وام گرفتن حتّی اگر از بانک دولتی باشد هر چند ربوی باشد از نظر حکم وضعی صحیح است، (یعنی قرض گیرنده مالک پول می شود و معاملات او با چنین پولی صحیح است)، ولی در صورت ربوی بودن، گرفتن آن از نظر تکلیفی حرام است (یعنی کار حرام انجام داده و مرتکب گناه شده است.) چه از مسلمان گرفته شود یا از غیر مسلمان و چه از دولت اسلامی بگیرد یا از دولت غیر اسلامی، مگر آنکه به حدّی مضطر باشد که ارتکاب حرام را مجاز کند ولی شخص میتواند برای اینکه مرتکب حرام نشود پرداخت مبلغ اضافی را قصد نکند، هر چند بداند که آن را از او خواهند گرفت و جواز گرفتن وام در صورتی که ربوی نباشد اختصاص به حالت ضرورت و نیاز ندارد.[1] [1] . توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج2، ص: 935، بخش استفتاءات از مقام معظم رهبری ، س 1911با تلخیص.
وام گرفتن حتّی اگر از بانک دولتی باشد هر چند ربوی باشد از نظر حکم وضعی صحیح است، (یعنی قرض گیرنده مالک پول می شود و معاملات او با چنین پولی صحیح است)، ولی در صورت ربوی بودن، گرفتن آن از نظر تکلیفی حرام است (یعنی کار حرام انجام داده و مرتکب گناه شده است.) چه از مسلمان گرفته شود یا از غیر مسلمان و چه از دولت اسلامی بگیرد یا از دولت غیر اسلامی، مگر آنکه به حدّی مضطر باشد که ارتکاب حرام را مجاز کند ولی شخص میتواند برای اینکه مرتکب حرام نشود پرداخت مبلغ اضافی را قصد نکند، هر چند بداند که آن را از او خواهند گرفت و جواز گرفتن وام در صورتی که ربوی نباشد اختصاص به حالت ضرورت و نیاز ندارد.[1]
[1] . توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج2، ص: 935، بخش استفتاءات از مقام معظم رهبری ، س 1911با تلخیص.
- [آیت الله سیستانی] آیا پولی که در بانکها یا تعاونیها میگذاریم بهره ان حرام است یا حلال؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی علم و اطّلاع دارد که بانک به سپرده ها مبلغی بهره می دهد، به این منظور پولی به بانک می سپارد، ولی هیچ گونه قرارداد لفظی یا کتبی نمی بندد. آیا بهره مذکور حرام است؟
- [آیت الله سبحانی] اگر پولی به عنوان (پس انداز) در بانک قرار داده شود و بهره ای به آن تعلق بگیرد، آیا گرفتن آن بهره حلال است؟
- [آیت الله سبحانی] کسی پولی را در بانک گذاشت و نمی دانست که بهره به پول او تعلق می گیرد، آیا می تواند از این بهره استفاده کند؟
- [آیت الله بهجت] آیا بدهکاری که به بانک بهره داده است، می تواند به عنوان تقاص، پولی در بانک بسپارد و به اندازه ی بهره ای که داده دریافت کند؟
- [سایر] بهره های بانکی حرام است یا حلال؟
- [آیت الله سیستانی] آیا وام گرفتن از بانک با بهره بانکی حرام است؟
- [سایر] اگر انسان ندانسته گوشت حرام بخورد چه گناهی دارد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر منزلی را که با پولی که خمس به آن تعلق نگرفته خریداری نموده و پس از مدتی بهره برداری بفروشد اگر سال خمسی وی فرا رسد و خانه ای خریداری نکرده باشد آیا باید خمس پول را بپردازد؟
- [آیت الله بهجت] آیا می توان پولی را که به عنوان ذخیره ی صندوق قرض الحسنه باقی می ماند، به صورت سپرده نزد بانکی گذاشت تا بهره آن جهت هزینه های صندوق قرض الحسنه استفاده شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خوردن و آشامیدن چیز نجس حرام است و نیز خورانیدن عین نجس به اطفال حرام می باشد، ولی اگر خود طفل غذای نجس را بخورد یا با دست نجس غذا را نجس کند و بخورد جلوگیری از او لازم نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خرید و فروش ظرف طلا و نقره و پولی را که فروشنده می گیرد حرام نیست.
- [امام خمینی] فرقی نیست در حرام بودن پول بلیط بین آن که بلیط را بخرند یا بلیط را بگیرند و پولی بدهند به امید آن که قرعه به اسم آنها بیرون بیاید در هر دو صورت پول بلیط حرام، و پولی که به قرعه دست میآید حرام و موجب ضمان است.
- [آیت الله بهجت] اگر برای از بین بردن حق مسلمانی قسم بخورد حرام است، و اگر برای اینکه خودش یا مسلمان دیگری را از شر ظالمی، نجات دهد قسم دروغ بخورد اشکالی ندارد، بلکه گاهی واجب میشود.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر بخواهد پول حرام یا پولی که خمس آن را نداده به حمامی بدهد ، غسل او باطل است .
- [آیت الله بروجردی] اگر بخواهد پول حرام یا پولی که خمس آن را نداده به حمامی بدهد، غسل او باطل است.
- [امام خمینی] اگر بخواهد پول حرام یا پولی که خمس آن را نداده به حمامی بدهد، غسل او باطل است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر بخواهد پول حرام یا پولی که خمس آن را نداده به حمامی بدهد، غسل او باطل است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر پولی را که خمس ان را نداده است به حمامی بدهد مرتکب حرام شده و غسل او باطل است
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر پولی را که خمس ان را نداده است به حمامی بدهد مرتکب حرام شده و غسل او باطل است