در سوالات شرعی باید مرجع محترم تقلید خودتان را ذکر کنید. ولی به هر حال به سوالات شما پاسخ داده می شود. جواب اول؛ مسأله 6: اگر متابعت در افعال ننماید نمازش صحیح است؛ گر چه معصیت کرده، بلی اگر در حال قرائت رکوع کند نمازش صحیح نیست بنا بر اقوی، چنانچه اگر مخالفت زیاد و فاحش باشد جماعتش باطل می‏شود.[1] جواب دوم؛ مسأله 1472 : اگر اشتباهاً سر بر دارد و ببیند امام در سجده است باید به سجده برگردد و چنانچه در هر دو سجده این اتفاق بیفتد، برای زیاد شدن دو سجده که رکن است نماز باطل نمی‏شود.[2] (زنجانی) :اگر اشتباهاً سر از سجده بردارد و ببیند امام در سجده است، چنانچه اطمینان دارد که اگر برگردد در سجده به امام می‏رسد، پس اگر بخواهد نماز جماعتش باقی باشد، باید به سجده برگردد و اگر در هر دو سجده یک رکعت هم این اتفاق بیفتد، نمازش باطل نمی‏شود. جواب سوم؛ مسأله 1470: مأموم باید غیر از آن چه در نماز خوانده می‏شود ، کارهای دیگر آن، مانند رکوع و سجود را با امام یا کمی بعد از امام به جا آورد. و اگر عمداً پیش از امام یا مدتی بعد از امام انجام دهد، معصیت کرده ولی نمازش صحیح است امّا اگر در دو رکن پشت سر هم، از امام جلو یا عقب بیفتد بنا بر احتیاط واجب باید نماز را تمام کند و دوباره بخواند اگر چه بعید نیست نمازش صحیح باشد و فرادی شود.[3] [1] نجاة العباد (للإمام الخمینی)، ص 148. [2] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج‏1، ص 798. [3] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج‏1، ص: 796.
1. آیا سبقت عمدی در افعال نماز جماعت موجب فرادی شدن نماز است؟ 2. آیا در صورتی که سهوا زودتر از امام از سجده بلند شد و نمی دانداگر به سجده باز گردد میرسد یا نه آیا واجب است برگردد؟ 3. اگر سهوا فعل را زودتر ازامام انجام دهد وعمداً باز نگردد فرادی می شود؟
در سوالات شرعی باید مرجع محترم تقلید خودتان را ذکر کنید. ولی به هر حال به سوالات شما پاسخ داده می شود. جواب اول؛ مسأله 6: اگر متابعت در افعال ننماید نمازش صحیح است؛ گر چه معصیت کرده، بلی اگر در حال قرائت رکوع کند نمازش صحیح نیست بنا بر اقوی، چنانچه اگر مخالفت زیاد و فاحش باشد جماعتش باطل میشود.[1] جواب دوم؛ مسأله 1472 : اگر اشتباهاً سر بر دارد و ببیند امام در سجده است باید به سجده برگردد و چنانچه در هر دو سجده این اتفاق بیفتد، برای زیاد شدن دو سجده که رکن است نماز باطل نمیشود.[2] (زنجانی) :اگر اشتباهاً سر از سجده بردارد و ببیند امام در سجده است، چنانچه اطمینان دارد که اگر برگردد در سجده به امام میرسد، پس اگر بخواهد نماز جماعتش باقی باشد، باید به سجده برگردد و اگر در هر دو سجده یک رکعت هم این اتفاق بیفتد، نمازش باطل نمیشود. جواب سوم؛ مسأله 1470: مأموم باید غیر از آن چه در نماز خوانده میشود ، کارهای دیگر آن، مانند رکوع و سجود را با امام یا کمی بعد از امام به جا آورد. و اگر عمداً پیش از امام یا مدتی بعد از امام انجام دهد، معصیت کرده ولی نمازش صحیح است امّا اگر در دو رکن پشت سر هم، از امام جلو یا عقب بیفتد بنا بر احتیاط واجب باید نماز را تمام کند و دوباره بخواند اگر چه بعید نیست نمازش صحیح باشد و فرادی شود.[3] [1] نجاة العباد (للإمام الخمینی)، ص 148. [2] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج1، ص 798. [3] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج1، ص: 796.
- [آیت الله مظاهری] 1) آیا سبقت عمدی در افعال نماز جماعت موجب فرادی شدن نماز است؟
- [آیت الله جوادی آملی] هنگامی که امام جماعت اهل سنت در نماز سوره سجده دار می خواند و نمازگزاران در اثنای قرائت، به سجده می روند و بر می خیزند؛ 1.اولاً تکلیف چیست؟ 2.اگر کسی عمدا یا جهلاً یا سهواً سجده را ترک کرد، نمازش چه حکمی دارد؟ 3.اگر ندانسته به رکوع رفت و سپس به سجده و دوباره به قیام برگشت تکلیف چیست؟
- [آیت الله جوادی آملی] هنگامی که امام جماعت اهل سنت در نماز سوره سجده دار میخواند و نمازگزاران در اثنای قرائت، به سجده میروند و بر میخیزند؛ 1. اولاً تکلیف چیست؟ 2. اگر کسی عمداً یا جهلاً یا سهواً سجده را ترک کرد، نمازش چه حکمی دارد؟ 3. اگر ندانسته به رکوع رفت و سپس به سجده و دوباره به قیام برگشت تکلیف چیست؟
- [سایر] 1- اگر شخصی داخل مسجد شود و نداند امام جماعت مثلاً در رکعت دوم است یا سوم و اقتدا کند؛ بعد که به رکوع می رود بفهمد امام جماعت در رکعت سوم بوده، حکمش چیست؟ 2- اگر در رکوع یا سجده سهواً ذکر را برعکس بگوید؛ مثلاً در رکوع (سبحان ربی الاعلی و بحمده) بگوید، حکمش چیست؟ 3- اگر در رکوع یا سجده، عمداً ذکر را جا به جا بگوید، حکمش چیست؟ (مرجع تقلید مقام معظم رهبری).
- [آیت الله خوئی] اگر در مکانی که نماز جماعت در او برپا شده بخواهیم به صورت فرادی نمازی که در او بلند خواندن لازم است بخوانیم، آیا جایز است در صورتی که بلند خواندنمان حواس امام جماعت را پرت میکند آن نماز را آهسته بخوانیم؟
- [سایر] فقها چنین فتوا داده اند که در هنگام برپایی نماز جماعت نباید نماز گزار به صورت فرادا نماز بخواند و همچنین گفته اند: نماز فرادا در صورتی که موجب هتک حرمت امام جماعت شود جایز نیست. حال سؤال من این است که: 1. چگونه می توانم تشخیص دهم که آیا هتک حرمت اتفاق می افتد یا نه؟ 2. اگر به فرض، هتک حرمت نیز اتفاق افتد، آیا نماز فرادا باطل است؟
- [آیت الله خوئی] اگر به امام جماعتی که از اهل تسنن است اقتدا نکنیم ولی در افعال نماز از او متابعت کنیم آیا این نماز خواندن مستحب است؟ و چگونه نماز را بخوانیم؟ و آیا اینگونه نماز خواندن نماز واجب را از انسان ساقط میکند؟ و اگر قرائت این شخص قبل از امام جماعت تمام شود چه کند؟ و اگر نمازی باشد که در او بلند خواندن قرائت واجب است آیا آهسته خواندن جایز است یا نه؟ و آیا این موارد اختصاص به حال تقیه دارد یا نه؟
- [آیت الله خامنه ای] می دانیم که یک رکعت از نماز متشکل از نیت، تکبیرةالاحرام، حمد، سوره، رکوع و سجده است، و از طرف دیگر در نماز ظهر و عصر و رکعت سوم نماز مغرب و رکعت سوم و چهارم نماز عشا آهسته خواندن واجب است. ولی در نماز جماعتی که از رادیو و تلویزیون مستقیماً پخش می کنند، مشاهده می شود که امام جماعت ذکر رکوع و سجده رکعت سوم را بلند می خواند. با توجه به اینکه آن رکوع و سجده دو جزء رکعتی هستند که آهسته خواندن در آن واجب است، این مسأله چه حکمی دارد؟
- [سایر] مدتی است که در برخی مساجد سطح شهر مشهد ، مسئله گفتن ( الحمدلله رب العالمین) از سوی مأمومین پس از اتمام سوره حمد امام، مطرح شده است که در این باره ابهامات و سوالاتی بوجود آمده که نیازمند پاسخگویی هر چه زودتر به آنها هستیم. 1. آیا جایز است مامومین بعد از تمام شدن قرائت حمد امام ، بصورت جهری (الحمدلله رب العالمین) را بگویند؟ 2. بعد از تمام شدن قرائت حمد اگر امام سکوت کند و مأمومین در هنگام گفتن (الحمدلله رب العالمین) صدایشان به امام برسد آیا کراهت دارد یا نه؟ 3. آیا بلند گفتن (الحمدلله رب العالمین) توسط مأمومین به عنوان شعائر شیعه استحباب دارد یا نه؟ جمعی از طلاب حوزه علمیه مشهد / پایگاه خبری اطلاع رسانی بصیرت www.BasiratNews.com info@basiratnews.com
- [آیت الله علوی گرگانی] در مادّه 236 قانون مجازات اسلامی بیان شده است اگر کسی به قتل عمدی شخصی اقرار کرده و پس از آن دیگری به قتل عمدی همان مقتول اقرار نماید در صورتی که اوّلی از اقرارش برگردد قصاص یا دیه از هر دو ساقط است و دیه از بیت المال پرداخت خواهد شد و این در حالی است که قاضی احتمال عقلائی ندهد که قضیه توطئهآمیز است. تبصره : در صورتی که قتل عمدی بر حسب شهادت شهود یا قسامه یا علم قاضی قابل اثبات باشد قاتل به تقاضای ولیّ دم قصاص میشود حال بفرمائید: 1 - آیا اگر قتل غیر عمد باشد (خطای محض یا شبه عمد) نیز حکم مسئله همان خواهد بود یا خیر؟ 2 - چنانچه راه اثبات قتل غیر از اقرار باشد فرد دیگری به قتل همان مقتول اعتراف نماید آیا حکم مسئله متفاوت خواهد بود در صورت تفاوت لطفاعلّت آن را بیان فرمائید؟ 3 - منظور از مراجعه و اقرار فرد دیگر چه هنگام است؟ آیا همین که اقرار عند الحاکم صورت گرفت و فرد دیگری مراجعه نمود و فرد اوّلیه از اقرارش عدول کرد قصاص و دیه از هر دو ساقط است یا حتمامیبایست حکم شرعی به قصاص یا دیه صادر شده باشد آنگاه نفر دوّم اقرار نماید تا دیه از بیت المال پرداخت شود؟
- [آیت الله بروجردی] مستحب است در نماز عید بر زمین سجده کنند و در حال گفتن تکبیرها دستها را بلند کنند و کسی که نماز عید میخواند اگر امام جماعت است، یا فُرادی نماز میخواند نماز را بلند بخواند.
- [آیت الله خوئی] مستحب است در نماز عید بر زمین سجده کنند و در حال گفتن تکبیرها دستها را بلند کنند و کسی که نماز عید میخواند، اگر امام جماعت است، یا فرادی نماز میخواند نماز را بلند بخواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است در نماز عید بر زمین سجده کنند و در حال گفتن تکبیرها دستها را بلند کنند و کسی که نماز عید میخواند اگر امام جماعت است قرائت نماز را بلند بخواند. ولی بلند خواندن قرائت برای مأموم و کسی که فرادی نماز میخواند مستحب نیست.
- [آیت الله بهجت] انسان در بین نماز جماعتی که خواندن آن به جماعت واجب نیست بنابر اظهر می تواند نیت فُرادی کند اگر چه از اول نماز قصد فرادی داشته باشد، مثلاً نیّت کند که دو نماز خود را با یک نماز امام بخواند یعنی قصد کند که بین نماز فرادی کند و زودتر تمام کند و دوباره نماز دوم را به او اقتدا کند. ولی ممکن است از جهت اخلال به نظم جماعت و اشتباه انداختن مأمومین ممنوع باشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مأموم عمداً پیش از امام سلام دهد نمازش اشکال دارد.(1) ولی اگر نیت فرادی کند یا سهواً پیش از امام سلام دهد، نمازش صحیح است و لازم نیست دوباره سلام دهد. ________ 1 یعنی بنابر احتیاط واجب به این نماز اکتفا نکند و نماز را اعاده کند. ________
- [آیت الله مکارم شیرازی] برای چند چیز بنابر احتیاط واجب باید بعد از نماز دو سجده سهو به دستوری که گفته می شود به جا آورد: 1 کلام بی جا، یعنی سهواً به گمان این که نماز تمام شده حرف بزند. 2 سلام بی جا، یعنی مثلاً در رکعت دوم نماز چهار رکعتی سلام بدهد. 3 سجده فراموش شده. 4 تشهد فراموش شده. 5 به جای ایستادن سهواً بنشیند، یا به جای نشستن برخیزد. 6 در شک میان چهار و پنج بعد از سجده دوم واجب است نماز را تمام کند، بعداً دو سجده سهو بجا آورد و برای کم و زیاد کردن غیر اینها سجده سهو مستحب است.
- [آیت الله بروجردی] اگر سهواً پیش از امام به سجده رود، در صورتی که صبر کند تا امام به او برسد، نمازش صحیح است و اگر به قصد این که با امام نماز بخواند سر بردارد و با امام به سجده رود، احتیاط واجب آن است که نماز را تمام کند و دوباره به جا آورد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] شایسته است به امید ثواب از امور زیر بپرهیزند: 1 اگر در صفهای جماعت جا باشد نمازگزار تنها نایستد. 2 مأموم ذکرهای نماز را طوری نگوید که امام بشنود. 3 مسافری که نماز ظهر و عصر و عشا را شکسته می خواند برای کسانی که مسافر نیستند امامت نکند، همچنین کسی که مسافر است به شخص حاضر اقتدا نکند (البته منظور از کراهت در اینجا کمتر بودن ثواب است وگرنه نماز جماعت در هر صورت ثواب دارد).
- [آیت الله اردبیلی] در نماز جمعه علاوه بر شرایطی که برای صحّت نماز گفته شده است، پنج شرط دیگر نیز وجود دارد: 1 نماز جمعه باید به جماعت خوانده شود. 2 حداقل تعداد نمازگزاران با امام جمعه باید پنج نفر مرد عاقل و بالغ و بنابر احتیاط غیر مسافر باشند. 3 امام جمعه قبل از نماز دو خطبه بخواند. 4 بین دو محلّی که نماز جمعه برگزار میشود، حداقل یک فرسخ شرعی فاصله باشد. 5 امام جمعه واجد شرایط باشد.
- [آیت الله بهجت] چند چیز در نماز میّت مستحب است: 1 کسی که نماز میّت میخواند با وضو یا غسل یا تیمّم باشد، و احتیاط مستحب آن است که در صورتی تیمّم کند که وضو و غسل ممکن نباشد، یا بترسد که اگر وضو بگیرد یا غسل کند به نماز میّت نرسد 2 اگر میّت مرد است، امام جماعت یا کسی که فُرادی بر او نماز میخواند، مقابل وسط قامت یا سینه او بایستد؛ و اگر میّت زن است مقابل سینه یا سر او بایستد. 3 پابرهنه نماز بخواند. 4 در هر تکبیر دستها را بلند کند، بنابر اظهر. 5 فاصله او با میّت بهقدری کم باشد، که اگر باد لباسش را حرکت دهد به جنازه برسد. 6 نماز میّت را به جماعت بخواند. 7 امام جماعت تکبیر و دعاها را بلند بخواند و کسانی که با او نماز میخوانند،آهسته بخوانند. 8 در جماعت اگرچه مأموم یک نفر باشد، پشت سر امام بایستد. 9 نمازگزار به میّت و مؤمنین زیاد دعا کند. 10 پیش از نماز سه مرتبه بگوید: (اَلصَّلاة). 11 نماز را در جایی بخوانند که مردم برای نماز میّت بیشتر به آنجا میروند. 12 زن حائض اگر نماز میّت را به جماعت میخواند، در صفی تنها بایستد.