افطار
افطار بازکردن روزه با خوردن غذا یا زمان بازکردن روزه است. به غذایی که هنگام افطار خورده می‌شود نیز افطاری گویند.
کسی که می‌تواند وقت را تشخیص دهد، اگر به گفته کسی که می‌گوید مغرب شده واطمینان برای او حاصل نشده باشد افطار کند و بعد بفهمد مغرب نبوده است، قضا وکفّاره بر او واجب می‌شود.
عنوان مسئله:
کسی که می‌تواند وقت را تشخیص دهد، اگر به گفته کسی که می‌گوید مغرب شده واطمینان برای او حاصل نشده باشد افطار کند و بعد بفهمد مغرب نبوده است، قضا وکفّاره بر او واجب می‌شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کسی که به وقت اهل سنّت افطار کرده و مسئله را نمیدانسته آیا کفّاره بر او واجب است؟
- شخصی پس از رسیدن به سنّ تکلیف، در میان دو مرجع تقلید (زید و عمرو) زید را اعلم تشخیص داده و از وی تقلید نموده ولی پس از فوت هر دو مرجع تقلید به این نتیجه رسیده که تشخیص وی در آن زمان صحیح نبوده و عمرو اعلم بوده مستدعی است بفرمائید با فرض وجوب تقلید از مجتهد میّت اعلم تقلید از زید واجب است یا تقلید از عمرو در صورتی که مقلّد در زمان حیات عمرو از او تقلید ننموده است؟
- کسی که مقلّد مرجعی است که می‌گوید، احتیاط واجب آن است که زکات فطره از محلّ خارج نشود در حالی که او مدّت زیادی از محلّ خارج مینموده است و الان متوجّه مسئله شده، آیا باید دوباره زکات فطره را بدهد یا این که می‌تواند به مرجعی رجوع کند که احتیاط او مستحبّی است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] وقت نماز مغرب و هنگام افطار روزه آیا مغرب است یا غروب آفتاب؟
- [آیت الله مظاهری] حکم روزه مسافری که بعد از حد ترخص روزه خود را افطار کرده، ولی پس از طی دو فرسخ از سفر منصرف شده و بر میگردد، چیست؟ چه وظیفهای از حیث ادامه روزه و قضا وکفاره دارد؟
- [آیت الله مظاهری] آیا شخص می‌تواند در هنگام سحری خوردن تا آخر اذان صبح غذا بخورد و بعد هم در مغرب از بعد از تمام شدن اذان مغرب افطار کند؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا به مجرّد اینکه اذان مغرب شروع شد، روزه دار می‌تواند افطار کند و یا باید کمی صبر کند؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که نمیتواند طلوع فجر را تشخیص دهد، از چه زمانی برای روزه گرفتن باید امساک کند؟ کسی که وقت مغرب را تشخیص نمیدهد، امساک را باید تا چه زمانی ادامه دهد؟
- [آیت الله مظاهری] به جا آوردن نماز قضا، بلافاصله بعد از فوت وقت اداء واجب است یا تأخیر آن جایز می‌باشد؟ مثلاً وقتی نماز صبح انسان قضا می‌شود، هنگامی که بیدار شد واجب است قبل از هر کاری نماز خود را قضا کند، یا می‌تواند آن را به وقت دیگری موکول نماید؟
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی فراموش کند که روزه ماه رمضان مسافر باطل است یا فراموش کند که در سفر است و روزه بگیرد و تا افطار کاری که مفطر روزه است، انجام ندهد، روزة او صحیح است یا باید قضا کند؟ آیا فرقی میکند که قبل از افطار بفهمد روزهاش باطل بوده یا بعد از افطار؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که نمیداند روزه ماه رمضان مسافر باطل است، اگر روزه گرفت و سفر کرد و تا افطار، کاری که روزه را باطل میکند، انجام نداد، روزة او صحیح است یا باید قضا کند؟ آیا فرقی میکند که قبل از افطار بفهمد که روزهاش باطل است یا بعد از افطار؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر دختر نه ساله ای که روزه بر او واجب شده، به دلیل دشواری، روزه اش را افطار نماید، آیا قضا بر او واجب است یا خیر؟
- [سایر] 1- شخصی هنگام اقامه نماز جماعت عشاء وارد مسجد می‌شود و نماز عشاء را با جماعت می خواند و بعد از پایان نماز جماعت ،نماز مغرب را خودش فرادی می خواند ؛آیا نماز عشای او که به جماعت خوانده صحیح است؟ (با توجه به اینکه آنرا مقدم بر نماز مغرب کرد) 2- شخصی خیال کرده نمازش قضا شده ولی بعد از اتمام نماز فهمیده قضا نبوده؛ آیا نمازی که خوانده صحیح است؟ 3- اگر در مورد سوال دوم وسط نماز بفهمد که هنوز قضا نیست باید چکار کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که یقین دارد سفر او هشت فرسخ است اگر نماز را شکسته بخواند و بعد بفهمد که هشت فرسخ نبوده باید آن را چهار رکعتی بجا آورد و اگر وقت گذشته، قضا نماید.
- کسی که عقیدهاش این است که روزه برای او ضرر ندارد، اگر روزه بگیرد و بعد از مغرب بفهمد روزه برای او ضرر داشته، روزه او اشکال دارد و احتیاط واجب آنست که آنروز را قضأ کند.
- اگر چند روز را حیض قرار دهد وعبادت نکند، بعد بفهمد حیض نبوده است، باید نماز وروزهای را که در آن روزها بجا نیاورده قضا نماید.
- در چند صورت فقط قضای روزه بر انسان واجب است وکفّاره واجب نیست: اوّل خروج منی به ملاعبه و امثال آن در صورتی که قصد نکرده باشد منی از او خارج شود و عادت او هم خروج منی نباشد احتیاط واجب قضأ روزه است و کفاره ندارد، دوم آن که در شب ماه رمضان جنب باشد و به تفصیلی که در )مسأله 1646) گفته شد، سوم عملی که روزه را باطل میکند بجا نیاورد ولی نیّت روزه نکند یا ریا کند یا قصد کند که روزه نباشد یا قصد کند کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد بنابر احتیاط در اخیر، چهارم آن که در ماه رمضان غسل جنابت را فراموش کند و با حال جنابت یک روز یا چند روز روزه بگیرد، پنجم آن که در ماه رمضان بدون این که تحقیق کند صبح شده یا نه، کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد بعد معلوم شود صبح بوده و نیز اگر بعد از تحقیق با این که گمان دارد صبح شده کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد بعد معلوم شود صبح بوده، بنابر احتیاط واجب قضای آن روزه بر او واجب است بلکه اگر بعد از تحقیق شک کند که صبح شده یا نه وکاری که روزه را باطل میکند انجام دهد بعد معلوم شود صبح بوده احتیاط واجب آن است که قضای روزه آنروز را بجا آورد، ششم آن که کسی بگوید صبح نشده وانسان به گفته او کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده است، هفتم آن که کسی بگوید صبح شده وانسان به گفته او یقین نکند یا خیال کند شوخی میکند وکاری که روزه را باطل میکند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده است، هشتم آن که کور ومانند آن به گفته کس دیگر افطار کنند بعد معلوم شود مغرب نبوده است، نهم آن که در هوای صاف به واسطه تاریکی یقین کند که مغرب شده وافطار کند، بعد معلوم شود مغرب نبوده است که بنابر احتیاط واجب قضا باید بنماید ولی اگر در هوای ابری به گمان این که مغرب شده افطار کند بعد معلوم شود مغرب نبوده قضا لازم نیست، دهم آن که برای خنک شدن، یا بیجهت مضمضه کند یعنی آب در دهان بگرداند و بیاختیار فرو رود ولی اگر فراموش کند که روزه است وآب را فرو دهد یا برای نماز واجب مضمضه کند وبیاختیار فرو رود قضا بر او واجب نیست و همچنین است مضمضه در وضوی نماز نافله.
- اگر بفهمد نماز آیاتی که خوانده باطل بوده، باید دوباره بخواند و اگر وقت گذشته، قضا نماید.
- اگر انسان کلمهای را صحیح بداند و در نماز همانطور بخواند و بعد بفهمد غلط خوانده حتیاط واجب آن است که دوباره نماز را بخواند و اگر وقت گذشته قضا نماید مگر آنکه موجب عسر و حرج شود.
- مستحبّ است روزه دار نماز مغرب وعشا را پیش از افطار کردن بخواند ولی اگر کسی منتظر اوست یا میل زیادی به غذا دارد که نمیتواند با حضور قلب نماز بخواند، بهتر است اوّل افطار کند ولی تا ممکن باشد نماز را در وقت فضیلت بجا آورد.
- اگر بعد از جستجو آب پیدا نکند و با تیمّم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد در جایی که جستجو کرده آب بوده، اگر وقت باقی است به احتیاط واجب باید اعاده کند ولی اگر وقت تمام شده قضا واجب نیست.
- کسی که میداند مسافر است و باید نماز را شکسته بخواند، اگر فراموش کند و طبق عادت تمام بخواند و در وقت ملتفت شود باید اعاده کند و اگر اعاده نکرد در خارج وقت باید قضای آن را بیاورد و اگر بعد از گذشتن وقت بفهمد بنابر احتیاط واجب قضا لازم است.
- کسی که در شب ماه رمضان برای هیچکدام از غسل وتیمّم وقت ندارد اگر خود را جنب کند، روزهاش باطل است وقضا وکفّاره بر او واجب می‌شود، ولی اگر برای تیمّم وقت دارد، چنانچه خود را جنب کند، باید تیمّم نماید وروزه بگیرد اگرچه گناه کرده است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] کسی که می‌تواند وقت را تشخیص دهد، اگر به گفته کسی که می‌گوید مغرب شده افطار کند و بعد بفهمد مغرب نبوده است، قضا و کفاره بر او واجب می‌شود.
- [آیت الله مظاهری] کسی که می‌تواند وقت را تشخیص دهد اگر به گفته کسی که می‌گوید مغرب شده افطار کند و بعد بفهمد مغرب نبوده است اگر گفته او حجّت بوده است نظیر ثقه و اذان وقت شناس، قضا و کفّاره ندارد و اگر حجّت نبوده باید قضای آنرا بگیرد ولی کفّاره ندارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که می‌تواند وقت را تشخیص دهد اگر به گفته کسی که می‌گوید مغرب شده و او گفته او را مورد اعتماد نمیداند، افطار کند و بعد بفهمد مغرب نبوده است یا شک کند که مغرب بوده است یا نه، قضا و کفاره بر او واجب می‌شود.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که می تواند وقت را تشخیص دهد ، اگر به گفتة کسی که می گوید مغرب شده افطار کند و بعد بفهمد مغرب نبوده است ، قضا و کفاره بر او واجب می شود .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که می تواند وقت را تشخیص دهد، اگر به گفته کسی که می گوید مغرب شده افطار کند و بعد بفهمد مغرب نبوده است، قضا و کفاره بر او واجب می شود.
- [آیت الله سبحانی] کسی که می تواند وقت را تشخیص دهد، اگر به گفته کسی که گفتارش قابل اعتماد و اطمینان نباشد و می گوید مغرب شده افطار کند، و بعد بفهمد مغرب نبوده است، قضا و کفّاره بر او واجب می شود.
- [آیت الله خوئی] اگر روزهدار به گفتة کسی که می‌گوید مغرب شده و اعتماد به گفتة او نیست افطار کند، و بعد بفهمد مغرب نبوده است یا شک کند که مغرب بوده است یا نه قضا و کفاره بر او واجب می‌شود.
- [آیت الله سیستانی] اگر روزهدار به گفته کسی که می‌گوید مغرب شده ولی اطمینان برای او حاصل نشده است ، افطار کند و بعد بفهمد مغرب نبوده است ، یا شک کند که مغرب بوده است یا نه ، قضا و کفاره بر او واجب می‌شود ، و اگر معتقد بوده که قول او حجت است ، فقط قضا لازم است .
- [آیت الله اردبیلی] اگر به گفته کسی که می‌گوید مغرب شده افطار کند و بعد بفهمد مغرب نبوده است، قضا بر او واجب می‌شود و اگر با این که خودش میتوانسته بررسی کند، بررسی نکرده باشد، باید کفّاره نیز بپردازد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه به گفته کسی که سخنش قابل اعتماد نیست و می گوید مغرب شده افطار کند، بعد بفهمد غروب نبوده، قضا و کفّاره بر او واجب است.