تشهد
تَشَهُد از اجزای نماز است که در رکعت دوم و رکعت آخر نماز پس از دو سجده خوانده میشود.
اگر شک دارد که سجده یا تشهّد را فراموش کرده یا نه، واجب نیست قضا نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی ذکر یک سجده یا دو سجده را فراموش نمود و داخل در رکن بعد گردید و متذکّر شد، نمازش صحیح، یا باطل است؟
- شخصی بعد از سجده دوّم مثلاً شک بین دو و سه نمود، بعد از آن در همان حال، شک می‌کند که این نشستن بعد از سجدتین اصل نماز است که در آن شک نموده، یا آن که نشستن برای نماز احتیاط است، تکلیف او چیست؟
- کسی غسل جنابت را در رمضان فراموش کند می‌فرمایند: روزه‌ای که با این حال گرفته باید قضا کند، آیا جاهل نیز همین حکم را دارد یا خیر؟
- نماز گزار حمد را فراموش کرد، سوره را خواند داخل رکن شد، بعد از نماز قضای حمد و سجده سهو لازم است یا خیر؟
- حنوط کردن میّت واجب است یا مستحب و در صورت وجوب هرگاه فراموش شود، بعد از دفن نبش قبر برای آن واجب است یا خیر؟
- شخصی به حمّام می‌رود، پس از غسل شک می‌کند که آیا وقت برای ادای صلات هست که نیّت ادا کند، یا وقت گذشته و باید نیّت قضا کند؟
- سجده سهو در هر زیاده و نقصیه در نماز، واجب است؟
- مولانا و مقتدانا! اگر کسی نماز عشاء را فراموش کند تا صبح، یا بی‌اختیار خواب رود تا صبح بیدار شود و بداند که نماز عشاء را نخوانده، آیا بر او روزه را واجب می‌دانید یا خیر؟ و اگر واجب باشد آیا روزِ همان شب باید بگیرد یا هر روز که باشد کافی است؟ و بر فرض وجوب همان روز، اگر عمداً یا سهواً یا جهلاً ترک نمود قضا دارد یا خیر؟ و آیا فرقی بین ترک عشاء تنها یا با مغرب هست یا خیر؟
- در نمازِ طواف با قطع به آن که مسجد از سنگ غیر معدنی است سجده نمود، بعد یقین پیدا کرد به آن که ما یصح السجود علیه نبوده و پس از تمامیّت حج نمازها را با ما یصح السجود علیه قضا نمود، آیا حج او صحیح است یا باطل؟
- حاج که طواف نساء را فراموش نموده، آیا می‌تواند متصدّی اجرای عقد نکاح برای غیر شود یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] فردی سجده و تشهد را در نمازش فراموش می‌کند و بعد از اتمام نماز، به جای انجام قضای سجده یا تشهد فراموش شده، مشغول به نماز دیگری میشود. اگر در بین نماز یادش بیاید که سجده یا تشهد فراموش شده را انجام نداده، وظیفهاش چیست و نمازی که مشغول آن است، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر هم نماز احتیاط و هم قضای سجده یا تشهد فراموش شده بر نمازگزار واجب شود، کدام یک از آنها را باید زودتر انجام دهد؟
- [آیت الله خوئی] اگر در حال رکوع رکعت سوم یادش آمد که صلوات تشهد رکعت دوم را نخوانده آیا بعد از سلام باید قضای صلوات تنها را به جا آورد یا تمام تشهد را قضا کند، و آیا سجده سهو هم برای قضای صلوات فراموش شده واجب است یا نه؟
- [آیت الله بهجت] اگر در حال خواندن تشهّد، به جهتی (نسیان ذکر یا شک در محلّ) به اوّل تشهّد برگردد و در ادای سجده دوم شک کند؛ چه تکلیفی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] مواقعی، بعد از نماز یا وسط نماز شک میکنم که تشهد گفتهام یا نه. از یک نفر شنیدهام که برای جبران سجده و تشهد فراموش شده، سجده سهو کافیست، ولی برادرم میگوید اگر یقین نداشته باشید که گفتهاید، باید نماز، دوباره خوانده شود. در این مورد تکلیف چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر در یک نماز، هم سجده سهو و هم قضای سجده یا تشهد فراموش شده بر عهده نمازگزار باشد، کدام یک را مقدّم کند؟
- [آیت الله بهجت] اگر انسان در اثنای تشهّد شک کند که سجده ی دوّم را به جا آورده یا نه، فرموده اید نباید اعتنا کند؛ آیا شکّ در اثنای ذکر مستحبّی تشهّد هم همین حکم را دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر نمازگزار در اثنای تشهد شک کند که سجده دوم را به جای آورده یا نه، چه باید بکند؟
- [آیت الله بهجت] اگر نمازگزار در هنگام خواندن تشهد شک کند که سجده دوم را به جا آورده یانه، چه کار باید بکند؟
- [آیت الله سبحانی] اگر نماز احتیاط یا سجده سهو فراموش و پس از مدتی طولانی بیاد بیاید آیا قضا دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر یک سجده و تشهّد را فراموش کند، احتیاط واجب آن است که هر کدام را اوّل فراموش کرده اوّل قضا نماید و اگر نداند کدام اوّل فراموش شده، باید احتیاطاً یک سجده و تشهّد و بعد یک سجده دیگر به جا آورد، یا یک تشهّد و یک سجده و بعد یک تشهّد دیگر به جا آورد، تا یقین کند سجده و تشهّد را به ترتیبی که فراموش کرده قضا نموده است.
- اگر به خیال این که اوّل سجده را فراموش کرده، اوّل قضای آن را به جا آورد و بعد از خواندن تشهّد یادش بیاید که اوّل تشهّد را فراموش کرده، احتیاط واجب آن است که دوباره سجده را قضا نماید و نیز اگر به خیال این که اوّل تشهّد را فراموش کرده، اوّل قضای آن را به جا آورد و بعد از سجده یادش بیاید که اوّل سجده را فراموش کرده، بنا بر احتیاط واجب باید دوباره تشهد را بخواند.
- اگر شک دارد که بعد از نماز قضای سجده یا تشهّد فراموش شده را به جا آورده یا نه، چنانچه وقت نماز نگذشته باید سجده یا تشهّد را قضا نماید و اگر وقت نماز گذشته قضای آن مستحب است.
- اگر بداند سجده یا تشهّد را فراموش کرده و شک کند که پیش از رکوع رکعت بعد به جا آورده یا نه، احتیاط واجب آن است که آن را قضا نماید.
- اگر در نماز احتیاط، تشهّد یا یک سجده را فراموش کند، احتیاط واجب آن است که بعد از سلام نماز آن را قضا نماید.
- کسی که باید سجده یا تشهّد را قضا نماید، اگر برای کار دیگری هم سجده سهو بر او واجب شود، باید بعد از نماز سجده یا تشهّد را قضا نماید، بعد سجدهی سهو را به جا آورد.
- اگر نداند که سجده را فراموش کرده یا تشهّد را باید هر دو را قضا نماید و هر کدام را اوّل به جا آورد، اشکال ندارد.
- اگر در نماز نافله کاری کند که برای آن سجدهی سهو واجب میشود، یا یک سجده یا تشهّد را فراموش نماید، لازم نیست بعد از نماز سجدهی سهو یا قضای سجده و تشهّد را به جا آورد.
- اگر بین سلام نماز و قضای سجده یا تشّهد کاری کند که برای آن سجدهی سهو واجب میشود مثل آن که سهواً حرف بزند بنا بر احتیاط واجب باید سجده یا تشهّد را قضا کند و غیر از سجدهی سهوی که برای قضای سجده یا تشهّد لازم است، دو سجدهی سهو دیگر بنماید.
- اگر در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید که یک سجده، یا تشهّد را از رکعت پیش فراموش کرده، باید بعد از سلام نماز سجده یا تشهّد را قضا نماید و بعد از آن دو سجدهی سهو به جا آورد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] اگر شک دارد که سجده یا تشهد را فراموش کرده یا نه واجب نیست قضا نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر شک دارد که سجده یا تشهّد را فراموش کرده یا نه، واجب نیست قضا نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر شک دارد که سجده یا تشهد را فراموش کرده یا نه ، واجب نیست قضا نماید .
- [آیت الله سبحانی] اگر شک دارد که سجده یا تشهد را فراموش کرده یا نه، واجب نیست قضا نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر شک دارد که سجده یا تشهد را فراموش کرده یا نه، واجب نیست قضا نماید.
- [آیت الله سیستانی] اگر شک دارد که سجده یا تشهّد را فراموش کرده ، یا نه ، واجب نیست قضا یا سجده سهو نماید .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر شک دارد که سجده یا تشهد را فراموش کرده یا نه؛ واجب نیست قضا یا سجده سهو نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر شک دارد که سجده یا تشهد را فراموش کرده یا نه، واجب نیست قضا کند یا سجده سهو نماید.
- [آیت الله خوئی] اگر شک دارد که سجده یا تشهد را فراموش کرده یا نه واجب نیست قضا یا سجد سهو نماید.
- [آیت الله اردبیلی] اگر شک داشته باشد که سجده یا تشهّد را فراموش کرده یا نه، واجب نیست قضا نماید.