احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
احتیاط مستحبّ آن است که فقیر ومسکین بیشتر از مخارج سال خود وعیالاتش را از زکاْ نگیرد و اگر مقداری پول یا جنس دارد، فقط به اندازه کسری مخارج یک سالش زکاْ بگیرد.
عنوان مسئله:
احتیاط مستحبّ آن است که فقیر ومسکین بیشتر از مخارج سال خود وعیالاتش را از زکاْ نگیرد و اگر مقداری پول یا جنس دارد، فقط به اندازه کسری مخارج یک سالش زکاْ بگیرد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] شخصی مقداری پول دارد که خمس آن را پرداخته است. در سال بعد، مقداری از آن را مصرف میکند. آیا در آخر سال خمسی، میتواند کسری آن مال مخمّس را جبران کند؟
- [آیت الله بهجت] مغازه داری هنگام حساب سال خود، مقداری بدهی و مقداری طلب و مقداری پول نقد و مقداری جنس در مغازه (سرمایه) دارد؛ تکلیف خمس او چیست؟
- [آیت الله بهجت] مغازه داری مقداری جنس به صورت نسیه خریداری کرده و هنوز پول آن را نپرداخته و سال خمسی او فرا رسیده است، حساب خمس او چگونه است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مغازه داری مقداری جنس به صورت نسیه خریداری کرده و هنوز پول آن را نپرداخته و سال خمسی او فرارسیده است، حساب خمس او چگونه است؟
- [آیت الله بهجت] شخصی مقداری ربا داده. آیا پول ربا جزو مخارج سال است و خمس ندارد و یا از قبیل اسراف و حرام است و خمس آن را باید بدهد؟
- [آیت الله بهجت] مقداری پول به کسی قرض دادم تا چند ماه قبل از فرارسیدن سال خمسی ام به من برگرداند، ولی او بعد از سال خمسی برگرداند و من در آن موقع که قرار بود تحویل دهد (قبل از سال خمسی) برای مخارج زندگی ام، به آن پول نیاز داشتم. آیا این پول خمس دارد؟
- [آیت الله خوئی] زیدی اتومبیل داشته که سرمایه کسبش بوده وسط سالش میفروشد که تبدیل به اتومبیل دیگر نماید سر سال خمس آن میرسد با توجه به آنکه مقداری از پول ماشین مطابق خرج سالش جزو سرمایه نموده چون مورد احتیاج بوده، حال که فروخته باید خمس بدهد یا نه؟ با آن که احتیاج به وسیله کسب دارد.
- [آیت الله سبحانی] مقداری از حبوبات و ارزاق و مانند آن را در آخر سال باقی مانده و سر سالش رسیده از سوی دیگر به همان اندازه نیز به خیاط و بقال مدیون می باشد.آیا در این صورت می تواند مقدار زائد را در نظر خود با دیون موجود از همان سال معادله کند و خمس ندهد؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی مقداری پول جهت خرج سفر، خرید قربانی، سوغات و دیگر مخارج سفر حج به همراه خود برداشته است و در اثنای سفر، سال خمسی او فرامیرسد. آیا پرداخت خمس این پول لازم است یا این که جزء مؤونه سال قبل محسوب می‌شود؟
- [آیت الله سیستانی] شخصی مقداری پول جهت خرج سفر، خرید قربانی، سوغات و دیگر مخارج حج همراه خود برده است و در اثنای سفر موعد سال خمسی وی فرا می رسد، آیا پرداخت خمس این پول لازم است یا اینکه جزء مؤونه سال قبل محسوب می گردد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که مخارج خود وعیالاتش را ندارد و کسی را هم ندارد که بتواند مخارج سال خود و عیالاتش را بگذاراند فقیر است و دادن زکاْ فطره بر او واجب نیست.
- کسی که مخارج سالش را داشته، اگر مقداری از آن را مصرف کند و بعد شک کند که آنجه باقی مانده به اندازه مخارج سال او هست یا نه، نمیتواند زکاْ بگیرد.
- اگر مالی را که فقیر بابت خمس و زکاْ گرفته از مخارج سالش زیاد بیاید، بنابر احتیاط مستحبّ باید خمس آن را بدهد امّا صدقه مستحبّه بنابر احتیاط واجب خمس دارد.
- صنعتگر یا مالک یا تاجری که درآمد او از مخارج سالش کمتر است، میتواند برای کسری مخارجش زکاْ بگیرد، ولازم نیست ابزار کار یا ملک، یا سرمایه خود را به مصرف مخارج برساند.
- چیزی را که انسان بابت زکاْ به فقیر میدهد لازم نیست به او بگوید که زکاْ است، بشرط این که بداند فقیر قبول تملّک این مال را ولو از زکاْ باشد مینماید، بلکه اگر فقیر خجالت بکشد، مستحبّ است باسم پیشکش بدهد، ولی باید قصد زکاْ نماید در صورتی که بداند آن فقیر قبول مطلق مال را میکند ولو این که زکاْ باشد، والاّض اگر بداند زکاْ را قبول نمیکند بنابر احتیاط واجب آن است که زکاْ را به او ندهد.
- اگر پولی را سلف بفروشد وعوض آن را پول بگیرد معامله باطل است، در صورتی که طلا ونقره مسکوک باشد ولی مثل اسکناس یا مس یا نیکل اشکالی ندارد، ولی اگر جنسی را سلف بفروشد وعوض آن را جنس دیگر یا پول بگیرد معامله صحیح است و احتیاط مستحبّ آن است در عوض جنسی که میفروشد، پول بگیرد وجنس دیگر نگیرد.
- انسان میتواند زکاْ را در هشت مورد مصرف کند: اوّل - فقیر و آن کسی است که مخارج سال خود وعیالاتش را ندارد و کسی که صنعت یا ملک یا سرمایهای دارد که میتواند مخارج سال خود را بگذراند فقیر نیست; دوم - مسکین و آن کسی است که از فقیر سختتر میگذراند; سوم - کسی که از طرف امام7 یا نایب امام مأمور است زکاْ را جمع ونگهداری نماید و به حساب آن رسیدگی کند و آن را به امام یا نایب امام یا فقیر برساند; چهارم - کفاری که اگر زکاْ به آنان بدهند به دین اسلام مایل میشوند یا در جنگ به مسلمانان کمک میکنند و به مسلمانانی که ایمان آنان ضعیف است زکاْ داده می‌شود که سبب تقویت ایمان آنان گردد; پنجم - دادن زکاْ به بندههایی که مکاتب هستند ونمیتوانند مال کتابت خود را ادا بنمایند; ششم بدهکاری که قرض او را فراگرفته ونمیتواند قرض خود را بدهد بشرط آن که قرض صرف در معصیت نشده باشد; هفتم - سبیل ا& یعنی کارهائی که منفعت عمومی دینی دارد، مثل ساختن مسجد ومدرسهای که علوم دینیّه در آن خوانده می‌شود وساختن پلها واصلاح ذات البین واعانت بر طاعات وظاهراً جائز است دادن این سهم از زکات را در هر طاعتی که انسان بدون آن متمکّن از آوردنش نمیباشد یا متمکّن است ولی بدون آن اقدام به آوردن آن طاعت نمیکند; هشتم - ابنالسبیل یعنی مسافری که در سفر درمانده شده واحکام اینها در مسائل آینده گفته خواهدشد.
- کسی که 2 مثقال و15 نخود نقره یا بیشتر از بابت زکاْ بدهکار است، بنابر احتیاط مستحبّ باید کمتر از 2 مثفال و15 نخود نقره به یک فقیر ندهد و نیز اگر غیر نقره چیز دیگری مثل گندم وجو بدهکار باشد وقیمت آن به 2 مثقال و15 نخود نقره برسد، بنابر احتیاط مستحبّ باید به یک فقیر کمتر از آن ندهد.
- اگر صاحب گاو وگوسفند وشتر وطلا ونقره در تمام سال دیوانه باشد، زکاْ بر او واجب نیست و همچنین است اگر در مقداری از سال دیوانه باشد ولو در آخر سال عاقل گردد، باید اوّل سالش را همان اوّل عاقل شدنش قرار دهد.
- اگر به واسطه مرضی روزه رمضان را نگیرد ومرض او تا رمضان سال بعد طول بکشد، قضای روزههایی را که نگرفته بر او واجب نیست و باید برای هر روز یک مدّ که تقریباً ده سیر است طعام یعنی گندم یا جو ومانند اینها به فقیر بدهد اگرچه احتیاط مستحبّ آن است که بعد از صحّت، جمع بین قضأ وکفّاره نماید ولی اگر به واسطه عذر دیگری مثلاً برای مسافرت روزه نگرفته باشد وعذر او تا رمضان بعد باقی بماند روزههایی را که نگرفته باید قضا کند و احتیاط مستحبّ آن است که برای هر روز یک مدّ طعام هم به فقیر بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] احتیاط واجب ان است که فقیر و مسکین بیشتر از مخارج سال خود و عیالاتش را از زکات نگیرد و اگر مقداری پول یا جنس دارد فقط به اندازه کسری مخارج یک سالش زکات بگیرد
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] احتیاط واجب آن است که فقیر و مسکین بیشتر از مخارج سال خود و عیالاتش را از زکاه نگیرد و اگر مقداری پول یا جنس دارد؛ فقط به اندازه کسری مخارج یک سالش زکاه بگیرد.
- [آیت الله سیستانی] احتیاط واجب آن است که فقیر ، یا مسکین بیشتر از مخارج سال خود و عیالش را از زکات نگیرد ، و اگر مقداری پول یا جنس دارد ، فقط به اندازه کسری مخارج یک سالش زکات بگیرد .
- [امام خمینی] احتیاط واجب آن است که فقیر و مسکین بیشتر از مخارج سال خود و عیالاتش را از زکات نگیرد، و اگر مقداری پول یا جنس دارد فقط به اندازه کسری مخارج یک سالش زکات بگیرد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] احتیاط واجب آن است که فقیر و مسکین بیشتر از مخارج سال خود و عیالاتش را از زکات نگیرد و اگر مقداری پول یا جنس دارد، فقط باندازه کسری مخارج یک سالش زکات بگیرد.
- [آیت الله بروجردی] احتیاط واجب آن است که فقیر و مسکین بیشتر از مخارج سال خود و عیالاتش را از زکات نگیرد و اگر مقداری پول یا جنس دارد، فقط به اندازهی کسری مخارج یک سالش زکات بگیرد.
- [آیت الله خوئی] احتیاط واجب آن است که فقیر و مسکین بیشتر از مخارج سال خود و عیالاتش را از زکات نگیرد، و اگر مقداری پول یا جنس دارد فقط به انداز کسری مخارج یک سالش زکات بگیرد.
- [آیت الله مظاهری] فقیر نباید بیشتر از مخارج سال خود و عیالاتش را از زکات بگیرد و اگر مقداری پول یا جنس دارد، فقط به اندازه کسری مخارج یک سالش زکات بگیرد ولی میتواند برای چیزی که قیمتش بیش از مخارج سال اوست نظیر خانه در صورت نیاز زکات بگیرد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] فقیر یا مسکین نمیتواند بیشتر از مخارج سال خود و عیالاتش را از زکات بگیرد و اگر مقداری پول یا جنس دارد، فقط میتواند به اندازه کسری مخارج یک سال، زکات بگیرد، ولی اگر قادر به تأمین مخارج سالهای آینده - ولو از زکات - نباشد، میتواند مخارج سالهای بعد را نیز در همان سال اوّل از زکات بگیرد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] فقیر یا مسکین بنابر احتیاط واجب نمی تواند بیش از مخارج سال خود و عیالاتش را از زکات بگیرد و اگر کسری دارد تنها به اندازه کسری خود می تواند بگیرد.