روایتی از پیامبر اکرم (ص) شنیدم به این مضمون که (گروهی از اصحاب برای بارور کردن درختان خرما گرد افشانی می‌کردند، و حضرت پرسیدند چه می‌کنید؟ آنها فکر کردند منظور پیامبر این است که این کار را نکنید، و نکردند. در نتیجه محصول نخل‌ها کاهش یافت، و بعد که به پیامبر گفتند، حضرت فرمودند: منظور من این نبود که نکنید، بلکه پرسیدم که بدانم؛ شما خود به امور دنیایتان آگاه‌ترید). اصل این روایت چیست؟ در چه کتاب و منابعی ذکر شده؟ و سند آن در چه حدّ از اعتبار است؟

مُحَمَّد بن عَبدُاللّه بن عَبدُالمُطّلِب بن هاشم (عام الفیل–۱۱ق)، پیامبر اسلام، از پیامبران اولوالعزم و آخرین پیامبر الهی. معجزه اصلی او قرآن است و مردم را به یکتاپرستی و اخلاق نیک دعوت کرد.

صَحابَه به مسلمانانی گفته می‌شود که پیامبر اکرم(ص) را ملاقات کرده‌اند و تا پایان عمر به او ایمان داشته‌اند. شمار صحابه پیامبر (ص) را بیش از ۱۰۰ هزار نفر دانسته‌اند. بنابر نظریه رسمی اهل سنت، همه صحابه عادل بوده‌اند و چنانچه عملی خلاف عدالت از آنان سر زده باشد، به سبب خطای در اجتهاد بوده است، ولی از نظرگاه شیعه، صحابه از این لحاظ با دیگر مسلمانان فرقی ندارند و عدالت هر یک از آنها باید به طریق معتبر ثابت شود. برای زنان نیز تعبیر صحابیات به کار رفته است.

واژه خرما ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد‌: • خرما (میوه)، میوه درخت نخل و دارای کاربرد در فقه اسلامی• خرماء، به فتح خاء، بینی یا گوش سوراخ یا شکافته شده و دارای کاربرد در فقه اسلامی

قرآن، کتاب مقدس دین اسلام. به باور مسلمانان، قرآن کلام خداوند است که از طریق وحی بر پیامبر اسلام(ص) نازل شده است. آنها هم محتوای قرآن و هم الفاظ آن را نازل‌شده از سوی خداوند می‌دانند. قرآن به وسیله جبرئیل به پیامبر وحی می‌شده است. آیات قرآن در زمان پیامبر(ص) به صورت پراکنده بر روی پوست حیوانات، چوب درخت خرما، کاغذ و پارچه نوشته می‌‌شد. پس از پیامبر(ص) صحابه قرآن را به صورت یک‌جا جمع‌آوری کردند.

سند همان زنجیره ی راویان حدیث است كه متن را از معصوم خبر می دهند. قال ابن جماعه: و اخذه اما من السند و هو ما ارتفع و علا من سفح الجبل لان المسند یرفعه الی قائله، او من قولهم فلان سند ای معتمد، فسمی الاخبار عن طریق المتن سنداً لاعتماد الحفاظ فی صحه الحدیث و ضعفه الیه. [۱]

اَصل ، اصطلاحی در علم حدیث است. برخی از کسانی که مستقیم و بی‌واسطه از معصومین (ع) روایت شنیده‌اند، متن شنیده شده را به صورت نوشتاری ثبت کرده‌اند. به هر یک از این نوشته‌ها اصل می‌گویند. چهارصد اصل روایی موسوم به اصول اربعمائه ، از مهمترین زیربناهای شکل گیری جوامع حدیثی بعدی است.

حدّ یکی از اقسام احکام، در اسلام است.

مؤلف:ابو عبدالله محمد بن یزید ابن ماجه ربعی قزوینی

کتاب صحیح یا الجامع الصحیح تألیف ابو الحسین مسلم بن حجاج قشیری نیشابوری می‌باشد.

اِبْن‌ِ ماجه‌، ابوعبدالله‌ محمد بن‌ یزید رَبَعی‌ قزوینی‌ (۲۰۹-۲۲ رمضان‌ ۲۷۳ق‌/۸۲۴ -۲۰ فوریه ۸۸۷م‌)، محدّث‌ بزرگ‌ و گردآورنده سنن‌، ششمین‌ کتاب‌ از صحاح‌ سته‌ در حدیث ‌ می‌باشد. [۱] او برای تكمیل دانش حدیثی خود به شهرهای مختلف علمی آن روزگار ؛ از قبیل بغداد، کوفه، بصره، شام، حجاز و ری مسافرت كرد و از مشایخ بزرگ، همچون: علی بن محمد طنافسی مصعب بن عبدالله زبیری، و... علوم حدیث را فرا گرفت [۲]. او دارای كتابی در تفسیر قرآن و كتابی درباره تاریخ قزوین است. [۳]مهمترین کتاب او سنن است که به سنن ابن ماجه معروف است.

واژه تضاد ممکن است در معانی ذیل و در علوم ذیل به کار رفته باشد: کاربرد در علوم اسلامی• تضاد (اصول)، رابطه بین دو امر وجودی یا دو قضیه کلّیه غیر قابل جمع• تضاد (فقه)، اختلاف و تضاد در آرای فقهی و ریشه آن؛ همچنین عوامل تضاد در روایات• تضاد (فلسفه)، دو امر وجودی غیر متضایف غیرقابل جمع در محل واحد، زمان واحد و از جهت واحد• تضاد (منطق)، اصطلاحی در منطق و از اقسام تقابل• تضاد (علم بدیع)، از صنایع معنوی در علم بدیع کاربردهای دیگر• تضاد حقیقی، تعارض ذاتیِ مدلولِ دو دلیل• تضاد عرضی، تعارض مدلولِ دو دلیل ناشی از قرینه خارجی• تعارض تضادی، تنافیِ به صورت تضاد میان مدلول دو یا چند دلیل

شیعه، یکی از دو مذهب بزرگ دین اسلام در کنار اهل سنت، که بنابر اصول اعتقادی آن، نصب امام و خلیفه پیامبر(ص)، الهی است و دخالت در نصب او در صلاحیت غیر خدا نیست. بنابر عقاید شیعه، امامت مانند نبوت امری الهی و رکن دین است و پیامبر(ص) نسبت به آن غفلت نکرده و تعیین امام از باب حفظ مصالح امت، بر او واجب بوده و او به مناسبت‌های مختلف از جمله غدیر، به امر الهی، از امامت حضرت علی(ع) به نصب الهی خبر داده است. پیروان مذهب شیعه در طول تاریخ به فرقه‌های متعدد تقسیم شدند که مهمترین آنها امامیه ، اسماعیلیه و زیدیه است. بنابر برخی روایات، واژه شیعه را نخستین بار پیامبر(ص) به کار برده است. برخی منابع روایی و کلامی، بزرگانی از صحابه چون سلمان، ابوذر، عمار و مقداد را نخستین شیعیان دانسته‌اند. امروزه از کلمه شیعه، غالبا بزرگترین گروه آن، امامیه قصد می‌شود و برای دو گروه دیگر از عناوین اسماعیلیه و زیدیه استفاده می‌گردد.

امام حسین(ع)

ظاهر، مقابل باطن؛ بخش آشکار یا بیرونی از هر چیز یا هر شخص؛ از الفاظ فتوا آنچه بر حسب لغت از لفظ فهمیده می‌شود؛ و همچنین در مقابل نصّ است.

ظن از واژه‌هاي نسبتاً پركاربرد در قرآن کریم است كه به جهت استفاده آن در موضوعات اعتقادي و اخلاقي، از اهميت بالايي در مباحث معرفت‌شناختي و اخلاقيِ قرآن برخوردار است.

دلیل وارد به معنی دلیل منتفی کننده موضوع دلیل دیگر است.

مقابل غضب را رحمت گویند. رحمت در انسان به معنای دل نازک بودن و در خداوند به معنای روزی دادن و احسان و عفو و بخشش و غیره می‌باشد. از احکام مرتبط با عنوان یاد شده در بابهای طهارت، صلات و نکاح سخن گفته‌اند.

ضرر، مقابل نفع عبارت است از ورود نقصان در مال ، جان و آبرو ؛ واژه ضرر درباره آبرو کمتر به کار رفته است. [۱] [۲]

حدس به معنای گمان می باشد.

ابن (= پسر، فرزند)، واژه کهن‌ سامی‌ می‌باشد و از احکام فقهی آن به مناسبت در باب‌های صلاة، صوم، نکاح و ارث سخن رفته است.

اهل در معانی همسر و نیز خانواده و همچنین خویشاوندان به کار رفته است.