تشهد
تَشَهُد از اجزای نماز است که در رکعت دوم و رکعت آخر نماز پس از دو سجده خوانده میشود.
اگر شک دارد که سجده یا تشهّد را فراموش کرده یا نه، واجب نیست قضا نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا کفّاره روزه‌های قضا شده پدر نیز بر پسر بزرگتر واجب است؟
- هنگام شکّ در وجوب امر به معروف و نهی از منکر چه باید کرد؟
- کسی که در میزان وجوب کفّاره شکّ دارد، چقدر باید بدهد تا برئ الذمّه شود؟
- ضابطه در کتب ضالّه چیست و بعد از نگهداری و ردّ اقوال آن آیا از بین بردن واجب است و اگر کسی بخشی از آن را یاد گرفت آیا باید فراموش کند یا عدم مراجعه و ترک کفایت می‌کند و آیا پنهان داشتن مطالب آن از کسانی که قدرت ردّ عناوین آن را ندارند واجب است؟
- اگر یقین دارد که غسل مسّ میّت بر او واجب شده و به حمّام رفته و بعد از مدّتی شکّ می‌کند که آیا غسل انجام داد یا خیر وظیفه چیست؟
- هرگاه وصیّ بعضی از موارد مصرف وصیّت را فراموش کند، وظیفه‌اش چیست؟
- آیا کسی که خود روزه قضا دارد، می‌تواند اجیر شود؟
- شخصی نذر کرده پنج روز پشت سر هم روزه بگیرد، لکن یک روز را فراموش کرده وظیفه چیست؟
- زنی که غسل حیض را فراموش کرده و نماز خوانده البتّه وضو هم می‌گرفته، آیا نماز او صحیح است؟
- اینجانب مبلغی از شخصی قرض گرفتم الان شکّ دارم که قرضم را پرداخته‌ام یا خیر طرف مقابل هم شکّ دارد که قرض پرداخت شده یا نه تکلیف چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] فردی سجده و تشهد را در نمازش فراموش می‌کند و بعد از اتمام نماز، به جای انجام قضای سجده یا تشهد فراموش شده، مشغول به نماز دیگری میشود. اگر در بین نماز یادش بیاید که سجده یا تشهد فراموش شده را انجام نداده، وظیفه‌اش چیست و نمازی که مشغول آن است، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر هم نماز احتیاط و هم قضای سجده یا تشهد فراموش شده بر نمازگزار واجب شود، کدام یک از آنها را باید زودتر انجام دهد؟
- [آیت الله خوئی] اگر در حال رکوع رکعت سوم یادش آمد که صلوات تشهد رکعت دوم را نخوانده آیا بعد از سلام باید قضای صلوات تنها را به جا آورد یا تمام تشهد را قضا کند، و آیا سجده سهو هم برای قضای صلوات فراموش شده واجب است یا نه؟
- [آیت الله بهجت] اگر در حال خواندن تشهّد، به جهتی (نسیان ذکر یا شک در محلّ) به اوّل تشهّد برگردد و در ادای سجده دوم شک کند؛ چه تکلیفی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] مواقعی، بعد از نماز یا وسط نماز شک میکنم که تشهد گفتهام یا نه. از یک نفر شنیدهام که برای جبران سجده و تشهد فراموش شده، سجده سهو کافیست، ولی برادرم میگوید اگر یقین نداشته باشید که گفتهاید، باید نماز، دوباره خوانده شود. در این مورد تکلیف چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر در یک نماز، هم سجده سهو و هم قضای سجده یا تشهد فراموش شده بر عهده نمازگزار باشد، کدام یک را مقدّم کند؟
- [آیت الله بهجت] اگر انسان در اثنای تشهّد شک کند که سجده ی دوّم را به جا آورده یا نه، فرموده اید نباید اعتنا کند؛ آیا شکّ در اثنای ذکر مستحبّی تشهّد هم همین حکم را دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر نمازگزار در اثنای تشهد شک کند که سجده دوم را به جای آورده یا نه، چه باید بکند؟
- [آیت الله بهجت] اگر نمازگزار در هنگام خواندن تشهد شک کند که سجده دوم را به جا آورده یانه، چه کار باید بکند؟
- [آیت الله سبحانی] اگر نماز احتیاط یا سجده سهو فراموش و پس از مدتی طولانی بیاد بیاید آیا قضا دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر به خیال این که اوّل سجده را فراموش کرده، اوّل قضای آن را بجا آورد و بعد از خواندن تشهّد یادش بیاید که اوّل تشهّد را فراموش کرده، احتیاط واجب آن است که دوباره سجده را قضا نماید و نیز اگر به خیال این که اوّل تشهّد را فراموش کرده، اوّل قضای آن را بجا آورد و بعد از سجده یادش بیاید که اوّل سجده را فراموش کرده، بنابر احتیاط واجب باید دوباره تشهّد را بخواند.
- اگر شک دارد که بعد از نماز، قضای سجده یا تشهّد فراموش شده را بجا آورده یا نه، چنانچه وقت نماز نگذشته، باید سجده یا تشهّد را قضا نماید و اگر وقت نماز گذشته، قضای آن مستحبّ است.
- اگر یک سجده وتشهّد را فراموش کند، احتیاط واجب آن است که هر کدام را اوّل فراموش کرده، اوّل قضا نماید و اگر نداند که کدام اوّل فراموش شده، به احتیاطاً باید یک سجده وتشهّد و بعداً یک سجده دیگر بجا آورد، یا یک تشهّد ویک سجده و بعد یک تشهّد دیگر بجا آورد، تا یقین کند سجده وتشهّد را به ترتیبی که فراموش کرده قضا نموده است.
- اگر در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید که یک سجده یا تشهّد را از رکعت پیش فراموش کرده، باید بعد از سلام نماز، سجده را قضأ کرده و تشهّد را به احتیاط واجب قضا نماید و بعد از آن دو سجده سهو بجا آورد.
- کسی که باید سجده یا تشهّد را قضا نماید، اگر برای کار دیگری هم سجده سهو بر او واجب شود، باید بعد از نماز سجده یا تشهّد را قضا نماید، بعد سجده سهو را بجا آورد.
- اگر در نماز نافله کاری کند که برای آن سجده سهو واجب میشود، یا یک سجده یا تشهّد را فراموش نماید لازم نیست که بعد از نماز، سجده سهو یا قضای سجده و تشهّد را بجا آورد.
- اگر بین سلام نماز وقضای سجده یا تشهّد کاری کند که برای آن سجده سهو واجب میشود، مثل آن که سهواً حرف بزند، بنابر احتیاط واجب باید سجده یا تشهّد را قضا کند وغیر از سجده سهوی که برای قضای سجده یا تشهّد لازم است، بنابر احتیاط واجب دو سجده سهو دیگر بنماید.
- اگر در نماز احتیاط، تشهّد یا یک سجده را فراموش کند، باید احتیاطاً بعد از سلام نماز، آن را قضا نماید.
- اگر بداند سجده یا تشهّد را فراموش کرده وشک کند که پیش از رکوع رکعت بعد بجا آورده یا نه، احتیاطاً باید آن را قضا نماید.
- اگر تشهّد را فراموش کند وبایستد و پیش از رکوع یادش بیاید که تشهّد را نخوانده، باید بنشیند وتشهّد را بخواند ودوباره بایستد و آنچه باید در آن رکعت خوانده شود، بخواند ونماز را تمام کند و بنابر احتیاط واجب، بعد از نماز برای ایستادن بیجا، دو سجده سهو بجا آورد، و اگر در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید، باید نماز را تمام کند و بعد از سلام نماز، تشهّد را قضا کند وبرای تشهّد فراموش شده دو سجده سهو بجا آورد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] اگر شک دارد که سجده یا تشهّد را فراموش کرده یا نه، واجب نیست قضا نماید.
- [امام خمینی] اگر شک دارد که سجده یا تشهد را فراموش کرده یا نه واجب نیست قضا نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر شک دارد که سجده یا تشهد را فراموش کرده یا نه ، واجب نیست قضا نماید .
- [آیت الله سبحانی] اگر شک دارد که سجده یا تشهد را فراموش کرده یا نه، واجب نیست قضا نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر شک دارد که سجده یا تشهد را فراموش کرده یا نه، واجب نیست قضا نماید.
- [آیت الله سیستانی] اگر شک دارد که سجده یا تشهّد را فراموش کرده ، یا نه ، واجب نیست قضا یا سجده سهو نماید .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر شک دارد که سجده یا تشهد را فراموش کرده یا نه؛ واجب نیست قضا یا سجده سهو نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر شک دارد که سجده یا تشهد را فراموش کرده یا نه، واجب نیست قضا کند یا سجده سهو نماید.
- [آیت الله خوئی] اگر شک دارد که سجده یا تشهد را فراموش کرده یا نه واجب نیست قضا یا سجد سهو نماید.
- [آیت الله اردبیلی] اگر شک داشته باشد که سجده یا تشهّد را فراموش کرده یا نه، واجب نیست قضا نماید.