دیوانه
دیوانگی: نوعی بیماری روانی، که فرد مبتلا به آن، قادر به کنترل اعمال خود نیست. از آن در بسیاری از بابها؛ اعم از عبادات، عقود، ایقاعات و احکام سخن گفته‌اند.
اگر پسر بزرگتر موقع مرگ پدر یا مادر نابالغ یا دیوانه باشد، وقتی که بالغ شد یا عاقل گردید، باید نماز وروزه پدر ومادر را قضا نماید و چنانچه پیش از بالغ شدن یا عاقل شدن بمیرد، بر پسر دوم چیزی واجب نیست.
عنوان مسئله:
اگر پسر بزرگتر موقع مرگ پدر یا مادر نابالغ یا دیوانه باشد، وقتی که بالغ شد یا عاقل گردید، باید نماز وروزه پدر ومادر را قضا نماید و چنانچه پیش از بالغ شدن یا عاقل شدن بمیرد، بر پسر دوم چیزی واجب نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا کفّاره روزههای قضا شده پدر نیز بر پسر بزرگتر واجب است؟
- در صورت یقین به این که در زمینهای وقفی، خانه یا مسجد و حمّام واقع شده و هشتاد سال هم گذشته، بفرمائید نماز، وضو و غسل چه صورت دارد؟ در صورت بطلان نمازهای گذشته، آیا قضا لازم است؟ آیا بر پسر بزرگتر تکلیفی نسبت به اعمال پدر و مادر هست یا خیر و آیا باید اماکن ساخته شده را خراب کرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیا کفاره روزه های پدر هم علاوه بر قضا بر پسر بزرگتر واجب است؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیا کفاره روزه های پدر هم علاوه بر قضا بر پسر بزرگتر واجب است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا نماز آیات پدر و مادر بر گردن پسر بزرگتر است؟
- [آیت الله بهجت] اگر پسر بزرگ تر هنگام فوت پدر، دیوانه باشد، قضای نماز پدر و مادر به عهده ی چه کسی است؟
- [آیت الله خوئی] در باب قضای نماز پدر بر پسر بزرگتر چنانچه پسر بزرگتر فاسق است و قضایی بجا نمیآورد امّا میّت سال داشته، آیا بر وارث واجب است که نماز و روزه میت را از مال او بدهند یا واجب نیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر پدر یا مادر نماز آیات را ترک کرده یا فراموش کرده باشند اگر بر پسر بزرگتر آنها واجب است بعد از فوت آنان قضای نماز آیات را بخواند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] پسر بزرگتر که می خواهد نماز و روزه پدر را قضا کند، آیا باید به فتوای مرجع تقلید پدرش عمل کند یا به فتوای مرجع تقلید خودش؟
- [آیت الله سبحانی] گر نماز یا روزه پدر بر پسر بزرگتر واجب شود آیا فقط باید خودش بگیرد یا می تواند اجیر بگیرد؟ در موقع اجیر گرفتن آیا می تواند از اصل مال میّت بردارد؟
- [سایر] چرا قضای نماز و روزه پدر بر پسر بزرگ واجب است ولی قضای نماز و روزه مادر چنین نیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] پدر اینجانب مقداری نماز و روزه استیجاری گرفته و قبل از انجام آنها فوت شده، آیا بر من که پسر بزرگتر هستم واجب است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر پسر بزرگتر شک دارد که پدر ومادرش نماز وروزه قضا داشتهاند یا نه چیزی بر او واجب نیست.
- اگر معلوم نباشد که پسر بزرگتر کدام است، قضای نماز وروزه پدر ومادر بر هیچکدام از پسرها واجب نیست ولی احتیاط مستحبّ آن است که نماز وروزه را بین خودشان قسمت کنند یا برای انجام آن قرعه بیندازند.
- اگر پسر بزرگتر پیش از آن که نماز و روزه پدر یا مادر را قضا کند بمیرد، بر پسر دوم چیزی واجب نیست.
- کسی که خودش نماز وروزه قضا دارد، اگر نماز وروزه پدر ومادر هم بر او واجب شود، هر کدام را اوّل بجا آورد، صحیح است.
- پدر وجدّ پدری میتوانند برای فرزند نابالغ یا دیوانه خود که بحال دیوانگی بالغ شده است ازدواج کنند و بعد از آن که آن طفل بالغ شد یادیوانه عاقل گردید، اگر ازدواجی که برای او کردهاند مفسدهای نداشته،نمیتواند آن را بههمبزند و اگر مفسدهای داشته، میتواند آن را به همبزند.
- اگر پسر بزرگتر بداند که پدر ومادرش نماز قضا داشتهاند وشک کند که به جای آوردهاند یا نه، بنابر احتیاط واجب باید قضا نماید.
- اگر میّت وصیّت کرده باشد که برای نماز وروزه او اجیر بگیرند بعد از آن که اجیر نماز وروزه او را بطور صحیح بجا آورد، بر پسر بزرگتر چیزی واجب نیست.
- بعد از مرگ پدر، پسر بزرگتر باید قضای نماز و روزه پدر را به تفصیلی که سابقاً بیان شد بجا آورد و همچنین است در قضای روزه مادر بنابر احتیاط مستحبّ چنانکه گذشت.
- اگر پدر غیر ازروزه رمضان، روزه واجب دیگری را مانند روزه نذر نگرفته باشد، احتیاط واجب آن است که پسر بزرگتر قضا نماید و همچنین است روزه مادر بنابر احتیاط مستحبّ.
- اگر پدر نماز خود را بجا نیاورده باشد چنانچه از روی عذر بوده ومتمکّن از قضأ آنها شده یا نه، بر پسر بزرگتر واجب است که بعد از مرگش بجا آورد، یا برای آنان اجیر بگیرد و احتیاط واجب آن است که آنچه را که پدر از روی عمد نخوانده یا این که فاسداً خوانده قضأ نماید و بنابر احتیاط واجب نمازهایی که از مادر فوت شده است هم قضأ نماید و بنابر احتیاط واجب بر ولیّ میّت است که قضأ روزههایی که پدر نگرفته است بگیرد مگر آن روزههایی را که در ناخوشی بجا نیاورده وفوت نموده که قضأ ندارد، گرچه مستحبّ است بر ولیّ که آنها را هم بیاورد و بنابر احتیاط مستحبّ روزههایی را که مادر نگرفته بجا آورد ولی روزهای را که در سفر نگرفتهاند اگرچه نمیتوانستهاند قضا کنند، باید پسر بزرگتر قضا نماید، یا برای آن اجیر بگیرد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر پسر بزرگتر موقع مرگ پدر نابالغ یا دیوانه باشد وقتی که بالغ شد یا عاقل گردید باید نماز پدر را قضا نماید
- [آیت الله خوئی] اگر پسر بزرگتر موقع مرگ پدر نابالغ یا دیوانه باشد، وقتی که بالغ شد یا عاقل گردید، باید نماز پدر را قضا نماید
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه پسر بزرگتر در موقع مرگ پدر یا مادر نابالغ یا دیوانه بوده، هروقت بالغ و عاقل شود باید نماز و روزه پدر یا مادر را قضا نماید.
- [آیت الله بروجردی] اگر پسر بزرگتر موقع مرگ پدر یا مادر نابالغ یا دیوانه باشد، وقتی که بالغ شد یا عاقل گردید، باید نماز و روزهی پدر و مادر خود را قضا نماید و چنانچه پیش از بالغ شدن یا عاقل شدن بمیرد، بر پسر دوم چیزی واجب نیست.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر پسر بزرگتر موقع مرگ پدر یا مادر نابالغ یا دیوانه باشد وقتی که بالغ شد یا عاقل گردید ، باید نماز و روزة پدر را قضا نماید . و چنانچه پیش از بالغ شدن یا عاقل شدن بمیرد ، بر پسر دوم چیزی واجب نیست .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر پسر بزرگتر موقع مرگ پدر نا بالغ یا دیوانه باشد؛ وقتی که بالغ شد یا عاقل گردید؛ باید نماز پدر را قضا نماید.
- [آیت الله مظاهری] اگر پسر بزرگتر موقع مرگ پدر یا مادر نابالغ یا دیوانه باشد، وقتی که بالغ شد یا عاقل گردید باید نماز و روزه آنها را قضا نماید و چنانچه پیش از بالغ یا عاقل شدن بمیرد، بر پسر دوّم چیزی واجب نیست.
- [امام خمینی] اگر پسر بزرگتر موقع مرگ پدر نابالغ یا دیوانه باشد، وقتی که بالغ شد یا عاقل گردید باید نماز و روزه پدر را قضا نماید، و چنانچه پیش از بالغ شدن یا عاقل شدن بمیرد، بر پسر دوم چیزی واجب نیست.
- [آیت الله سبحانی] اگر پسر بزرگتر موقع مرگ پدر نابالغ یا دیوانه باشد وقتی که بالغ شد یا عاقل گردید، باید نماز و روزه پدر را قضا نماید و چنانچه پیش از بالغ شدن یا عاقل شدن بمیرد، پسر دوم بنابر احتیاط واجب، باید به جا آورد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر پسر بزرگتر موقع مرگ پدر نابالغ یا دیوانه باشد، وقتی که بالغ شد یا عاقل گردید، باید نماز پدر را قضا نماید و اگر در حال ممیّز بودن هم نماز پدر را بخواند صحیح است و چنانچه پیش از بالغ شدن یا عاقل شدن بمیرد، چنانچه نمازهای پدر خوانده نشده باشد، بنا بر احتیاط پسر دوم قضای نماز پدر را عهدهدار شود و همچنین است اگر پسر دوم پیش از بالغ شدن یا عاقل شدن بمیرد.