طبق نظر مجتهدین شیعه، هر انسانی باید یک مرجع تقلید برای خود انتخاب و غیر از شرایط خاص قادر به تعویض مرجع خود نیست. اولاً چرا نباید بتوانیم از نظر همه مجتهدین استفاده نماییم دوماً اگر ملاک ارجح بودن را در نظر بگیریم صرفاً یکی از مجتهدین باید در نظر همه ملّت ارجح باشد و همه باید از یک نفر تقلید کنند؛ چون اگر همه آنها تمامی شرایط را داشته باشند که بحث ارجحیت مطرح نیست.
یکی از راه های انجام وظیفه مکلّفین عمل کردن به احتیاط است که همان استفاده از نظر همه مجتهدین است ، البته باید توجه داشت که این مسیر برای همه مقدور نیست و چه بسا غیر ممکن باشد؛ زیرا اوّلاً احاطه بر دیدگاه همه مجتهدان برای تمامی افراد ممکن نیست. ثانیاً استفاده از این روش جهت انجام تمامی وظایف و تکالیف دارای مشقت بسیاری است که زندگی را برای افراد طاقت فرسا می نماید. ویکی از شرایطی که برای مرجع تقلید بیان کرده اند این است که اعلم از دیگر مجتهدین باشد ، یعنی در فهمیدن حکم خدا از تمام مجتهدین زمان خود استادتر باشد [i] ، و این یک حکم عقلی است که مردم در هر کاری به متخصّصی رجوع می کنند که از دیگران استادتر باشد و چون در بسیاری از موارد دیدگاه ها مختلف است، چه بسا تعدادی یک نفر را به عنوان مرجع اعلم اعلام می کنند، امّا برخی دیگر فرد دیگری را به عنوان اعلم اعلام می کنند که این هم امری عادی و معمولی است، به عنوان نمونه اگر شما از مردم در مورد استادترین پزشک متخصّص قلب بپرسید تحقیقاً نظر واحدی ندارند، حتّی اگر از پزشکان نیز سؤال نمایید این تردید از بین نمی رود، یکی از مواردی که بسیار در این مسئله تأثیر دارد دیدگاه های شاگردان هر مجتهدی است که معمولاً استاد شان را از دیگران استادتر می دانند. [i]     خمینی، سید روح اللَّه، توضیح المسائل (المحشی)، ج‌1، ص: 13، م 2، مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین‌، چاپ هشتم، قم، 1424 ه ق، تقلید در احکام، عمل کردن به دستور مجتهد است، و از مجتهدی باید تقلید کرد که مرد و بالغ و عاقل و شیعه دوازده امامی و حلال‌زاده و زنده و عادل با شد. و نیز بنا بر احتیاط واجب باید از مجتهدی تقلید کرد که حریص به دنیا نباشد و از مجتهدین دیگر اعلم باشد.
عنوان سوال:

طبق نظر مجتهدین شیعه، هر انسانی باید یک مرجع تقلید برای خود انتخاب و غیر از شرایط خاص قادر به تعویض مرجع خود نیست. اولاً چرا نباید بتوانیم از نظر همه مجتهدین استفاده نماییم دوماً اگر ملاک ارجح بودن را در نظر بگیریم صرفاً یکی از مجتهدین باید در نظر همه ملّت ارجح باشد و همه باید از یک نفر تقلید کنند؛ چون اگر همه آنها تمامی شرایط را داشته باشند که بحث ارجحیت مطرح نیست.


پاسخ:

یکی از راه های انجام وظیفه مکلّفین عمل کردن به احتیاط است که همان استفاده از نظر همه مجتهدین است ، البته باید توجه داشت که این مسیر برای همه مقدور نیست و چه بسا غیر ممکن باشد؛ زیرا اوّلاً احاطه بر دیدگاه همه مجتهدان برای تمامی افراد ممکن نیست. ثانیاً استفاده از این روش جهت انجام تمامی وظایف و تکالیف دارای مشقت بسیاری است که زندگی را برای افراد طاقت فرسا می نماید. ویکی از شرایطی که برای مرجع تقلید بیان کرده اند این است که اعلم از دیگر مجتهدین باشد ، یعنی در فهمیدن حکم خدا از تمام مجتهدین زمان خود استادتر باشد [i] ، و این یک حکم عقلی است که مردم در هر کاری به متخصّصی رجوع می کنند که از دیگران استادتر باشد و چون در بسیاری از موارد دیدگاه ها مختلف است، چه بسا تعدادی یک نفر را به عنوان مرجع اعلم اعلام می کنند، امّا برخی دیگر فرد دیگری را به عنوان اعلم اعلام می کنند که این هم امری عادی و معمولی است، به عنوان نمونه اگر شما از مردم در مورد استادترین پزشک متخصّص قلب بپرسید تحقیقاً نظر واحدی ندارند، حتّی اگر از پزشکان نیز سؤال نمایید این تردید از بین نمی رود، یکی از مواردی که بسیار در این مسئله تأثیر دارد دیدگاه های شاگردان هر مجتهدی است که معمولاً استاد شان را از دیگران استادتر می دانند.
[i]     خمینی، سید روح اللَّه، توضیح المسائل (المحشی)، ج‌1، ص: 13، م 2، مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین‌، چاپ هشتم، قم، 1424 ه ق، تقلید در احکام، عمل کردن به دستور مجتهد است، و از مجتهدی باید تقلید کرد که مرد و بالغ و عاقل و شیعه دوازده امامی و حلال‌زاده و زنده و عادل با شد. و نیز بنا بر احتیاط واجب باید از مجتهدی تقلید کرد که حریص به دنیا نباشد و از مجتهدین دیگر اعلم باشد.





مسئله مرتبط یافت نشد
1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین