خودداری
خودداری همان امتناع است. از آن در بابهای مختلفی نظیر طهارت، تجارت، شرکت، ودیعه، کفالت، نکاح، ظهار، ایلاء، لعان و قضاء سخن گفته‌اند.
زنی که نه سالش تمام شده ویائسه نیست اگر صیغه شود مثلاً یکماهه، یا یک ساله شوهر کند، چنانچه شوهرش با او نزدیکی نماید ومدّت آن زن تمام شود یا شوهر مدّت را به او ببخشد باید عدّه نگهدارد، پس اگر حیض می‌بیند باید به مقدار دو حیض عدّه نگهدارد وشوهر نکند و اگر حیض نمی‌بیند، احتیاط واجب آن است که چهل وپنج روز از شوهر کردن خودداری نماید.
عنوان مسئله:
زنی که نه سالش تمام شده ویائسه نیست اگر صیغه شود مثلاً یکماهه، یا یک ساله شوهر کند، چنانچه شوهرش با او نزدیکی نماید ومدّت آن زن تمام شود یا شوهر مدّت را به او ببخشد باید عدّه نگهدارد، پس اگر حیض می‌بیند باید به مقدار دو حیض عدّه نگهدارد وشوهر نکند و اگر حیض نمی‌بیند، احتیاط واجب آن است که چهل وپنج روز از شوهر کردن خودداری نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] زنی به جهت جلوگیری از حاملگی از آمپول استفاده کرده و دیگر حیض نمی بیند و به عقد موقت درآمده، شوهر پس از دو ماه مابقی مدت عقد را بخشیده، عده این خانم چه مقدار است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر زن و مردی با هم متعه کنند و بعد از نزدیکی مرد بذل مدت نماید یا مدت صیغه تمام گردد و بعد از چند روز و در طول عدّه زن، مرد به متعه خود رجوع نماید و دوباره زن را متعه نماید و در طول مدت صیغه ی جدید، نزدیکی صورت نگیرد و زن سه بار یا بیشتر عادت ماهانه ببیند، اگر مرد مجدداً بذل مدت نماید با توجه به اینکه نزدیکی صورت نگرفته آیا باز هم زن بعد از بذل مدت باید عدّه نگه دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر زنی طلاق بگیرد و هنوز مدت عده تمام نشده شوهرش رجوع کند ولی نزدیکی نکرده دوباره طلاق بدهد، آیا زن میتواند بلافاصله با مردی دیگر ازدواج کند و آیا شوهر اول میتواند بلافاصله بعد از طلاق دوم با خواهر این زن ازدواج کند؟
- [آیت الله نوری همدانی] فردی زنی را برای مدّتی مثلاً ده سال صیغه کرده و بعد از دو سال بقیّه مدّت صیغه را بخشیده، آیا زن در هنگام بخشیدن مدّت مثل عقد دائم از حیض و نفاس باید پاک باشد یا خیر؟ و همچنین زوج در بین عدّه میتواند به همسرش رجوع کند؟
- [آیت الله بروجردی] زنی در عدّه بوده و یک ماه از عدّه او گذشته بود و یک پسر دو ساله از شوهرش داشته و داعی او را در منزل خود برده تا مدّت عدّه او تمام شده آن وقت او را به عقد خود درآورم، بعد از یک هفته آن زن مرا به وسوسه انداخت که فعلاً خوب است مرا ازدواج نمایی تا پس از انقضای عدّه در محضر حاضر شده عقد نماییم، داعی او را ازدواج نموده و نزدیکی هم نموده و نطفه منعقد شده و این نطفه از خود داعیست چون که پس از طلاق آن زن پس از انقضای عدّه عادت زنانه شد، خواستم او را تزویج نمایم از چند نفر سؤال نمودم مختلف جواب دادند، چون داعی مقلّد حضرت عالی هستم لازم دانستم که شرح واقعه را به عرض برسانم و تکلیف داعی را معیّن فرمایید.
- [آیت الله نوری همدانی] زنی به مدّت یک سال متعه شده بود و از دبر دخول شده و پس از انقضاء مدت که میبایست به مدت دو حیض عده نگه میداشت و تزویج نمیکرد، به علت ندانستن مسئله و جاهل بودن به موضوع و حکم، قبل از انقضاء عده به عقد مرد دیگری در آمد و مرد هم از اینکه زن قبلاً متعه مردی شده اطلاعی نداشته و ندارد: الف- آیا بر شخص عالم لازم و واجب است که زن و مرد را مطلع نماید و یا لازم نیست؟ ب- آیا عقد مزبور صحیح است و یا باطل؟ و اگر باطل است، احتیاج به عقد جدید دارد و یا موجب حرمت ابدی می‌شود؟ آیا احتیاج به طلاق دارد؟ و یا اینکه حکم مسئله در صورت وقوع دخول قبل از انقضاء عده و در صورت وقوع دخول بعد از انقضاء عده و یا در صورتی که اصلاً دخول محقق نشده باشد متفاوت است؟ لطفاً حکم فروض را بیان فرمایید:
- [آیت الله بروجردی] دختر بالغه شوهر کرد و در حباله شوهرش فقط یک دفعه حائض شد و بعد از آن مواقعه حاصل شد، اکنون زوج میخواهد او را طلاق بگوید، بین زنها معروف است که میگویند: اغلب دخترها حال آنها اینست که بعد از عادت دفعه اوّل دو سه ماه یا بیشتر و یا کمتر عادت نمیشوند، آیا بر زوج لازم است که صبر کند تا عادت شود –و لو بیشتر از سه ماه باشد - تا صیغه طلاق را جاری نماید؟ و آیا این که این قسم زن داخل در سن من لا تحیض است؟
- [سایر] قرآن کریم در آیه 228 سوره بقره میفرماید: (زنهایی که طلاق داده شدند از شوهر کردن خودداری کنند تا سه پاکی بر آنها بگذرد). علت این سه ماه عده نگهداشتن را این میدانند که اگر زن آبستن است مشخص شود. اما با یک پاکی هم میتوان فهمید که زنی حامله هست یا نه؟ و در این دوره حتی نیازی به وجود عادت ماهانه برای مطمئن شدن از عدم وجود جنین نیست؛ چون با یک آزمایش ساده حتی در روزهای اول حاملگی میتوان به این مسئله پی برد. اما شاید این سه ماه مصلحتهای دیگری هم داشته باشد که من از آن بیاطلاعم. چیزی که در اینجا برای من سؤال است این است که چرا حضرت محمد(ص)، با یکی از زنان اسیری که دختر رئیس یکی از قبایل یهود بود، در همان شبی که پدر، برادر و شوهرش را از دست داده بود ازدواج کرد؟ (برای اطلاع بیشتر به کتاب طبقات یا به این سایت اسلامی در اینترنت http://www.prophetmuhammed.org/. مراجعه کنید. مگر نباید این زن سه پاکی را بعد از مرگ شوهرش پشت سر میگذاشت؟ در صورتی که در آیه 232 همین سوره گفته شده مردانی که بمیرند و زنانشان زنده ماندند، آن زنان از شوهر کردن باید خودداری کنند تا مدت 4 ماه و ده روز بگذرد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] یکی از موانع و مشکلات، و شاید مهم‌ترین آنها در راه ترویج و کاربردی نمودن ازدواج موقّت، وجوب عدّه پس از انقضا یا بذل مدّت می باشد. که عملا استفاده از آن را، در حدّی که بتواند پاسخگوی نیازهای موجود باشد، غیر ممکن نموده است. بر علمای دین و زعمای امّت اسلامی است که با تحقیق و تدبّر در منابع غنی اسلامی، و به ویژه با تمسّک به فقه پویای تشیّع، راهکارهای مناسب و عملی که کاملا منطبق براراده شارع مقدّس باشد در این راستا ارائه نمایند، و با ایفای نقش بسیار مهمّ خود از ارتکاب بسیاری از گناهان و مفاسد فردی و اجتماعی جلوگیری نمایند. پیشرفتهای علمی، خارج کردن رحم را در برخی بیماریها، یا به دلیل انگیزه های شخصی ممکن ساخته، و شخص می تواند پس از این عمل بدون هیچ گونه مشکلی به زندگی آسوده ادامه دهد. اگر رحم زنی را خارج کرده باشند، وی بی شکّ توان بارداری نداشته، و دچار حالت قاعدگی نخواهد شد. سخن در این است که آیا چنین زنی در صورت طلاق، فسخ نکاح، انقضا، یا بذل مدّت در نکاح منقطع، باید عدّه نگهدارد؟
- [سایر] با سلام. همانطور که می دانیم یکی از امورمهم در زندگی هر فردی ازدواج است.و اسلام نیز در این زمینه بسیار تاکید کرده و نوعی از ازدواج را نیز به عنوان ازدواج موقت تعریف کرده است.احادیث و روایاتی در این زمینه وجود دارد .از جمله :((امام باقر (ع) فرمودند : زنی که مالک نفس خود ( آزاد) باشد و سفیه ، مجنون و کودک نباشد . در چنین حالی شوهر کردن او بدون اجازه ولی جائز است.امام صادق (ع) فرمودند : هر زنی که بخواهد اگر مالک نفس خود باشد ( یعنی کنیز یا دیوانه نباشد ) می تواند ازدواج کند و اگر آن زن بخواهد می تواند وکیل بگیرد.امام صادق (ع) فرمودند : بکر و غیر بکر مساوی است که باید نکاح به اذن آنها باشد و هیچ زنی را نکاح نمی توان کرد مگر به امر و رخصت او .ابو عبد الله (ع) فرمودند : باکره می تواند بدون اجازه پدرش ازدواج کند.امام صادق (ع) فرمودند : اگر دختر راضی شود بدون رضایت پدرش ازدواج موقت نماید اشکالی ندارد.امام صادق (ع) فرمودند :ازدواج موقت با دختر اشکالی ندارد . تا زمانی که دختر از باکره بودن خارج نشود . به خاطر آنکه ممکن است باکره نبودن دختر برای خانواده دختر یک عیب حساب شود.و روایتی را در این زمینه شنیده ام که ائمه صیغه های موقتی که شرط عدم مقاربت در آنها باشد را بدون اذن ولی برای دیگران می خواندند. ازدواج موقت بین دختر و پسر از نظر اسلامی مانند ازدواج دائم است ولی اسلام شناسان و مراجع تقلید از زمان کهن تا به حال درباره اینکه دختر بتواند بدون اذن ولی ازدواج نماید اختلاف نظر داشته اند و بسیاری از آنان به خاطر دوری از هرج و مرج و فساد اذن ولی را شرط عقد می دانسته اند و می دانند . ولی بسیاری بر این عقیده اند که در اسلام بنابر حکم اولیه اذن ولی در عقد دختر بالغ و رشیده شرط نیست چرا که ائمه اطهار (ع) در بسیاری از اخبار رسیده اذن ولی را در ازدواج باکره رشیده شرط نمی دانند و حتی در برخی از روایات ازدواج موقت دختران را بدون اذن ولی و در صورت عدم ازاله بکارت جایز می دانند.حال بسیاری از مراجع به علت مسائل اجتماعی ازدواج موقت را با اذن پدر احتیاط واجب یا واجب و لازم دانسته اند.که به حق می توان گفت صحیح است.با وجوداینکه حکم مراجع تقلید سند است و باید به آن عمل شود از حضرت عالی می خواستم بپرسم آیا گفته های مرا تایید می کنید یا در برخی جملات آن ایراداتی مشاهده می کنید.لطفا آنها را ذکر کنید. من مشغول به تحقیق در این زمینه هستم. سوال دوم من این است.من و دختر خانومی که به هم علاقه داشتیم،از طریق تلفن و پیام کوتاه و گاهی نیز به شکل حضوری ارتباط داشتیم. ارتباط ما فقط در حد صحبت کردن با یکدیگر بود.اما مرجع تقلیدم این ارتباط را جایز نمی دانستند.من در آن زمان حکم دقیق مرجع تقلیدم را در مورد ازدواج موقت نمی دانستم و بی اذن ولی دختر او را به عقد موقت خود در آوردم. شرط عقد ما این بود که ارتباط ما به احترام پدر دختر با وجود محرم بودن در همان حد صحبت کردن باقی بماند واز آن حد تجاوز نکند. (آیا تا اینجا به دلیل اینکه که عالم نبودیم گناهی مرتکب شدیم؟) اما بعدا فهمیدم که ما می بایست تکلیفا از پدر دختر اجازه می گرفتیم.و عقد ما صحیح است اما دختر مرتکب گناه شده است. ولی ما عقدمان را به هم نزدیم و ارتباط خودمان را به همان شکل حفظ کردیم.و از حد صحبت تجاوز نکرد.به یکدیگرجملات عاشقانه می گفتیم اما از گفتن خیلی از جملات نیز خودداری می کردیم.آیا با بر هم نزدن عقد بعد از آگاه شدن از حکم صحیح آن،مرتکب گناه شدیم؟آیا با گفتن جملات عاشقانه به یکدیگرمرتکب گناه شدیم؟لازم به ذکر است که بعدا به لطف خداوند خانواده های خود را از علاقه مان به یکدیگر آگاه ساختیم و الان نیز با هم زن و شوهر هستیم.
مسائل مرتبط از این مرجع
- زنی که حیض نمی‌بیند اگر در سنّ زنهایی باشد که حیض میبینند چنانچه شوهرش او را طلاق دهد، باید بعد از طلاق تا سه ماه یعنی نود روز عدّه نگهدارد در صورتی که شوهرش با او نزدیکی کرده است.
- زنی که نه سالش تمام شده ویائسه نیست اگر شوهرش با او نزدیکی کند وطلاقش دهد، بعد از طلاق باید عدّه نگهدارد یعنی بعد از آن که در پاکی طلاقش داد، به قدری صبر کند که دو بار حیض ببیند وپاک شود وهمینکه حیض سوم را دید، عدّه او تمام می‌شود و میتواند شوهر کند، این در زن آزاد است ولی در کنیز همینکه حیض دوم را ببیند عدّه او تمام می‌شود، ولی اگر پیش از نزدیکی کردن با او طلاقش بدهد، عدّه ندارد یعنی میتواند بعد از طلاق فوراً شوهر کند.
- زنی که شوهرش مرده اگر آبستن نباشد، باید تا چهار ماه و ده روز عدّه نگهدارد یعنی از شوهر کردن خودداری نماید اگرچه یائسه یا صیغه یا صغیره باشد، یا شوهرش با او نزدیکی نکرده باشد و اگر آبستن باشد، باید تا موقع زاییدن عدّه نگهدارد، ولی اگر پیش از گذشتن چهار ماه و ده روز بچهاش به دنیا آید، باید تا چهار ماه و ده روز از مرگ شوهرش صبر کند واین عدّه را عدّه وفات میگویند.
- جماع کردن در روزهایی هم که حیض زن قطعی نیست ولی شرعاً باید برای خود حیض قرار دهد حرام است، پس زنی که بیشتر از ده روز خون می‌بیند و باید به دستوری که بعداً گفته می‌شود روزهای عادت خویشان خود را حیض قرار دهد، شوهرش نمیتواند در آن روزها با او نزدیکی نماید.
- احتیاط واجب آن است که شوهر بیش از چهار ماه نزدیکی با متعه خود را ترک نکند مگر با رضایت او باشد.
- اگر زنی کسی را وکیل کند که مهر او را به شوهرش ببخشد وشوهر همان کس را وکیل کند که زن را طلاق دهد، چنانچه مثلاً اسم شوهر محمّد واسم زن فاطمه باشد وکیل، صیغه طلاق را این طور میخواند: )عَنْ مُوَکِّلَتی فاطِمََْ بَذَلْتُ مَهْرَها لِمُوَکِّلی مُحَمَّدً لِیَخْلَعَها عَلَیْه(، پس از آن بدون فاصله میگوید: )زَوْجَُْ مُوَکِّلیخَلَعْتُها یا خالَعْتُها عَلی مابَذَلَتْ هِیَ طالِق( و اگر زنی کسی را وکیل کند که غیر از مهر چیز دیگری را به شوهر او ببخشد که او را طلاق دهد، وکیل باید به جای کلمه )مهرها( آن چیز را بگوید مثلاً اگر صد تومان داده، باید بگوید: )بذلت مأْ تومان(.
- طلاق دادن زن در حال حیض یا نفاس در سه صورت صحیح است: اوّل آن که شوهر بعد از ازدواج با او نزدیکی نکرده باشد; دوم معلوم باشد آبستن است و اگر معلوم نباشد وشوهر در حال حیض طلاق بدهد، بعد بفهمد آبستن بوده، احتیاط واجب آن است که دوباره او را طلاق دهد در صورتی که حالت زن ومسأله را میدانسته که حرام است; سوم مرد به واسطه غائب بودن نتواند بفهمد که زن او از خون حیض یا نفاس پاک است یا نه.
- زنی که صیغه شده، مثلاً یک ماهه یا یک ساله او را عقد کردهاند طلاق ندارد ورها شدن او به این است که مدّتش تمام شود، یا مرد مدّت او را به او ببخشد به این ترتیب که بگوید: مدّت را به تو بخشیدم وشاهد گرفتن وپاک بودن زن از حیض لازم نیست.
- اگر شماره روزهای حیض زن به سه قسمت تقسیم شود و مرد در قسمت اوّل آن با زن خود در قبل جماع کند، بنابر احتیاط مستحبّ هیجده نخود طلا کفّاره به فقیر بدهد و اگر در قسمت دوم جماع کند، نه نخود و اگر در قسمت سوم جماع کند، باید چهار نخود ونیم بدهد، مثلاً زنی که شش روز خون حیض می‌بیند، اگر شوهرش در شب یا روز اوّل و دوم با او جماع کند، باید هیجده نخود طلا بدهد و در شب یا روز سوم وچهارم نه نخود و در شب یا روز پنجم وششم باید چهار نخود ونیم بدهد.
- زنی که یقین دارد شوهرش در سفر مرده، اگر بعد از عدّه وفات که مقدار آن در احکام طلاق گفته خواهد شد، شوهر کند و شوهر اوّل از سفر برگردد باید از شوهر دوم جدا شود و به شوهر اوّل حلال است ولی اگر شوهر دوم با او نزدیکی کرده باشد، زن باید عدّه نگهدارد و شوهر دوم باید مهر او را مطابق زنهایی که مثل او هستند بدهد ولی خرج عدّه ندارد و اگر زن پس از گذشت چهار سال فحص از شوهرش به دستور حاکم شرع وندادن ولیّ نفقه او وطلب نمودن طلاق، حاکم شرع او را طلاق بدهد و شوهر اوّل اگر پیدا شود، زن بر شوهر اوّل حرام خواهد بود در صورتی که از عدّه طلاق خارج شده باشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] زنی که نه سالش تمام شده و یائسه نیست، اگر صیغه شود، مثلًا یک ماهه یا یک ساله شوهر کند، چنانچه شوهرش با او نزدیکی نماید و مدت آن زن تمام شود یا شوهر مدت را به او ببخشد باید عدّه نگهدارد پس اگر حیض می‌بیند باید به مقدار دو حیض عدّه نگهدارد و شوهر نکند واگر حیض نمی‌بیند، چهل و پنج روز از شوهر کردن خودداری نماید. درصورتی که آبستن باشد احتیاط واجب آن است که به هر کدام از زائیدن یا چهل و پنج روز که بیشتر است عدّه نگهدارد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] زنی که نه سالش تمام شده و یائسه نیست اگر صیغه شود مثلا یک ماهه؛ یا یک ساله شوهر کند؛ چنانچه شوهرش با او نزدیکی نماید و مدت آن زن تمام شود؛ یا شوهر مدت را به او ببخشد؛ باید عده نگهدارد؛ پس اگر حیض می بیند باید به مقدار دو حیض عده نگهدارد و شوهر نکند و اگر حیض نمی بیند؛ چهل و پنج روز از شوهر کردن خودداری نماید و در صورتی که آبستن باشد احتیاط واجب آن است که به هر کدام از زائیدن یا چهل و پنج روز که بیشتر است عده نگهدارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] زنی که نه سالش تمام شده و یائسه نیست اگر به ازدواج موقّت کسی درآید، چنانچه شوهرش با او نزدیکی نماید و مدّت ازدواج تمام شود، یا به جهتی همچون بخشیدن شوهر، یا شیر خوردن، ازدواج وی فسخ گردد باید عدّه نگهدارد، پس اگر حیض می‌بیند باید به مقدار یک حیض کامل عدّه نگهدارد و مستحبّ بلکه مطابق احتیاط استحبابی آن است که دو حیض کامل صبر کند و شوهر نکند و اگر حیض نمی‌بیند چهل و پنج روز از شوهر کردن خودداری نماید و در هر حال اگر زن آبستن است با به دنیا آمدن بچه یا سقط بچه عدّه تمام میگردد، چنانچه در مسأله قبل گذشت.
- [آیت الله بروجردی] زنی که نُه سالش تمام شده و یائسه نیست اگر صیغه شود، مثلاً یک ماهه، یا یک ساله شوهر کند چنانچه شوهرش با او نزدیکی نماید و مدّت آن زن تمام شود، یا شوهر مدّت را به او ببخشد، باید عدّه نگه دارد، پس اگر حیض می‌بیند بنا بر احتیاط واجب باید به مقدار دو حیض یا به مقدار دو پاکی هر کدام که بیشتر است، عدّه نگه دارد و شوهر نکند و اگر حیض نمی‌بیند، احتیاط واجب آن است که چهل و پنج روز از شوهر کردن خود داری نماید.
- [امام خمینی] زنی که نه سالش تمام شده و یائسه نیست، اگر صیغه شود، مثلا یک ماهه یا یک ساله، چنانچه شوهرش با او نزدیکی نماید و مدت آن زن تمام شود یا شوهر مدت را به او ببخشد، در صورتی که حیض می بیند، باید به مقدار دو حیض و اگر حیض نمی بیند، چهل و پنج روز باید از شوهر کردن خودداری نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] زنی که نه سالش تمام شده و یائسه نیست اگر صیغه شود ، مثلاً یک ماهه ، یا یک ساله چنانچه شوهرش با او نزدیکی نماید و مدّت آن زن تمام شود یا شوهر مدّت را به او ببخشد در صورتی که حیض می بیند باید به مقدار دو حیض و اگر حیض نمی بیند ، چهل و پنج روز باید از شوهر کردن خودداری نماید .
- [آیت الله اردبیلی] زنی که نُه سال او تمام شده و یائسه نیست، اگر مثلاً یک ماهه یا یک ساله به عقد موقّت در آید، چنانچه شوهرش با او آمیزش نماید و مدّت آن زن تمام شود یا شوهر مدّت را به او ببخشد، در صورتی که حیض می‌بیند باید به مقدار دو حیض و اگر حیض نمی‌بیند، چهل و پنج روز باید از شوهر کردن خودداری نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زنی که نُه سالش تمام شده و یائسه نیست اگر صیغه شود مثلا یک ماهه، یا یک ساله چنانچه شوهرش با او نزدیکی نماید و مدت آن زن تمام شود یا شوهر مدت را به او ببخشد در صورتی که حیض می بیند بنابر احتیاط واجب باید به مقدار دو حیض کامل عدّه نگهدارد و شوهر نکند و اگر حیض نمی بیند، چهل و پنج روز باید از شوهر کردن خودداری نماید. و در صورتی که آبستن باشد با وضع حمل یا سقط جنین عده او تمام می شود هر چند احتیاط مستحب آن است که به هر کدام از زائیدن یا چهل و پنج روز یا دو حیض کامل که بیشتر است عدّه نگهدارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] زنی که نه سالش تمام شده و یایسه نیست اگر متعه شود مثلا یک ماهه یا یک ساله شوهر کند چنانچه شوهرش با او نزدیکی نماید و مدت ان زن تمام شود یا شوهر مدت را به او ببخشد باید عده نگه دارد پس اگر حیض می بیند باید به دو حیض کامل عده نگه دارد و شوهر نکند و اگر حیض نمی بیند چهل و پنج روز عده نگه دارد و در صورتی که ابستن باشد عده او تا زاییدن یا سقط بچه اوست و احتیاط مستحب ان است که به هرکدام از زاییدن یا چهل و پنج روز که بیشتر است عده نگه دارد
- [آیت الله مظاهری] عدّه ازدواج موقّت در صورتی که عادت ماهانه می‌بیند به مدّت دو حیض است و اگر عادت نمی‌بیند چهل و پنج روز است.