آیا علمایی وجود دارند که شعر را حرام می دانستند و یا می دانند نظر ائمه راجع به شعر چیست؟
برخی تصور می کنند که اسلام با شعر و شاعری سر ناسازگاری دارد در حالی که این توهّمی بیش نیست. بدون شک ذوق شعر، و هنر شاعری؛ مانند همه سرمایه‌های وجودی انسان در صورتی ارزشمند است که در یک مسیر صحیح به کار افتد و از آن بهره‌گیری مثبت و سازنده شود، اما اگر به عنوان یک وسیله مخرب برای ویران کردن بنیان اعتقاد و اخلاق جامعه و تشویق به فساد و بی بند و باری مورد استفاده واقع شود، و یا انسان ها را به پوچی و بیهودگی و خیال‌پروری سوق دهد، یا تنها یک سرگرمی بی محتوی تلقی گردد، بی ارزش و حتی زیانبار است. پس شعر وسیله‌ است و معیار ارزیابی آن هدفی است که شعر در راه آن به کار گرفته می‌شود. متأسفانه در طول تاریخ ادبیات اقوام و ملل جهان، از شعر سوء استفاده فراوان شده است، و این ذوق لطیف الهی در محیط های آلوده آن چنان به ننگ کشیده شده است که گاه از مؤثرترین عوامل فساد و تخریب بوده است، مخصوصاً در عصر جاهلیت که دوران انحطاط فکری و اخلاقی قوم عرب بود،" شعر" و" شراب" و" غارت" همواره در کنار هم قرار داشتند! ولی چه کسی می‌تواند این حقیقت را انکار کند که اشعار سازنده و هدف دار در طول تاریخ حماسه‌های فراوان آفریده است، و گاه قوم و ملتی را در برابر دشمنان خون خوار و ستم گر آن چنان بسیج کرده که بی‌پروا از همه چیز بر صف دشمن زده و قلب او را شکافته‌اند. از ائمه اهل بیت (ع) نیز توصیف فراوانی درباره اشعار و شعرای با هدف، و دعا در حق آنان، و جایزه فراوان به آنها، رسیده است که اگر بخواهیم به نقل آنها بپردازیم سخن به درازا می‌کشد. امام صادق (ع) فرمود: تاکنون کسی در باره ما یک شعر نسروده مگر اینکه با روح القدس تائید شده است.
عنوان سوال:

آیا علمایی وجود دارند که شعر را حرام می دانستند و یا می دانند نظر ائمه راجع به شعر چیست؟


پاسخ:

برخی تصور می کنند که اسلام با شعر و شاعری سر ناسازگاری دارد در حالی که این توهّمی بیش نیست. بدون شک ذوق شعر، و هنر شاعری؛ مانند همه سرمایه‌های وجودی انسان در صورتی ارزشمند است که در یک مسیر صحیح به کار افتد و از آن بهره‌گیری مثبت و سازنده شود، اما اگر به عنوان یک وسیله مخرب برای ویران کردن بنیان اعتقاد و اخلاق جامعه و تشویق به فساد و بی بند و باری مورد استفاده واقع شود، و یا انسان ها را به پوچی و بیهودگی و خیال‌پروری سوق دهد، یا تنها یک سرگرمی بی محتوی تلقی گردد، بی ارزش و حتی زیانبار است. پس شعر وسیله‌ است و معیار ارزیابی آن هدفی است که شعر در راه آن به کار گرفته می‌شود. متأسفانه در طول تاریخ ادبیات اقوام و ملل جهان، از شعر سوء استفاده فراوان شده است، و این ذوق لطیف الهی در محیط های آلوده آن چنان به ننگ کشیده شده است که گاه از مؤثرترین عوامل فساد و تخریب بوده است، مخصوصاً در عصر جاهلیت که دوران انحطاط فکری و اخلاقی قوم عرب بود،" شعر" و" شراب" و" غارت" همواره در کنار هم قرار داشتند! ولی چه کسی می‌تواند این حقیقت را انکار کند که اشعار سازنده و هدف دار در طول تاریخ حماسه‌های فراوان آفریده است، و گاه قوم و ملتی را در برابر دشمنان خون خوار و ستم گر آن چنان بسیج کرده که بی‌پروا از همه چیز بر صف دشمن زده و قلب او را شکافته‌اند. از ائمه اهل بیت (ع) نیز توصیف فراوانی درباره اشعار و شعرای با هدف، و دعا در حق آنان، و جایزه فراوان به آنها، رسیده است که اگر بخواهیم به نقل آنها بپردازیم سخن به درازا می‌کشد. امام صادق (ع) فرمود: تاکنون کسی در باره ما یک شعر نسروده مگر اینکه با روح القدس تائید شده است.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین