لطفاً تنها بر طبق سنت و تفاسیر اهل سنت بفرمایید که اهل بیت مطرح شده در نظر آنان چه کسانی هستند؟

تفاسیر اهل سنت ممکن است اشاره به مقالات و یا کت تفسیری ذیل باشد: مقالات• تفاسیر اهل سنت (علوم قرآنی) کتب تفسیری• تفسیر ابن ابی رندقه• تفسیر ابن طیفور• تفسیر ابن عربی• تفسیر ابن عطیه• تفسیر ابن قیم• تفسیر ابن کثیر• تفسیر احکام القرآن (شافعی)• تفسیر احکام القرآن (کیاهراسی)• تفسیر الجلالین• تفسیر الدر المنثور• تفسیر السعدی• تفسیر بحر العلوم• تفسیر الشامل فی علم القرآن• تفسیر لباب التفاسیر• تفسیر الفواتح الالهیة و المفاتح الغیبیة• تفسیر القرآن العظیم (ابن ابی حاتم)• تفسیر المراغی• تفسیر المنار• تفسیر الوسیط (زحیلی)• تفسیر انوار التنزیل• تفسیر بیضاوی• تفسیر ثعلبی• تفسیر طبری• تفسیر جامع التاویل (اصفهانی)• تفسیر خازن• تفسیر زمخشری• تفسیر سور آبادی• تفسیر سید احمد خان• تفسیر طنطاوی• تفسیر غرائب القرآن و رغائب الفرقان• التبیان فی تفسیر غریب القرآن (ابن هائم)• تفسیر قرطبی• تفسیر کبیر• تفسیر مابعدالطبیعة• تفسیر ماتریدیه• تفسیر مقاتل بن سلیمان• التفسیر المنیر فی العقیده و الشریعة و المنهج• التبیان فی آداب حملة القرآن‌• التبیان فی اعراب القرآن• التبیان فی تفسیر غریب القرآن (ابن هائم)• التبیان فی علوم القرآن‌• البحر المدید فی تفسیر القرآن المجید

اهل‌ بیت (عربی: أهلُ الْبَیت)، به معنای اهل یک خانه، خانواده و خاندان که در اصطلاح مسلمانان برای خاندان پیامبر اسلام(ص) به کار برده می‌شود. کلمه اهل بیت در روایات، در چند معنای مختلف به کار رفته است، و در ادبیات شیعی، برای امام علی(ع)، حضرت فاطمه زهرا (س)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) و نُه امام معصوم از فرزندان او استفاده می‌شود. قرآن در آیه تطهیر و آیه مودت تعبیر اهل البیت را به کار برده و بر پاکی و وجوب محبت آن‌ها تصریح کرده است. پیامبر اسلام نیز در احادیثی مانند حدیث سفینه و ثقلین از جایگاه والای اهل بیت در دین اسلام سخن گفته است.

توحيد ایمان به ملائکه ایمان به کتاب‎های آسمانی ایمان به انبیاء ایمان به روز رستاخیز ایمان به قضا و قدر عدالت صحابه

تفاسیر قرآن ممکن است اشاره به کتب تفسیری ذیل باشد: مقالات• تفاسیر قرآن (علوم قرآنی) کتب تفسیری• تفسیر پیامبر• تفسیر امیرالمؤمنین• تفسیر اهل‌بیت‌• تفسیر امام جعفر صادق• تفسیر امام حسن عسکری• تفسیر ابان بن تغلب• تفسیر ثقفی• تفسیر ابن ابی الثلج• تفسیر ابن ابی رندقه• تفسیر ابن ابی زیاد• تفسیر ابن ابی شعبه• تفسیر ابن ابی عمیر• تفسیر ابن ابی هند• تفسیر کندی• تفسیر ابن حجام• تفسیر ابن الصلت• تفسیر ابن الکیال• تفسیر ابن اورمه• تفسیر ابن بابویه• تفسیر سعید بن جبیر• تفسیر الطارقیه• تفسیر ابن دؤل قمی• تفسیر ابن دکین• تفسیر ابن زیات کوفی• تفسیر احمد بن صبیح• تفسیر ابن طیفور• تفسیر ابن‌عباس• تفسیر ابن عبدک• تفسیر ابن عربی• تفسیر ابن عطیه• تفسیر ابن عقده• تفسیر ابن فضال صغیر• تفسیر ابن فضال کبیر• تفسیر ابن قیم• تفسیر ابن کثیر• تفسیر ابن الکیال• تفسیر ابن محبوب• تفسیر ابن مسعود• تفسیر ابن مهزیار• تفسیر ابن وضاح• تفسیر ابن ولید• تفسیر ابن همام صنعانی• تفسیر ابو الفتوح رازی• تفسیر ابوالعالیه رفیع• تفسیر ابوالفتح دیلمی‌• تفسیر ابوالفرج نهروانی• تفسیر ابوالفضل دیلمی• تفسیر ابی بصیر• تفسیر ابوحمزه ثمالی• تفسیر ابوصالح• تفسیر ابوعلی سینا• تفسیر ابوعلی فارسی• تفسیر ابومحمد اهوازی• تفسیر ابومریم انصاری• تفسیر ابومنصور صرام• تفسیر ابی الجارود• تفسیر ابی جنادة سلولی• تفسیر ابی حنیفه دینوری• تفسیر ابی روق• تفسیر ابی زید بلخی• تفسیر اثنا عشری• تفسیر احسن الحدیث• تفسیر احسن الحدیث• تفسیر احکام القرآن (شافعی)• تفسیر احکام القرآن (کیاهراسی)• تفسیر احکام القرآن (عباد بن عباس)• تفسیر احکام القرآن (کلبی)• تفسیر خزاز• تفسیر برقی صغیر• تفسیر احمد بن محمد سیاری• تفسیر ثواب القرآن (سکونی)• تفسیر اصفی• تفسیر اعجاز القرآن (واسطی)• تفسیر الاعمش• تفسیر الاحمسی• تفسیر الای التی نزلت فی اقوام باعیانهم• تفسیر البرقی الکبیر• تفسیر البصائر• تفسیر البصائر فی وجوه و النظائر• تفسیر البیان• التبیان (شیخ طوسی)• تفسیر التحریف و التبدیل• تفسیر التحصیل• تفسیر التنزیه و ذکر متشابه القرآن• تفسیر الجامع الکبیر• تفسیر الجلالین• تفسیر جلودی• تفسیر الدر المنثور• تفسیر سدی• تفسیر السعدی• تفسیر بحر العلوم• تفسیر الشامل فی علم القرآن• تفسیر الصافی• تفسیر الصراط المستقیم• تفسیر الغاضری• تفسیر لباب التفاسیر• تفسیر الفحص و البیان عن اسرار القرآن• تفسیر الفراء• تفسیر الفرقان• تفسیر الفواتح الالهیة و المفاتح الغیبیة• تفسیر القرآن العظیم (ابن ابی حاتم)• تفسیر القرآن الکریم (ثمالی)• تفسیر القرآن الکریم (خمینی)• تفسیر القرآن الکریم (شبر)• تفسیر القرآن الکریم (ملاصدرا)• تفسیر زید بن علی• تفسیر القرآن المجید (شیخ المفید)• تفسیر علی بن ابراهیم قمی• تفسیر الکاشف• تفسیر الکافی الشافی• تفسیر ابوالفرج نهروانی• تفسیر الکشف و البیان• تفسیر الم• تفسیر المبین• تفسیر المراغی• تفسیر المصابیح فیما نزل من القرآن• تفسیر المظفر• تفسیر المعین• تفسیر المنار• تفسیر المیزان• تفسیر الناسخ و المنسوخ (ابوالحسن دارم)• تفسیر الناسخ و المنسوخ (ابن سلامه)• تفسیر النور المشتعل• تفسیر الواقدی• تفسیر الوسیط (زحیلی)• تفسیر الهلالی• تفسیر الهی اردبیلی• تفسیر امام علی الهادی عسکری• تفسیر امامة امیرالمؤمنین من القرآن• تفسیر امثال القرآن (اسکافی)• تفسیر انوار التنزیل• تفسیر بحر مواج• تفسیر بطائنی• تفسیر مازنی• تفسیر بناکتی• تفسیر بناکتی• تفسیر بیان السعادة فی مقامات العبادة• تفسیر بیضاوی• تفسیر بیهقی• تفسیر پیام قرآن• تفسیر تلخیص البیان• تفسیر تنقیط القرآن• تفسیر ثعلبی• تفسیر جابر بن عبدالله انصاری• تفسیر جابر الجعفی• تفسیر جامع• تفسیر طبری• تفسیر جامع التاویل (اصفهانی)• تفسیر جامع التاویل (رازی)• جامع التفسیر (راغب اصفهانی)• جامع التفسیر (شریف موسی)• تفسیر جنة الناظر و جنة المناظر• تفسیر جوالیقی• تفسیر جوامع الجامع• تفسیر حبری• تفسیر حدائق الحقائق• تفسیر حسن مروزی• تفسیر حقائق القرآن• تفسیر خازن• تفسیر خسروی• تفسیر خصائص الوحی المبین• تفسیر خلاصه المنهج• تفسیر خواجه نصیرالدین طوسی• تفسیر دشتکی• تفسیر دوانی• تفسیر دیلمی• تفسیر راهنما• تفسیر رمانی• تفسیر روان جاوید• تفسیر روح المعانی• تفسیر روشن• تفسیر روض الجنان• تفسیر زبدة التفاسیر• تفسیر زمخشری• تفسیر زواری• تفسیر زید عدوی• تفسیر زید بن علی• تفسیر سدی صغیر• تفسیر سعید بن جبیر• تفسیر سعید مخزومی• تفسیر سوره یس (ابوالفضل سلمة)• تفسیر سور آبادی• تفسیر سوره فاتحه• تفسیر سید احمد خان• تفسیر شاهی• تفسیر شبستری• تفسیر شریف لاهیجی• تفسیر شواهد القرآن• تفسیر شهید ثانی• تفسیر صفی• تفسیر طاووس یمانی• تفسیر مجمع البیان• تفسیر طنطاوی• تفسیر طیفور• تفسیر عاصم• تفسیر عاملی• تفسیر هاشمی• تفسیر ابن الصلت• تفسیر ابن وضاح• تفسیر عرائس البیان• تفسیر عزالدین راوندی• تفسیر عطیه عوفی• تفسیر عکرمه• تفسیر علقمه• تفسیر علی بن حمزه• تفسیر علیین• تفسیر عیاشی• تفسیر غرائب القرآن و رغائب الفرقان• تفسیر غرر الفرائد و درر القلائد• تفسیر غریب القرآن (سدوسی)• تفسیر غریب القرآن (عدوی)• الترجمان عن غریب القرآن‌• تفسیر فاتحة الکتاب از امام حسن عسکری• تفسیر فرات کوفی• تفسیر فضل القرآن• تفسیر فضل بن شاذان• تفسیر فضیل بصری• تفسیر فضیل رسانی• تفسیر فضیل بصری• تفسیر قتادة• تفسیر قتیبه• تفسیر قرطبی• تفسیر قصص الانبیاء (فضل‌الله راوندی)• تفسیر کبیر• تفسیر کبیر ابن متوج• تفسیر کعبی• تفسیر کنز الدقائق• تفسیر گازر• تفسیر مابعدالطبیعة• تفسیر ماتریدیه• تفسیر مجاهد• تفسیر محمد بن العباس• تفسیر ثواب القرآن (رازی)• تفسیر معانی القرآن (یحیی بن حسین)• تفسیر معانی القرآن (رواسی)• تفسیر معانی القرآن (صابونی)• تفسیر یقطینی• تفسیر محیط اعظم• تفسیر مصفی• تفسیر المظفر• تفسیر معلی• تفسیر مفتاح التفاسیر• تفسیر مقاتل بن سلیمان• تفسیر ملاصدرا• تفسیر من وحی القرآن• تفسیر منخل• تفسیر منهج الصادقین فی الزام المخالفین• التفسیر المنیر فی العقیده و الشریعة و المنهج• تفسیر میثم التمار• تفسیر نزول القرآن فی شان امیرالمؤمنین• تفسیر نعمانی• تفسیر نمونه• تفسیر نوادر علم القرآن• تفسیر نور• تفسیر نور الثقلین• تفسیر نورالله تستری• تفسیر نوین• تفسیر نهج البیان عن کشف معانی القرآن• تفسیر وهیب• تفسیر یونس• التبیان فی آداب حملة القرآن‌• التبیان فی اعراب القرآن• التبیان فی تفسیر غریب القرآن (ابن هائم)• التبیان فی علوم القرآن‌• البحر المدید فی تفسیر القرآن المجید• الجدید فی تفسیر القرآن المجید• تفسیر سوره مائده (کتاب)• تفسیر آیات البینات• تفسیر سواطع الالهام• تفسیر آیة الکرسی (یمانی)• تفسیر روضة الجنان• تفسیر قاضی نوراللّه شوشتری• تفسیر صنعانی• تفسیر مجمع البحرین (قزوینی)• تفسیر حاشیه بر تفسیر بیضاوی (خلخالی)• تفسیر قطب شاهی• تفسیر حاشیه بر تفسیر بیضاوی (علوی)• تفسیر الحاشیة علی تفسیر الکشاف (مرعشی)• تفسیر انموذج العلوم• تفسیر سدرة المنتهی• تفسیر سوره هل اتی (اردستانی)• تفسیر اماطة اللثام• تفسیر الفرات النمیر• تفسیر صدرالمتالهین شیرازی• تفسیر المصابیح الساطعة الانوار المجموعة• تفسیر بدیع البیان لمعانی القرآن (عینائی)• تفسیر لطائف غیبی• تفسیر حاشیه بر تفسیر بیضاوی (پنجابی)• تفسیر العروة الوثقی (ابراهیم شیرازی)• تفسیر الائمة لهدایة الامة• تفسیر اسرار الآیات (لاهیجی)• تفسیر مقتبس الانوار• تفسیر نصیری طوسی• تفسیر خزائن جواهر القرآن• تفسیر صنعانی• تفسیر غریب القرآن (طریحی)• تفسیر البحر المواج• تفسیر قطب‌الدین لاهیجی• تفسیر تحفه شاهی• تفسیر زبدة البیان• تفسیر القرآن الکبیر• تفسیر الوجیز فی تفسیر القرآن العزیز (طریحی)• تفسیر اثبات عصمة الائمة• تفسیر آیات الاحکام (تونی)• تفسیر البیان لما خفی فی القرآن• تفسیر آیة النور• تفسیر حویزی• تفسیر الاتحاف لطلبة الکشاف• تفسیر جواهر الاسرار• تفسیر حواشی زبدة البیان• تفسیر المبین (کاشانی)• تفسیر کاشف الغواشی• تفسیر شرح شواهد مجمع البیان• تفسیر حاشیة علی زبدة البیان• تفسیر حکیم قمی• تفسیر آیه قل الروح من امر ربی• تفسیر الایات النازلة فی ذم الجائرین• تفسیر الامان من النیران• تفسیر ایناس سلطان المؤمنین• تفسیر مرآة الانوار و مشکوة الاسرار• تفسیر مجمع التفاسیر• تفسیر تحصیل الاطمینان• تفسیر الاقتباس و التضمین من کتاب اللّه المبین• تفسیر قلائد الدرر• تفسیر مدرسی• تفسیر نور التوفیق و کشف التدقیق• تفسیر ملا رفیعا• تفسیر کحلانی• تفسیر الدر النظیم• تفسیر شهیدی کبیر• تفسیر کنز العرفان فی تفسیر القرآن• تفسیر مفتاح الجنان• تفسیر الامالی• تفسیر سوره حمد (عبدالجواد)• تفسیر آیات الفضائل• تفسیر بروجردی• تفسیر لوامع التنزیل• تفسیر کاشانی حائری• تفسیر بصائر الایمان فی تفسیر القرآن• تفسیر کشف الغطاء فی تفسیر سورة هل اتی• تفسیر سر اکبر• تفسیر کریم خان• تفسیر الانوار القدسیه• تفسیر احسن التفاسیر• تفسیر شاهرودی• تفسیر لغات القرآن الکبیر• تفسیر صالحی برغانی• تفسیر طریحی• تفسیر آیات الائمة• تفسیر اسرار التنزیل فی تفسیر القرآن• تفسیر مشکاة المصابیح• تفسیر خلاصة البیان• تفسیر خزائن القرآن• تفسیر شهیدی کبیر• تفسیر تحفة الغرائب• تفسیر طسوجی حائری• تفسیر بهبهانی• تفسیر نور علیشاه• تفسیر فتح الرحمن• تفسیر بحر الاسرار• تفسیر شهرستانی• تفسیر السر المصون• تفسیر تحفة الابرار• تفسیر استرآبادی حائری• تفسیر حاشیه و شرح تفسیر صافی (مدرسی یزدی)• تفسیر آیات الاحکام (میرزامحمد استرآبادی)• تفسیر ورنوسفادرانی• تفسیر شیخ احمد احسائی• تفسیر نوری• قصص الانبیاء (شبر)• تفسیر البدر الباهر• تفسیر الجوهر الثمین• تفسیر آیات الوصول الی علم الاصول• تفسیر لؤلؤة البحرین• تفسیر مفصل البیان فی علم القرآن• تفسیر بهائی• تفسیر توشیح التفسیر• تفسیر الرق المنشور و لوامع الظهور• تفسیر اصفهانی• تفسیر کشف التنزیل• تفسیر احسن القصص (نقوی)• تفسیر کنز التفاسیر• تفسیر صفی علیشاه• تفسیر صالحی• تفسیر النص الجلی فی امامة مولانا علی• تفسیر اسرار التنزیل (بروجردی)• تفسیر آیه نور (تهرانی)• تفسیر آیات الائمه (لاریجانی)• تفسیر توضیح الآیات• تفسیر القرآن الحکیم• تفسیر برهان البیان• تفسیر جلاء الضمیر• تفسیر ناسخ التفاسیر و ناصر النحاریر• تفسیر روضة الامثال• تفسیر تاویل الآیات الباهرة• تفسیر ضیاء التفاسیر• تفسیر ترجمة القرآن فی شرایط الایمان• تفسیر آفتاب درخشنده• تفسیر نور الهدی• تفسیر آیات الاحکام (فشندی)• تفسیر علوم القرآن• تفسیر بوارق القهر• تفسیر آیات النازلة فی شان علی• تفسیر الجمان الحسان فی احکام القرآن• تفسیر البیان فی تفسیر بعض سور القرآن• تفسیر آیات الحجة و الرجعة• تفسیر کاشانی• تفسیر خلاصة التفاسیر• تفسیر مقتنیات الدرر• تفسیر انوار القرآن• تفسیر قاموس غریب القرآن• تفسیر آیات ظهور• تفسیر ناسخ التفاسیر• تفسیر کیوان• تفسیر آیات البینات (گیلانی)• تفسیر کرائم القرآن• تفسیر انوار البیان فی تفسیر القرآن• تفسیر خراسانی حائری• تفسیر محمد و القرآن• تفسیر القرآن و العترة• تفسیر التبیان فی معانی القرآن• تفسیر تحفة الاخوان• تفسیر نفحات الرحمان فی تفسیر القرآن• تفسیر نور العرفان و کشف اسرار الفرقان• تفسیر التبیین• تفسیر الفرقان فی تفسیر القرآن• تفسیر تنزیل الآیات الباهرة• تفسیر آیة التطهیر فی الخمسة اهل الکساء• تفسیر جابری• تفسیر آیة التطهیر• تفسیر کانون عفت قرآن• تفسیر اردوبادی• تفسیر اللئالی الحسان فی تفسیر القرآن• تفسیر سوره نور (کتاب)• تفسیر مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن• تفسیر خالصی• تفسیر حقیقة الابداع• تفسیر اثنی عشری• تفسیر بلوغ منی الجنان• تفسیر بیان الفرقان• تفسیر الجامعة فی تفسیر سورة الواقعه• تفسیر ریحان• تفسیر آیات الاحکام (یزدی)• تفسیر معرفة القرآن• تفسیر عصار• تفسیر لالی المنثور فی تفسیر سورة الطور• تفسیر المتشابه من القرآن• تفسیر سورة الانبیاء (کتاب)• تفسیر آیات مشکله• تفسیر قرآن شریف• تفسیر رفیعی• تفسیر اطیب البیان فی تفسیر القرآن• تفسیر قرآن راشد• تفسیر مطهری• تفسیر صدر• تفسیر سورة العصر (کتاب)• تفسیر الصالحی• تفسیر معارفی از قرآن• تفسیر انوار نبوت• تفسیر اضواء علی متشابهات القرآن• تفسیر و ترجمه قرآن مجید• تفسیر اویسی• تفسیر پرتوی از جمال انسانیت• تفسیر باد و باران در قرآن• تفسیر و ترجمه قرآن• تفسیر المحقق• تفسیر آیات مشکله قرآن• تفسیر لطایفی از قرآن کریم

بیت ممکن است در معانی ذیل و یا اضافه به معانی ذیل باشد: • خانه، محل سکونت• بیت شعر، از اجزای شعر• بیت الاحزان، به معنای ماتمسرا• بیت‌الحرام، کعبه یا خانه خدا در شهر مکه • بیت الحمد، خانه‌اى كه از هنگام ولادت حضرت مهدی (علیه‌السّلام) چراغى در آن روشن شده• بیت الریس، خاندانی مکی و عهده‌دار منصب اذان‌گویی در مسجدالحرام• بیت المعمور، یکی از مفاهیم قرآنی • بیت العزة، نام مکانی در آسمان دنیا؛ محل نزول دفعی قرآن از لوح محفوظ در شب قدر • بیت‌الغزل، از اصطلاحات ادبی شعر فارسی و عربی • بیت الله، یکی از نام‌های کعبه • بیت الله الحرام، نام دیگر کعبه • بیت المال، به محلّ نگهداری اموال عمومی • بیت المدراس، از مراکز تعلیمی یهود در یثرب • بیت‌المقدس، نخستین قبله و سومین شهر مقدس مسلمانان (پس از مکه و مدینه)، نیز شهری مقدس برای یهودیان و مسیحیان • بیت النار، نام دیگر آتشکده • بیت بلس، نام دیگر شهر بالس • بیت عربایه، نام دیگر ناحیه باعربایا • بیت لحم، از شهر های تاریخی فلسطین

اهل در معانی همسر و نیز خانواده و همچنین خویشاوندان به کار رفته است.

توحید معاد نبوت عدل (شیعه) • 

تفسیر القرآن العظیم ممکن است عنوان برای تفاسیر ذیل باشد: • تفسیر القرآن العظیم (ابن ابی حاتم)، معروف به تفسیر ابن ابی حاتم، تفسیری ماثور به زبان عربی، شامل کل قرآن• تفسیر القرآن العظیم (تستری)، اثر سهل بن عبدالله تستری از ائمه صوفیه و اکابر متکلمین عصر خود• تفسیر القرآن العظیم (ابن کثیر)، اثر ابن کثیر دمشقی• تفسیر القرآن العظیم (سیوطی)، مشهور به تفسیر الجلالین، تفسیری موجز بر قرآن کریم تألیف جلال‌الدین مَحلّی و جلال‌الدین سیوطی

تفاسیر اهل سنت ممکن است اشاره به مقالات و یا کت تفسیری ذیل باشد: مقالات• تفاسیر اهل سنت (علوم قرآنی) کتب تفسیری• تفسیر ابن ابی رندقه• تفسیر ابن طیفور• تفسیر ابن عربی• تفسیر ابن عطیه• تفسیر ابن قیم• تفسیر ابن کثیر• تفسیر احکام القرآن (شافعی)• تفسیر احکام القرآن (کیاهراسی)• تفسیر الجلالین• تفسیر الدر المنثور• تفسیر السعدی• تفسیر بحر العلوم• تفسیر الشامل فی علم القرآن• تفسیر لباب التفاسیر• تفسیر الفواتح الالهیة و المفاتح الغیبیة• تفسیر القرآن العظیم (ابن ابی حاتم)• تفسیر المراغی• تفسیر المنار• تفسیر الوسیط (زحیلی)• تفسیر انوار التنزیل• تفسیر بیضاوی• تفسیر ثعلبی• تفسیر طبری• تفسیر جامع التاویل (اصفهانی)• تفسیر خازن• تفسیر زمخشری• تفسیر سور آبادی• تفسیر سید احمد خان• تفسیر طنطاوی• تفسیر غرائب القرآن و رغائب الفرقان• التبیان فی تفسیر غریب القرآن (ابن هائم)• تفسیر قرطبی• تفسیر کبیر• تفسیر مابعدالطبیعة• تفسیر ماتریدیه• تفسیر مقاتل بن سلیمان• التفسیر المنیر فی العقیده و الشریعة و المنهج• التبیان فی آداب حملة القرآن‌• التبیان فی اعراب القرآن• التبیان فی تفسیر غریب القرآن (ابن هائم)• التبیان فی علوم القرآن‌• البحر المدید فی تفسیر القرآن المجید

المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، تالیف عبدالحق بن غالب ابن عطیه اندلسی است.

تفسیر کبیر، تفسیری کلامی نوشته فخرالدین رازی، متکلم و مفسر اشعری قرن ششم و هفتم می‌باشد.

این بحث به معرفی تعدادی از مشهورترین مفسران اهل سنت -صرف نظر از روش‌ها و گرایش‌های مختلف آن‌ها پرداخته است که در ادامه به آن اشاره میکنیم.

أنوار التنزيل و أسرار التأويل نگاشته بیضاوی است.

شَواهِدُ ألتَّنزیل لِقَواعِد ألتّفضیل مشهور به شواهد التنزیل، تألیف حاکم حسکانی (متوفای ۴۹۰ق)، عالم اهل سنت. این کتاب با توجه به ۲۱۰ آیه قرآنی که در شأن اهل بیت پیامبر نازل شده، به بیان فضائل و مناقب امیرالمؤمنین علی(ع) و خاندان وی پرداخته است. شواهد التنزیل از منابع معتبر تفسیر روایی اهل سنت به شمار می‌رود.

همسران پیامبر(ص) زنان یا کنیزانی که پیامبر(ص) با آن‌ها ازدواج کرد. مورخان در تعداد همسران پیامبر(ص) اختلاف نظر دارند. برخی مانند ابن هشام تعداد آنان را سیزده[۱]، بعضی مانند‌ مسعودی[۲] و ذهبی[۳] پانزده و کسانی مثل حاکم[۴] و ابن سعد[۵] بیش از این دانسته‌اند.‌

المیزان فی تفسیر القرآن که بیشتر به تفسیر المیزان شهرت دارد، از جامع‌ترین و مفصل‌ترین تفاسیر شیعی قرآن به زبان عربی است که در قرن چهاردهم هجری به قلم علامه سید محمد حسین طباطبائی (۱۲۸۱ - ۱۳۶۰ش) نگاشته شده است.

امامان شیعه دوازده تن از خاندان پیامبر اسلام(ص) که بنابر آموزه‌های شیعی، جانشینان آن حضرت و پس از او سرپرست و امام جامعه اسلامی‌اند. نخستین امام، حضرت علی(ع) است و دیگر امامان فرزندان و نوادگان او و حضرت زهرا(س) هستند.

اِبْن‌ِ اَبی‌ حاتِم‌، عبدالرحمان‌ بن‌ محمد بن‌ ادریس‌ بن‌ منذِرِ تمیمی‌ حنظلی‌ رازی‌ (۲۴۰-۳۲۷ق‌/۸۵۴ - ۹۳۸م‌)، مفسر، متکلم‌، فقیه‌ و محدث‌ بنام‌ اسلامی‌.

الدر المنثور فى تفسير المأثور تالیف جلال الدین سیوطی است.

تفسیر القرآن اثر اَبانِ‌ بن تَغْلِب، ابوسعید بن رُباح بَکری جُرَیری کِنْدی رَبَعی کوفی (د ۱۴۱ق/۷۵۸م)، ادیب، قاری، فقیه، مفسّر و از محدثان بنام امامیه است.

معروفترین اثر عبدالله بیضاوی تفسیر انوارالتنزیل و اسرار التأویل معروف به تفسیر بیضاوی، است که در حجمی متوسط تألیف شده است. شهرت وی نیز اساساً به همین تفسیر است.

غرائب القرآن و رغائب الفرقان، تالیف نظام الدین حسن بن محمد نیشابوری است.

« مفاتيح الغيب»، اثر صدر المتألهین شیرازی است.

پس از گذشت حدود دو قرن از ظهور اسلام، این دین توانست بخش زیادی از جهان آن روز را با تعالیم خود نورافشانی کند. در این سرزمین‌ها تمدنی جوانه زد، رشد کرد، بالید و چند قرن، جهان را تحت سیطره خود قرار داد. پایه‌های این تمدن را علومی تشکیل می‌داد که حاصل مطالعه، تحقیق و تلاش‌های فراوان دانشمندان مسلمان بود.

زنان پیامبر دارای احکام ویژه ای هستند که در این مقاله از ان بحث شده است

«علم التفسیر، کیف نشا و تطور حتی انتهی الی عصرنا الحاضر» نوشته دکتر عبد المنعم النمر و به زبان عربی است. این کتاب به بررسی خاستگاه و تحولات علم تفسیر از آغاز پیدایش تاکنون می‌پردازد.

مفسران شیعه به مفسران شیعه مذهب اطلاق می‌شود.

جامع البیان ممکن است عنوان برای کتاب‌های ذیل باشد: • جامع البیان فی تفسیر القرآن (طبری)، تفسیر طبری، یکی از قدیم‌ترین و جامع‌ترین تفسیرهای قرآن، اثر محمد بن جریر طبری، مورخ و مفسر و فقیه نامور قرن سوم• جامع البیان فی تفسیر القرآن (ایجی)، اثر معین الدین محمد (۸۳۲ - ۹۰۶ ق) فرزند عبدالرحمن بن محمد ایجی شیرازی، از علمای عصر خود• جامع البیان فی القراءات السبع‌، ابی‌عمرو عثمان بن سعید دانی (متوفای ۴۴۴ قمری) در معرفی قاریان هفت‌گانه قرآنی و آراء آنها در زمینه اختلاف قراءات

خبر مشهور به خبر دارای بیش از یک یا دو راوی در هر مرتبه سند اطلاق می‌شود.

زاد المسير فى علم التفسير، تالیف ابن جوزى ابوالفرج عبدالرحمن بن على است.

سوره اَحزاب سی و سومین سوره قرآن و از سوره‌های مدنی است. به جهت آنکه بخش مهمى از سوره به داستان جنگ احزاب یا خندق، مى‌‏پردازد، احزاب نامیده شده است. این سوره درباره موضوعات گوناگونی چون غزوه احزاب یا خندق، ازدواج زینب دختر حَجش با پیامبر(ص)، معاد و حجاب سخن گفته است.

کَعْبه بنایی مکعب‌شکل واقع در مسجدالحرام در شهر مکه، که مهم‌ترین عبادت‎گاه و قبله مسلمانان است. مسلمانان در هنگام نماز رو به سوی این بنا می‌ایستند و طواف کردن بر گرد آن، از جمله ارکان فریضه حج است.

اهل‌ بیت (عربی: أهلُ الْبَیت)، به معنای اهل یک خانه، خانواده و خاندان که در اصطلاح مسلمانان برای خاندان پیامبر اسلام(ص) به کار برده می‌شود. کلمه اهل بیت در روایات، در چند معنای مختلف به کار رفته است، و در ادبیات شیعی، برای امام علی(ع)، حضرت فاطمه زهرا (س)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) و نُه امام معصوم از فرزندان او استفاده می‌شود. قرآن در آیه تطهیر و آیه مودت تعبیر اهل البیت را به کار برده و بر پاکی و وجوب محبت آن‌ها تصریح کرده است. پیامبر اسلام نیز در احادیثی مانند حدیث سفینه و ثقلین از جایگاه والای اهل بیت در دین اسلام سخن گفته است.

آیه تطهیر بخشی از آیه ۳۳ سوره احزاب است که در آن به اراده خداوند بر پاکی اهل بیت(ع) از رجس و پلیدی تصریح شده است و متکلمان و عالمان دینی شیعی برای اثبات عصمت امامان(ع) به آن استناد می‌کنند.

قرآن، کتاب مقدس دین اسلام. به باور مسلمانان، قرآن کلام خداوند است که از طریق وحی بر پیامبر اسلام(ص) نازل شده است. آنها هم محتوای قرآن و هم الفاظ آن را نازل‌شده از سوی خداوند می‌دانند. قرآن به وسیله جبرئیل به پیامبر وحی می‌شده است. آیات قرآن در زمان پیامبر(ص) به صورت پراکنده بر روی پوست حیوانات، چوب درخت خرما، کاغذ و پارچه نوشته می‌‌شد. پس از پیامبر(ص) اصحابش قرآن را به صورت یک‌جا جمع‌آوری کردند.

اهل‌ بیت (عربی: أهلُ الْبَیت)، به معنای اهل یک خانه، خانواده و خاندان که در اصطلاح مسلمانان برای خاندان پیامبر اسلام(ص) به کار برده می‌شود. کلمه اهل بیت در روایات، در چند معنای مختلف به کار رفته است، و در ادبیات شیعی، برای امام علی(ع)، حضرت فاطمه زهرا (س)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) و نُه امام معصوم از فرزندان او استفاده می‌شود. قرآن در آیه تطهیر و آیه مودت تعبیر اهل البیت را به کار برده و بر پاکی و وجوب محبت آن‌ها تصریح کرده است. پیامبر اسلام نیز در احادیثی مانند حدیث سفینه و ثقلین از جایگاه والای اهل بیت در دین اسلام سخن گفته است.

واقعه عاشورا • اسیران کربلا • روز شمار واقعه عاشورا • روز عاشورا • نامه های کوفیان به امام حسین(ع) • واقعه عاشورا (از نگاه آمار)

فاطمه (س) دختر پیامبر اسلام و خدیجه کبری (س)، همسر امیرالمومنین (ع) و یکی از پنج تن آل عبا (اصحاب کساء) است. او نزد شیعیانِ دوازده امامی یکی از چهارده معصوم است و امام دوم و سوم شیعیان از فرزندان اویند. فاطمه، تنها زن همراه پیامبر (ص) در روز مباهله با نصارای نجران بود.

نخستین امام شیعیان علی(ع)

ابو الفرج جمال الدین عبد الرحمن بن علی بن محمد جوزی قرشی تیمی بکری بغدادی (۵۱۱- ۵۹۷ ق/ ۱۱۱۷- ۱۲۰۱ م) مورخ، واعظ، مفسر و فقیه حنبلی، نسب وی به محمد فرزند ابوبکر، نخستین خلیفه، می‌رسد، شهرت وی به ابن جوزی به سبب نسبت جد او به بارانداز جوزه در بصره یا محله جوز در غرب بغداد است.

ابن کثیر ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • ابن کثیر دمشقی، اِبْن‌ِ کَثیر، عمادالدین‌ ابوالفداء اسماعیل‌ بن‌ عمر بن‌ کثیر قرشی‌، مورخ‌، مفسّر و محدّث‌ مشهور شافعی‌• ابن کثیر مکی، ابن کثیر مکی ایرانی تبار، از قراء هفت گانه، امام مسجدالحرام

ابومحمد ممکن است اسم یا کنیه برای اشخاص ذیل باشد: • ابومحمد ابن‌حزم، اِبْن‌ِ حَزْم‌، ابومحمد علی‌ بن ‌احمد بن‌ سعید، فقیه‌، محدث‌، فیلسوف‌، عالم‌ ادیان‌ و مذاهب‌، ادیب‌ و شاعر• ابومحمد ابن‌خشاب،اِبْن‌ِ خَشّاب‌، ابومحمد عبدالله‌ بن‌ احمد، عالم‌ نامور نحو، لغت‌، ادب‌، حدیث‌، منطق‌ و نسب‌شناسی‌• ابومحمد ابن‌شاذان، اِبْن‌ِ شاذان‌، ابومحمد فضل‌ بن‌ شاذان‌ بن‌ خلیل‌ اَزْدی‌ نیشابوری‌ (د ۲۶۰ق‌/ ۸۷۴م‌)، متکلم‌ و فقیه‌ امامی‌• ابومحمد ابن‌عطیه، بْن‌ِ عَطیّه‌، ابومحمد عبدالحق‌ّ بن‌ غالب‌ بن‌ عبدالرحمان‌ بن‌ غالب‌ محاربی‌، مفسر و محدث‌ مالکی‌ مذهب‌ و از رجال‌ سیاسی‌ اندلس‌ در دوره مرابطون• ابومحمد ابن‌عقیل، اِبْن‌ِ عَقیل‌، ابومحمد بهاءالدین‌ عبدالله‌ بن‌ عبدالرحمان‌، نحوی‌، فقیه‌ و قاضی‌ شافعی‌• ابومحمد ابن‌فحام، اِبْن‌ِ فَحّام‌، ابومحمد حسن‌ بن‌ محمد بن‌ یحیی‌ بن‌ داوود (د ۴۰۸ق‌/ ۱۰۱۷م‌)، مقری‌ و محدث‌ سامرا• ابومحمد ابن فصیح، اِبْن‌ِ فَصیح‌، ابومحمد عبدالله‌ بن‌ احمد، ملقب‌ به‌ جلال‌الدین‌ (۷۰۲- ۷۴۵ق‌/۱۳۰۳-۱۳۴۴م‌)، ادیب‌، نحوی‌ و فقیه‌ حنفی‌• ابومحمد ابن‌وهب، اِبْنِ وَهْب، ابومحمد عبداللـه بن وهب بن مسلم فِهری قرشی (۱۲۵-۱۹۷ق/۷۴۳-۸۱۳م)، فقیه و محدث مالکی مصر• ابو محمد احمد بن اعثم کوفی، ابن اعثم کوفی، محدث‌، شاعر و مورخ‌ شیعی• ابومحمد بایزید بسطامی، ‌بایزید بسطامی، ابو محمد علی بن عنایت‌الله، فقیه و عارف و نواده بایزید بسطامی• ابو محمد بجلی کوفی، از یاران و راویان امام کاظم و امام رضا و امام جواد (علیهم‌السلام) و وكیل حضرت رضا (علیه‌السلام) و امام جواد (علیه‌السلام)• ابومحمد عبدالملک ابن‌هشام، اِبْنِ هِشام، ابومحمد عبدالملک بن هشام بن ایوب حِمَیری (د ۲۱۳ یا ۲۱۸ق/ ۸۲۸ یا ۸۳۳م)، محدث، مورخ، ادیب، نسب‌شناس• ابو محمد مفضل بن عمر جعفی کوفی، از چهره‌های سرشناس و از شاگردان ممتاز امام جعفرصادق و امام موسی‌کاظم و امام رضا (علیهم‌السلام)• ابومحمد ابن‌اهدل، ملقب‌ به‌ بدرالدین‌ و معروف‌ به‌ ابن‌ اهدل‌ از سادات‌ حسینی‌، فقیه‌، متکلم‌، محدّث‌ و مورخ‌ اشعری‌ - شافعی‌ یمنی‌• ابومحمد ابن‌قتیبه، اِبْن‌ِ قُتَیْبه‌، ابومحمد عبدالله‌ بن‌ مسلم‌ دینوری‌ (۲۱۳-۲۷۶ق‌/ ۸۲۸ - ۸۸۹م‌)، نویسنده‌ و دانشمند بزرگ‌ عصر عباسی‌• ابومحمد ابن‌مقری، ابن مقری، ابومحمد اسماعیل بن ابی بکر بن عبدالله (۷۵۴- ۸۳۷ق/۱۳۵۳-۱۴۳۴م)، فقیه ، ادیب و شاعر یمنی• ابومحمد ابوقره، اَبوقُره، محدث، مقری و قاضی یمنی• ابومحمد بافی، بافی، ابومحمد عبداللّه بن محمد بخاری خوارزمی، منسوب به بافِ خوارزم، از فقهای بزرگ شافعی قرن چهارم• ابومحمد بربهاری، بَرْبَهاری، ابومحمّدحسن بن علی بن خَلَف، محدث، فقیه، واعظ و شیخ حنبلیان در بغداد در نیمه دوم قرن سوم و آغاز قرن چهارم• ابومحمد بطلیوسی، بَطَلْیَوْسی، ابومحمّد عبداللّه بن محمّد بن السیّد، ادیب، نحوی، فیلسوف و فقیه مالکی اندلسی مشهور به ابن السیّد• ابومحمد بغوی فراء، بَغَوی فَرّاء، ابومحمد حسین بن مسعود، مفسّر ،محدّث و فقیه شافعی سده پنجم و اوایل سده ششم• ابومحمد بقلی، روزبهان بَقْلی،، معروف به «شیخ شطّاح» و «شطّاح فارس»، عارف و دانشمند سده ششم و هفتم و سرسلسله روزبهانیان• ابومحمد بلوی مدینی، بَلَوی، ابومحمد عبدالله بن محمد مَدینی، مورخ مصری• ابومحمد بیانی، بَیّانی، ابومحمدقاسم بن محمد بن قاسم اموی (پس از ۲۲۰- ح ۲۷۸ق/۸۳۵-۸۹۱م)، فقیه و محدث اندلسی• ابومحمد تادلی، تادَلی، ابومحمد عبدالله بن محمد (۵۱۱-۵۹۷ق/۱۱۱۷-۱۲۰۱م)، فقیه، ادیب، شاعر و محدث مالکی مذهب• ابومحمد ترقفی، تَرقُفی، ابومحمد عباس بن عبداللّه، محدّث و فقیه قرن سوم• ابومحمد تلعکبری، تلعکبری از محدّثان نامور امامیه در قرن چهارم• ابومحمد جریری، اَبومُحَمَّد جُرِیری، احمد بن محمد (م۳۱۱ق/۹۲۳م)، فقیه و صوفی مشهور سده ۳ و اوایل سده ۴ق در بغداد• ابومحمد جعفر حذاء، اَبومُحَمَّدْ جَعْفَرِ حَذّاء (د ۳۴۱ق/۹۵۲م)، از عرفای فارس و استاد ابن خفیف• ابومحمد جنابی، ابومحمد مصطفی بن حسن جَنابی، مورخ عثمانی• ابومحمد جوهری، حسن‌ بن‌ علی‌ جوهری‌، کنیه‌اش‌ ابومحمد و لقبش‌ مُقَنَّعی‌، محدّثِ ایرانی‌الاصل‌ قرن پنجم• ابومحمد حسن بن احمد بن یعقوب همدانی، معروف به «ابن حائک»، مورخ، جغرافی‌دان و نسابه عرب• ابومحمد خلدی، جعفرخُلدی‌، محدّث و عارف قرن سوم‌ و چهارم‌• ابومحمد عبدالله بن محمد ازدی، از لغویون قرن پنجم

طباطبائی ممکن است به یکی از موارد زیر اشاره داشته باشد:

سنی:

مُحَمَّد بن عَبدُاللّه بن عَبدُالمُطّلِب بن هاشم (عام الفیل–۱۱ق)، پیامبر اسلام، از پیامبران اولوالعزم و آخرین پیامبر الهی. معجزه اصلی او قرآن است و مردم را به یکتاپرستی و اخلاق نیک دعوت کرد.

عبداللّه بن عباس بن عبدالمطلب مشهور به ابن عباس (۳ سال پیش از هجرت-۶۸ق) ، فرزندعباس بن عبدالمطلب و پسر عموی پیامبر(ص) و امام علی(ع)، از صحابه پیامبر (ص) و یاران سه امام اول شیعیان.

حسن بن علی بن ابی‌طالب معروف به امام حسن مجتبی (۳-۵۰ق) دومین امام شیعه و بزرگترین فرزند امام علی (ع) و حضرت فاطمه (س) است که در ۳۷ سالگی به امامت و خلافت رسید و در سال ۴۱ق با معاویه، صلح کرد.

نیشابوری ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • ابو الحسین مسلم بن حجاج قشیری نیشابوری، از علمای بزرگ اهل سنت و صاحب کتاب صحیح مسلم• ابوالحسین عبد الغافر فارسی نیشابوری‌، از محدثین و فقهای اهل سنت• ابوالقاسم اکاف نیشابوری، از مدرسان ایرانی در مکه• برهان‌الملک سعادت‌خان نیشابوری، سردار ایرانی تبار هندی و بنیانگذار سلسله نواب‌های اوده• تاج نیشابوری، واعظ خوش آواز و ردیف دان دوره ناصری تا اواخر قاجار• جمال الدین حسین بن علی نیشابوری، معروف به ابوالفتوح رازی خزاعی، مفسر نامدار شیعه، در حدود سال ۴۷۰ ق• خفاف نیشابوری، خَفّاف نیشابوری، زکریا بن داود، محدّث و مفسر قرن سوم• ظهیر‌الدین نیشابوری، از بزرگان درباری عهد سلجوقی و آموزگار دو تن از شاهزادگان این سلسله• محمد بن شعیب بیهقی نیشابوری، بیهقی، ابوالحسن محمد بن شُعَیب نیشابوری، فقیه و مدرس شافعی در سده سوم و چهارم

اهل‌ بیت (عربی: أهلُ الْبَیت)، به معنای اهل یک خانه، خانواده و خاندان که در اصطلاح مسلمانان برای خاندان پیامبر اسلام(ص) به کار برده می‌شود. کلمه اهل بیت در روایات، در چند معنای مختلف به کار رفته است، و در ادبیات شیعی، برای امام علی(ع)، حضرت فاطمه زهرا (س)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) و نُه امام معصوم از فرزندان او استفاده می‌شود. قرآن در آیه تطهیر و آیه مودت تعبیر اهل البیت را به کار برده و بر پاکی و وجوب محبت آن‌ها تصریح کرده است. پیامبر اسلام نیز در احادیثی مانند حدیث سفینه و ثقلین از جایگاه والای اهل بیت در دین اسلام سخن گفته است.

المیزان فی تفسیر القرآن که بیشتر به تفسیر المیزان شهرت دارد، از جامع‌ترین و مفصل‌ترین تفاسیر شیعی قرآن به زبان عربی است که در قرن چهاردهم هجری به قلم علامه سید محمد حسین طباطبائی (۱۲۸۱ - ۱۳۶۰ش) نگاشته شده است.

هند دختر ابوامیة بن مغیرة که به أُمّ سَلَمه شناخته می‌شود و از همسران پیامبر اکرم(ص) که ام المومنین خوانده شده‌اند.

حضرت ابراهیم علیه السلام مشهور به ابراهیم خلیل، دومین پیامبر اولوالعزم، نیای بزرگ عرب از طریق پسرش حضرت اسماعیل(ع) و بنی اسرائیل از طریق پسر دیگرش حضرت اسحاق (ع) است.

خاندانی حکومتگر از نوادگان عباس عموی پیامبر (صلی الله علیه و آله) و بانی برخی اقدامات در حرمین بودند.

پنج تن، عنوانی برای حضرت محمد، حضرت علی، حضرت فاطمه، امام حسن و امام حسین (علیهم السّلام) است که فضایل و مقامات مشترک و مشابه ایشان سبب امتیاز آنان در میان معصومین چهارده‌گانه نزد شیعه امامیه شده است.

توحيد ایمان به ملائکه ایمان به کتاب‎های آسمانی ایمان به انبیاء ایمان به روز رستاخیز ایمان به قضا و قدر عدالت صحابه

امامان شیعه دوازده تن از خاندان پیامبر اسلام(ص) که بنابر آموزه‌های شیعی، جانشینان آن حضرت و پس از او سرپرست و امام جامعه اسلامی‌اند. نخستین امام، حضرت علی(ع) است و دیگر امامان فرزندان و نوادگان او و حضرت زهرا(س) هستند.

تفسیر از دانش‌های مرتبط با قرآن کریم است که تعریف‌های متعددی از آن ارائه شده، مانند «بيان معانى آيات قرآنى و كشف مقاصد و مداليل آن». واژه تفسیر همچنین برای اشاره به کتاب‌های حاوی تفسیر قرآن به کار می‌رود.

پنج تن، عنوانی برای حضرت محمّد، حضرت علی، حضرت فاطمه، امام حسن و امام حسین علیهم السّلام که فضایل و مقامات مشترک و مشابه ایشان سبب امتیاز آنان در میان معصومین چهارده گانه نزد شیعه امامیه شده است. اینان به آل عبا، اصحاب کساء یا آل کسا، خمسه آل عبا و خمسه طیبه نیز مشهورند.

حدیث اصطلاحا كلامی است كه حاكی قول یا فعل یا تقریر معصوم (ع) باشد و بر آن خبر و سنت و روایت نیز اطلاق شده.شیخ بهائی در وجیزه فرموده الحدیث كلام یحكی قول المعصوم او فعله او تقریره.سپس فرماید: و اما نفس الفعل و التقریر فیطلق علیهما اسم السنه لا الحدیث.در مجمع البحرین حدیث را مرادف كلام دانسته و وجه تسمیه باین نام را تجدید و حدوث آن گرفته.در قاموس آمده (الحدیث: الخبر و الجدید) در مصباح المنیر فرموده الحدیث ما یتحدث به و ینقل و منه حدیث الولایه.فراء گوید: واحد احادیث احدوثه است ولی بر خلاف قاعده در جمع حدیث استعمال شده.صاحب کشاف آنرا اسم جمع دانسته.ابو حیان در تفسیر خود بنام (البحر) آنرا جمع حدیث (منتهی بر خلاف قیاس) گرفته مانند اباطیل جمع باطل [۱]

البیان ممکن است عنوان برای کتاب‌های ذیل باشد: • البیان‌ شهید اول، تألیف شمس الدین ابو عبدالله محمد بن محمد بن حامد بن مکی جزینی عاملی، معروف به شهید اول (م ۷۸۶ ق)• البیان فی تفسیرالقرآن، کتابی مهم در تفسیر و علوم قرآنی، اثر فقیه شیعی معاصر، آیت الله سیدابوالقاسم خویی (متوفی ۱۳۷۱ ش)• البیان (باقلانی)، کتابی به زبان عربی درباره معجزات پیامبران (علیهم‌السلام)، تألیف ابوبکر محمدبن طیب باقلانی متکلم اشعری مذهب قرن چهارم• البیان فی اخبار صاحب الزمان، اثر گنجی شافعی درباره امام مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)• البیان فی علوم القرآن‌، تالیف ادیب العلاف، پیرامون مباحث علوم قرآن• البیان فی اعراب القرآن، نام دیگر کتاب التبیان فی اعراب القرآن، تالیف ابوالبقاء ،عبدالله بن حسين عكبرى• البیان المفید فی شرح الحلقة الثالثه، اثر ایاد منصوری به زبان عربی، در شرح حلقه سوم از کتاب دروس فی علم الاصول از شهید صدر

الوجیز ممکن است عنوان برای کتاب‌های ذیل باشد: • الوجیز (اهوازی)، کتابی درباره قاریان هشت گانه‌ای• الوجیز فی تفسیر القرآن العزیز، تألیف علی بن حسین بن محی‌الدین بن ابی جامع عاملی• الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، تالیف دخیل، علی بن محمد علی• تفسیر الوجیز (شبر)، اثر سید عبداللّه شبر (۱۱۸۸ - ۱۲۴۲ ق) فرزند سیدمحمدرضا حسینی کاظمی معروف به شبر، از اعاظم علمای امامیه و مشاهیر مفسران شیعه

استناد یعنی تکیه دادن و استدلال کردن و از آن به مفهوم نخست در بابهای طهارت، صلات، حج، اطعمه و اشربه و حدود و به مفهوم دوم در سراسر فقه، هم برای اثبات احکام شرعی، هم برای اثبات دعاوی در دادگاه و هم برای اثبات موضوعات احکام سخن رفته است.

هَمْدانی منسوب به قبیله هَمْدان و هَمِدانی یا هَمَدانی منسوب به شهر همدان (از شهرهای ایران)است.

اصحاب کساء، یا اصحاب عبا، لقبی برای حضرت محمد(ص)، حضرت علی(ع)، فاطمه(س)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع). از آنجا که بنابر روایات، پس از نزول آیه تطهیر، پیامبر(ص) برای مشخص کردن مصداق اهل بیت عبای خویش را بر سر خود و چهار نفر دیگر کشید، این پنج نفر را اصحاب کساء نامیده‌اند. تعابیر خمسه اصحاب کساء، پنج تن آل عبا، پنج تن و آل عبا نیز به همین ماجرا اشاره دارند.

علویان جمع علوی به خاندان علی(ع) و شیعیان ایشان گفته می‎شود. واژه علوی در لغت منسوب به علی(ع) است اما در اصطلاح کاربردهای متعددی داشته است.

مفاتیح الجنان کتابی است در ادعیه و زیارات ایام سال ، نوشته حاج شیخ عباس قمی .

آل، خانواده، عائله، خاندان، تیره، اهل، عشیره، پیروان، وابستگان به یک معنی هستند.

تفاسیر قرآن ممکن است اشاره به کتب تفسیری ذیل باشد: مقالات• تفاسیر قرآن (علوم قرآنی) کتب تفسیری• تفسیر پیامبر• تفسیر امیرالمؤمنین• تفسیر اهل‌بیت‌• تفسیر امام جعفر صادق• تفسیر امام حسن عسکری• تفسیر ابان بن تغلب• تفسیر ثقفی• تفسیر ابن ابی الثلج• تفسیر ابن ابی رندقه• تفسیر ابن ابی زیاد• تفسیر ابن ابی شعبه• تفسیر ابن ابی عمیر• تفسیر ابن ابی هند• تفسیر کندی• تفسیر ابن حجام• تفسیر ابن الصلت• تفسیر ابن الکیال• تفسیر ابن اورمه• تفسیر ابن بابویه• تفسیر سعید بن جبیر• تفسیر الطارقیه• تفسیر ابن دؤل قمی• تفسیر ابن دکین• تفسیر ابن زیات کوفی• تفسیر احمد بن صبیح• تفسیر ابن طیفور• تفسیر ابن‌عباس• تفسیر ابن عبدک• تفسیر ابن عربی• تفسیر ابن عطیه• تفسیر ابن عقده• تفسیر ابن فضال صغیر• تفسیر ابن فضال کبیر• تفسیر ابن قیم• تفسیر ابن کثیر• تفسیر ابن الکیال• تفسیر ابن محبوب• تفسیر ابن مسعود• تفسیر ابن مهزیار• تفسیر ابن وضاح• تفسیر ابن ولید• تفسیر ابن همام صنعانی• تفسیر ابو الفتوح رازی• تفسیر ابوالعالیه رفیع• تفسیر ابوالفتح دیلمی‌• تفسیر ابوالفرج نهروانی• تفسیر ابوالفضل دیلمی• تفسیر ابی بصیر• تفسیر ابوحمزه ثمالی• تفسیر ابوصالح• تفسیر ابوعلی سینا• تفسیر ابوعلی فارسی• تفسیر ابومحمد اهوازی• تفسیر ابومریم انصاری• تفسیر ابومنصور صرام• تفسیر ابی الجارود• تفسیر ابی جنادة سلولی• تفسیر ابی حنیفه دینوری• تفسیر ابی روق• تفسیر ابی زید بلخی• تفسیر اثنا عشری• تفسیر احسن الحدیث• تفسیر احسن الحدیث• تفسیر احکام القرآن (شافعی)• تفسیر احکام القرآن (کیاهراسی)• تفسیر احکام القرآن (عباد بن عباس)• تفسیر احکام القرآن (کلبی)• تفسیر خزاز• تفسیر برقی صغیر• تفسیر احمد بن محمد سیاری• تفسیر ثواب القرآن (سکونی)• تفسیر اصفی• تفسیر اعجاز القرآن (واسطی)• تفسیر الاعمش• تفسیر الاحمسی• تفسیر الای التی نزلت فی اقوام باعیانهم• تفسیر البرقی الکبیر• تفسیر البصائر• تفسیر البصائر فی وجوه و النظائر• تفسیر البیان• التبیان (شیخ طوسی)• تفسیر التحریف و التبدیل• تفسیر التحصیل• تفسیر التنزیه و ذکر متشابه القرآن• تفسیر الجامع الکبیر• تفسیر الجلالین• تفسیر جلودی• تفسیر الدر المنثور• تفسیر سدی• تفسیر السعدی• تفسیر بحر العلوم• تفسیر الشامل فی علم القرآن• تفسیر الصافی• تفسیر الصراط المستقیم• تفسیر الغاضری• تفسیر لباب التفاسیر• تفسیر الفحص و البیان عن اسرار القرآن• تفسیر الفراء• تفسیر الفرقان• تفسیر الفواتح الالهیة و المفاتح الغیبیة• تفسیر القرآن العظیم (ابن ابی حاتم)• تفسیر القرآن الکریم (ثمالی)• تفسیر القرآن الکریم (خمینی)• تفسیر القرآن الکریم (شبر)• تفسیر القرآن الکریم (ملاصدرا)• تفسیر زید بن علی• تفسیر القرآن المجید (شیخ المفید)• تفسیر علی بن ابراهیم قمی• تفسیر الکاشف• تفسیر الکافی الشافی• تفسیر ابوالفرج نهروانی• تفسیر الکشف و البیان• تفسیر الم• تفسیر المبین• تفسیر المراغی• تفسیر المصابیح فیما نزل من القرآن• تفسیر المظفر• تفسیر المعین• تفسیر المنار• تفسیر المیزان• تفسیر الناسخ و المنسوخ (ابوالحسن دارم)• تفسیر الناسخ و المنسوخ (ابن سلامه)• تفسیر النور المشتعل• تفسیر الواقدی• تفسیر الوسیط (زحیلی)• تفسیر الهلالی• تفسیر الهی اردبیلی• تفسیر امام علی الهادی عسکری• تفسیر امامة امیرالمؤمنین من القرآن• تفسیر امثال القرآن (اسکافی)• تفسیر انوار التنزیل• تفسیر بحر مواج• تفسیر بطائنی• تفسیر مازنی• تفسیر بناکتی• تفسیر بناکتی• تفسیر بیان السعادة فی مقامات العبادة• تفسیر بیضاوی• تفسیر بیهقی• تفسیر پیام قرآن• تفسیر تلخیص البیان• تفسیر تنقیط القرآن• تفسیر ثعلبی• تفسیر جابر بن عبدالله انصاری• تفسیر جابر الجعفی• تفسیر جامع• تفسیر طبری• تفسیر جامع التاویل (اصفهانی)• تفسیر جامع التاویل (رازی)• جامع التفسیر (راغب اصفهانی)• جامع التفسیر (شریف موسی)• تفسیر جنة الناظر و جنة المناظر• تفسیر جوالیقی• تفسیر جوامع الجامع• تفسیر حبری• تفسیر حدائق الحقائق• تفسیر حسن مروزی• تفسیر حقائق القرآن• تفسیر خازن• تفسیر خسروی• تفسیر خصائص الوحی المبین• تفسیر خلاصه المنهج• تفسیر خواجه نصیرالدین طوسی• تفسیر دشتکی• تفسیر دوانی• تفسیر دیلمی• تفسیر راهنما• تفسیر رمانی• تفسیر روان جاوید• تفسیر روح المعانی• تفسیر روشن• تفسیر روض الجنان• تفسیر زبدة التفاسیر• تفسیر زمخشری• تفسیر زواری• تفسیر زید عدوی• تفسیر زید بن علی• تفسیر سدی صغیر• تفسیر سعید بن جبیر• تفسیر سعید مخزومی• تفسیر سوره یس (ابوالفضل سلمة)• تفسیر سور آبادی• تفسیر سوره فاتحه• تفسیر سید احمد خان• تفسیر شاهی• تفسیر شبستری• تفسیر شریف لاهیجی• تفسیر شواهد القرآن• تفسیر شهید ثانی• تفسیر صفی• تفسیر طاووس یمانی• تفسیر مجمع البیان• تفسیر طنطاوی• تفسیر طیفور• تفسیر عاصم• تفسیر عاملی• تفسیر هاشمی• تفسیر ابن الصلت• تفسیر ابن وضاح• تفسیر عرائس البیان• تفسیر عزالدین راوندی• تفسیر عطیه عوفی• تفسیر عکرمه• تفسیر علقمه• تفسیر علی بن حمزه• تفسیر علیین• تفسیر عیاشی• تفسیر غرائب القرآن و رغائب الفرقان• تفسیر غرر الفرائد و درر القلائد• تفسیر غریب القرآن (سدوسی)• تفسیر غریب القرآن (عدوی)• الترجمان عن غریب القرآن‌• تفسیر فاتحة الکتاب از امام حسن عسکری• تفسیر فرات کوفی• تفسیر فضل القرآن• تفسیر فضل بن شاذان• تفسیر فضیل بصری• تفسیر فضیل رسانی• تفسیر فضیل بصری• تفسیر قتادة• تفسیر قتیبه• تفسیر قرطبی• تفسیر قصص الانبیاء (فضل‌الله راوندی)• تفسیر کبیر• تفسیر کبیر ابن متوج• تفسیر کعبی• تفسیر کنز الدقائق• تفسیر گازر• تفسیر مابعدالطبیعة• تفسیر ماتریدیه• تفسیر مجاهد• تفسیر محمد بن العباس• تفسیر ثواب القرآن (رازی)• تفسیر معانی القرآن (یحیی بن حسین)• تفسیر معانی القرآن (رواسی)• تفسیر معانی القرآن (صابونی)• تفسیر یقطینی• تفسیر محیط اعظم• تفسیر مصفی• تفسیر المظفر• تفسیر معلی• تفسیر مفتاح التفاسیر• تفسیر مقاتل بن سلیمان• تفسیر ملاصدرا• تفسیر من وحی القرآن• تفسیر منخل• تفسیر منهج الصادقین فی الزام المخالفین• التفسیر المنیر فی العقیده و الشریعة و المنهج• تفسیر میثم التمار• تفسیر نزول القرآن فی شان امیرالمؤمنین• تفسیر نعمانی• تفسیر نمونه• تفسیر نوادر علم القرآن• تفسیر نور• تفسیر نور الثقلین• تفسیر نورالله تستری• تفسیر نوین• تفسیر نهج البیان عن کشف معانی القرآن• تفسیر وهیب• تفسیر یونس• التبیان فی آداب حملة القرآن‌• التبیان فی اعراب القرآن• التبیان فی تفسیر غریب القرآن (ابن هائم)• التبیان فی علوم القرآن‌• البحر المدید فی تفسیر القرآن المجید• الجدید فی تفسیر القرآن المجید• تفسیر سوره مائده (کتاب)• تفسیر آیات البینات• تفسیر سواطع الالهام• تفسیر آیة الکرسی (یمانی)• تفسیر روضة الجنان• تفسیر قاضی نوراللّه شوشتری• تفسیر صنعانی• تفسیر مجمع البحرین (قزوینی)• تفسیر حاشیه بر تفسیر بیضاوی (خلخالی)• تفسیر قطب شاهی• تفسیر حاشیه بر تفسیر بیضاوی (علوی)• تفسیر الحاشیة علی تفسیر الکشاف (مرعشی)• تفسیر انموذج العلوم• تفسیر سدرة المنتهی• تفسیر سوره هل اتی (اردستانی)• تفسیر اماطة اللثام• تفسیر الفرات النمیر• تفسیر صدرالمتالهین شیرازی• تفسیر المصابیح الساطعة الانوار المجموعة• تفسیر بدیع البیان لمعانی القرآن (عینائی)• تفسیر لطائف غیبی• تفسیر حاشیه بر تفسیر بیضاوی (پنجابی)• تفسیر العروة الوثقی (ابراهیم شیرازی)• تفسیر الائمة لهدایة الامة• تفسیر اسرار الآیات (لاهیجی)• تفسیر مقتبس الانوار• تفسیر نصیری طوسی• تفسیر خزائن جواهر القرآن• تفسیر صنعانی• تفسیر غریب القرآن (طریحی)• تفسیر البحر المواج• تفسیر قطب‌الدین لاهیجی• تفسیر تحفه شاهی• تفسیر زبدة البیان• تفسیر القرآن الکبیر• تفسیر الوجیز فی تفسیر القرآن العزیز (طریحی)• تفسیر اثبات عصمة الائمة• تفسیر آیات الاحکام (تونی)• تفسیر البیان لما خفی فی القرآن• تفسیر آیة النور• تفسیر حویزی• تفسیر الاتحاف لطلبة الکشاف• تفسیر جواهر الاسرار• تفسیر حواشی زبدة البیان• تفسیر المبین (کاشانی)• تفسیر کاشف الغواشی• تفسیر شرح شواهد مجمع البیان• تفسیر حاشیة علی زبدة البیان• تفسیر حکیم قمی• تفسیر آیه قل الروح من امر ربی• تفسیر الایات النازلة فی ذم الجائرین• تفسیر الامان من النیران• تفسیر ایناس سلطان المؤمنین• تفسیر مرآة الانوار و مشکوة الاسرار• تفسیر مجمع التفاسیر• تفسیر تحصیل الاطمینان• تفسیر الاقتباس و التضمین من کتاب اللّه المبین• تفسیر قلائد الدرر• تفسیر مدرسی• تفسیر نور التوفیق و کشف التدقیق• تفسیر ملا رفیعا• تفسیر کحلانی• تفسیر الدر النظیم• تفسیر شهیدی کبیر• تفسیر کنز العرفان فی تفسیر القرآن• تفسیر مفتاح الجنان• تفسیر الامالی• تفسیر سوره حمد (عبدالجواد)• تفسیر آیات الفضائل• تفسیر بروجردی• تفسیر لوامع التنزیل• تفسیر کاشانی حائری• تفسیر بصائر الایمان فی تفسیر القرآن• تفسیر کشف الغطاء فی تفسیر سورة هل اتی• تفسیر سر اکبر• تفسیر کریم خان• تفسیر الانوار القدسیه• تفسیر احسن التفاسیر• تفسیر شاهرودی• تفسیر لغات القرآن الکبیر• تفسیر صالحی برغانی• تفسیر طریحی• تفسیر آیات الائمة• تفسیر اسرار التنزیل فی تفسیر القرآن• تفسیر مشکاة المصابیح• تفسیر خلاصة البیان• تفسیر خزائن القرآن• تفسیر شهیدی کبیر• تفسیر تحفة الغرائب• تفسیر طسوجی حائری• تفسیر بهبهانی• تفسیر نور علیشاه• تفسیر فتح الرحمن• تفسیر بحر الاسرار• تفسیر شهرستانی• تفسیر السر المصون• تفسیر تحفة الابرار• تفسیر استرآبادی حائری• تفسیر حاشیه و شرح تفسیر صافی (مدرسی یزدی)• تفسیر آیات الاحکام (میرزامحمد استرآبادی)• تفسیر ورنوسفادرانی• تفسیر شیخ احمد احسائی• تفسیر نوری• قصص الانبیاء (شبر)• تفسیر البدر الباهر• تفسیر الجوهر الثمین• تفسیر آیات الوصول الی علم الاصول• تفسیر لؤلؤة البحرین• تفسیر مفصل البیان فی علم القرآن• تفسیر بهائی• تفسیر توشیح التفسیر• تفسیر الرق المنشور و لوامع الظهور• تفسیر اصفهانی• تفسیر کشف التنزیل• تفسیر احسن القصص (نقوی)• تفسیر کنز التفاسیر• تفسیر صفی علیشاه• تفسیر صالحی• تفسیر النص الجلی فی امامة مولانا علی• تفسیر اسرار التنزیل (بروجردی)• تفسیر آیه نور (تهرانی)• تفسیر آیات الائمه (لاریجانی)• تفسیر توضیح الآیات• تفسیر القرآن الحکیم• تفسیر برهان البیان• تفسیر جلاء الضمیر• تفسیر ناسخ التفاسیر و ناصر النحاریر• تفسیر روضة الامثال• تفسیر تاویل الآیات الباهرة• تفسیر ضیاء التفاسیر• تفسیر ترجمة القرآن فی شرایط الایمان• تفسیر آفتاب درخشنده• تفسیر نور الهدی• تفسیر آیات الاحکام (فشندی)• تفسیر علوم القرآن• تفسیر بوارق القهر• تفسیر آیات النازلة فی شان علی• تفسیر الجمان الحسان فی احکام القرآن• تفسیر البیان فی تفسیر بعض سور القرآن• تفسیر آیات الحجة و الرجعة• تفسیر کاشانی• تفسیر خلاصة التفاسیر• تفسیر مقتنیات الدرر• تفسیر انوار القرآن• تفسیر قاموس غریب القرآن• تفسیر آیات ظهور• تفسیر ناسخ التفاسیر• تفسیر کیوان• تفسیر آیات البینات (گیلانی)• تفسیر کرائم القرآن• تفسیر انوار البیان فی تفسیر القرآن• تفسیر خراسانی حائری• تفسیر محمد و القرآن• تفسیر القرآن و العترة• تفسیر التبیان فی معانی القرآن• تفسیر تحفة الاخوان• تفسیر نفحات الرحمان فی تفسیر القرآن• تفسیر نور العرفان و کشف اسرار الفرقان• تفسیر التبیین• تفسیر الفرقان فی تفسیر القرآن• تفسیر تنزیل الآیات الباهرة• تفسیر آیة التطهیر فی الخمسة اهل الکساء• تفسیر جابری• تفسیر آیة التطهیر• تفسیر کانون عفت قرآن• تفسیر اردوبادی• تفسیر اللئالی الحسان فی تفسیر القرآن• تفسیر سوره نور (کتاب)• تفسیر مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن• تفسیر خالصی• تفسیر حقیقة الابداع• تفسیر اثنی عشری• تفسیر بلوغ منی الجنان• تفسیر بیان الفرقان• تفسیر الجامعة فی تفسیر سورة الواقعه• تفسیر ریحان• تفسیر آیات الاحکام (یزدی)• تفسیر معرفة القرآن• تفسیر عصار• تفسیر لالی المنثور فی تفسیر سورة الطور• تفسیر المتشابه من القرآن• تفسیر سورة الانبیاء (کتاب)• تفسیر آیات مشکله• تفسیر قرآن شریف• تفسیر رفیعی• تفسیر اطیب البیان فی تفسیر القرآن• تفسیر قرآن راشد• تفسیر مطهری• تفسیر صدر• تفسیر سورة العصر (کتاب)• تفسیر الصالحی• تفسیر معارفی از قرآن• تفسیر انوار نبوت• تفسیر اضواء علی متشابهات القرآن• تفسیر و ترجمه قرآن مجید• تفسیر اویسی• تفسیر پرتوی از جمال انسانیت• تفسیر باد و باران در قرآن• تفسیر و ترجمه قرآن• تفسیر المحقق• تفسیر آیات مشکله قرآن• تفسیر لطایفی از قرآن کریم

بیضاوی، عبدالله بن عمربن محمد، مکنّی به ابوالخیر و ابوسعید و ملقب به ناصرالدین، قاضی، فقیه شافعی، مفسر و متکلم اشعری قرن هفتم است.

زمان وقوع یک پدیده را، تاریخ گویند. از عنوان تاریخ در فقه در باب هایى نظیر طهارت، حج، نکاح و ارث و نیز در اصول فقه سخن رفته است.

تَرْجُمه، گردانیدن گفتار یا نوشتاری از زبانی به زبان دیگر؛ یا تحویل و تبدیل بیانی به بیان دیگر برای روشن‌تر کردن مفهوم سخن است.

از آن جهت كه دین اسلام يك برنامه كامل براى زندگی بشر بوده و تمام جنبه‌هاى حيات مادی و معنوى او را در نظر دارد و از جهتى بهداشت يكى از ابعاد مهم زندگى بشر است، اسلام عزيز نسبت به مسأله طهارت و بهداشت عنايت شايانى دارد.

تعیین یعنی متمایز کردن چیزى از غیر آن بوسیله خصوصیتی که در او است.

بازار یا همان سوق مکان داد و ستد کالا است. از آن در بابهای طهارت، صلات و تجارت سخن رفته است.

حافظ جلال الد ين عبد الرحمن بن ابي بكر سيوطي شافعي از عالمان اهل سنت و مؤلف آثار بسيار در حدیث و تاریخ و علوم ديگر است.

عصمت، به معنای اجتناب و دوری از گناه و نافرمانی خداوند است. اعتقاد به عصمت پیامبران و امامان، از گناهان عمدی و سهوی، از آموزه‌ها و اعتقادات شیعیان است. عصمت از سهو و خطا در امور روزمره زندگی این افراد، مورد اختلاف بین علمااست.

موسوی ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • سید ابوالقاسم موسوی خویی، مرجع و عالم بزرگ شیعه در قرن چهاردهم هجری قمری• سیدمحمد موسوی بجنوردی، از علمای شیعه در قرن حاضر• سید محمد موسوی جزایری، فرزند سید علی اکبر و نواده محدث متبحر شهیر، سید نعمت‌الله جزایری• سیدمحمد موسوی عاملی، از علمای بزرگ شیعه در قرن دهم هجری قمری• سید محمدباقر موسوی همدانی، مترجم تفسیر المیزان، از شاگردان مرحوم علامه طباطبایی «رحمةالله»• سید محمدهادی موسوی میرلوحی، از علمای شیعه در قرن چهاردهم هجری قمری• سید محمدعلی موسوی جزایری، از علمای معاصر شیعه در عصر حاضر• سید محمدمهدی موسوی اصفهانی، از علمای شیعه قرن پانزدهم هجری قمری• سید جلال‌الدین موسوی آشتیانی، از اساتید معاصر فلسفه اسلامی و عهده‌دار تدریس فلسفه و عرفان در حوزه و دانشگاه فردوسی مشهد• سید عباس موسوی، از دبیران کل «حزب الله لبنان» در قرن چهاردهم هجری / بیستم میلادی• سیدهاشم موسوی حداد، عارف شیعی قرن چهاردهم، از سلسله عارفان متشرع عتبات عالیات در کربلا و نجف• سید عبدالاعلی موسوی سبزواری، فقیه، مفسر و قرآن‌پژوه بزرگ جهان تشیع و از مفاخر علمی و برجسته اسلام در دوره معاصر• سید عبدالرزاق موسوی مقرم، از علمای شیعه در قرن چهاردهم هجری قمری• سید علی موسوی بهبهانی، از فقیهان برجسته قرن چهاردهم هجری قمری• سید علی موسوی قزوینی‌، از اکابر فقهای قرن سیزدهم در قزوین• سید علی موسوی گرمارودی، از علمای معاصر شیعه• سید فخار بن معد موسوی، از علمای بزرگوار قرن ششم و هفتم هجری و از بزرگان شهر حله• سید مجتبی موسوی لاری، از علمای معاصر شیعه• سید محمود موسوی دهسرخی اصفهانی، از علمای شیعه در قرن چهاردهم هجری قمری• سید مهدی موسوی صفوی کشمیری، فرزند حکیم سیدحیدر و یکی از علمای بزرگ کشمیر• سید یونس موسوی اردبیلی، از علمای مبارز ایران در قرن چهاردهم هجری

فریاد، صیحه و بانگ بلند را می‌گویند.

رأى مشهور فقهاء در مسأله فقهی را فتوای مشهور می گویند .

برای توضیح این واژه رجوع شود به معالم الدین و ملاذ المجتهدین

تفسیر از دانش‌های مرتبط با قرآن کریم است که تعریف‌های متعددی از آن ارائه شده، مانند «بيان معانى آيات قرآنى و كشف مقاصد و مداليل آن». واژه تفسیر همچنین برای اشاره به کتاب‌های حاوی تفسیر قرآن به کار می‌رود.

حرکت سر و دست و مانند آن برای نشان دادن یا فهماندن مطلبی را اشاره گویند. از آن در باب‌های صلات، صوم، حج، تجارت، اجاره، وصیّت، نکاح، طلاق، لعان و قضاء سخن رفته است.

واژه اضافه ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • اضافه (منطق)، اصطلاحی‌ منطقی‌ - فلسفی‌، از مقولات‌ دهگانه ارسطویی‌ و از اعراض‌ نسبی‌• اضافه (ادبیات عرب)، اصطلاحی در ادبیات عرب به معنای نسبت‌ دادن‌ یک‌ اسم‌ به‌ اسمی‌ دیگر• اضافه (ادبیات فارسی)، اصطلاحى‌ در دستور زبان‌ به معنای نسبت‌ دادن‌ اسمی‌ به‌ اسم‌ دیگر

احزاب ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • سوره احزاب، سی و سومین سوره در ترتیب مصحف و از سوره‌های مدنی• احزاب قرآن، تقسیم هر جزء قرآن به چهار حزب• احزاب دینی، پیدایش احزاب و گروه‌های دینی، پدیده‌ای منفی و ناصواب

اراده به شوق شدید به تحقق فعل اطلاق می‌شود. خواستن و همّت و اراده، آن قدر مهم است که گفته شده، خواستن، توانستن است، یعنی این که اگر کسی علاقمند به انجام کاری باشد در مقابل سختی‌ها و مشقت‌های آن مقاومت می‌کند، پس گویا که از همین الان به مقصد و مقصودش رسیده است. یا در اشعار می‌خوانیم:- همّت بلند دار که مردان روزگار از همّت بلند به جائی رسیده‌اند- همّت اگر سلسله جنبان شود مور تواند که سلیمان شود

بیروت پایتخت، بزرگ‌ترین شهر و بندر اصلی کشور لبنان است. این شهر به عنوان یکی از مهم‌ترین مناطق سکونت شیعیان در لبنان به شمار می‌رود. حومه جنوبی آن که ضاحیه خوانده می‌شود بخش اصلی شیعه نشین بیروت است. شیعیان در این شهر در وضع معیشتی نامناسبی زندگی می‌کنند. محمد مهدی شمس الدین رئیس مجلس اعلای شیعیان لبنان و محمد جواد مغنیه از جمله علمای این شهر به شمار می‌رود. حزب الله لبنان در این شهر محبوبیت و نفوذ زیادی دارد.

تهذیب الاَحکام، عنوان مجموعه‌ای حدیثی است از ابوجعفر محمد بن حسن طوسی (د۴۶۰ق /۱۰۶۸م) معروف به شیخ الطائفه. این کتاب از معتبرترین مجموعه‌های روایی و جزو کتب اربعه امامیه است و شیخ طوسی آن را قبل از کتاب الاستبصار نگاشته است. تهذیب الاحکام فقط حدیث‌هایی را در برمی‌گیرد که احکام شرعی را بیان می‌کنند.

جعفر بن علی بن ابی طالب پسر امیرالمومنین و ام البنین که در واقعه کربلا حضور داشت و به همراه برادرانش عباس و عبدالله و عثمان در روز عاشورا به شهادت رسید.

عقیل بن ابی‌طالب از صحابه پیامبر(ص)، برادر امیرالمؤمنین(ع) و پدر مسلم بود. وی از نسب‌شناسان بزرگ قریش و شخصی حاضر جواب بود.

قرآن، کتاب مقدس دین اسلام. به باور مسلمانان، قرآن کلام خداوند است که از طریق وحی بر پیامبر اسلام(ص) نازل شده است. آنها هم محتوای قرآن و هم الفاظ آن را نازل‌شده از سوی خداوند می‌دانند. قرآن به وسیله جبرئیل به پیامبر وحی می‌شده است. آیات قرآن در زمان پیامبر(ص) به صورت پراکنده بر روی پوست حیوانات، چوب درخت خرما، کاغذ و پارچه نوشته می‌‌شد. پس از پیامبر(ص) صحابه قرآن را به صورت یک‌جا جمع‌آوری کردند.

رسول در اصطلاح دینی به معنای فرستاده خداوند و کسی است که پیام الهی را برای بندگان می‌آورد. گفته شده تفاوت‌های با نبی دارد. چند نظر در مورد این تفاوت گفته شده، از جمله گفته شده که نبی، تبلیغ کننده دینی است که توسط رسولان آورده شده است و نیز او برخلاف رسول، فرشته وحی را فقط در خواب میبیند.

سوره در اصطلاح قطعه ای از قرآن است که از انسجام محتوایی برخوردار بوده و دارای مطلع و مقطع است. قرآن کریم ۱۱۴ سوره دارد که اول آن فاتحه و آخر آن سوره ناس است.

مسجدالنّبی، مسجد پیامبر اکرم(ص) در شهر مدینه در کشور عربستان سعودی که مرقد پیامبر نیز در آن جای دارد. این مسجد پس از مسجدالحرام دومین مسجد از مقدس‌ترین مساجد اسلام است و پیامبر اکرم(ص) در سال اول هجرت آن را ساخته است. خانه پیامبر(ص) و خانه علی(ع) و فاطمه(س) نیز در کنار این مسجد بوده که در توسعه‌های مسجد، به آن ملحق شده است. مسجدالنبی از مهمترین زیارتگاه‌های مسلمانان است و نزد شیعیان جایگاه ویژه‌ای دارد.

فاطمه بنت اسد

رازی (شخصیت‌های منتسب به ری)، ممکن است به یکی از این افراد اشاره داشته باشد:

شیعه، یکی از دو مذهب بزرگ دین اسلام در کنار اهل سنت، که بنابر اصول اعتقادی آن، نصب امام و خلیفه پیامبر(ص)، الهی است و دخالت در نصب او در صلاحیت غیر خدا نیست. بنابر عقاید شیعه، امامت مانند نبوت امری الهی و رکن دین است و پیامبر(ص) نسبت به آن غفلت نکرده و تعیین امام از باب حفظ مصالح امت، بر او واجب بوده و او به مناسبت‌های مختلف از جمله غدیر، به امر الهی، از امامت حضرت علی(ع) به نصب الهی خبر داده است. پیروان مذهب شیعه در طول تاریخ به فرقه‌های متعدد تقسیم شدند که مهمترین آنها امامیه ، اسماعیلیه و زیدیه است. بنابر برخی روایات، واژه شیعه را نخستین بار پیامبر(ص) به کار برده است. برخی منابع روایی و کلامی، بزرگانی از صحابه چون سلمان، ابوذر، عمار و مقداد را نخستین شیعیان دانسته‌اند. امروزه از کلمه شیعه، غالبا بزرگترین گروه آن، امامیه قصد می‌شود و برای دو گروه دیگر از عناوین اسماعیلیه و زیدیه استفاده می‌گردد.

عباس ممکن است به یکی از اشخاص زیر اشاره داشته باشد:

علم کلام، شاخه‌ای از علوم اسلامی که موضوع آن اصول و مفاهیم اعتقادی ِ دینی است. علم کلام با تکیه بر نقل و عقل، به تبیین مفاهیم نظری، اثبات اصول اعتقادی دینی و پاسخ به شبهات مطرح شده درباره آنها می‌پردازد. به متخصصان این شاخه علمی، مُتَکَلِّم می‌گویند.

قبول این است که مشتری بگوید: «قبلت» یا «اشتریت» یا «ابتعت» و نظیر آنها، [۱] [۲]که مقابل ایجاب است.

یکی از مباحث مهم در حوزه قرآن‌شناسی، بحث از نزول قرآن و چگونگی آن است که از دیر زمان تاکنون مورد توجه دانشمندان، مفسران و پژوهشگران حوزه قرآن قرار داشته است

منظور از علوم در این نوشته، دانش‌های بشری است که همواره مورد توجه اکید دین اسلام نیز بوده است.

حضرت فاطمه سلام الله علیها، دختر پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و محبوب‌ترین فرد نزد رسول خدا بود. ایشان معصوم سوم و یکی از پنج بانوی قدسی جهان به شمار می‌رود. مشهورترین لقب آن حضرت «زهرا» است. کنیه ایشان ام‌ابیها بوده همچنین آن حضرت، دختر معصوم، همسر معصوم و مادر معصوم نیز هست. و سرانجام رحلت پدر بزرگوار، مظلومیت همسر، از دست رفتن حق، روح و جسم فاطمه را سخت آزرد و به شهادت رسید. بنابر وصیت خویش شبانه و به صورت پنهانی دفن گردید. به طوری‌ که محل قبر شریفش نیز نامعلوم است.

آنچه بخشيده شده است.

مراد, آن چيزي است که تحقق آن در خارج مطلوب مريد ( اراده کننده ) باشد و اراده وي به آن تعلق گيرد; به گونه اي که در او شوق مؤکد ايجاد مي کند, به اندازه اي که يا خود براي تحصيل آن در خارج حرکت مي نمايد يا ديگري را به انجام دادن آن وادار مي کند.

طبری ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • ابن جریر طبری، صاحب کتاب مشهور تاریخ طبری• ابوالحسن طبری، پزشک دانشمند ایرانی قرن ۴ ق• ابوطیب طبری، اَبوطیِِّبِ طبَری، طاهر بن عبدالله بن طاهر، فقیه بنام شافعی• ابوعبدالله طبری، محدث و مفتی ایرانی مکه ، ملقب به امام الحرمین• احمد بن محمد طبری، از علمای نحو بغداد• اسحاق بن یحیی طبری صنعانی، نویسنده و مورخ قرن پنجم

طوسی ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • محمد بن حسن طوسی، ملقّب به شیخ الطائفه، کنیه‌اش ابوجعفر، فقیه، محدّث و متکلم امامی قرن پنجم• خواجه نصیرالدین طوسی، از علما و دانشمندان و فلاسفه مشهور شیعه• فخرالدین آذری‌طوسی، آذَریِ طوسی، فخرالدین حمزه‌بن علی ملک اِسْفَرایِنی (۷۸۴-۸۶۶ق/۱۳۸۲-۱۴۶۲م)، شاعر و عارف و نویسندۀ پارسی‌گوی شیعی• احمد بن محمد طوسی‌غزالی، برادر کوچکتر ابو حامد محمد غزالی

حاتم ممکن است اسم برای اشخاص و یا مکان‌های ذیل باشد: اعلام و اشخاص• حاتم اصم، زاهد، محدّث حنفی مذهب و صوفی مشهور قرن سوم در خراسان• حاتم‌ بن‌ احمد اهدل، صوفی‌ و شاعر• حاتم طائی، شاعر دوره جاهلی عرب و مظهر بخشندگی• حاتم بن هرثمه، از سرداران عباسیان مکان‌ها• باباحاتم، مقبره ای متعلق به قرن پنجم، واقع در شمال افغانستان، حدود شصت کیلومتری غرب بلخ

امام حسین (علیه‌السلام) سومین امام شیعیان می‌باشد.

جامع ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • جامع (قرآن)، از ریشه «جمع» و به معنای به هم ضمیمه کردن، نزدیک کردن و گرد آوردن چیزهایی در کنار هم• جامع (معنا)، عنوان کلی شامل همه افراد مشترک در یک معنا• جامع (قیاس)، وصف مشترک میان اصل و فرع در قیاس فقهی

جمع معانی زیادی در کاربردهای مختلف دارد که در مقاله ذیل به آن پرداخته می شود.

طَوْل به معنای توانایی مالی می‌باشد.

ـــ عُرف، شیوه متعارف و پذیرفته شده نزد همه یا گروهی از مردم می باشد. ـــ شیوه مستمر میان همه یا بیشتر مردم یا گروه خاص را عرف گویند.

علم دارای ارزش ذاتی می‌باشد و در دین مبین اسلام به علم ارزش و بهای بالایی داده شده است.

خبر به دو معنای مقابل انشاء و حدیث آمده است. از عنوان یاد شده در فقه، در بابهایی نظیر اجتهاد و تقلید، طهارت و صلات و در اصول فقه، بحث تعادل و تراجیح، سخن گفته‌اند.

بیت ممکن است در معانی ذیل و یا اضافه به معانی ذیل باشد: • خانه، محل سکونت• بیت شعر، از اجزای شعر• بیت الاحزان، به معنای ماتمسرا• بیت‌الحرام، کعبه یا خانه خدا در شهر مکه • بیت الحمد، خانه‌اى كه از هنگام ولادت حضرت مهدی (علیه‌السّلام) چراغى در آن روشن شده• بیت الریس، خاندانی مکی و عهده‌دار منصب اذان‌گویی در مسجدالحرام• بیت المعمور، یکی از مفاهیم قرآنی • بیت العزة، نام مکانی در آسمان دنیا؛ محل نزول دفعی قرآن از لوح محفوظ در شب قدر • بیت‌الغزل، از اصطلاحات ادبی شعر فارسی و عربی • بیت الله، یکی از نام‌های کعبه • بیت الله الحرام، نام دیگر کعبه • بیت المال، به محلّ نگهداری اموال عمومی • بیت المدراس، از مراکز تعلیمی یهود در یثرب • بیت‌المقدس، نخستین قبله و سومین شهر مقدس مسلمانان (پس از مکه و مدینه)، نیز شهری مقدس برای یهودیان و مسیحیان • بیت النار، نام دیگر آتشکده • بیت بلس، نام دیگر شهر بالس • بیت عربایه، نام دیگر ناحیه باعربایا • بیت لحم، از شهر های تاریخی فلسطین

اهل در معانی همسر و نیز خانواده و همچنین خویشاوندان به کار رفته است.

آخِر، واژه‌ای عربی به معنی انجام، سرانجام، بازپسین، پسین، واپسین، فرجام و کران است.

توشه سفر شامل مواد خوراكی و غيره

خود ستایی و فخر فروشی بر یکدیگر را تفاخر گویند.

نقل به معنای حالت حاصل از انتقال لفظ از معنای اصلی به معنای دیگر می‌باشد.

آبی صفت منسوب به شهر آبه (آوه) است و ممکن است به یکی از افراد زیر اشاره کند:

سلام و عرض ادب.امام زمان(عج) منتظر شماست. شتاب کنید. موفق باشید و سربلند.

ابن (= پسر، فرزند)، واژه کهن‌ سامی‌ می‌باشد و از احکام فقهی آن به مناسبت در باب‌های صلاة، صوم، نکاح و ارث سخن رفته است.

توحید معاد نبوت عدل (شیعه) • 

ابو محمد حسن‌ بن سعید، از اصحاب امام رضا علیه‌السلام و برادر حسین بن سعید اهوازی است. وی در کوفه متولد شد و بعدا به اهواز هجرت کرد و در آنجا می‌زیست. وی تا سال ۲۲۰ق. زنده بوده است. رجالیان او را توثیق کرده‌اند.

قُم یکی از مهم‎ترین شهرهای مذهبی ایران و از پایگاه‌های تشیع است. اگر چه قدمت آن به قبل از اسلام برمی‌گردد ولی اصل شهر در سال ۹۳-۸۳ق تاسیس شد. ورود خاندان اشعریون به قم باعث آبادانی آن گردید و از آنجا که آنان گرایش به اهل بیت داشتند، شهر قم از همان ابتدای تاسیس با تفکر شیعی درآمیخت. مهاجرت حضرت معصومه (س) و دفن وی در قم و به دنبال آن، مهاجرت دیگر امامزادگان و سادات، این شهر را به پایگاه تشیع تبدیل کرد. تاسیس حوزه علمیه در این شهر بر شهرت شیعی آن افزود. امروزه می‌توان این شهر را بزرگترین پایگاه تشیع در جهان نامید که از آن، معارف شیعی به نقاط مختلف جهان گسترده می‌شود.

آل، خانواده، عائله، خاندان، تیره، اهل، عشیره، پیروان، وابستگان، همه به یک معنا هستند. مقصود از «‌آل محمد‌» اهل بیت معصوم آن حضرتند همانطور که مقصود از «‌آل ابراهیم‌» در آیه ۱۲۴ سوره بقره ذریۀ معصوم حضرت ابراهیم است.

بدن به معنای اندام و تن انسان یا حیوان می باشد که در باب هاى طهارت، صلاة، حج، تجارت، نکاح، صید و ذباحه و حدود از آن سخن رفته است.