در خصوص نظر امام خمینی(ره) در مورد دکتر علی شریعتی آنچه به عنوان آثار مکتوب ایشان در دست ما است، حکایت از این دارد که امام راحل در نفی و اثبات ایشان مطلبی را به صراحت و ذکر نام دکتر شریعتی بیان نکرده‌اند. البته از کسانی که مرحوم مجلسی را نوکر صفویه فرض می‌کنند،[1] انتقاد می‌کنند. در مواردی هم مردم و بالأخص دانشجویان را از وارد شدن در اختلافات امثال دکتر شریعتی و... بر حذر می‌دارند.[2] نیز سخنان فراوانی در خصوص نظریه اسلام منهای روحانیت بیان فرموده و اساس این تفکر را خیانت و فکر غربی و استعماری می‌دانند.[3] لازم به ذکر است که تحقیقات لازم در این زمینه صورت گرفته است و حتی از مرکز تنظیم و نشر آثار حضرت امام(ره) در رابطه با این مسئله سؤال شد و عزیزان هم چیزی بر این مطالب اضافه نفرموده‌اند. به‌علاوه، در خصوص نفی و یا تأیید دکتر علی شریعتی توسط حضرت امام خمینی(ره)، مطالبی از سوی موافقان و مخالفان مطرح گردیده که بنابر فرمایش و سفارش آن رهبر فقید، به دلیل رسمیت نداشتن و...، قابل نقل و استناد نیست. [1] . صحیفه، نور، ج 3، ص 240. [2] . همان، ج 2، ص 250؛ ج 6، ص 29؛ ج 6، ص 22؛ ج 8، ص 74؛ ج 1، ص 227. [3] . همان، موضوعات اسلام و روحانیت، که به دلیل کثرت موارد از ذکر جزئیات خودداری می‌شود.
در خصوص نظر امام خمینی(ره) در مورد دکتر علی شریعتی آنچه به عنوان آثار مکتوب ایشان در دست ما است، حکایت از این دارد که امام راحل در نفی و اثبات ایشان مطلبی را به صراحت و ذکر نام دکتر شریعتی بیان نکردهاند. البته از کسانی که مرحوم مجلسی را نوکر صفویه فرض میکنند،[1] انتقاد میکنند. در مواردی هم مردم و بالأخص دانشجویان را از وارد شدن در اختلافات امثال دکتر شریعتی و... بر حذر میدارند.[2] نیز سخنان فراوانی در خصوص نظریه اسلام منهای روحانیت بیان فرموده و اساس این تفکر را خیانت و فکر غربی و استعماری میدانند.[3]
لازم به ذکر است که تحقیقات لازم در این زمینه صورت گرفته است و حتی از مرکز تنظیم و نشر آثار حضرت امام(ره) در رابطه با این مسئله سؤال شد و عزیزان هم چیزی بر این مطالب اضافه نفرمودهاند. بهعلاوه، در خصوص نفی و یا تأیید دکتر علی شریعتی توسط حضرت امام خمینی(ره)، مطالبی از سوی موافقان و مخالفان مطرح گردیده که بنابر فرمایش و سفارش آن رهبر فقید، به دلیل رسمیت نداشتن و...، قابل نقل و استناد نیست. [1] . صحیفه، نور، ج 3، ص 240. [2] . همان، ج 2، ص 250؛ ج 6، ص 29؛ ج 6، ص 22؛ ج 8، ص 74؛ ج 1، ص 227. [3] . همان، موضوعات اسلام و روحانیت، که به دلیل کثرت موارد از ذکر جزئیات خودداری میشود.
- [سایر] نامه شهید مطهری به امام درباره دکتر شریعتی اولین بار در سال 1370 منتشر شد. آیا این نامه قطعا نامه استاد است؟ آیا ممکن نیست افرادی منحرف آنرا به اسم استاد نوشته باشند؟(چون نقدهایی هم به این نامه وارد شده است) 2- در کل نظر استاد مطهری راجع به دکتر شریعتی چه بوده است؟
- [آیت الله خامنه ای] با توجه به نظر مبارک حضرت امام راحل(قدّس سرّه) و نظر مبارک حضرتعالی و بعضی فقهای دیگر که امر و جوهات راجع به ولی امر مسلمین است، پرداخت وجوهات به غیر ولی امر چه حکمی دارد؟
- [سایر] در کتاب اسلام شناسی دکتر شریعتی راجع به خاتمیت مطالبی آمده است که انسان را بی نیاز به وحی در عصر حاضر می داند و تمدن اسلام و یونان را قادر به هدایت انسان می داند. آیا چنین مطالبی درست بوده و به نظر پاسخ دهنده کتب ایشان (دکتر شریعتی) برای مطالعه توصیه می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] نظر معظم له در مورد خواندن کتاب های (جلال آل احمد) و (دکتر شریعتی) چیست؟
- [سایر] دکتر شریعتی چه دیدگاهی نسبت به امام خمینی(ره) داشت؟مرجع تقلید دکتر شریعتی که بود؟
- [سایر] چرایی انتقاد شریعتی نسبت به روحانیت؟
- [سایر] شرایط رهبری از دیدگاه امام راحل(ره)؟
- [سایر] آیا خواندن کتاب های دکتر علی شریعتی به درد می خورد؟
- [سایر] خواندن کتاب های اشخاصی مانند دکتر علی شریعتی چگونه است؟
- [سایر] دیدگاه امام راحل و امام خامنهای نسبت به انتخابات را به طور خلاصه بیان کنید.
- [آیت الله مظاهری] مکروه است که در گریه بر میّت صدا را خیلی بلند کنند. ______ 1) آیا تو بر پیمانی - که با آن ما را ترک کردی - وفاداری؟ پیمان بر شهادت به اینکه نیست خدایی غیر از خداوند متعال، او که یکتاست و شریکی برای او نیست و به اینکه محمد صلی الله علیه وآله وسلم بنده و رسول اوست و سید پیامبران و خاتم آنان است و به اینکه علی علیه السلام امیر مومنان و سید امامان و امامی است که خداوند متعال، فرمانبرداری از او را بر همه عالمیان واجب فرموده است و به اینکه حسن و حسین و علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و حسن بن علی و قائم آل محمد - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان مومنان و حجّتهای خداوند بر همه خلائق و امامان تو هستند، که پیشروان هدایت و نیکوکاری هستند. 2) هنگامی که دو فرشته نزدیک به خداوند (نکیر و منکر) که فرستادگان از جانب خدای متعالند، به سوی تو آمدند و از تو در مورد خدایت و پیامبرت و دینت و کتابت و قبلهات و امامانت سوال کردند،پس نترس و اندوهگین نشو و در جواب آنان بگو: خداوند، پروردگار من و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، پیامبر من و اسلام، دین من و قرآن، کتاب من و کعبه، قبله من و امیر مومنان علی بن ابی طالب، امام من و حسن بن علی، امام من و حسین بن علی، امام من و زین العابدین، امام من و محمد باقر، امام من و جعفر صادق، امام من، و موسی کاظم، امام من و علی رضا، امام من و محمد جواد امام من و علی هادی، امام من و حسن عسکری، امام من و حجّت منتظَر، امام من میباشند، اینان - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان و سروران و رهبران و شفیعان من میباشند، در دنیا و آخرت به آنان دوستی میورزم و از دشمنان آنان دوری میجویم، سپس بدان ای فلان فرزند فلان. 3) بدرستی که خداوند متعال، بهترین پروردگار و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، بهترین پیامبر و امیر مومنان علی بن ابی طالب و فرزندان معصوم او یعنی دوازده امام، بهترین امامان هستند و آنچه را محمد صلی الله علیه وآله وسلم آورده است حقّ است و مرگ حقّ است و سوال منکر و نکیر در قبر حقّ است و برانگیخته شدن (برای روز قیامت)، حقّ است و رستاخیز، حقّ است و صراط، حقّ است و میزان (اعمال)، حقّ است و تطایر کتب، حقّ است و بهشت، حقّ است و جهنم، حقّ است و آن ساعت معهود (روز قیامت)، خواهد آمد و هیچ تردیدی در آن نیست و به تحقیق خداوند متعال کسانی را، که در قبرها هستند، بر خواهد انگیخت. 4) خداوند تو را بر قول ثابت، پایدار فرماید و به راه مستقیم هدایت فرماید و بین تو و امامان تو در جایگاهی از رحمتش، شناخت ایجاد فرماید. 5) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را با برهانی از خودت روبرو گردان، خداوندا (درخواست میکنیم)عفو تو را، عفو تو را. 6) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را از جانب خودت با رضوان روبرو کن و قبر او را از بخشایش خودت آرام فرما، رحمتی که بوسیله آن از مهربانی هر کس دیگری بی نیاز گردد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] أَشْهَدُ أَنَّ عَلیّاً وَلِیُّ اللَّه) جزء اذان و اقامه نیست؛ البته ولایت امیر المؤمنین و ائمه معصومین علیهمالسلام از ارکان ایمان است و اسلام بدون آن ظاهری بیش نیست و قالبی از معنی تهیست و خوب است که پس از (أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّه)، به قصد تیمن و تبرّک، شهادت به ولایت و امامت بلافصل حضرت امیر المؤمنین و سایر معصومین علیهمالسلام به گونهای که عرفاً از اجزاء اذان و اقامه به حساب نیاید؛ ذکر گردد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مأمومی که رکوع رکعت اول امام جمعه را درک کرده به علت کثرت جمعیت یا غیر آن نتواند در سجده ها با امام همراهی کند در این صورت اگر بتواند (پس از قیام امام برای رکعت دوم) سجده ها را خود بجا آورده و قبل از رکوع رکعت بعد یا در حین آن به امام ملحق شود، نمازش صحیح است. و الا باید به حال خود باقی بماند تا امام به سجده های رکعت دوم برسد آنگاه دو سجده را به نیت سجده های رکعت اول نماز خود همراه امام بجا آورد و سپس رکعت دوم را فرادی بخواند و نمازش صحیح است. ولی اگر آنها را به نیت سجده های رکعت دوم و یا به نیت متابعت امام انجام دهد احتیاط واجب آن است که از آن دو سجده صرف نظر کرده و دو سجده دیگر به نیت سجده های رکعت اول بجا آورد و سپس به رکعت دوم بپردازد و پس از اتمام نماز، نماز ظهر را هم بجا آورد.
- [آیت الله مظاهری] کسی که اسباب قتل خود را فراهم کرده است مثلاً عمداً سمّی خورده است اگر بعد از آن راجع به اموالش وصیّت کند صحیح نیست ولی اگر قبل از خودکشی وصیّت کرده صحیح است چنانکه راجع به غیر اموالش چه قبل از آن عمل و چه بعد از آن اگر وصیّت کند صحیح است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر سر از سجده بردارد و ببیند امام در سجده است؛ چنانچه به خیال اینکه سجده اول امام است؛ به قصد اینکه با امام سجده کند به سجده رود و بفهمد سجده دوم امام بوده؛ سجده دوم او حساب می شود و اگر به خیال اینکه سجده دوم امام است به سجده رود و بفهمد که سجده اول امام بوده؛ باید به قصد سجده با امام سجده را تمام کند و دوباره با امام به سجده رود.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر مأمومی که رکوع رکعت اوّل امام جمعه را را درک کرده به عِلَّتْ کثرت جمعیّت یا غیر آن نتواند در سجده ها با امام همراهی کند در این صورت اگر بتواند ( پس از قیام امام برای رکعت دوّم ) سجده ها را خود بجا آورده وقبل از رکوع یا در حین آن به امام ملحق شود ، نمازش صحیح است ، وَاِلاّ باید به حال خود باقی بماند تاامام به سجده های رکعت دوّم برسد ، آنگاه دو سجده را به نیّت سجده های رکعت اوّل نماز خود همراه امام بجا آورد وسپس رکعت دوّم را فرادی بخواند ونمازش صحیح است ، ولی اگر آنها را به نیّت سجده های رکعت دوّم ویا به نیّت متابعت امام انجام دهد ، احتیاط واجب آن است که از آن دو سجده صرف نظر کرده ودو سجده دیگر به نیّت سجده های رکعت اوّل بجا آورد وسپس به رکعت دوّم بپردازد وپس از اتمام نماز ، نماز ظهر را بجا آورد .
- [آیت الله سبحانی] کسی که یک رکعت از امام عقب مانده وقتی امام تشهد رکعت آخر را می خواند نیم خیز بنشیند و صبر کند تا امام تشهد نماز را بگوید و بعد برخیزد. شرائط امام جماعت:
- [آیت الله اردبیلی] مأموم نباید جلوتر از امام بایستد و به احتیاط واجب باید کمی عقبتر از امام بایستد؛ ولی اگر مأموم فقط یک مرد باشد، بنابر احتیاط واجب باید در سمت راست امام بایستد و میتواند مساوی با امام بایستد و چنانچه قدّ مأموم بلندتر از امام باشد و در رکوع و سجود سر او جلوتر از امام باشد، اشکالی ندارد.
- [آیت الله بهجت] اگر سر از سجده بردارد و ببیند امام در سجده است، چنانچه به خیال اینکه سجده اول امام است، به قصد اینکه با امام سجده کند به سجده رود و بفهمد سجده دوم امام بوده، سجده دوم مأموم حساب میشود و نمازش صحیح است، و اگر به خیال اینکه سجده دوم امام است به سجده رود و بفهمد سجده اول امام بوده، سجده اول او خواهد بود و بقیه نماز را با امام میخواند.
- [آیت الله وحید خراسانی] هرگاه بداند نماز امام باطل است مثلا بداند امام وضو ندارد اگر چه خود امام ملتفت نباشد نمی تواند به او اقتدا کند