تعبیر به ترتیل: "وَ رَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلًا"،[1] که در اصل به معنای "تنظیم" و "ترتیب موزون" است، در این جا به معنای خواندن آیات قرآن با تأنی و نظم لازم، ادای صحیح حروف، تبیین کلمات، دقت و تأمل در مفاهیم آیات، و اندیشه در نتایج آن است. بدیهی است چنین قرآن خواندنی می‌تواند در رشد معنوی، اخلاقی، تقوا و پرهیزگاری انسان نقش مؤثری داشته باشد.[2] از امام صادق (ع) درباره "و رَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلًا" سؤال شد که منظور چیست؟ فرمود: امیرمؤمنان (ع) فرمود: منظور این است که قرآن را واضح و شمرده بخوانید، نه مانند شعر، و نه مثل پرتاب کردن مشتی شن (که به هر طرف پراکنده باشد)، بلکه قلب هایتان را با آن نرم کنید و دنبال آن نباشید که زود به آخر سوره برسید.[3] بنابراین منظور از ترتیل خواندن قرآن، تنها ترتیل مصطلح که امروزه بسیاری از قاریان تلاوت می کنند، نیست بلکه بیشتر روش های قرائت مرسوم را در برمی گیرد . این سؤال، پاسخ تفصیلی ندارد.
[1] مزمل، 4. [2] مکارم، ناصر، تفسیر نمونه، ج 25، ص 167، دار الکتب الاسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374ش. [3] عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سُلَیْمَانَ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (ع) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ رَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلًا قَالَ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (ع) بَیِّنْهُ تِبْیَاناً وَ لَا تَهُذَّهُ هَذَّ الشِّعْرِ وَ لَا تَنْثُرْهُ نَثْرَ الرَّمْلِ وَ لَکِنْ أَفْزِعُوا قُلُوبَکُمُ الْقَاسِیَةَ وَ لَا یَکُنْ هَمُّ أَحَدِکُمْ آخِرَ السُّورَةِ". کلینی، کافی، ج 2، ص 614، ح 1، دار الکتب الاسلامیة، تهران، 1365ش.
