحیح است.
- خوردن چیزی که برای انسان ضرر دارد، حرام است.
- خوردن گوشت مرغی که مثل شاهین چنگال دارد، حرام است و خوردن پرستو وهدهد مکروه است.
- بول و غائط پرندگان حرام گوشت به احتیاط واجب نجس است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] خودداری کردن از بول و غائط مکروه است. و اگر برای بدن ضرر کلی داشته باشد حرام است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . خودداری کردن از بول و غائط مکروه است. و اگر برای بدن ضرر داشته باشد حرام است.
- [آیت الله خوئی] ایستاده بول کردن و بول کردن در زمین سخت و سوراخ جانوران و در آب، خصوصاً آب ایستاده مکروه است. ((مسأله 82)- خودداری کردن از بول و غائط مکروه است، و اگر برای بدن ضرر کلی داشته باشد حرام است.
- [آیت الله سبحانی] خودداری کردن از بول و غائط مکروه است. و اگر ضرر برساند حرام است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] خودداری کردن از بول و غائط مکروه است و اگر موجب فساد بدن شود و ضرر اساسی داشته باشد، حرام است.
- [آیت الله بهجت] خودداری کردن از بول و غائط مکروه است، و اگر به حدّی ضرر برساند که در حکمِ ضرر زدنِ حرام باشد، نباید خودداری کند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خودداری کردن از بول و غائط مکروه است و اگر ضرر برساند باید خودداری نکند.
- [آیت الله مظاهری] خودداری کردن از بول و غائط مکروه است و اگر ضرر برساند باید خودداری نکند.
- [امام خمینی] خودداری کردن از بول و غائط مکروه است. و اگر ضرر برساند، باید خودداری نکند.
- [آیت الله بروجردی] خود داری کردن از بول و غائط مکروه است و اگر برای بدن ضرر داشته باشد حرام است.