از جمله امور اخلاقی که پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار(ع) به آن سفارش فرموده اند، و یکی از فضایل اخلاق اجتماعی شمرده می شود، عیادت و ملاقات از بیماران است. روایات بسیاری در این باره نقل شده است که به چند نمونه بسنده می شود: 1. پیامبر اکرم(ص) فرموده است: «هر که مریضی را عیادت کند، منادی‏ای از آسمان او را به اسم ندا کند ... پاک شدی و مسیرت پاک شد، و [با این کار] بهشت را جایگاه خود قرار دادی».[1] و «هر که مریضی را برای خدا عیادت کند، بیمار برای او چیزی از خدا نخواهد جز آنکه خداوند آن را مستجاب نماید».[2] 2. امام صادق(ع) می فرماید: «هر کس به عیادت بیماری برود، هفتاد هزار فرشته او را همراهی کرده و برای او طلب آمرزش می‏کنند تا هنگامی که به جایگاه خود باز گردد».[3] گفتنی است که عیادت بیمار دارای آدابی است؛ مانند این که مراعات حال بیمار بشود و نباید طولانی شود، بلکه زمان کمتری پیش او بماند؛ همان طور که پیامبر اکرم(ص) فرمود: «پر اجرترین عیادت ‏کنندگان، آن کسی است که کمتر پیش بیمار بنشیند».[4] و امام علی(ع) فرمود: «عیادت کامل آن است که دستت را بر بازوی بیمار بگذاری و زود بر خیزی که عیادت احمق و پر حرف برای مریض از بیماری او سخت ‏تر است».[5] [1] . طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الأخلاق، ص 361، شریف رضی، قم، چاپ چهارم، 1370ش. [2] . همان. [3] . شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعة، ج ‏2، ص 415، ح 2، مؤسسه آل البیت(ع)، قم، چاپ اول، 1409ق. [4] . مکارم الأخلاق، ص 361. [5] . همان، ص 360.
ثواب عیادت از بیماران در نزد ائمه چقدر است؟
از جمله امور اخلاقی که پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار(ع) به آن سفارش فرموده اند، و یکی از فضایل اخلاق اجتماعی شمرده می شود، عیادت و ملاقات از بیماران است. روایات بسیاری در این باره نقل شده است که به چند نمونه بسنده می شود: 1. پیامبر اکرم(ص) فرموده است: «هر که مریضی را عیادت کند، منادیای از آسمان او را به اسم ندا کند ... پاک شدی و مسیرت پاک شد، و [با این کار] بهشت را جایگاه خود قرار دادی».[1] و «هر که مریضی را برای خدا عیادت کند، بیمار برای او چیزی از خدا نخواهد جز آنکه خداوند آن را مستجاب نماید».[2] 2. امام صادق(ع) می فرماید: «هر کس به عیادت بیماری برود، هفتاد هزار فرشته او را همراهی کرده و برای او طلب آمرزش میکنند تا هنگامی که به جایگاه خود باز گردد».[3] گفتنی است که عیادت بیمار دارای آدابی است؛ مانند این که مراعات حال بیمار بشود و نباید طولانی شود، بلکه زمان کمتری پیش او بماند؛ همان طور که پیامبر اکرم(ص) فرمود: «پر اجرترین عیادت کنندگان، آن کسی است که کمتر پیش بیمار بنشیند».[4] و امام علی(ع) فرمود: «عیادت کامل آن است که دستت را بر بازوی بیمار بگذاری و زود بر خیزی که عیادت احمق و پر حرف برای مریض از بیماری او سخت تر است».[5] [1] . طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الأخلاق، ص 361، شریف رضی، قم، چاپ چهارم، 1370ش. [2] . همان. [3] . شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعة، ج 2، ص 415، ح 2، مؤسسه آل البیت(ع)، قم، چاپ اول، 1409ق. [4] . مکارم الأخلاق، ص 361. [5] . همان، ص 360.
- [سایر] هدیه کردن ثواب قرآن به ائمه چه نتیجه ای دارد؟
- [آیت الله مظاهری] آیا نایب در حج و یا اماکن مذهبی و قبور ائمه، خودش هم ثواب می برد؟
- [سایر] ثواب نماز اول وقت را از نظر ائمه (ع) و علما بیان کنید؟
- [سایر] لطفاً ثواب نماز اول وقت را از نظر ائمه (ع) و علمای بزرگ برایم به طور کامل بگویید.
- [سایر] آیا امکان دارد روایاتی از ائمه (ع) در خصوص ثواب لعن دشمنان اهل بیت را برایم بگویید؟
- [سایر] چرا ثواب وام دادن از ثواب صدقه دادن بیشتر است؟
- [آیت الله اردبیلی] با توجه به این که دیدار و عیادت کردن از مریض مؤمن و مسلمان، ثواب زیادی دارد، خواهشمند است اگر از طرف شرع مقدّس اسلام در این مورد مطلبی وارد شده است، آن را بیان فرمایید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا اعتدال در اکتساب ثواب پاداش بیشتری دارد یا افراط در اکتساب ثواب؟
- [آیت الله بهجت] آیا ثواب خواندن نماز آیات به جماعت همانند ثواب نماز جماعت یومیّه می باشد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا اعتدال در اکتساب ثواب پاداش بیشتری دارد یا افراط در اکتساب ثواب؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر یک نفر بامام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد وپنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر میشود تا به ده نفر برسند وعده آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمانها کاغذ ودریاها مرکّب ودرختها قلم وجن وانس وملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در خبر است اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد، و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعت ثواب ششصد نماز دارد، و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود، تا به ده نفر برسند، و عده آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمان ها کاغذ و دریاها مرکب و درخت ها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شود، نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله بروجردی] اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر میشود، تا به ده نفر برسند و عدّهی آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که برای نیابت اجیر میشود، باید عمل را از طرف منوب عنه به جا آورد و اگر عملی را انجام دهد و ثواب آن را برای او هدیه کند کافی نیست؛ بلی اگر برای اهداء ثواب اجیر شود، عمل را انجام میدهد و ثواب آن را برای منوب عنه، هدیه مینماید.
- [آیت الله مظاهری] در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد، و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد، و هر چه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر میشود تا به ده نفر برسند، و تعداد آنان که از ده نفر گذشت اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود تا به ده نفر برسند و عدّه آنان که از ده گذشت اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختان قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله اردبیلی] در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز را دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند، هر رکعتی ثواب ششصد نماز را دارد و هر چه بیشتر شوند، ثواب نمازشان بیشتر میشود تا به ده نفر برسند و عدّه آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکّب و درختها قلم و جنّ و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند(1). =============================================================================== 1 مستدرک الوسائل، باب 1 از (أبواب صلاة الجماعة)،ح3،ج1،ص487.
- [آیت الله سبحانی] در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هر چه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود تا بده نفر برسند و عده آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمان ها کاغذ و دریاها مرکب و درخت ها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند; نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [امام خمینی] در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هر چه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود تا به ده نفر برسند و عده آنان که از ده گذشت اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] شایسته است به امید ثواب از امور زیر بپرهیزند: 1 اگر در صفهای جماعت جا باشد نمازگزار تنها نایستد. 2 مأموم ذکرهای نماز را طوری نگوید که امام بشنود. 3 مسافری که نماز ظهر و عصر و عشا را شکسته می خواند برای کسانی که مسافر نیستند امامت نکند، همچنین کسی که مسافر است به شخص حاضر اقتدا نکند (البته منظور از کراهت در اینجا کمتر بودن ثواب است وگرنه نماز جماعت در هر صورت ثواب دارد).