الف: در منابع روایی قابل دسترس دانشمندان شیعی، شاید بتوان گفت که شیخ صدوق اولین فردی است که این حدیث به صورت برجسته ای در کتاب های مختلف او روایت شده است. او در کتاب های "الأمالی" [1] ، "التوحید" [2] ، "ثواب الأعمال" [3] و "عیون أخبار الرضا (ع)" [4] این روایت را با اسناد مختلف نقل نموده است و بیشتر کتاب های بعدی نیز روایت خود را مستند به ایشان ساخته اند. [5] ب: با توجه به این که اسناد مختلفی برای این روایت نقل شده با مراجعه به آدرس های فوق می توانید تعداد راویان را مشاهده کنید. در این زمینه می توانید از نرم افزارهای علوم اسلامی نیز کمک بگیرید. ج: نامیده شدن این حدیث به "سلسلة الذهب" به این دلیل است که امام رضا(ع) این حدیث را از پدران معصومش و از ملائکه و آنان نیز از خدا نقل کرده اند و به همین علت، سلسله سند این حدیث را "سلسله طلایی" نامیده اند. البته گزارشی تاریخی حکایت از آن می کند که حدیث یاد شده با همین سند به دست یکی از فرمانروایان سامانی رسید و او آن حدیث را با طلا نوشته و وصیت کرد که با او به خاک سپرده شود. [6] بنابر این محتمل است که این کار او موجب شده تا عنوان "سلسلة الذهب" در عرف مردم برای این روایت در نظر گرفته شود. برای اطلاع از محتوای این حدیث می توانید پرسش 11028 (سایت: 10886) آرشیو را مطالعه فرمایید. این پرسش، پاسخ تفصیلی ندارد.
[1] . صدوق، امالی، ص 234، ح 7 و 8، انتشارات اسلامیه، تهران، 1362 ش. [2] . صدوق، توحید، ص 25-24، ح 23-21، انتشارات جامعه مدرسین، قم، 1398 ق. [3] . صدوق، ثواب الأعمال، ص 6، انتشارات شریف رضی، قم، 1364 ش. [4] . صدوق، عیون أخبار الرضا(ع) ج 2، ص 137-134، انتشارات جهان، تهران، 1378 ق. [5] . مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 3، ص 6، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1404 ق. [6] إربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة، ج 2، ص 308، بنی هاشمی، تبریز، 1381 ق.
