احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
به شراب‌خوار و نیز به کسی که معصیت‌کار است اگر زکات دادن کمک به معصیت او باشد نمی‌شود زکات داد و بنا بر احتیاط مستحب به کسی که معصیت کبیره بجا می‌آورد یا آشکارا گناه می‌کند زکات ندهند.
عنوان مسئله:
به شراب‌خوار و نیز به کسی که معصیت‌کار است اگر زکات دادن کمک به معصیت او باشد نمی‌شود زکات داد و بنا بر احتیاط مستحب به کسی که معصیت کبیره بجا می‌آورد یا آشکارا گناه می‌کند زکات ندهند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] شخصی در شوطی از اشواط طواف یا سعی شک می‌کند که صحیح انجام داده یا باطل سپس به قصد استیناف فریضه، 7 شوط کامل بجا می‌آورد، آیا طواف یا سعیش صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] فقیری که زکات میگیرد، لازم نیست عادل باشد ولی باید آشکارا معصیت نکند، حال اگر آشکارا به مردم فحش میدهد و یا غیبت می‌کند و تهمت میزند، آیا میشود به او زکات فطره داد؟
- [آیت الله مظاهری] جواب : اهمیت به واجبات مخصوصاً نماز، اهمیت به مستحبات مخصوصاً خدمت به خلق خدا، اهمیت به اجتناب از گناه مخصوصاً حقّ الناس داشته باشید، خداوند حتماً به شما کمک می کند.
- [سایر] طبق این حدیث: (الغیبة أشدّ من الزنا) متأسفانه به جای اینکه به زشتی غیبت برسم، بیشتر این به ذهنم خطور می‌کند که زنا گناه کمی دارد با اینکه میدانم اشتباه میکنم، ولی این موضوع مرا اذیت می‌کند، لطفاً مرا کمک و راهنمایی کنید.
- [آیت الله بهجت] در آخرین مسأله زکات فطره در رساله عملیّه فرموده اید: "احتیاط مستحب است زکات فطره را از محل بیرون نبرد، اگر مستحق پیدا می شود". مراد از محلّ چیست؟ مثلاً کسی در تهران زندگی می کند، محلّ او چه مقدار است؟ در شهرهای دیگر مانند قم چه مقدار؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] در رساله حضرت عالی مسأله 1730 چنین آمده اگر روزه دار بعد از ظهر مسافرت نماید، باید روزه خود را تمام کند و در صورتی که شب نیت سفر کرده باشد احتیاطاً قضای آنرا بجا آورد سؤال این است که این احتیاط واجب است یا مستحب؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی در طواف عمره مفرده بعد از چند دور به وسوسه افتاده که آیا شروع طواف وی دقیقاً از محاذی حجر الاسود بوده و همچنین دورها صحیح انجام گرفته یا خیر؟، هفت دور را با همین کیفیت تمام کرده امّا غفلت نموده و نماز آنرا نخوانده، لذا مجدّداً یک طواف کامل انجام داده و نماز آنرا بلافاصله در پشت مقام حضرت ابراهیمعلیهالسلام بجا می‌آورد و روز بعد دو رکعت نیز بقصد نماز طواف اوّل در همان مقام میخواند، آیا این قران بین طوافین بحساب میآید و موجب بطلان طواف میگردد؟ البتّه این شخص قصد انجام دو طواف پشت سرهم نداشته بلکه عملش صرف احتیاط بوده است.
- [سایر] پسری از من خواستگاری کرد و هردو قسم خوردیم که با هم ازدواج می کنیم. آیا اگر صیغه عقد بصورت فارسی و شفاهی بین دونفر جاری شود آن دو بهم محرم اند؟ (بدون اذن پدر) در حال حاضر بدلیل موقعیت کاری و تحصیلی ایشان که سبب مخالفت خانواده من می شود حداقل تا یکسال امکان ازدواج ما وجود ندارد. متاسفانه مختصر روابطی بین ما بوجود آمد آیا اگر ازدواج کنیم قبل آن مرتکب گناه کبیره شدیم؟ اگر خانواده من اجازه ازدواج با ایشان را به من ندهند چه کنم؟ آیا امکان توبه هست؟ چگونه؟ آیا روابطم را با ایشان (حتی تلفنی) کاملاً قطع کنم؟ من شدیداً شرمنده ام و احساس گناه و عذاب وجدان می کنم!! لطفاً راهنمایی کنید.
- [سایر] در مورد (توسل) در کتاب تفسیر نمونه (تألیف آیت الله مکارم شیرازی) در تفسیر سوره المائده آیه 35 آمده است که ما نمی توانیم به طور مستقیم از اهل بیت (ع) درخواستی بکنیم، بلکه می بایست از آنها به عنوان وسیله نام برد. زیرا در غیر این صورت شرک خواهد بود. اما آیت الله شهید دستغیب (شهید محراب) در کتاب های وقایع عبرت انگیز، گناهان کبیره و قلب سلیم در مبحث چگونه امام علی (ع) و دیگر امامان می توانند در طول زندگیمان و بعد از مرگ به ما کمک کنند همچنین موارد زیادی را از زندگی آیت الله گلپایگانی، آیت الله نراقی، دختر آیت الله اراکی (فاطمه)، آیت الله طباطبایی و ... نقل نموده که چطور امامان به آنها در هر جنبه از زندگیشان کمک نموده است. 1. آیا می توانیم بگوییم (یا علی مدد) با این نیت که خداوند این قدرت و عنایت را به آنها مرحمت فرموده و از طرف او به ما کمک می کند؟ و آیا می توانیم این کمک را حتی بعد فوت و شهادت آنها یافت؟ 2. می توانیم بگوییم که اهل البیت (ع) روزی دهنده اند؟ (منظور از نظر روحی، معنوی و امورات زندگی، که از طرف خداوند به آنها عطا شده تا به ما کمک کنند) 3. آیا اهل البیت (ع) می توانند در زندگی روزمره به ما کمک کنند؟ 4. آیت الله دستغیب شهید محراب در کتاب (قلب سلیم) خود به طور واضح دارد که ما می توانیم درخواست کرده و بگوییم که اهل بیت (ع) روزی دهنده اند (از نظر معیشت و معنویت با درنظر گرفتن عنایت خداوند).
- [سایر] سید ابن طاووس در کتاب (مهج الدعوات) دعایی آورده تحت عنوان دعای جامع و ثوابهای زیادی برای آن آورده است تا جایی که مینویسد پیامبر فرمود: (به حق کسی که مرا به راستی به پیغمبری فرستاد هر کس این دعا را بخواند و بخوابد و حال آنکه همه گناهان کبیره را مرتکب شده باشد پس بمیرد، آن شخص شهید راه خدا خواهد بود و اگر چه بیتوبه بمیرد(دقت شود) که خدای تعالی او را و اهل بیت او را و پدر و مادر او را و مؤذن مسجد و پیش نمازی را که در آن مسجد با آن شخص نماز بجا می‌آورد به عفو و رحمت خود میآمرزد). حال با توجه به اینکه سید در مقدمه کتابش مینویسد من دعاهای معتبر را در این کتاب آوردهام و از این دست دعاها و ثوابهای بیحد و حصر در آن کتاب آورده؛ آیا این روایات با قرآن و مبانی دینی سازگار است؟ آیا آیاتی مانند (فمن یعمل ...) و (انا یتقبل الله من المتقین) اینگونه روایات را بر میتابد؟ آیا با هدف خلقت و مبانی فلسفی و معرفت النفسی که هر عمل ما نقشی در نفس ما باقی خواهد گذاشت و هزاران مطالب دیگر این احادیث سازگار است و آیا باعث تجرّی نمی‌شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- به شراب‌خوار و نیز به سیّدی که معصیت‌کار است اگر خمس دادن کمک به معصیت او باشد نمی‌شود خمس داد.
- فقیری که فطره به او میدهند لازم نیست عادل باشد، ولی به شراب‌خوار و نیز کسی که زکات دادن کمک به معصیت اوست نمیتوان فطره داد، همچنین بنا بر احتیاط واجب به فقیری که گدایی می‌کند فطره ندهند چنانچه در مسأله 1953 و 1954 گذشت.
- بنا بر احتیاط واجب به فقیری که گدایی می‌کند نمیتوان زکات داد.
- اگر فقیر بمیرد و مال او به مقدار قرضش نباشد، طلبکار می‌تواند از بابت طلبش به مقدار کسری مال او از بابت زکات حساب کند و اگر مال او به اندازه قرضش باشد و ورثه قرض او را ندهند یا به جهت دیگر انسان نتواند طلب خود را بگیرد، بنا بر احتیاط مستحب طلبی را که از او دارد بابت زکات حساب نکند.
- چیزی که بر آن تیمم می‌کند بنا بر احتیاط مستحب غصبی نباشد، همچنین مکان آن چیزی که بر آن تیمم می‌کند در صورتی که تیمم تصرّف در چیز غصبی به شمار آید، بنا بر احتیاط مستحب غصبی نباشد، پس اگر بر خاک غصبی تیمم کند، یا خاکی را که مال خود اوست بیاجازه در ملک دیگری بگذارد و بر آن تیمم کند، تیمم او بنا بر احتیاط مستحب باطل میباشد.
- کسی که در سفر به اختیار دیگری است؛ مانند نوکری که با آقای خود مسافرت می‌کند، چنانچه بداند سفر او هشت فرسخ است، باید نماز را شکسته بخواند و اگر نداند، نماز را تمام بجا می‌آورد و پرسیدن لازم نیست.
- کسی که نشسته نماز میخواند اگر بین دو و سه شک کند، به احتیاط واجب باید یک رکعت نشسته نماز احتیاط بخواند و بنا بر احتیاط مستحب نماز را نیز اعاده کند و در شک بین سه و چهار، به احتیاط واجب دو رکعت نشسته بخواند و سپس نمازش را از سر بگیرد و در شک بین دو و سه و چهار، یک نماز احتیاط دو رکعتی نشسته و سپس یک نماز یک رکعتی نشسته بجا می‌آورد و به احتیاط واجب نماز را دوباره بخواند و در شک بین دو و چهار، دو رکعت نشسته میخواند.
- تیمم در فضای غصبی بنا بر احتیاط مستحب باطل است.
- اگر بداند که روزه است و بدون عذر در روزه واجب معیّن برای غسل، سر را در آب فرو برد، معصیت کرده و بنا بر احتیاط مستحب غسلش باطل میشود؛ ولی روزهاش صحیح است.
- غسل میت مثل غسل جنابت است، با این فرق که احتیاط واجب آن است که تا غسل ترتیبی ممکن است، میت را غسل ارتماسی ندهند و در غسل ترتیبی میت لازم است طرف راست را پیش از طرف چپ بشویند و نیز اگر ممکن است بنا بر احتیاط مستحب هر یک از سه قسمت بدن را در آب فرو نبرند، بلکه آب را روی آن بریزند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] به کسی که معصیت کبیره را آشکارا به جا می‌آورد، احتیاط واجب آن است که زکات ندهند.
- [امام خمینی] به کسی که معصیت کبیره را آشکارا بجا می آورد احتیاط واجب آن است که زکات ندهند.
- [آیت الله بهجت] به سیّدی که معصیت‌کار است، اگر خمس دادن کمک به معصیت او باشد، بنابر احوط نمی‌شود خمس داد، و به سیّدی هم که آشکارا معصیت می‌کند، اگرچه دادن خمس کمک به معصیت او نباشد، بهتر این است که خمس ندهند.
- [آیت الله خوئی] به کسی که شرابوار است نمیتوان زکات داد بلکه کسی که معصیت کبیره را آشکارا بهجا می‌آورد یا نماز نمیخواند هر چند آشکارا نباشد احتیاط واجب آن است که زکات ندهند.
- [آیت الله بروجردی] فقیری که فطره به او میدهند لازم نیست عادل باشد، ولی احتیاط واجب آن است که به شراب‌خوار و کسی که آشکارا معصیت می‌کند فطره ندهند.
- [آیت الله بروجردی] فقیری که فطره به او میدهند لازم نیست عادل باشد، ولی احتیاط واجب آن است که به شراب‌خوار و کسی که آشکارا معصیت می‌کند فطره ندهند.
- [آیت الله سبحانی] به کسی که معصیت کبیره را آشکارا به جا می آورد، احتیاط واجب آن است که زکات ندهند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . به کسی که معصیت کبیره را آشکارا به جا می آورد، احتیاط واجب آن است که زکات ندهند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] به کسی که معصیت کبیره را آشکارا انجام می دهد احتیاط واجب آن است که زکات ندهند و همچنین است به شارب الخمر.
- [آیت الله مکارم شیرازی] دوم، دادن زکات باید مایه کمک به گناه نشود، بنابراین زکات را به کسی که آن را در معصیت صرف می کند نمی توان داد و احتیاط واجب آن است به شراب‌خوار نیز زکات ندهند.