مساقات
واگذاری نخلهایادرختان انگوربه دیگری به منظوراصلاح،آبیاری وآبادسازی. [۱]
مدّت مساقات باید معلوم باشد و اگر اوّل آن را معیّن کنند و آخر آن را موقعی قرار دهند که میوه آن سال به دست می‌آید صحیح است.
عنوان مسئله:
مدّت مساقات باید معلوم باشد و اگر اوّل آن را معیّن کنند و آخر آن را موقعی قرار دهند که میوه آن سال به دست می‌آید صحیح است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر زمین را به دیگری واگذار کنند که در آن درخت بکارد و آنچه عمل می‌آید مال هردو باشد، آیا این معامله صحیح است؟ و آیا این معامله را می توان مساقات نامید ؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی حساب سال نداشته است و زمین موروثی خود را به صورت باغ درآورده تا از میوه آن استفاده کند. پس از چند سال، مقداری محصول میوه باغ، زائد بر احتیاج او شده است. اکنون می خواهد حساب سال قرار دهد، خمس این باغ چگونه است؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی برای انجام کاری اجیر شده و طبق قرار داد، پس از چند سال که کار تمام شد، اجرتش را دریافت میکند. آیا اجرت همه سالهای قرار داد، متعلّق خمس است یا فقط خمس اجرت سال آخر برعهده اوست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا انسان میتواند برای هر پولی که به دست آورده سال خمسی جداگانه قرار دهد؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی در آخر سال، بابت خمس خود چند چک میدهد که به تدریج از درآمد سال آینده وصول گردد. آیا این کار صحیح است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی خمس نمی دهد و سال خمسی برای خود معین نکرده، آیا با لباسی که می خرد نمازش صحیح است؟
- [سایر] موقعی که در جلسه امتحانی علی الخصوص امتحان عملی مانند رانندگی اتومبیل شرکت میکنم خودمو گم میکنم استرس کل وجودمو میگیره و دست آخر از امتحان عملی رد میشم. لطفا کمکم کنید.
- [آیت الله سبحانی] در عقد موقت، مقدار چهارده شاخه گل مریم قرار داده اند وبرای شاخه های گُل قیمت معین نشده است. آیا عقد آنها صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] شخصی که حساب سال نداشته است، زمین موروثی خود را به صورت باغ در آورده تا از میوه ی آن استفاده کند. پس از چند سال مقداری محصول باغ اضافه بر احتیاج او شده است اکنون می خواهد حساب سال قرار دهد، خمس این باغ چگونه است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا می توان برای هر ربح و فایده ای که به دست می آید یک سال مستقل در نظر گرفت؟ اگر جواب مثبت است چرا در مسئله دیگر گفته شده آخر سال لازم است خمس اشیای مصرفی باقی مانده همانند گندم و برنج و... را داد و بحثی از تفصیل این مطلب که مثلا اگر این گندم و جو در آخرین ماه سال توسط ربح همان ماه خریداری شده می تواند تا 12 ماه مورد استفاده قرار گیرد نیامده است.
مسائل مرتبط از این مرجع
- باید قرار معامله مساقات را پیش از ظاهر شدن میوه بگذارند و اگر بعد از ظاهر شدن میوه و پیش از رسیدن آن قرار بگذارند، پس اگر کاری مانند آبیاری که برای زیاد شدن یا بهتر شدن میوه درخت لازم است باقی مانده باشد معامله صحیح است وگرنه اشکال دارد، اگر چه احتیاج به کاری مانند چیدن میوه و نگهداری آن داشته باشد.
- معامله مساقات در درختهایی که میوه نمیدهد؛ مثل بید و چنار، صحیح نیست، بلکه بنا بر احتیاط در مثل درخت حنا که از برگ آن استفاده میکنند مساقات انجام ندهند.
- انسان میتواند در بین سال هر وقت منفعتی به دستش آید خمس آن را بدهد، بلکه اگر بداند که منفعت صرف مخارج وی نمیگردد، لازم است همان وقت که منفعت به دست میآورد خمس آن را بدهد و در صورتی که نمیداند که منفعت وی از مخارج سال وی زیاد می‌آید یا نه، جایز است دادن خمس را تا آخر سال تأخیر بیندازد و برای دادن خمس میتوان سال شمسی یا سال قمری را ملاک قرار داد.
- اگر انسان با کسی به این قسم معامله کند که درختهای میوهای را که میوه آن مال خود اوست، یا اختیار میوههای آن با اوست، تا مدّت معیّنی به آن کس واگذار کند که تربیت نماید و آب دهد و مقداری از میوه آن که قرار میگذارند، مال او باشد، این معامله را (مساقات) میگویند.
- موقعی که مأموم نیت میکند، باید امام را معیّن نماید، ولی دانستن اسم او لازم نیست، مثلاً اگر نیت کند: اقتدا میکنم به امام حاضر، نمازش صحیح است.
- کسی که مانند تاجر و کاسب برای دادن خمس، سال قرار میدهد اگر منفعتی به دست آورد و در بین سال بمیرد، باید مخارج تا موقع مرگش را از آن منفعت کسر کنند و خمس باقی مانده را بدهند، البتّه مخارج ضروری کفن و دفن و مراسم ترحیم به مقداری که اگر از مال میّت صرف آنها نشود آبروی میّت در خطر است، از مخارج میّت به شمار می‌آید و خمس به آنها تعلّق نمیگیرد.
- نزدیک اذان صبح از طرف مشرق، سفیدهای رو به بالا حرکت میکند که آن را فجر اول یا فجر کاذب گویند، موقعی که آن سفیده پهن شد، فجر دوم یا فجر صادق و اول وقت نماز صبح است و آخر وقت نماز صبح موقعیست که آفتاب بیرون می‌آید.
- اگر انسان در چند شهر که فصل رسیدن حاصل آنها با یکدیگر اختلاف دارد و زراعت و میوه آنها در یک وقت به دست نمیآید، گندم یا جو یا خرما یا انگور داشته باشد و همه آنها محصول یک سال حساب شود، چنانچه چیزی که اوّل میرسد به اندازه نصاب باشد باید زکات آن را موقعی که میرسد بدهد و زکات بقیّه را وقتی که بدست می‌آید خواهد داد و اگر آنچه اوّل میرسد به اندازه نصاب نباشد زکات آنها فعلاً واجب نیست، هر چند یقین داشته باشد که با آنچه بعد بدست می‌آید به اندازه نصاب می‌شود، بلکه صبر میکند تا مقدار مجموع محصول به اندازه نصاب برسد و در آن وقت زکات واجب می‌شود.
- اگر قضای روزه چند ماه رمضان بر او واجب باشد و در نیت معیّن نکند، روزهای را که میگیرد قضای کدام ماه رمضان است، قضای سال آخر حساب نمیشود، بلکه از سالهای قبل حساب می‌شود.
- اگر خانهای را مثلاً یک ساله اجاره دهند و ابتدای آن را یک ماه بعد از خواندن صیغه قرار دهند اجاره صحیح است؛ اگر چه موقعی که صیغه میخوانند خانه در اجاره شخص دیگری باشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] مدّت مساقات باید معلوم باشد و اگر اوّلِ آن را معیّن کنند و آخرِ آن را هنگامی قرار دهند که میوه آن سال به دست می‌آید، صحیح است.
- [امام خمینی] مدت مساقات باید معلوم باشد و اگر اول آن را معین کنند و آخر آن را موقعی قرار دهند که میوه آن سال به دست می‌آید صحیح است.
- [آیت الله بروجردی] مدت مساقات باید معلوم باشد و اگر اوّل آن را معین کنند و آخر آن را موقعی قرار دهند که میوهی آن سال به دست می‌آید، صحیح است.
- [آیت الله علوی گرگانی] مدّت مساقات باید معلوم باشد و اگر اوّل آن را معیّن کنند و آخر آن را موقعی قرار دهند که میوه آن سال معمولاً به دست می‌آید، صحیح است.
- [آیت الله وحید خراسانی] مدت مساقات باید معلوم باشد و کمتر از زمانی که میوه به دست می اید نباشد و اگر اول ان را معین کنند و اخر ان را موقعی قرار دهند که میوه ان سال حاصل می شود صحیح است
- [آیت الله نوری همدانی] مدّت مساقات باید معلوم باشد و اگر اوّل آن را معّین کنند و آخر آن را موقعی قرار دهند که میوة آن سال بدست می آید ، صحیح است .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مدّت مساقات باید معلوم باشد و اگر اوّل آن را معیّن کنند و آخر آن را موقعی قرار دهند که میوه آن سال بدست می آید صحیح است.
- [آیت الله خوئی] مدت مساقات باید معلوم باشد و اگر اول آن را معین کنند و آخر آن را موقعی قرار دهند که میو آن سال بهدست می‌آید صحیح است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مدت مساقات باید معلوم باشد و اگر اول آن را معین کنند و آخر آن را موقعی قرار دهند که میوه آن سال به دست می آید و به حسب عادت آن موقع معلوم باشد صحیح است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] مدت مساقات باید معلوم باشد و اگر اول آن را معین کنند و آخر آن را موقعی قرار دهند که میوه آن سال به دست می آید صحیح است.