لطفاً در باره حدیث فتنه و شاخ شیطان از خانه عایشه چنانچه این مطلب در صحیح بخاری آمده، توضیح دهید.
در کتاب صحیح بخاری که مهم ترین کتاب روایی اهل سنت است، حدیثی نقل شده است که بر اساس آن، پیامبر اکرم (ص) به سمت خانه عایشه اشاره کرده و سه مرتبه فرمود: فتنه این جا است! فتنه این جا است! فتنه این جا است! از جایی که شاخ شیطان آشکار می شود![1]   متن این حدیث، در اصلی ترین کتاب های روایی شیعه (کافی، تهذیب، استبصار و من لایحضره الفقیه) مشاهده نشده و در کتاب های دیگر و اصول ثانویه شیعه، از جمله بحارالانوار هم این روایت را تنها به نقل از صحاح اهل سنت می توانیم بیابیم.[2]   براین اساس، این روایت را نمی توان از روایاتی دانست که شیعیان متصدی پاسخ گویی به آن بوده و شبهات موجود پیرامون آن را برطرف کنند. با این وجود، ممکن است که این روایت:   1. یا در ارتباط با آشوب هایی؛ مانند جنگ جمل باشد که بعد از وفات پیامبر اکرم (ص) و با محوریت عایشه صورت گرفته است.   2. یا این که خانه عایشه موضوعیتی نداشته و اشاره پیامبر (ص) به سرزمینی بوده که اتفاقاً خانه عایشه نیز در آن جهت واقع شده است، چون در روایتی دیگر که آن نیز از صحاح اهل سنت نقل شده است، بیان شده که فتنه ای از جانب شرق ایجاد خواهد شد[3] و با بررسی موقعیت جغرافیایی خانه عایشه نسبت به منبر پیامبر (ص) در مسجدالنبی پی خواهیم برد که اگر ایشان بر منبر نشسته باشند، خانه عایشه در سمت شرق ایشان قرار خواهد گرفت.   3. و شاید پیامبر (ص) با یک کلام، هر دو مورد فوق را اراده کرده باشد.   البته، بیان این نکته نیز ضروری است که خانه عایشه در حقیقت خانه پیامبر بوده است.     [1]  صحیح بخاری، ج 4، ص 46، دار الفکر، بیروت، 1401 ه ق؛ " فاشار نحو مسکن عائشه فقال هاهنا الفتنة ثلاثا من حیث یطلع قرن الشیطان". [2] مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 32، ص 287، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1404 ه ق. [3] در این ارتباط،  پاسخ 7252 (سایت: 7472)  را مطالعه فرمایید.  
عنوان سوال:

لطفاً در باره حدیث فتنه و شاخ شیطان از خانه عایشه چنانچه این مطلب در صحیح بخاری آمده، توضیح دهید.


پاسخ:

در کتاب صحیح بخاری که مهم ترین کتاب روایی اهل سنت است، حدیثی نقل شده است که بر اساس آن، پیامبر اکرم (ص) به سمت خانه عایشه اشاره کرده و سه مرتبه فرمود: فتنه این جا است! فتنه این جا است! فتنه این جا است! از جایی که شاخ شیطان آشکار می شود![1]   متن این حدیث، در اصلی ترین کتاب های روایی شیعه (کافی، تهذیب، استبصار و من لایحضره الفقیه) مشاهده نشده و در کتاب های دیگر و اصول ثانویه شیعه، از جمله بحارالانوار هم این روایت را تنها به نقل از صحاح اهل سنت می توانیم بیابیم.[2]   براین اساس، این روایت را نمی توان از روایاتی دانست که شیعیان متصدی پاسخ گویی به آن بوده و شبهات موجود پیرامون آن را برطرف کنند. با این وجود، ممکن است که این روایت:   1. یا در ارتباط با آشوب هایی؛ مانند جنگ جمل باشد که بعد از وفات پیامبر اکرم (ص) و با محوریت عایشه صورت گرفته است.   2. یا این که خانه عایشه موضوعیتی نداشته و اشاره پیامبر (ص) به سرزمینی بوده که اتفاقاً خانه عایشه نیز در آن جهت واقع شده است، چون در روایتی دیگر که آن نیز از صحاح اهل سنت نقل شده است، بیان شده که فتنه ای از جانب شرق ایجاد خواهد شد[3] و با بررسی موقعیت جغرافیایی خانه عایشه نسبت به منبر پیامبر (ص) در مسجدالنبی پی خواهیم برد که اگر ایشان بر منبر نشسته باشند، خانه عایشه در سمت شرق ایشان قرار خواهد گرفت.   3. و شاید پیامبر (ص) با یک کلام، هر دو مورد فوق را اراده کرده باشد.   البته، بیان این نکته نیز ضروری است که خانه عایشه در حقیقت خانه پیامبر بوده است.     [1]  صحیح بخاری، ج 4، ص 46، دار الفکر، بیروت، 1401 ه ق؛ " فاشار نحو مسکن عائشه فقال هاهنا الفتنة ثلاثا من حیث یطلع قرن الشیطان". [2] مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 32، ص 287، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1404 ه ق. [3] در این ارتباط،  پاسخ 7252 (سایت: 7472)  را مطالعه فرمایید.  





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین